Συνέχεια από το 1ο μέρος
Αυτό είναι το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας το οποίο δεν λειτουργεί με κανέναν κανόνα εκτός από αυτόν της κερδοσκοπίας/αισχροκέρδειας των συμμετεχόντων και κυρίως των παραγωγών ενέργειας που είναι τέσσερις συνολικά ενεργειακοί όμιλοι οι οποίοι μάλιστα έχουν καταγγελθεί από πολλές πλευρές για δημιουργία Καρτέλ. Έτσι βλέπουμε ότι δεν ισχύει ούτε καν ο κανόνας Προσφοράς και ζήτησης αφού όλο το προηγούμενο διάστημα ενώ η ζήτηση (κατανάλωση) έπεφτε οι τιμές ανέβαιναν στα ουράνια! Επίσης αν παρακολουθήσουμε χρονικά την αύξηση των τιμών θα δούμε να ανεβαίνουν οι τιμές κατά 10% ημερησίως, για ένα διάστημα στο οποίο οι τιμές του Φυσικού αερίου έπεφταν. Ακόμα, σε μια μόνο μέρα (22/7/2022) ανέβασαν τις τιμές κατά 30% επειδή οι μετεωρολόγοι πρόβλεψαν καύσωνα για τις επόμενες μέρες!!!
Εικόνα 1. Μέσα σε μια νύχτα αύξησαν 29,3% το ρεύμα οι μαυραγορίτες του Χρηματιστηρίου επειδή η ΕΜΥ προέβλεψε καύσωνα! (energia.g 22/7/22)
Εδώ γίνεται φανερό ότι οι μαυραγορίτες των Ενεργειακών ομίλων έχουν όλα τα μέσα στη διάθεσή τους και την ευλογία της ΕΕ και των Κυβερνήσεων για να κατακλέβουν τα ισχνά εργατικά και λαϊκά εισοδήματα βγάζοντας αμύθητα κέρδη.
Μπορούμε να τους σταματήσουμε;
Μια πρόσκαιρη λύση θα ήταν η ΔΙΑΤΙΜΗΣΗ! Διατίμηση ξεχωριστά ανά καύσιμο με βάση τα πραγματικά κόστη συν ένα εύλογο κέρδος. Διατίμηση και στην ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται με φυσικό αέριο στη βάση του πραγματικού κόστους αγοράς και όχι την χρηματιστηριακή τιμή στο TTF. Διατίμηση και στη λιανική με βάση τις τιμές αγοράς από τη χονδρική.
Οι μαυραγορίτες με τα «λευκά κολάρα» και οι «νεοφιλελεύθερες διατιμήσεις»
Όμως μόνο στο άκουσμα της λέξης διατίμηση οι θιασώτες της «ελεύθερης αγοράς» βγάζουν «φλίκτρες»! Θεωρούν ότι είναι μέτρο κομμουνιστικό, ή όπως λένε «Σοβιετοποίησης της οικονομίας» και έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τις ιδεολογικές και πολιτικές τους αρχές….
Έλα όμως που οι ίδιοι όταν βρουν τα ζόρια ή έχουν άλλου είδους οφέλη εφαρμόζουν κανονικά τη Διατίμηση αν και αποφεύγουν να την ονομάσουν!
Εικόνα 2. Σκίτσο του Γιάννη Δερμεντζόγλου από το TVXS – TV Χωρίς Σύνορα
Διατίμηση επέβαλε ο Μητσοτάκης σε όλες τις μορφές ενέργειας παίρνοντας το «δικό του μερτικό» για να χρηματοδοτεί απ` ευθείας τους Ενεργειακούς ομίλους και το παρουσιάζει μάλιστα, για ψηφοθηρικούς λόγους, ως «επιδότηση των καταναλωτών ηλεκτρικής Ενέργειας».
