Aυξημένες είναι οι ανάγκες τον Δεκέμβριο για πληρωμές τακτικών και έκτακτων επιδομάτων και την προεξόφληση των διμερών δανείων από χώρες της Ευρωζώνης (GLF).
Αυτές οι υποχρεώσεις, σε συνδυασμό με το φρενάρισμα του δημόσιου δανεισμού λόγω των υψηλών επιτοκίων, θα οδηγήσουν το απόθεμα των ταμειακών διαθεσίμων σε επίπεδα κάτω από 30 δισ. ευρώ, όταν μέσα στο 2022 βρισκόταν και στην περιοχή των 40 δισ. ευρώ.
Σε ανάκτηση του χαμένου εδάφους από τις αρχές του χρόνου προσβλέπουν στο οικονομικό επιτελείο ώστε να επανέλθουν και πάλι τα ταμειακά διαθέσιμα πάνω από τα 34-35 δισ. ευρώ. Σε αυτό θα βοηθήσει και το γεγονός ότι με την αλλαγή του χρόνου θα δρομολογηθούν νέες έξοδοι της Ελλάδας στις αγορές.
Ένας «συνηθισμένος» μήνας -αν και συνηθισμένος μήνας τα τελευταία δύο χρόνια δεν έχει υπάρξει λόγω των αλλεπάλληλων κρίσεων, που μεταβάλλουν συνεχώς το σκηνικό υποχρεώνει το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους να προχωρήσει σε ταμειακές δαπάνες της τάξεως των 6 δισ. ευρώ. Για τον Δεκέμβριο του 2022 το ποσό μπορεί να εκτιναχθεί ακόμη και στα 12 δισ. ευρώ. Οι αυξημένες δαπάνες από τη μία, αλλά και το γεγονός ότι τα έσοδα του Δεκεμβρίου -επίσης μήνας αυξημένων φορολογικών υποχρεώσεων πιστώνονται σε μεγάλο βαθμό μετά την αλλαγή του χρόνου, θα οδηγήσει στο να διαμορφωθούν τα ταμειακά διαθέσιμα ακόμη και κάτω από τα 30 δισ. ευρώ. Δεδομένου ότι κατά τη διάρκεια του 2022 τα ταμειακά διαθέσιμα είχαν φτάσει ακόμη και στα 40 δισ. ευρώ, η κάμψη είναι σημαντική. Βέβαια, από το οικονομικό επιτελείο υποστηρίζουν ότι η εικόνα μπορεί και πάλι να αλλάξει μέσα στις πρώτες εβδομάδες του νέου έτους, αρκεί βεβαίως να μην υπάρξουν απρόβλεπτες ταμειακές ανάγκες.
Σε επίπεδο επιδοματικής πολιτικής, ο Δεκέμβριος είναι μήνας αυξημένων υποχρεώσεων για τους ακόλουθους λόγους:
1. Στις 21 Δεκεμβρίου θα γίνει η πρώτη πληρωμή του επιδόματος θέρμανσης. Το τεράστιο ενδιαφέρον που παρατηρείται και αποτυπώνεται στον αριθμό των αιτήσεων (σ.σ.: ήδη από χθες το πρωί ξεπεράστηκαν οι 830.000 αιτήσεις, δηλαδή το σύνολο των αιτήσεων της περσινής χρονιάς) οδηγεί στο συμπέρασμα ότι και η πρώτη από τις συνολικά τρεις πληρωμές θα είναι και η μεγαλύτερη. Σε αυτό συνηγορεί και το γεγονός ότι λόγω της ταχείας αποκλιμάκωσης των τιμών του πετρελαίου θέρμανσης (χθες διαμορφωνόταν και κάτω από το 1,20 ευρώ) υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον για αγορές. Ο συνδυασμός αίτησης και αγοράς οδηγεί και σε πληρωμή στην 1η προγραμματισμένη ημερομηνία. Από τα περισσότερα από 300 εκατ. ευρώ που είναι δρομολογημένο να διατεθούν, τα περισσότερα θα καταβληθούν με την πρώτη πληρωμή.
2. Πριν από τα Χριστούγεννα θα δοθούν οι επιταγές ακρίβειας και τα προσαυξημένα επιδόματα σε γονείς με παιδιά, αλλά και δικαιούχους του Κοινωνικού Επιδόματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ). Τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ δαπάνη.
Η δρομολογημένη πρόωρη αποπληρωμή των διμερών δανείων (τα GLF συνολικού ύψους 2,6 δισ. ευρώ) θα προχωρήσει πριν από την αλλαγή του χρόνου, με το οικονομικό επιτελείο να θέλει να στείλει ακόμη ένα μήνυμα στις αγορές. Κίνηση που θα μειώσει μεν τα ταμειακά διαθέσιμα, αλλά ταυτόχρονα θα αποκλιμακώσει και το χρέος.
Πάντως, το 2022 θα επιβαρυνθεί από τη λήψη της β’ δόσης από το Ταμείο Ανάκαμψης η οποία θα «έρθει» τελικά στις αρχές του 2023.
Στο πλαίσιο αυτό, ταμειακά θα κλείσουμε φέτος κάτω από τα 30 δισ. ευρώ και η ανάκαμψη σε επίπεδο ταμειακών διαθεσίμων θα μετατεθεί για το νέο έτος. Για τις λίγες ημέρες που υπολείπονται μέχρι το τέλος του έτους έχει προϋπολογιστεί και η είσπραξη περίπου 900 εκατ. ευρώ μέσω του προγράμματος Sure, ενώ η τελευταία δόση των ANFAs και των SMPs επίσης παίζεται αν θα εισπραχθεί μέχρι το τέλος του έτους, καθώς το πράσινο φως θα ανάψει στη συνεδρίαση του Eurogroup της 8ης Δεκεμβρίου. Το rebound των ταμειακών διαθεσίμων από το νέο έτος θα χρηματοδοτηθεί και από τη λογιστική εγγραφή περισσότερων εσόδων στις αρχές του νέου έτους, αλλά και από την έκδοση ομολόγου, η οποία -εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες στην αγοράθα γίνει στις πρώτες εβδομάδες του νέου έτους.