Σε περιδίνηση, πολιτική αλλά και ευρύτερα κοινωνική βρίσκεται η Γαλλία καθώς αύριο συζητείται η πρόταση δυσπιστίας κατά του πρωθυπουργού Φρανσουά Μπαϊρού.
Εάν ο Μπαϊρού δεν πάρει ψήφο εμπιστοσύνης -που είναι και το πιθανότερο- τότε θα αναγκαστεί να αναζητήσει 5ο πρωθυπουργό σε διάστημα μικρότερο των 2 ετών, ή να πάει σε εκλογές επιτείνοντας την πολιτική αστάθεια με άμεσες επιπτώσεις για την οικονομία.
Όλα αυτά την ώρα που ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν «οραματίζεται» πολέμους στην ανατολική Ευρώπη.
Αν και οι αγορές έχουν σε μεγάλο βαθμό απορροφήσει το πολιτικό σοκ σχετικά με την επικείμενη ψηφοφορία στο γαλλικό κοινοβούλιο οι διακυμάνσεις στην αγορά ομολόγων την ερχόμενη εβδομάδα ενδεχομένως να είναι έντονες, ανάλογα με το αποτέλεσμα, αναφέρει σε ανάλυσή της η UBS.
Οι αναλυτές του οίκου σχολιάζουν ότι η Γαλλία διανύει μια «περίοδο έντονης δημοσιονομικής πίεσης», με ένα από τα υψηλότερα ελλείμματα προϋπολογισμού στην ευρωζώνη, και εξηγούν ότι η γαλλική κυβέρνηση έχει θέσει φιλόδοξους στόχους μείωσης του ελλείμματος, στο 4,6% του ΑΕΠ το 2026 και στο 2,8% έως το 2029, για την επίτευξη των οποίων έχει προταθεί ένα πακέτο δημοσιονομικής προσαρμογής ύψους 43,8 δισ. ευρώ.
Το πακέτο αυτό συνδυάζει περικοπές δαπανών, πάγωμα της τιμαριθμικής αναπροσαρμογής κοινωνικών παροχών και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Ωστόσο, αρκετά μέτρα όπως η προτεινόμενη κατάργηση αργιών, έχουν συναντήσει έντονη κοινωνική αντίδραση, γεγονός που εγείρει ερωτήματα για τη βιωσιμότητά τους σε πολιτικό επίπεδο
Πιο συγκεκριμένα ο 74χρονος Μπαϊρού, που ανέλαβε τα καθήκοντά του τον Δεκέμβριο, έχει παρουσιάσει έναν αυστηρό προϋπολογισμό, με μεγάλες περικοπές δαπανών, όπως η κατάργηση δύο εθνικών αργιών, γεγονός που προκάλεσε αντιδράσεις και οργή στην κοινή γνώμη. Παρά ταύτα, ο ίδιος και οικονομολόγοι από την Ευρώπη προειδοποιούν ότι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ε.Ε. κινδυνεύει με κρίση χρέους παρόμοια με της Ελλάδας, αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα.
Η πρόταση εμπιστοσύνης που ζήτησε τον περασμένο μήνα είχε στόχο να ενισχύσει τη θέση του και να περάσει το αμφιλεγόμενο πακέτο μέτρων, όμως τώρα το Σοσιαλιστικό Κόμμα δηλώνει έτοιμο να συμμαχήσει ακόμη και με τον πολιτικό του αντίπαλο, τον Εθνικό Συναγερμό, για να τον ρίξει.
Η σοσιαλίστρια βουλευτής Σελίν Τιμπο-Μαρτίνεζ υποστηρίζει ότι το σχέδιο Μπαϊρού πλήττει τους πιο αδύναμους και ότι το Κόμμα της προτείνει έναν πιο ήπιο προϋπολογισμό, με μικρότερες περικοπές και πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα αποπληρωμής του χρέους. Η ίδια απορρίπτει τις προειδοποιήσεις περί «ελληνικού σεναρίου» ως κινδυνολογία.
Ωστόσο, τα οικονομικά στοιχεία δείχνουν το αντίθετο: η Γαλλία έχει να εμφανίσει ισοσκελισμένο προϋπολογισμό από το 1974, το δημόσιο χρέος της είναι το τρίτο υψηλότερο στην Ευρώπη, και τα ετήσια έξοδα για τόκους ξεπερνούν αυτά για άμυνα ή εκπαίδευση.
Την ίδια στιγμή, ο Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν, που ενισχύεται στις δημοσκοπήσεις, βλέπει την ψηφοφορία ως ευκαιρία να αποδυναμώσει τον Μακρόν και ζητά νέες Εκλογές, αν και παραμένει ασαφές ως προς το δικό του οικονομικό πρόγραμμα.
Τα τρία σενάρια
Αν ο Μπαϊρού χάσει, θα παραμείνει υπηρεσιακά μέχρι να αποφασίσει ο Μακρόν τα επόμενα βήματα. Οι επιλογές του Προέδρου είναι δύσκολες: νέες Εκλογές, ορισμός άλλου Πρωθυπουργού ή παραίτηση –την οποία πάντως αποκλείει.
