Λένε ΟΧΙ στην αποκοινωνικοποίηση της Παιδείας
Ι.Επιθετική ΑΝΤΙμεταρρύθμιση παντού. «Ο καπιταλισμός της καταστροφής» ιδιωτικοποιεί τα πάντα
Εντύπωση προξένησε ο CEO της Hellenic Train, της ιταλικής δηλαδή εταιρίας κίνησης των σιδηροδρόμων (στην οποία παραχωρήθηκε κατά τις δεσμεύσεις του γ’ Μνημονίου ν. 4336/2015), ο οποίος εντελώς ψυχρά επέρριψε την αποκλειστική ευθύνη για το τραγικό ατύχημα των Τεμπών στον σταθμάρχη! Κι αυτό, παρότι είχε μόλις ακούσει τη συγκλονιστική κατάθεση της χαροκαμένης μητέρας Μαρίας Καρυστιανού, που συγκλόνισε το πανελλήνιο περιγράφοντας με μοναδική σαφήνεια και πληρότητα τις ευθύνες όλων των εμπλεκομένων φορέων και προσώπων, κυρίως πολιτικών αλλά και υπηρεσιακών. Γιατί, ως γνωστόν, το ατύχημα αφορούσε νέους και νέες, κυρίως φοιτητές των Πανεπιστημίων της Θεσ/κης.
Τώρα η φοιτητική νεολαία βρίσκεται και πάλι στην επικαιρότητα με τους αγώνες της εναντίον της υλοποιούμενης πλέον εξαγγελίας της κυβέρνησης για τη δημιουργία ιδιωτικών Πανεπιστημίων, που αποτελεί μέρος ευρύτερου σχεδίου της γενικευμένης ιδιωτικοποίησης των ζωτικών δημόσιων αγαθών και υποδομών τής πολύπαθης πατρίδας.
Η «εκποίηση» του δημόσιου αγαθού της σιδηροδρομικής συγκοινωνίας, που είναι ουσιαστικά θέμα κοινωνικής και εθνικής αξιοπρέπειας, δημιουργεί ήδη μια ατμόσφαιρα αποξένωσης του κράτους και των πολιτών από μια κυρίαρχη δημόσια λειτουργία.
Παρ’όλα αυτά, ουδείς τολμά να θίξει τα «διαλυτικά» αυτά φαινόμενα, το σκόρπισμα δηλαδή στους αγοραίους ανέμους τού υπαρκτικού σκελετού τής πατρίδας, που -συν τοις άλλοις- με την έλλειψη συντονισμού των επιμέρους κλάδων στρέφεται τελικά εναντίον των πολιτών και κυρίως της νεολαίας. Και δεν πρέπει να λησμονείται ότι, μόλις προ ολίγων ετών, «το παιδί της Θάτσερ», ο Μπόρις Τζόνσον ως πρωθυπουργός, επανέφερε τους σιδηροδρόμους της Ανατολικής και της Βόρειας Αγγλίας στο κράτος λόγω της έλλειψης συνεννόησης και οργάνωσης μεταξύ των ιδιωτικών φορέων και λόγω των συχνών ατυχημάτων.
Εμείς δεν είχαμε πολιτικό πρόγονο τη Θάτσερ. Απεναντίας όλα τα κόμματα εξουσίας είχαν προέδρους και πρωθυπουργούς που σεβάστηκαν το Σύνταγμα, τις δημόσιες λειτουργίες και τα κοινόχρηστα αγαθά, ανεξαρτήτως εάν παρέλειψαν (λόγω άλλων προτεραιοτήτων και επιλογών) να εκσυγχρονίσουν και να πυκνώσουν το σιδηροδρομικό δίκτυο, όπως συμβαίνει σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο.
Πάντως, η Πολιτική Λειτουργία (κυρίως τα λεγόμενα «κόμματα εξουσίας») δεν φαίνεται να κατανοεί ότι η πρώτιστη υποχρέωσή της δεν είναι να τηρεί τους μνημονιακούς νόμους και να σκορπίζει τα στοιχεία του άυλου και υλικού πλούτου τής πατρίδας σε δημόσιες ή ιδιωτικές εταιρίες των δανειστών, αλλά να ανασυγκροτεί -ολοένα και προς το καλύτερο- τις δημόσιες επιχειρήσεις και να τελειοποιεί τα κοινωνικά αγαθά ώστε να εξυπηρετούνται στον καθημερινό τους βίο όλοι οι πολίτες, ανεξαρτήτως εισοδήματος.
