Δύο οι μεγάλες αυτοκρατορίες παγκοσμίως…..η ναυτική αυτοκρατορία των ΗΠΑ και η χερσαία αυτοκρατορία της Κίνας
Η επερχόμενη σύγκρουση των μεγάλων αυτοκρατοριών Κίνας, ΗΠΑ με έπαθλο την Ευρώπη…. και ο ρόλος της Ρωσίας αποτελεί μια ενδιαφέρουσα ανάλυση της Gavekal Research
Παρατηρώντας τα αμερικανικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, είναι δύσκολο να ξεφύγουμε από το συμπέρασμα ότι οι περισσότεροι στις ΗΠΑ αισθάνονται την Ρωσία όπως και στο παρελθόν
Αυτό είναι περίεργο, δεδομένου ότι ο ψυχρός πόλεμος υποτίθεται ότι τελείωσε σχεδόν πριν από 30 χρόνια.
Αλλά και πάλι, μια γρήγορη μελέτη της ιστορίας δείχνει ότι οι συγκρούσεις μεταξύ των αυτοκρατοριών της ξηράς και της θάλασσας ήταν μια σταθερά του δυτικού πολιτισμού.
Σκεφτείτε την Αθήνα έναντι της Σπάρτης, την Ελλάδα έναντι της Περσίας, τη Ρώμη έναντι της Καρχηδόνας, την Αγγλία έναντι του Ναπολέοντα, και πιο πρόσφατα τις ΗΠΑ έναντι της Γερμανίας και της Ιαπωνίας (όταν ο Β ‘Παγκόσμιος Πόλεμος είδε τις ΗΠΑ να μεταμορφώνονται από μια αυτοκρατορία χερσαία σε μια αυτοκρατορία θαλάσσια προκειμένου να νικήσει τη Γερμανία και την Ιαπωνία), και φυσικά την πιο πρόσφατη ένταση μεταξύ των ΗΠΑ και της Σοβιετικής Ένωσης.
Το ναυτικό πλεονέκτημα
Τέτοιες μάχες βασικά βρίσκουμε στα βιβλία ιστορίας, από τον Πλούταρχο και άλλους ιστορικούς.
Η νίκη ανήκε κατά κύριο λόγο στις θαλάσσιες αυτοκρατορίες, καθώς τείνουν να εξαρτώνται περισσότερο από το εμπόριο και συνήθως προάγουν πιο αποκεντρωμένες δομές.
Οι χερσαίες αυτοκρατορίες αντιθέτως συγκεντρώνουν την εξουσία.
Φυσικά η ναυτική δύναμη δεν κερδίζει πάντα.
Ο κόσμος έχει επί του παρόντος τρεις σημαντικές ζώνες παραγωγής, όπου η κάθε μια αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο του παγκόσμιου ΑΕΠ.
-Βόρεια και Νότια Αμερική: Αυτό είναι ένα είδος νησιού και δεν είναι προσβάσιμο από τη γη από τον υπόλοιπο κόσμο.
Αποτελεί την καρδιά αυτού που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε η σημερινή «θαλάσσια» αυτοκρατορία.
-Η Ευρώπη με την Ρωσία: Αυτή είναι μια οικονομική και τεχνολογική δύναμη τόσο μεγάλη όσο οι ΗΠΑ.
Οι δύο τελευταίοι παγκόσμιοι πόλεμοι μεταξύ της τότε κυρίαρχης ναυτικής δύναμης (ΗΠΑ), κατά της Γερμανίας και έμμεσα κατά της Σοβιετικής Ένωσης είχε στόχο τον έλεγχο της λεγόμενης “παλαιάς ηπείρου”.
-Μια ανανεωμένη Ασία:
Η Κίνα παίζει το ρόλο του «επίγειου αμφισβητία» στον «θαλάσσιο ηγεμόνα τις ΗΠΑ».
Ένας εξωγήινος επισκέπτης, ο οποίος γνώριζε ελάχιστα για την παγκόσμια γεωπολιτική στον πλανήτη Γη, πιθανόν να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι έχει δημιουργηθεί μια νέα έκδοση του παλιού δράματος.
Αυτή τη φορά, ωστόσο, η μάχη θα είναι μεταξύ μιας “εξελισσόμενης κινεζικής χερσαία αυτοκρατορίας” και μιας αμερικανικής ελεγχόμενης “θαλάσσιας δύναμης”, με την Ευρώπη (και σε μικρότερο βαθμό την Αφρική) ως το πιθανό “βραβείο”.
Για να μπορέσει η Κίνα ως η νέα ηπειρωτική αυτοκρατορία να κερδίσει παγκοσμίως θα πρέπει να “κρατήσει” μια τεράστια μάζα της γης υπό τον έλεγχό της.
Αυτό θα απαιτούσε τη δημιουργία εκτεταμένων γραμμών επικοινωνίας (σιδηροδρομικές, οδικές, τηλεπικοινωνίες, δορυφόροι …), συνδέοντας τη δική της μάζα με τις άλλες “παραγωγικές” γειτονικές μάζες, αποφεύγοντας όσο το δυνατόν περισσότερο τη χρήση θαλάσσιων ζεύξεων για να επικοινωνεί με άλλα έθνη.
Η αυτοκρατορία της γης η Κίνα θα χρειαστεί να αναπτύξει μια οικονομία η οποία δεν θα χρειαστεί να εμπορεύεται μέσω των θαλασσών για να μην συγκρουστεί με την αυτοκρατορία των θαλασσών τις ΗΠΑ.
Τώρα για το “όνειρο ως αυτοκρατορίας” της Κίνας, θα χρειαστεί να πείσει δύο σημαντικές χώρες, ίσως και τρεις, να γίνουν τουλάχιστον «ουδέτερες», αντί να είναι σχεδόν εχθρικές, για να λειτουργήσουν αυτές οι νέες γραμμές επικοινωνίας.