Σύμφωνα με τη UBS, κάθε ένα από τα πιθανά σενάρια θα έχει διαφορετικές επιπτώσεις, ανάλογα με την αντίληψη κινδύνου της αγοράς:
Η κυβέρνηση Μπαϊρού επιβιώνει εξασφαλίζοντας ψήφο εμπιστοσύνης, πιθανότατα με χαλάρωση των μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής. Σε αυτή την περίπτωση το spread μεταξύ των 10ετών γαλλικών (OAT) και γερμανικών ομολόγων (Bund) επιστρέφει κοντά στις 75 μονάδες βάσεις (από 79 μ.β. σήμερα), ενώ τα spreads των εταιρικών ομολόγων στις 85 μ.β. για τα υψηλής διαβάθμισης (IG) και στις 275 μ.β. για τα υψηλής απόδοσης (HY).
Η κυβέρνηση Μπαϊρού δεν επιβιώνει και διορίζεται νέος Πρωθυπουργός, ο οποίος όμως και πάλι δεν θα έχει την απαραίτητη κοινοβουλευτική στήριξη. Το spread OAT-Bund διευρύνεται στις 90 μ.β. περίπου.
Ελαφρώς χαμηλότερα (85-90 μ.β.) αν ο Μακρόν διορίσει κεντρώο υποψήφιο, με τα spreadsIG/HY των εταιρικών στις 85/280 μονάδες βάσης. Ελαφρώς υψηλότερα (90-95 μ.β.) αν διορίσει υποψήφιο από την αριστερά, με τα spreads IG/HY των εταιρικών στις 90/325 μονάδες βάσης.
Η κυβέρνηση Μπαϊρού δεν επιβιώνει και ο Μακρόν προκηρύσσει πρόωρες εκλογές. Το spread OAT-Bund μπορεί να ξεπεράσει το όριο των 100 μ.β., αντανακλώντας τον υψηλότερο, σε σχέση με πέρυσι, κίνδυνο πλειοψηφίας της άκρας δεξιάς. Τα spreadsIG/HY των εταιρικών ανεβαίνουν στις 90/300 μονάδες βάσης.
Και στο βάθος Λεπέν
Υπάρχουν όμως και άλλα πιθανά σενάρια σε περίπτωση που προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές.
Ένα από αυτά είναι νίκη του δεξιού Εθνικού Συναγερμού, χωρίς δεύτερο γύρο, και συγκυβέρνηση με τον Μακρόν. Σε αυτό το σενάριο, το spread OAT-Bund μπορεί να παραμείνει πάνω από το εύρος των 95-100 μ.β. για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, με τα spreads IG/HY των εταιρικών στις 92/315 μονάδες βάσης.
Δεύτερος γύρος χωρίς το κόμμα του Μακρόν και μονομαχία δεξιάς-ακροαριστεράς. Σε αυτό το σενάριο, η UBS εκτιμά ότι οι αγορές θα αντιδράσουν ακόμη πιο αρνητικά, ειδικά σε περίπτωση ενίσχυσης της άκρας αριστεράς. Το spread OAT-Bund ενισχύεται στις 95-100 μ.β. και τα spreads IG/HY κοντά στις 95/325 μ.β.
Δεύτερος γύρος με το κόμμα του Μακρόν είτε απέναντι στην δεξιά, είτε στην άκρα αριστερά. Πιθανότατα το πιο ευνοϊκό σενάριο για την αγορά, κατά την άποψη της UBS, το οποίο θα μπορούσε να αντιστρέψει τη διεύρυνση των spreads. Το spread OAT-Bund ενδέχεται να υποχωρήσει ξανά κοντά στις 80 μ.β. και τα spreads IG/HY κοντά στις 85/275 μ.β.
Σενάριο Εθνικού Συναγερμού
Όπως επισημαίνει η UBS, ο εκλογικός κίνδυνος αυτή τη φορά είναι πολύ υψηλότερος, σε σχέση με τις πρόωρες εκλογές που προκήρυξε ο Μακρόν το καλοκαίρι του 2024. Αν και οι Γάλλοι ψηφοφόροι έχουν δείξει ιστορικά ότι επιθυμούν πιο δοκιμασμένες λύσεις στο δεύτερο γύρο, οι τρέχουσες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι περισσότερες έδρες που θα χάσει ο Μακρόν πιθανότατα θα μετακινηθούν προς την λαϊκή δεξιά.
Αυτό μπορεί να δώσει κίνητρο στο Σοσιαλιστικό Κόμμα να στηρίξει τον νέο πρωθυπουργό που θα επιλέξει ο Μακρόν, προκειμένου να αποφευχθούν οι πρόωρες εκλογές. Εναλλακτικά, σημειώνει η UBS, κάποιοι μπορεί να προτιμήσουν να αφεθεί η δεξιά να κυβερνήσει, με την προοπτική να αποτύχει, ώστε να αποκαταστήσουν τη δική τους αξιοπιστία και να βελτιώσουν τη θέση τους ενόψει των προεδρικών εκλογών του