ΙΙ.Ιδιωτικοποίηση της παιδείας παρά τη ρητή απαγόρευση του Συντάγματος
Έτσι, με την επιβεβαίωση της εκλογικής της επιτυχίας από τους διαπορούντες και καθημαγμένους πολίτες, η ΝΔ προχωρά ακάθεκτη στην αποσυγκρότηση των θεσμών και αυτές τις ημέρες νομοθετεί την ίδρυση Πανεπιστημίων από ιδιώτες, παρά τη ρητή και κατηγορηματική απαγόρευση από το Σύνταγμα, που επαναλήφθηκε με αρκετές διευκρινίσεις ακόμη και στην τελευταία τροποποίησή του.
Ως γνωστόν, το Ελληνικό Σύνταγμα και μετά την τελευταία Αναθεώρησή του (2019) απαγορεύει ρητά τη λειτουργία ιδιωτικών (μη κρατικών) πανεπιστημίων. Ειδικότερα, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 16 «H τέχνη και η επιστήμη, η έρευνα και η διδασκαλία είναι ελεύθερες· η ανάπτυξη και η προαγωγή τους αποτελεί υποχρέωση του Kράτους.», σύμφωνα με την παρ. 2 του ίδιου άρθρου «Η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Κράτους» και σύμφωνα με την παρ. 5 «H ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση.». Κυρίως, όμως, η παράγραφος 8α του άρθρου 16 του Συντάγματος ορίζει ότι: «H σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται.».
Ουδείς τόλμησε άλλωστε από τους τότε εισηγητές της Αναθεώρησης του Συντάγματος, που σήμερα ξεσπαθώνουν υπέρ των ιδιωτικών πανεπιστημίων, να προτείνει κάτι τέτοιο, φοβούμενος την οργή τής κοινωνίας. Περίμεναν ότι η μνημονιακή κούραση θα συνεπιφέρει την παραίτηση των πολιτών από κάθε αξίωση, από κάθε διεκδίκηση και κάθε απαίτηση σεβασμού προς το Σύνταγμα.
Και να, τώρα, χρώμενοι διαφόρων θεωρητικών κατασκευών (όπως π.χ. η έννοια του «επαυξημένου» Συντάγματος, στις διατάξεις του οποίου συμποσούνται και οι διάφορες αποφάσεις των ευρωπαϊκών οργάνων, των δικαστηρίων κ.λπ.) που αλλάζουν ξαφνικά «γραμμή» και ξεσπαθώνουν υπέρ της παράδοσης της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στο νομαδικό κεφάλαιο. Γιατί όλοι (ΚΑΙ οι ίδιοι) κατανοούν ότι κανένα σοβαρό πανεπιστήμιο του εξωτερικού, και κυρίως ευρωπαϊκό, δεν πρόκειται να έρθει στην Ελλάδα. Η απώτερη, συνεπώς, στόχευση είναι η σταδιακή ιδιωτικοποίηση των κύριων ελληνικών δημόσιων πανεπιστημίων, μέσω της αναγκαστικής σύμπραξής τους με διάφορα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια.
Από αγοραίας πλευράς, το εγχείρημα αυτό έρχεται την κατάλληλη στιγμή αφού η υποχρηματοδότηση των ελληνικών πανεπιστημίων και η δαπάνη ανά φοιτητή έχει περιοριστεί κατά 10-30% της αντίστοιχης χρηματοδότησης των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων. Αυτήν την -λόγω χρηματοδοτικής ασφυξίας- σταδιακή σύμπραξη και παράδοση της δημόσιας ανώτατης εκπαίδευσης στους ιδιώτες έχουν αντιληφθεί οι φοιτητές και γι’αυτό βρίσκονται σε κινητοποιήσεις.