Αυτές οι δύο χώρες είναι η Ρωσία και η Γερμανία.
Η 3η είναι η Σαουδική Αραβία, η οποία έχει ένα ρόλο να διαδραματίσει.
Ρωσία
Η Ρωσία είναι η κυριότερη χερσαία γέφυρα μεταξύ Κίνας και Ευρώπης.
Έτσι, η λογική λέει ότι οι ΗΠΑ πρέπει να έχουν πολύ καλές σχέσεις με τη Ρωσία και να επιδιώξουν να δημιουργήσουν κάποιο είδος στρατιωτικής συμμαχίας, για να ελέγξουν την κίνηση ανθρώπων και αγαθών μεταξύ Κίνας και Ευρώπης και από την Ευρώπη προς την Κίνα.
Ωστόσο, με την τεράστια σοφία της, η Γερουσία των ΗΠΑ και ολόκληρο το αμερικανικό διπλωματικό σώμα αποφάσισαν ότι τα συμφέροντα της Αμερικής εξυπηρετούνται καλύτερα με την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία για εγκλήματα της!!!!!!!!!!!!!!!
Φαίνεται ότι οι Αμερικανοί νομοθέτες έχουν ξεχάσει το ρητό του Λόρδου Πάλμερστον ότι τα έθνη δεν έχουν φίλους, μόνο μόνιμα συμφέροντα.
Και αντί να ακολουθήσουν πολιτικές για να μεγιστοποιήσουν το εθνικό τους συμφέρον, οι ΗΠΑ θα προτιμούσαν να πλήξουν από λάθος τα συμφέροντα τους.
Το τελικό αποτέλεσμα είναι ότι οι ΗΠΑ φαίνεται να εργάζονται όσο το δυνατόν σκληρότερα για να κάνουν τη Ρωσία καλό…εχθρό.
Είναι επίσης περίεργο ότι οι ΗΠΑ έχουν εμπλακεί σε πολέμους, σχεδόν σε ολόκληρο τον κόσμο, με πολύ λίγες εξαιρέσεις, από τότε που ο πρόεδρος Dwight Eisenhower προειδοποίησε τους συμπατριώτες του για την αυξανόμενη επιρροή του “στρατιωτικού βιομηχανικού συγκροτήματος των ΗΠΑ”.
Πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι, προκειμένου να δικαιολογηθεί ένας προϋπολογισμός ύψους 622 δισ. δολαρίων, που σύντομα θα φτάσει τα 800 δισεκ. δολάρια ΗΠΑ, το αμερικανικό στρατιωτικό βιομηχανικό συγκρότημα χρειάζεται…. το αντίπαλο δέος.
Τώρα ο φυσικός αντίπαλος πρέπει λογικά να είναι η Κίνα.
Εξάλλου, η Κίνα διαθέτει τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατιωτικό προϋπολογισμό στον κόσμο (192 δισ. δολ. ΗΠΑ το 2016), αυξάνει ταχέως την παγκόσμια παρουσία της (Belt and Road, Ασιατική Τράπεζα Επενδύσεων Υποδομών).
Η πρώτη και πιο προφανής εξήγηση είναι απλώς η θεσμική αδράνεια.
Εξάλλου, η Ρωσία ήταν ο κύριος εχθρός μεταξύ 1945 και 1991 και χτίστηκαν ολόκληρα ιδρύματα (το ΝΑΤΟ, ο ΟΟΣΑ, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Παγκόσμια Τράπεζα) ώστε να μειωθεί η επιρροή της Ρωσίας στον κόσμο.
Προβλέψιμη Γαλλία
Υπάρχουν ιστορικά προηγούμενα για αυτό.
Πάρτε τη Γαλλία ως παράδειγμα:
Από τον Cardinal Richelieu και μετά, ο μόνος σκοπός της γαλλικής διπλωματίας ήταν να καταστρέψει την αυστριακό-ουγγρική αυτοκρατορία.
Αυτό δεν επέτρεψε στους γάλλους ηγεμόνες να δουν την άνοδο της Πρωσίας.
Τουλάχιστον μέχρι το 1870 όπου υπήρξε η αντίδραση του Παρισιού.
Ακόμα και μετά την απώλεια της Αλσατίας και της Λωρραίνης, η Γαλλία συνέχισε την αντι-Αψβούργικη σταυροφορία μέχρι το 1919 και την τελική καταστροφή της αυστριακής αυτοκρατορίας με τη συνθήκη των Βερσαλλιών του 1919.
Η ουσία είναι ότι η καθαρή δύναμη της θεσμικής αδράνειας σημαίνει ότι οι “πιο έξυπνοι άνθρωποι” είναι συχνά ανίκανοι να προσαρμοστούν σε νέες πραγματικότητες.
Αυτό συνέβη στη Γαλλία, και θα μπορούσε να συμβεί εύκολα στις ΗΠΑ σήμερα.
Μια δεύτερη εξήγηση είναι ότι υπάρχει τεράστια αντίσταση στην ευρύτερη αμερικανική κοινότητα για να γίνει η Κίνα ένας αποδιοπομπαίος τράγος.
Οι αμερικανικές εταιρείες έχουν τεράστια συμφέροντα στην Κίνα και σχετικά περιορισμένη έκθεση στη Ρωσία.
Ο Λένιν είχε πει ότι οι «καπιταλιστές θα μας πουλήσουν το σχοινί με το οποίο θα τους κρεμάσουμε».
Μια τρίτη εξήγηση συνδέεται με την Συρία δηλαδή τον εμφύλιο πόλεμο στη Μέση Ανατολή μεταξύ των Σουνιτών και των Σιών.
Στην Σουνιτική πλευρά του πολέμου βρίσκεται η Σαουδική Αραβία.
Στην πλευρά των Σιιτών βρίσκεται το Ιράν.
