Tο Κρεμλίνο απέρριψε κατηγορηματικά τις αναφορές των Financial Times σχετικά με ρωσικές παρεμβολές στο αεροπλάνο της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος του ρωσικού προεδρικού γραφείου, απέρριψε τους ισχυρισμούς για ρωσική συμμετοχή στη διακοπή του συστήματος GPS του αεροσκάφους της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Οι πληροφορίες σας είναι λανθασμένες», ανέφερε ο Πεσκόφ στη βρετανική εφημερίδα.
Επιβεβαίωση από την Κομισιόν
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβεβαίωσε τα όσα δημοσίευσαν οι Financial Times. «Μπορούμε πράγματι να επιβεβαιώσουμε ότι υπήρξε παρεμβολή σήματος GPS, αλλά το αεροπλάνο προσγειώθηκε με ασφάλεια στη Βουλγαρία. Οι βουλγαρικές αρχές μας ενημέρωσαν ότι υποψιάζονται πως αυτό οφείλεται σε απροκάλυπτη παρέμβαση από τη Ρωσία», δήλωσε η εκπρόσωπος της Κομισιόν, Αριάνα Ποδέστα.
Η ίδια επαλήθευσε την αναφορά των FT περί απώλειας πρόσβασης σε υπηρεσίες GPS για το αεροσκάφος της φον ντερ Λάιεν καθώς πλησίαζε στο αεροδρόμιο Πλόβντιβ την Κυριακή, γεγονός που αποδίδεται σε ρωσικές ενέργειες.
Σύμφωνα με την Ποδέστα, «είμαστε φυσικά συνηθισμένοι σε αυτού του είδους τις απειλές και εκφοβισμούς, που αποτελούν τακτικό στοιχείο της εχθρικής συμπεριφοράς της Ρωσίας. Αυτό το περιστατικό ενισχύει ακόμα περισσότερο την ακλόνητη δέσμευσή μας να ενισχύσουμε τις αμυντικές μας δυνατότητες και τη στήριξή μας προς την Ουκρανία. Το γεγονός αυτό υπογραμμίζει την επιτακτικότητα της αποστολής που πραγματοποιεί η πρόεδρος στις παραμεθόριες χώρες αυτές τις μέρες. Εκεί βλέπει από κοντά τις καθημερινές απειλές από τη Ρωσία». Τόνισε επίσης ότι «η ΕΕ θα συνεχίσει να επενδύει σε αμυντικές δαπάνες και στην ετοιμότητα της Ευρώπης, ακόμα περισσότερο έπειτα απ’ αυτό το περιστατικό».
Προσγείωση με παραδοσιακούς χάρτες
Οι Financial Times ανέφεραν υποψίες για ρωσική παρεμβολή που απενεργοποίησε τις υπηρεσίες πλοήγησης GPS στο βουλγαρικό αεροδρόμιο, αναγκάζοντας το αεροπλάνο της φον ντερ Λάιεν να πραγματοποιήσει προσγείωση χρησιμοποιώντας παραδοσιακούς χάρτες, βάσει πληροφοριών από τρεις αξιωματούχους.
Το αεροσκάφος που μετέφερε την πρόεδρος της Κομισιόν στο Πλόβντιβ το απόγευμα της Κυριακής έχασε τα ηλεκτρονικά βοηθήματα πλοήγησης κατά την προσέγγιση, σε ένα περιστατικό που θεωρείται ρωσική επιχείρηση παρεμβολής. «To GPS όλης της περιοχής του αεροδρομίου έπεσε», ανέφερε ένας αξιωματούχος. Μετά από κύκλους πάνω από το αεροδρόμιο για μία ώρα, ο πιλότος αποφάσισε χειροκίνητη προσγείωση με αναλογικούς χάρτες. «Ήταν αδιαμφισβήτητα παρεμβολή».
Η Βουλγαρική Υπηρεσία Εναέριας Κυκλοφορίας επιβεβαίωσε το γεγονός στους Financial Times, αναφέροντας: «Από τον Φεβρουάριο του 2022, υπάρχει αξιοσημείωτη αύξηση των περιστατικών παρεμβολής (jamming) και, πιο πρόσφατα, παραποίησης (spoofing) του GPS. Αυτές οι παρεμβολές διαταράσσουν τη σωστή λήψη των σημάτων GPS, προκαλώντας διάφορες λειτουργικές προκλήσεις για τα αεροσκάφη και τα συστήματα εδάφους».
Οι τεχνικές παρεμβολής και παραποίησης GPS, που διαστρεβλώνουν ή εμποδίζουν την πρόσβαση στο δορυφορικό σύστημα πλοήγησης, χρησιμοποιούνταν κλασικά από στρατιωτικές και κυβερνητικές υπηρεσίες για προστασία ευαίσθητων ζωνών, αλλά πλέον αξιοποιούνται από χώρες όπως η Ρωσία για αποδιοργάνωση της καθημερινότητας.
Κυβερνήσεις της ΕΕ έχουν προειδοποιήσει ότι η αυξανόμενη ρωσική παρεμβολή GPS ενδέχεται να προκαλέσει αεροπορικό δυστύχημα, «τυφλώνοντας» εμπορικά αεροσκάφη κατά τη διάρκεια πτήσεων.
Τα περιστατικά GPS jamming έχουν πολλαπλασιαστεί στη Βαλτική και σε ανατολικοευρωπαϊκές χώρες κοντά στη Ρωσία τα πρόσφατα έτη, επηρεάζοντας αεροπλάνα, πλοία και πολίτες που χρησιμοποιούν την υπηρεσία για καθημερινή πλοήγηση.
To Ουκρανικό σκοπός της επίσκεψης
Η φον ντερ Λάιεν ταξίδευε από τη Βαρσοβία για συνάντηση με τον πρωθυπουργό Ρόσεν Ζελιαζκόφ και επίσκεψη σε εργοστάσιο πυρομαχικών. Η περιοδεία της στα κράτη πρώτης γραμμής της ΕΕ στόχευε στη συζήτηση μέτρων ενίσχυσης της αμυντικής ετοιμότητας της Ένωσης απέναντι στον ρωσικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας. «Ο (ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ) Πούτιν δεν έχει αλλάξει και δεν θα αλλάξει», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν σε δημοσιογράφους κατά την παραμονή της στη Βουλγαρία. «Είναι ένα αρπακτικό. Μπορεί να συγκρατηθεί μόνο μέσω ισχυρής αποτροπής».
Η Βουλγαρία συγκαταλέγεται στους κύριους ευρωπαίους προμηθευτές στρατιωτικού υλικού προς την Ουκρανία, αρχικά με σοβιετικό εξοπλισμό και στη συνέχεια με πυρομαχικά και προϊόντα της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Η πρόεδρος της Κομισιόν αναχώρησε από το Πλόβντιβ με το ίδιο αεροσκάφος χωρίς προβλήματα μετά την ολοκλήρωση της επίσκεψης.