Συγκεκριμένα για τον Μήνα Σεπτέμβριο όπου οι τιμές λιανικής, που ανακοίνωσαν οι Πάροχοι στις 20 Αυγούστου, κυμαίνονται από 650 έως και 1.100 Ευρώ ανά μεγαβατώρα η Κυβέρνηση της ΝΔ επιδότησε απευθείας τους παρόχους, μέσω δήθεν επιδοτήσεων στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις, με 1,9 δις Ευρώ! Από αυτά το 1,3 δις Ευρώ προέρχονται από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ) και το 0,6 δις από τον κρατικό προϋπολογισμό. Όμως στην ουσία ολόκληρη αυτή η χρηματοδότηση προέρχεται από τους ίδιους τους καταναλωτές μέσω των παραφουσκωμένων λογαριασμών ρεύματος. Πως;
Το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ) το οποίο σήμερα έχει πάνω από δυο δις Ευρώ τροφοδοτείται από:
- Τα δικαιώματα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) που προέρχονται από το Ευρωπαϊκό Χρηματιστήριο Ρύπων. Με πρόσφατη απόφαση του ΥΠΕΝ αυξήθηκε για τέταρτη φορά από τις αρχές του 2021 το ποσοστό των δικαιωμάτων (από 25% σε 75%) που εισρέει στο ΤΕΜ.[1] Αυτά όμως έχουν ενσωματωθεί ήδη και στις τιμές λιανικής αφού τα πληρώνουν αρχικά μεν οι παραγωγοί ρεύματος από ορυκτά καύσιμα αλλά τα μετακυλύουν αρχικά στη χονδρική και τελικά στους ίδιους του καταναλωτές ρεύματος ενσωματώνοντάς τις στα τιμές λιανικής.
- Σύμφωνα με νόμο που ψήφισε η Κυβέρνηση τελευταία, τα λεγόμενα υπερκέρδη των παραγωγών Ηλεκτρικής Ενέργειας μεταφέρονται στο ΤΕΜ. Δηλαδή η κυβέρνηση επέβαλε διατίμηση στους παραγωγούς «με βάση το κόστος παραγωγής και τα εύλογα κέρδη που τους ανήκουν» και την ονόμασε «Ρυθμιζόμενη Τιμή Εσόδων Παραγωγών». Τα υπόλοιπα, μέχρι την τιμή πώλησης Η)Ε στη χονδρική, εισρέουν στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης. Τα έσοδα αυτά είναι τεράστια αφού όπως προαναφέραμε η παραγωγή από λιγνίτη έχει κοστολογηθεί στα 208 ευρώ, από ΑΠΕ στα 85 ευρώ, από υδροηλεκτρικά στα 110 ευρώ η MW/h ενώ η τιμή στη χονδρική τον Μήνα Αύγουστο έκλεισε κοντά στα 450 ευρώ η MW/h. Αν κάνουμε τις αφαιρέσεις θα δούμε εξωφρενικά ποσά να εισρέουν στο ΤΕΜ παρότι πάλι αφήνει τεράστια υπερκέρδη στους παραγωγούς αφού π.χ στα υδροηλεκτρικά η διατίμηση μπαίνει στα 110 MW/h όταν το κόστος παραγωγής κυμαίνεται από 10 έως 20 ευρώ ανά MW/h.[2] Το ίδιο ισχύει για τις ΑΠΕ που παράγουν τσάμπα ρεύμα ενώ επιδοτούνται από 40 μεριές!
- Από τον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ), ο οποίος επιδοτεί τους παραγωγούς ΑΠΕ και παλιότερα ήταν ελλειμματικός, σήμερα έγινε πλεονασματικός και έχουν μεταφερθεί στο ΤΕΜ πάνω από 1 δις ευρώ![3] Αυτά μόνο από τα «υπερέσοδα» που έχουν προκύψει από τον Ιούλιο του 2021 έως τον Μάιο του 2022 (δεκάμηνο). Οι εκτιμήσεις τουΔιαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ) είναι ότι κλείνοντας το 2022 ο ΕΛΑΠΕ θα έχει πλεόνασμα 2.330 δις Ευρώ!!! Κι αυτά μεταφέρονται στο ΤΕΜ που άνετα μπορεί να μετονομαστεί από Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης σε Ταμείο Επιδοτήσεων Μητσοτάκη