Και πίσω από το Ιράν βρίσκεται η Ρωσία, το Ιράν δεν θα ήθελε τίποτα περισσότερο από το να δει τη καταστροφή του καθεστώτος της Σαουδικής Αραβίας.
Πράγματι, μια κατάρρευση της βασιλείας των Σαούντ (Saud) θα ήταν ένα τεράστιο όφελος για τη Ρωσία.
Η τιμή του πετρελαίου πιθανότατα θα αυξανόταν (η οποία θα ήταν μεγάλη νίκη για τους μη αραβικούς παραγωγούς όπως η Ρωσία) και η Ευρώπη θα βρεθεί εξ ολοκλήρου εξαρτώμενη από τη Ρωσία για τα ενεργειακά της αποθέματα, δίνοντας έτσι στη Μόσχα μεγαλύτερη γεωπολιτική επιρροή από ότι απολάμβανε εδώ και δεκαετίες.
Ταυτόχρονα, η κατάρρευση της Βασιλείας των Saud (Σάουντ) θα ήταν τρομακτική είδηση για τους προμηθευτές όπλων όπως οι ΗΠΑ, της Γαλλίας και της Βρετανίας (για τους οποίους οι μεσανατολικές μοναρχίες είναι μεγάλοι πελάτες) και για όλες τις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες που έχουν τεράστιες συμβάσεις στη Σαουδική Αραβία.
Ρωσία ως παίκτης αλλαγής παιχνιδιών
Όποια και αν είναι η αιτία της σημερινής υστερίας εναντίον της Ρωσίας στις ΗΠΑ, είναι πλέον σαφές ότι το συμφέρον της Ρωσίας είναι να διαδραματίσει πολύ ενεργό ρόλο στις προσεχείς κινεζικές προσπάθειες για τη μείωση της εξουσίας της κυρίαρχης «θαλάσσιας αυτοκρατορίας» των ΗΠΑ.
Αυτό σημαίνει ότι τα κινεζικά και τα ευρωπαϊκά προϊόντα θα είναι σε θέση να ταξιδεύουν μέσω της Ρωσίας για το άμεσο μέλλον, αποφεύγοντας έτσι πιθανές απειλές που δημιουργούνται από το ναυτικό της Αμερικής, προκειμένου η Ουάσιγκτον να διακόψει τις συναλλαγές μεταξύ των δύο οικονομικών κέντρων.
Ο λόγος για τον οποίο η αμερικανική προσέγγιση στη Ρωσία είναι τόσο κοντόφθαλμη είναι ότι ο ρόλος της Ρωσίας στην επόμενη σύγκρουση μεταξύ των δύο αυτοκρατοριών θα είναι σημαντικός. Πράγματι, η Ρωσία (μαζί με το Κατάρ και το Ιράν) θα μπορούσαν να βοηθήσουν την Κίνα να σπάσει το μονοπώλιο που έχουν οι ΗΠΑ στην ενέργεια σε όλο τον κόσμο μέσω του αμερικανικού δολαρίου.
(Η αξία του πετρελαίου μετράται σε δολάρια)
Για τα τελευταία 100 χρόνια, το αμερικανικό δολάριο ήταν το σημαντικότερο αποθεματικό και εμπορικό νόμισμα στον κόσμο.
Η άνοδος του γιουάν
Μια σημαντική αλλαγή στο παγκόσμιο νομισματικό μας σύστημα που έτυχε ελάχιστης προσοχής, ήταν η πρόσφατη ανακοίνωση από το Χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ ότι θα μπορεί να αγοράζει και να διακανονίζει συμβόλαια χρυσού σε renminbi (ρενμίνι).
Αυτή η πρωτοβουλία έχει τη δυνατότητα να αποτελέσει μια αλλαγή του παιχνιδιού στην αρχιτεκτονική του παγκόσμιου νομισματικού μας συστήματος.
Φανταστείτε ότι η Ρωσία, το Ιράν, το Κατάρ, η Βενεζουέλα, το Σουδάν, το Ουζμπεκιστάν ή οποιαδήποτε άλλη χώρα ενδέχεται να μην χρησιμοποιούν το δολάριο ως διεθνές νόμισμα.
Στη συνέχεια, η Κίνα θα έρθει να πει:
“Αντί να διαπραγματευόμαστε με δολάρια, που μας αφήνει εκτεθειμένους στις αμερικανικές κυρώσεις και την απροθυμία των αμερικανικών τραπεζών να χρηματοδοτήσουν το εμπόριο μας, ας ασχοληθούμε με το γουάν.
Εάν είστε Ρωσία, ή το Κατάρ (που έχουν ήδη υπογράψει συμφωνίες για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο), αυτό μπορεί να είναι μια ενδιαφέρουσα πρόταση.
Ωστόσο, θα προκύψει σύντομα το ερώτημα:
Σίγουρα, μπορώ να αγοράσω αγαθά από την Κίνα, αλλά χρειάζομαι μόνο τόσο φθηνά ρούχα, παπούτσια και πλαστικά σκουπίδια.
Και η απάντηση στην ερώτηση αυτή είναι ότι το δολάριο ΗΠΑ παραμένει το αποθεματικό νόμισμα του κόσμου, αφού οι ΗΠΑ διαθέτουν τις βαθύτερες και πιο ρευστοποιήσιμες αγορές περιουσιακών στοιχείων.
Αυτό είναι το μεγάλο όπλο των αμερικανών.
Αυτό μας φέρνει πίσω στην Κίνα και τον κύριο περιορισμό στην άνοδο του κινεζικού νομίσματος ως αποθεματικό νόμισμα.
Με απλά λόγια, οι ξένοι επενδυτές δεν εμπιστεύονται την κινεζική κυβέρνηση αρκετά για να σταθμεύσουν τα πλεονάζοντα αποθέματα τους σε κινεζικά περιουσιακά στοιχεία.