ΙΙΙ.Η περήφανη νεολαία μάχεται για την τιμή του Συντάγματος, της Δημοκρατίας και τον δημόσιο έλεγχο των κοινών αγαθών
Το πιο ελπιδοφόρο και ενεργό τμήμα του λαού και του έθνους, με ενεργές τις κεραίες του στο μέλλον προσλαμβάνει «τη βουή των προσερχομένων γεγονότων» και προσπαθεί να τα αποτρέψει. Έτσι οι φοιτητές, για άλλη μια φορά πρωτοπόροι, σώζουν την τιμή της Δημοκρατίας, των κοινών αγαθών, της πατρίδας…
Όλοι γνωρίζουν τί ορίζει το Σύνταγμα στο άρθρο 16. Όλοι γνωρίζουν ότι οι Έλληνες απόφοιτοι των δημοσίων πανεπιστημίων προσλαμβάνονται αμέσως, χωρίς περαιτέρω μετεκπαίδευση, από τους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς των χωρών της Ευρώπης καθ’όλη την τελευταία δεκαετία. Οι ευρωπαϊκές χώρες αναγνωρίζουν την επάρκεια της παρεχόμενης γνώσης και εξειδίκευσης των ελληνικών πανεπιστημίων παρά την αστρονομικών διαστάσεων υποχρηματοδότησή τους σε σχέση με τα δικά τους εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Ως εκ τούτου, μπορεί οποιοσδήποτε να αναλογιστεί σε ποιά θέση θα ήταν στην παγκόσμια και ευρωπαϊκή κατάταξη τα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια, εάν είχαν τη μέση χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών ιδρυμάτων. Αυτή η αλήθεια και μόνο αρκεί για να αναγορευθεί ως πρώτιστος εθνικός στόχος όλων των κομμάτων η πολύπλευρη αναβάθμιση των ελληνικών δημόσιων πανεπιστημίων που, όχι μόνο θα απορροφούσαν όλη τη νεολαία, αλλά (λόγω πολιτισμικού παρελθόντος, φιλάνθρωπου κλίματος και παροιμιώδους μεσογειακής φιλοξενίας) θα προσέλκυαν μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής νεολαίας και όχι μόνον….
IV.Η νεολαία αντιστέκεται στην αποκοινωνικοποίηση του κράτους που προωθούν η πολιτική ελίτ, η συστημική διανόηση και τα κυρίαρχα ΜΜΕ
Κι όμως! Η ελληνική πολιτική τάξη βάλλει εναντίον της νεολαίας, τρομοκρατεί τις οικογένειες των φοιτητών ότι θα χάσουν το εξεταστικό εξάμηνο και αυτό επαναλαμβάνεται κάθε ώρα και στιγμή στα κανάλια από τη μνημονιακή δημοσιογραφία, ωσάν αυτό να ήταν το μείζον και όχι η τήρηση του Συντάγματος που επιβάλλει την ενίσχυση της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και την όσο το δυνατόν πληρέστερη οργάνωση των σπουδών.
Στην ετερόνομη αυτή πραγματικότητα της μετα-Δημοκρατίας και της εταιρικής διακυβέρνησης (στην οποία διακηρύσσεται με πολλούς τρόπους το τέλος του κλασικού κοινωνικού κράτους δικαίου και εξαγγέλλεται η υποκατάστασή του από την επιχειρηματική δραστηριότητα), δεν υπάρχει ορθολογισμός που πηγάζει από τις αρχές της κλασικής δημοκρατίας.
Η χώρα βυθίζεται ολοένα και περισσότερο στον αστερισμό τής πλήρους αποκοινωνικοποίησης, της αλλοπρόσαλλης και ευμετάβολης πραγματικότητας, όπου μιας κάποιας μορφής Πολιτική Κοινωνία είναι αδύνατη. Η έννοια του «συνανήκειν» είναι παρελθόν και τα δημόσια καθιδρύματα (για τα οποία χύθηκαν ποταμοί αίματος) παραδίδονται το ένα μετά το άλλο στους αγοραίους ανέμους.
Εν πάση περιπτώσει όμως, εμείς πρέπει να επαινέσουμε τους φοιτητές για τους αγώνες τους υπέρ της δημόσιας πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και να αναγνωρίσουμε ότι σήμερα είναι το μόνο τμήμα της κοινωνίας που με ανιδιοτέλεια σώζει την τιμή του Συντάγματος και του Κοινωνικού Κράτους Δικαίου.
Αλέξης Π. Μητρόπουλος (Καθηγητής ΕΚΠΑ-Πρόεδρος ΕΝΥΠΕΚΚ)
Δημήτρης Π. Μητρόπουλος (Νομικός)