Εικόνα 3. Ο ΕΛΑΠΕ πλέον έχει τεράστια πλεονάσματα. Γιατί δεν καταργείται το ΕΤΜΕΑΡ;
Έχουμε όμως και επιδοτήσεις, για τον μήνα Σεπτέμβριο, 0,6 δις ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό τα οποία είναι ψίχουλα σε σχέση με τα έσοδα που είχε ο προϋπολογισμός την ίδια περίοδο από ΦΠΑ και Ειδικά Τέλη Καυσίμου. Αναφερόμαστε μόνο σε αυτά που προέρχονται αποκλειστικά από την άνοδο των τιμών του Ηλεκτρισμού. Γενικότερα τα επιπλέον έσοδα του προϋπολογισμού από την άνοδο των τιμών έχουν ξεπεράσει ήδη τα 6 δις ευρώ. Απόδειξη ότι, όπως ανακοίνωσε η Κυβέρνηση για την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2022, παρουσιάστηκε πλεόνασμα 10 εκατομμυρίων ευρώ έναντι του στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 5,942 δις ευρώ!!! Μόνο τον Μήνα Αύγουστο τα έσοδα ανήλθαν σε 1,4 δις Ευρώ αυξημένα κατά 36% έναντι του στόχου.[4] Και το καλύτερο; Αυτή την τερατώδη αύξηση των τιμών της ενέργειας των τροφίμων κλπ που φέρνει αντίστοιχη αύξηση των κρατικών εσόδων από την έμμεση φορολογία την ονόμασαν οι άθλιοι «ΑΝΑΠΤΥΞΗ της Ελληνικής οικονομίας» ……
Την ώρα που γράφεται το άρθρο ανακοινώθηκαν από τους παρόχους οι νέες τιμές ρεύματος που θα ισχύσουν τον μήνα Οκτώβρη μειωμένες κατά 25% λόγω και της μείωσης των τιμών στη Χονδρική. Η κυβέρνηση επίσης ανακοίνωσε επιδοτήσεις συνολικού ύψους 1,1 δις ευρώ εκ των οποίων το ένα δις θα προέρχεται από πόρους του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης και το 0,1 δις από τον κρατικό προϋπολογισμό. Έτσι μπορεί να έχει, σύμφωνα με τις κυβερνητικές δηλώσεις, άλλο ένα τουλάχιστον δις στο ΤΕΜ και πολλαπλά κρατικά έσοδα από τους αυξημένους έμμεσους φόρους και ταυτόχρονα να δείχνει κοινωνικό πρόσωπο αφού επιδοτεί τις τιμές του ρεύματος, άσχετα αν τα λεφτά προέρχονται από τις τσέπες των ίδιων των καταναλωτών….
Συμπερασματικά η κυβέρνηση, λειτουργώντας κι αυτή ως μαυραγορίτης στην Ενέργεια, αντί να πάρει πολιτικές πρωτοβουλίες για να μειώσει δραστικά της τιμές φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας προτιμάει να τις κρατάει υψηλές και με τα τεράστια έσοδα που εισπράττει για να κάνει δήθεν και κοινωνική πολιτική! Όμως όσο και αν θέλουν να κοροϊδέψουν το Λαό είναι ολοφάνερο ότι τα εργατικά και λαϊκά στρώματα, παρά τις επιδοτήσεις, πληρώνουν δυο τρεις και τέσσερις φορές πιο ακριβά το ρεύμα σε σχέση με τα περσινά τιμολόγια. Κερδισμένοι πολλαπλά από αυτή τη μαύρη αγορά στην Η)Ε βγαίνουν οι Βιομήχανοι παραγωγοί ενέργειας, οι «αεριτζήδες» των ΑΠΕ, οι έμποροι και οι πάροχοι αφού ανεβάζουν, χωρίς κανέναν έλεγχο, όσο θέλουν τις τιμές, βγάζοντας αμύθητα κέρδη και Υπερκέρδη.