Αυτή η έλλειψη εμπιστοσύνης αποκρυσταλλώθηκε από την απόφαση το καλοκαίρι του 2015 να «κλείσει» τις μετοχικές αγορές για λίγο.
Η απόφαση αυτή επιβεβαίωσε την ανησυχία των ξένων επενδυτών για την Κίνα.
Σαουδική Αραβία
Το γεγονός ότι η Κίνα θέλει να αγοράσει πετρέλαιο με δικό της νόμισμα θα υποχρεώσει την Σαουδική Αραβία να απαντήσει σε ένα δίλημμα.
Θα πρέπει να αναγνωρίσει ότι η Κίνα είναι πλέον ο μεγαλύτερος εισαγωγέας πετρελαίου παγκοσμίως και η μόνη σημαντική αγορά ανάπτυξης.
Ωστόσο, το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών θα το θεωρούσε ως απειλή για την ηγεμονία του δολαρίου.
Σε ένα τέτοιο σενάριο, είναι απίθανο οι ΗΠΑ να συνεχίσουν να εγκρίνουν τις σύγχρονες πωλήσεις όπλων στη Σαουδική Αραβία και να «προστατεύουν» την Βασιλεία των Saud.
Δυστυχώς για τη Σαουδική Αραβία, η εναλλακτική λύση είναι ελάχιστα ελκυστική.
To δημοσιονομικό έλλειμμα της Σαουδικής Αραβίας έχει φθάσει στο 16% περίπου του ΑΕΠ, με το μισό του πληθυσμού κάτω των 27 ετών να χρειάζεται θέσεις εργασίας και τα αποθεματικά να συρρικνώνονται κατά περίπου 10 δισεκ. δολάρια το μήνα, η διατήρηση του σημερινού status quo δεν αποτελεί μακροπρόθεσμη βιώσιμη επιλογή.
Με ποιον τρόπο θα ανακάμψει η Σαουδική Αραβία;
Θα δεχτεί για πάντα τις χαμηλές τιμές του πετρελαίου και το σχετικό κόστος για τη Σαουδική κοινωνία ή θα πάει με την Κίνα που είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας πετρελαίου παγκοσμίως, ακόμη και με κίνδυνο να προκαλέσει την οργή της Ουάσινγκτον;
Ο βασιλιάς Ιμπν Σαούντ (ο πατέρας του σημερινού βασιλιά Σάλμαν) υπήρξε κάποτε πιστός βρετανός πελάτης, καθώς οι Βρετανοί βοήθησαν στην καταστολή της αδελφότητας της Wahhabi, ενισχύοντας έτσι την εξουσία του.
Ωστόσο, το 1936, ο σύμβουλος του Ibn Saud… Abdullah Philby, έπεισε τον βασιλιά της Σ. Αραβίας να φύγει από τους βρετανούς και να συμμαχήσει με τις ΗΠΑ, προσφέροντας αποκλειστικά πετρελαϊκή παραχώρηση στη Chevron / Texaco παρά στην BP.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η σαουδική πετρελαϊκή εταιρεία ονομάζεται Aramco (αραβο-αμερικανική πετρελαϊκή εταιρεία) και όχι η Arbroco.
Θα μπορούσε η οικογένεια Saud να κάνει ξανά το ίδιο κόλπο;
Μία ένδειξη μπορεί να είναι ποιος θα αποτελέσει τον ακρογωνιαίο λίθο των επενδυτών στην προσεχή IPO της Aramco.
Αν αυτές είναι η China Investment Corporation, η Petrochina ίσως η Aramco θα είναι στο δρόμο της να γίνει Archoco.
Και με αυτό, η τιμολόγηση του πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας θα μπορούσε να μετατοπιστεί από δολάρια ΗΠΑ σε ρενμίνμπι.
Γερμανία
Χωρίς να επιβαρύνεται από τη δική της “βαριά” ιστορία, η Γερμανία – που είναι στην καρδιά ενός “ηπειρωτικού” έθνους – πιθανότατα θα ενταχθεί στην «ηπειρωτική συμμαχία» και θα αποχωρήσει από τη ναυτική συμμαχία.
Από πολιτική άποψη, η Γερμανία θα μπορούσε τελικά να αναπτύξει τη δική της διπλωματία και να σταματήσει να λαμβάνει εντολές από την Ουάσινγκτον.
Από οικονομική άποψη, η γερμανική βιομηχανία θα έχει απεριόριστη πρόσβαση για να αναπτύξει σχέσεις όχι μόνο με την Ρωσία αλλά και όλους τους πληθυσμούς βόρεια των Ιμαλάϊων που θα ενταχθούν στον σύγχρονο κόσμο με τη δημιουργία του “Νέου δρόμου του μεταξιού”.
Από γεωπολιτική άποψη, πρώτα το προφανές: μια Μέση Ανατολή που κυριαρχείται από τους Σουνίτες υπό τον έλεγχο της αμερικανικής διπλωματίας δεν θα ήταν επιτυχία.
Ακόμα χειρότερα, τα απίστευτα λάθη που έκαναν οι δύο τελευταίες αμερικανικές διοικήσεις σε όλη τη Μέση Ανατολή ξύπνησαν ένα πολύ παλιό θρησκευτικό πόλεμο (Σουνίτες εναντίον Σιιτών).
Φαίνεται ότι οι Ρώσοι και οι Ιρανοί σύμμαχοι καταφέρνουν σταδιακά να αναλάβουν τον έλεγχο της Μέσης Ανατολής.
Τώρα η επιστροφή σε κάποια μορφή ειρήνης (κάτω από ρωσικό / ιρανικό ζυγό) θα προσφέρει νέες αγορές για τη γερμανική βιομηχανία, υπό την προϋπόθεση ότι η Γερμανία αμέσως θα συμμαχήσει με τη Ρωσία και θα απομακρυνθεί από τις αμερικανικές κυρώσεις που επέβαλε η Γερουσία των ΗΠΑ.
Σε αντίθετη περίπτωση, η Γερμανία θα μπορούσε να χάσει μια αγορά της Μέσης Ανατολής, η οποία ήταν ιστορικά σημαντική για τις εξαγωγείς της.
Μια γερμανο-ρωσική συμμαχία θα περιθωριοποιούσε την Τουρκία καθώς η Άγκυρα θα βρεθεί απομονωμένη λόγω του ότι το Ιράν και η Κίνα βρίσκονται στα ανατολικά της σύνορα και η Ρωσία στα βόρεια σύνορά της.
Ως αποτέλεσμα, η Τουρκία πιθανότατα θα σταματήσει παίζει με την Ευρώπη, κάτι που θα ήταν ωφέλιμο για τη Merkel καθώς ο Erdogan είναι σημαντικό αγκάθι στο πλευρό της.
Με άλλα λόγια, η Merkel θα αναθέσει το εξωτερικό της πρόβλημα που είναι η Τουρκία στη Ρωσία.
Ενεργειακά, μια Ρωσική κυριαρχία στη Μέση Ανατολή θα επέτρεπε στην Γερμανία να εισάγγει φυσικό αέριο από τη Ρωσία και πετρέλαιο από τη Μέση Ανατολή.
Οι συνέπειες είναι ότι η Γερμανία δεν θα χρειάζονταν πλέον να προστατεύουν τις εισαγωγές ενέργειας από τον στόλο της ναυτικής αυτοκρατορίας δηλαδή τις ΗΠΑ.
Πολλοί άνθρωποι στη Γερμανία – επιχειρηματίες και δημόσιοι λειτουργοί, όπως ο πρώην καγκελάριος Gerhard Schroeder – κατανοούν το θέμα και έχουν ασκήσει πίεση για ένα τέτοιο αποτέλεσμα.
Η πρόσφατη τάση των αμερικανών εισαγγελέων που προσπαθούν να εξάγουν την κυριαρχία του αμερικανικού νομικού συστήματος επιβάλλοντας κυρώσεις (Deutsche Bank, Volkswagen) μπορεί να ωθήσουν τους γερμανικούς επιχειρηματικούς ομίλους να ακολουθήσουν το δρόμο αυτό.
Γερμανία ως μοναδικός υπεύθυνος πληρωμών
Τώρα, για να είμαστε δίκαιοι, ο γερμανικός πληθυσμός έχει υποστηρίξει με ενθουσιασμό το σχέδιο ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, ίσως και από ιστορική ενοχή.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση ως σχέδιο δεν προχωράει.
Και για να παραμείνει στη ζωή, το ευρωπαϊκό σχέδιο χρειάζεται τώρα το Βερολίνο να μεταφέρει το 2% -6% του ΑΕΠ σε φτωχότερες και λιγότερο παραγωγικές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ειδικά καθώς το Ηνωμένο Βασίλειο σύντομα θα σταματήσει να πληρώνει τα ταμεία της ΕΕ).
Σύντομα, η Γερμανία μπορεί να είναι η μόνη σημαντική χώρα με τέτοια συνεισφορά στις γαλλικές γεωργικές επιδοτήσεις.
Αυτό μας φέρνει στο μοναδικό άλλο δυτικό ηγέτη που έχει αγκαλιάσει δημόσια τον σημερινό κατεστημένο του Λευκού Οίκου, δηλαδή τον Πρόεδρο της Πολωνίας.
Εξάλλου, η Ιστορία προτείνει ότι η Γαλλία δεν θα πρέπει να είναι η μόνη χώρα που ανησυχεί για μια γερμανική προσέγγιση με τη νέα “χερσαία αυτοκρατορία” την Κίνα.
Οι περισσότερες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, ιδίως η Πολωνία, έχουν παρόμοιες αντιδράσεις σε μια τέτοια προοπτική. Στην πραγματικότητα, η απειλή μιας γερμανο-ρωσικής προσέγγισης μπορεί να δημιουργήσει μια νέα, αυστριακή-ουγγρική αυτοκρατορίας, γνωστής και ως συμμαχίας της Τσεχικής Δημοκρατίας, της Ουγγαρίας, της Πολωνίας και της Σλοβακίας της ομάδας Visegrad.
Ιστορικά, ο ρόλος της αυστριακής αυτοκρατορίας ήταν να προστατεύσει την Ευρώπη από τους Τούρκους και επίσης να σταματήσει μια συμμαχία μεταξύ Πρωσίας και Ρωσίας.
Προς το παρόν, η ομάδα του Visegrad διαπραγματεύεται (μάλλον ανεπιτυχώς) με το Βερολίνο πώς να χειριστεί χιλιάδες «μετανάστες» που εισέρχονται στην Ευρώπη μέσω της Τουρκίας, είτε προέρχονται από τη Βόρεια Αφρική, τη Μέση Ανατολή, το Αφγανιστάν, το Μπαγκλαντές.
Εξίσου σημαντικό είναι το γεγονός ότι η εκ νέου εμφάνιση της αυστριακής αυτοκρατορίας είναι ασυμβίβαστη με το σχέδιο «Ευρώπη ως Έθνος».
Δυνητικά η Πολωνία, ακολουθούμενη από την Ουγγαρία και την Τσεχική Δημοκρατία, μπορεί να είναι οι επόμενες χώρες που θα εγκαταλείψουν την ΕΕ.
Για την «αυτοκρατορία της θάλασσας» των ΗΠΑ, η απώλεια της Γερμανίας θα πρέπει να αντισταθμιστεί γρήγορα από την αύξηση της παρουσίας της στην Πολωνία, την Τσεχική Δημοκρατία, την Αυστρία, τη Λιθουανία και σχεδόν σε κάθε χώρα Ανατολικά του Βερολίνου και δυτικά της Μόσχας.