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά συνεχίζουν να επιδοτούν τους παραγωγούς ΑΠΕ και μέσω των λογαριασμών του ρεύματος από τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις (ΕΤΜΕΑΡ- ΥΚΩ). Το ΕΤΜΕΑΡ (Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων) έπρεπε να είχε καταργηθεί αφού ο ΕΛΑΠΕ (Ειδικός Λογαριασμός ΑΠΕ) έχει πλεόνασμα για φέτος 2,3 δις τα οποία μπαίνουν στο Ταμείο Επιδοτήσεων Μητσοτάκη (ΤΕΜ). Οι ΥΚΩ (Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας) επίσης έπρεπε να καταργηθούν αφού έχει εκλείψει ο λόγος για τον οποίον επιβλήθηκαν και ήταν η επιδότηση μέσω των λογαριασμών του ακριβού ρεύματος που παράγοντας στα νησιά λόγω της λειτουργίας πετρελαϊκών μονάδων. Όμως πλέον έχει γίνει η διασύνδεση της Κρήτης με το Ηπειρωτικό σύστημα και έχουν το ίδιο κόστος με όλη την υπόλοιπη Χώρα. Αντί να τα καταργήσουν όμως πρόσφατα σχεδόν τα τριπλασίασαν από 0,69 λεπτά στα 1,7 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα.[5]
Υπάρχουν πολλές προτάσεις που θα μπορούσαν να βελτιώσουν την κατάσταση και να ανακουφίσουν κάπως τα νοικοκυριά, όπως είναι η διατίμηση, η μείωση του ΦΠΑ και του Ειδικού φόρου κατανάλωσης, Η κατάργηση ΕΤΜΕΑΡ και ΥΚΩ, η αλλαγή του Ενεργειακού μίγματος κ.α
Όμως η «ρίζα του κακού» βρίσκεται πίσω, στις ταξικές πολιτικές της ΕΕ και των Κυβερνήσεων που αφορούν τη λεγόμενη Απελευθέρωση Αγοράς Ενέργειας, τις ιδιωτικοποιήσεις των δημοσίων φορέων Ενέργειας και την αθρόα είσοδο στην Ηλεκτρική Ενέργεια των κερδοσκόπων, των εμπόρων και των ιδιωτικών Ενεργειακών Ομίλων που μετέτρεψαν ένα κοινωνικό αγαθό σε αγοραίο εμπόρευμα.
Απέναντι σ` αυτή την κοροϊδία της Κυβέρνησης και του διευθυντηρίου της ΕΕ όπου γίνεται ακόμα μια τεράστια αναδιανομή εισοδήματος εις βάρος της εργατικής τάξης και των λαϊκών νοικοκυριών που δυστυχώς ακόμα δεν κατάφερε να δημιουργηθεί ένα κίνημα αντίστασης αντίστοιχο της επίθεσης που δεχόμαστε.
Χρειάζεται άμεσα να δημιουργηθεί ένα Νέο Παλλαϊκό, κοινωνικό μέτωπο Εργαζομένων- Αγροτών –Κτηνοτρόφων – Λαϊκών καταναλωτών ρεύματος και Πολιτών που αγωνίζονται για την προστασία του Περιβάλλοντος.
Με πολύμορφους, μαζικούς και δυναμικούς αγώνες απαιτήσουμε:
Κατάργηση όλων των Χρηματιστηρίων που διαμορφώνουν τις τιμές στην Ηλεκτρική Ενέργεια (Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας, Ευρωπαϊκό Χρηματιστήριο ρύπων και χρηματιστήριο Φυσικού αερίου)
Το ρεύμα σε όλους τους τομείς (Παραγωγή, Μεταφορά, Διανομή και Εμπορία) να παρέχεται αποκλειστικά από μια Δημόσια εταιρεία η οποία θα βρίσκεται διαρκώς κάτω από κοινωνικό και εργατικό Έλεγχο. Κανένας ιδιώτης, κανένας κερδοσκόπος να μην συμμετέχει στον τομέα της Ηλεκτρικής Ενέργειας.
Να αγωνιστούμε για μια Εταιρεία Ηλεκτρισμού αποκλειστικά δημόσια, 100%, ενιαία και καθετοποιημένη κάτω από εργατικό και κοινωνικό έλεγχο, προσανατολισμένη αποκλειστικά στα λαϊκά συμφέροντα. «Ρεύμα φθηνό για όλο το λαό». Επανεθνικοποίηση-Κρατικοποίηση ολόκληρου του Ηλεκτρενεργειακού τομέα. Μια πραγματικά Δημόσια Εταιρεία που θα πρωτοστατήσει στη νέα εποχή της Ηλεκτρικής Ενέργειας χρησιμοποιώντας όλες τις σύγχρονες μορφές ενέργειας με σεβασμό στην αειφορία και την προστασία του Περιβάλλοντος.
Στον αγώνα για πλήρη κοινωνικοποίηση του αγαθού της Ηλεκτρικής Ενέργειας.
Κοζάνη 27/9/2022
Στέφανος Πράσσος*
Εκπρόσωπος της «Αριστερής Συμπόρευσης για την Ανατροπή στη Δυτική Μακεδονία»
Πηγές αναφοράς
[1] Δικαιώματα ρύπων: που πάνε 2 δις ευρώ από την ανακατανομή εσόδων – ECOPRESS
[4] Προϋπολογισμός: Πρωτογενές πλεόνασμα 10 εκατ. ευρώ αντί έλλειμμα 6 δισ. στο οκτάμηνο