Φυσικά, αυτό ακριβώς έκανε η Γαλλία και η Αγγλία (οι «θαλάσσιες αυτοκρατορίες τότε») τη δεκαετία του 1930 – με περιορισμένη επιτυχία.
Συμπέρασμα
Η ιστορία δείχνει ότι οι ναυτικές δυνάμεις σχεδόν πάντα έχουν το πάνω χέρι σε οποιαδήποτε σύγκρουση.
Επομένως, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι ΗΠΑ εξακολουθούν να έχουν το πλεονέκτημα.
Η απλή λογική υποδηλώνει ότι τα εμπορεύματα πρέπει να συνεχίσουν να μετακινούνται από τη Σαγκάη στο Ρότερνταμ με πλοίο και όχι με σιδηρόδρομο.
Εκτός αν, φυσικά, μια αυξανόμενη ηπειρωτική δύναμη θέλει να αποφύγει τις θαλάσσιες γραμμές που ελέγχει ο αντίπαλός της.
Ένας τέτοιος αντίπαλος θα είχε λίγες επιλογές αλλά θα πρέπει τότε να αναπτύξει χερσαίες διαδρομές.
Πράγμα που φυσικά κάνει η Κίνα.
Όμως αυτές οι χερσαίες διαδρομές μπορεί να μην είναι τόσο αποτελεσματικές όσο οι αμερικανικές ναυτικές διαδρομές.
Όπως ο Βρετανός ιστορικός Cyril Northcote Parkinson υπογράμμισε στην ανατολή και τη δύση τους, οι αυτοκρατορίες τείνουν να επεκτείνονται φυσικά, όχι από μεγαλομανία, αλλά για λόγους εμπορικού ενδιαφέροντος:
«Η αληθινή εξήγηση έγκειται στην ίδια τη φύση της εμπορικής διαδρομής.
Οι προτεινόμενες επενδύσεις
-Πουλήστε τα αμερικανικές, βρετανικές και γαλλικές μετοχές
-Πουλήστε γαλλικά ομόλογα και (μη Ρωσικά) ομόλογα της Ανατολικής Ευρώπης:
Σε αυτές τις αγορές ομολόγων υπάρχει μικρή αξία και αν η Γερμανία αποφασίσει ποτέ να απομακρυνθεί από την περαιτέρω ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
-Αγοράστε ρωσικά ομόλογα: τα ρωσικά ομόλογα μπορεί να είναι μεταξύ των φθηνότερων στον κόσμο, αποδίδοντας σχεδόν 8%.
-Αγοράστε ρωσικές ενεργειακές μετοχές:
Ένα από τα δύο πράγματα θα συμβεί.
Εάν η Σαουδική Αραβία συνεχίσει να αρνείται τις πληρωμές με ορυκτά καύσιμα, οι ρωσικές εταιρείες ενέργειας θα καταλήξουν στην κινεζική αγορά.
Εναλλακτικά, εάν η Σαουδική Αραβία αρχίσει να δέχεται τις πληρωμές για το πετρέλαιο, το αμερικανικό δολάριο θα υποχωρήσει και οι τιμές ενέργειας θα ανακάμψουν.
-Αγοράστε ομόλογα Renminbi: Καθώς Κίνα θέλει να δημιουργήσει τόσο συμβόλαια πετρελαίου όσο και χρυσού που εκφράζονται σε ρενμίνμπι.
-Αγοράστε χρυσό.
Σε μια αρχική φάση, οι περισσότερες χώρες και οι συμμετέχοντες στην αγορά πιθανότατα θα παραμείνουν σκεπτικοί για την Κίνα.
Ως εκ τούτου, η ζήτηση για χρυσό, ως μέσο διακανονισμών θα διατηρηθεί.
Παρατηρώντας τα αμερικανικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, είναι δύσκολο να ξεφύγουμε από το συμπέρασμα ότι οι περισσότεροι στις ΗΠΑ αισθάνονται την Ρωσία όπως και στο παρελθόν
Αυτό είναι περίεργο, δεδομένου ότι ο ψυχρός πόλεμος υποτίθεται ότι τελείωσε σχεδόν πριν από 30 χρόνια.
Αλλά και πάλι, μια γρήγορη μελέτη της ιστορίας δείχνει ότι οι συγκρούσεις μεταξύ των αυτοκρατοριών της ξηράς και της θάλασσας ήταν μια σταθερά του δυτικού πολιτισμού.
Σκεφτείτε την Αθήνα έναντι της Σπάρτης, την Ελλάδα έναντι της Περσίας, τη Ρώμη έναντι της Καρχηδόνας, την Αγγλία έναντι του Ναπολέοντα, και πιο πρόσφατα τις ΗΠΑ έναντι της Γερμανίας και της Ιαπωνίας (όταν ο Β ‘Παγκόσμιος Πόλεμος είδε τις ΗΠΑ να μεταμορφώνονται από μια αυτοκρατορία χερσαία σε μια αυτοκρατορία θαλάσσια προκειμένου να νικήσει τη Γερμανία και την Ιαπωνία), και φυσικά την πιο πρόσφατη ένταση μεταξύ των ΗΠΑ και της Σοβιετικής Ένωσης.
Το ναυτικό πλεονέκτημα
Τέτοιες μάχες βασικά βρίσκουμε στα βιβλία ιστορίας, από τον Πλούταρχο και άλλους ιστορικούς.
Η νίκη ανήκε κατά κύριο λόγο στις θαλάσσιες αυτοκρατορίες, καθώς τείνουν να εξαρτώνται περισσότερο από το εμπόριο και συνήθως προάγουν πιο αποκεντρωμένες δομές.
Οι χερσαίες αυτοκρατορίες αντιθέτως συγκεντρώνουν την εξουσία.
Φυσικά η ναυτική δύναμη δεν κερδίζει πάντα.
Ο κόσμος έχει επί του παρόντος τρεις σημαντικές ζώνες παραγωγής, όπου η κάθε μια αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο του παγκόσμιου ΑΕΠ.
-Βόρεια και Νότια Αμερική: Αυτό είναι ένα είδος νησιού και δεν είναι προσβάσιμο από τη γη από τον υπόλοιπο κόσμο.
Αποτελεί την καρδιά αυτού που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε η σημερινή «θαλάσσια» αυτοκρατορία.
-Η Ευρώπη με την Ρωσία: Αυτή είναι μια οικονομική και τεχνολογική δύναμη τόσο μεγάλη όσο οι ΗΠΑ.
Οι δύο τελευταίοι παγκόσμιοι πόλεμοι μεταξύ της τότε κυρίαρχης ναυτικής δύναμης (ΗΠΑ), κατά της Γερμανίας και έμμεσα κατά της Σοβιετικής Ένωσης είχε στόχο τον έλεγχο της λεγόμενης “παλαιάς ηπείρου”.
-Μια ανανεωμένη Ασία:
Η Κίνα παίζει το ρόλο του «επίγειου αμφισβητία» στον «θαλάσσιο ηγεμόνα τις ΗΠΑ».
Ένας εξωγήινος επισκέπτης, ο οποίος γνώριζε ελάχιστα για την παγκόσμια γεωπολιτική στον πλανήτη Γη, πιθανόν να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι έχει δημιουργηθεί μια νέα έκδοση του παλιού δράματος.
Αυτή τη φορά, ωστόσο, η μάχη θα είναι μεταξύ μιας “εξελισσόμενης κινεζικής χερσαία αυτοκρατορίας” και μιας αμερικανικής ελεγχόμενης “θαλάσσιας δύναμης”, με την Ευρώπη (και σε μικρότερο βαθμό την Αφρική) ως το πιθανό “βραβείο”.
Για να μπορέσει η Κίνα ως η νέα ηπειρωτική αυτοκρατορία να κερδίσει παγκοσμίως θα πρέπει να “κρατήσει” μια τεράστια μάζα της γης υπό τον έλεγχό της.
Αυτό θα απαιτούσε τη δημιουργία εκτεταμένων γραμμών επικοινωνίας (σιδηροδρομικές, οδικές, τηλεπικοινωνίες, δορυφόροι …), συνδέοντας τη δική της μάζα με τις άλλες “παραγωγικές” γειτονικές μάζες, αποφεύγοντας όσο το δυνατόν περισσότερο τη χρήση θαλάσσιων ζεύξεων για να επικοινωνεί με άλλα έθνη.
Η αυτοκρατορία της γης η Κίνα θα χρειαστεί να αναπτύξει μια οικονομία η οποία δεν θα χρειαστεί να εμπορεύεται μέσω των θαλασσών για να μην συγκρουστεί με την αυτοκρατορία των θαλασσών τις ΗΠΑ.
Τώρα για το “όνειρο ως αυτοκρατορίας” της Κίνας, θα χρειαστεί να πείσει δύο σημαντικές χώρες, ίσως και τρεις, να γίνουν τουλάχιστον «ουδέτερες», αντί να είναι σχεδόν εχθρικές, για να λειτουργήσουν αυτές οι νέες γραμμές επικοινωνίας.
Αυτές οι δύο χώρες είναι η Ρωσία και η Γερμανία.
Η 3η είναι η Σαουδική Αραβία, η οποία έχει ένα ρόλο να διαδραματίσει.
Ρωσία
Η Ρωσία είναι η κυριότερη χερσαία γέφυρα μεταξύ Κίνας και Ευρώπης.
Έτσι, η λογική λέει ότι οι ΗΠΑ πρέπει να έχουν πολύ καλές σχέσεις με τη Ρωσία και να επιδιώξουν να δημιουργήσουν κάποιο είδος στρατιωτικής συμμαχίας, για να ελέγξουν την κίνηση ανθρώπων και αγαθών μεταξύ Κίνας και Ευρώπης και από την Ευρώπη προς την Κίνα.
Ωστόσο, με την τεράστια σοφία της, η Γερουσία των ΗΠΑ και ολόκληρο το αμερικανικό διπλωματικό σώμα αποφάσισαν ότι τα συμφέροντα της Αμερικής εξυπηρετούνται καλύτερα με την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία για εγκλήματα της!!!!!!!!!!!!!!!
Φαίνεται ότι οι Αμερικανοί νομοθέτες έχουν ξεχάσει το ρητό του Λόρδου Πάλμερστον ότι τα έθνη δεν έχουν φίλους, μόνο μόνιμα συμφέροντα.
Και αντί να ακολουθήσουν πολιτικές για να μεγιστοποιήσουν το εθνικό τους συμφέρον, οι ΗΠΑ θα προτιμούσαν να πλήξουν από λάθος τα συμφέροντα τους.
Το τελικό αποτέλεσμα είναι ότι οι ΗΠΑ φαίνεται να εργάζονται όσο το δυνατόν σκληρότερα για να κάνουν τη Ρωσία καλό…εχθρό.
Είναι επίσης περίεργο ότι οι ΗΠΑ έχουν εμπλακεί σε πολέμους, σχεδόν σε ολόκληρο τον κόσμο, με πολύ λίγες εξαιρέσεις, από τότε που ο πρόεδρος Dwight Eisenhower προειδοποίησε τους συμπατριώτες του για την αυξανόμενη επιρροή του “στρατιωτικού βιομηχανικού συγκροτήματος των ΗΠΑ”.
Πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι, προκειμένου να δικαιολογηθεί ένας προϋπολογισμός ύψους 622 δισ. δολαρίων, που σύντομα θα φτάσει τα 800 δισεκ. δολάρια ΗΠΑ, το αμερικανικό στρατιωτικό βιομηχανικό συγκρότημα χρειάζεται…. το αντίπαλο δέος.
Τώρα ο φυσικός αντίπαλος πρέπει λογικά να είναι η Κίνα.
Εξάλλου, η Κίνα διαθέτει τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατιωτικό προϋπολογισμό στον κόσμο (192 δισ. δολ. ΗΠΑ το 2016), αυξάνει ταχέως την παγκόσμια παρουσία της (Belt and Road, Ασιατική Τράπεζα Επενδύσεων Υποδομών).
Η πρώτη και πιο προφανής εξήγηση είναι απλώς η θεσμική αδράνεια.
Εξάλλου, η Ρωσία ήταν ο κύριος εχθρός μεταξύ 1945 και 1991 και χτίστηκαν ολόκληρα ιδρύματα (το ΝΑΤΟ, ο ΟΟΣΑ, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Παγκόσμια Τράπεζα) ώστε να μειωθεί η επιρροή της Ρωσίας στον κόσμο.
Προβλέψιμη Γαλλία
Υπάρχουν ιστορικά προηγούμενα για αυτό.
Πάρτε τη Γαλλία ως παράδειγμα:
Από τον Cardinal Richelieu και μετά, ο μόνος σκοπός της γαλλικής διπλωματίας ήταν να καταστρέψει την αυστριακό-ουγγρική αυτοκρατορία.
Αυτό δεν επέτρεψε στους γάλλους ηγεμόνες να δουν την άνοδο της Πρωσίας.
Τουλάχιστον μέχρι το 1870 όπου υπήρξε η αντίδραση του Παρισιού.
Ακόμα και μετά την απώλεια της Αλσατίας και της Λωρραίνης, η Γαλλία συνέχισε την αντι-Αψβούργικη σταυροφορία μέχρι το 1919 και την τελική καταστροφή της αυστριακής αυτοκρατορίας με τη συνθήκη των Βερσαλλιών του 1919.
Η ουσία είναι ότι η καθαρή δύναμη της θεσμικής αδράνειας σημαίνει ότι οι “πιο έξυπνοι άνθρωποι” είναι συχνά ανίκανοι να προσαρμοστούν σε νέες πραγματικότητες.
Αυτό συνέβη στη Γαλλία, και θα μπορούσε να συμβεί εύκολα στις ΗΠΑ σήμερα.
Μια δεύτερη εξήγηση είναι ότι υπάρχει τεράστια αντίσταση στην ευρύτερη αμερικανική κοινότητα για να γίνει η Κίνα ένας αποδιοπομπαίος τράγος.
Οι αμερικανικές εταιρείες έχουν τεράστια συμφέροντα στην Κίνα και σχετικά περιορισμένη έκθεση στη Ρωσία.
Ο Λένιν είχε πει ότι οι «καπιταλιστές θα μας πουλήσουν το σχοινί με το οποίο θα τους κρεμάσουμε».
Μια τρίτη εξήγηση συνδέεται με την Συρία δηλαδή τον εμφύλιο πόλεμο στη Μέση Ανατολή μεταξύ των Σουνιτών και των Σιών.
Στην Σουνιτική πλευρά του πολέμου βρίσκεται η Σαουδική Αραβία.
Στην πλευρά των Σιιτών βρίσκεται το Ιράν.
Και πίσω από το Ιράν βρίσκεται η Ρωσία, το Ιράν δεν θα ήθελε τίποτα περισσότερο από το να δει τη καταστροφή του καθεστώτος της Σαουδικής Αραβίας.
Πράγματι, μια κατάρρευση της βασιλείας των Σαούντ (Saud) θα ήταν ένα τεράστιο όφελος για τη Ρωσία.
Η τιμή του πετρελαίου πιθανότατα θα αυξανόταν (η οποία θα ήταν μεγάλη νίκη για τους μη αραβικούς παραγωγούς όπως η Ρωσία) και η Ευρώπη θα βρεθεί εξ ολοκλήρου εξαρτώμενη από τη Ρωσία για τα ενεργειακά της αποθέματα, δίνοντας έτσι στη Μόσχα μεγαλύτερη γεωπολιτική επιρροή από ότι απολάμβανε εδώ και δεκαετίες.
Ταυτόχρονα, η κατάρρευση της Βασιλείας των Saud (Σάουντ) θα ήταν τρομακτική είδηση για τους προμηθευτές όπλων όπως οι ΗΠΑ, της Γαλλίας και της Βρετανίας (για τους οποίους οι μεσανατολικές μοναρχίες είναι μεγάλοι πελάτες) και για όλες τις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες που έχουν τεράστιες συμβάσεις στη Σαουδική Αραβία.
Ρωσία ως παίκτης αλλαγής παιχνιδιών
Όποια και αν είναι η αιτία της σημερινής υστερίας εναντίον της Ρωσίας στις ΗΠΑ, είναι πλέον σαφές ότι το συμφέρον της Ρωσίας είναι να διαδραματίσει πολύ ενεργό ρόλο στις προσεχείς κινεζικές προσπάθειες για τη μείωση της εξουσίας της κυρίαρχης «θαλάσσιας αυτοκρατορίας» των ΗΠΑ.
Αυτό σημαίνει ότι τα κινεζικά και τα ευρωπαϊκά προϊόντα θα είναι σε θέση να ταξιδεύουν μέσω της Ρωσίας για το άμεσο μέλλον, αποφεύγοντας έτσι πιθανές απειλές που δημιουργούνται από το ναυτικό της Αμερικής, προκειμένου η Ουάσιγκτον να διακόψει τις συναλλαγές μεταξύ των δύο οικονομικών κέντρων.
Ο λόγος για τον οποίο η αμερικανική προσέγγιση στη Ρωσία είναι τόσο κοντόφθαλμη είναι ότι ο ρόλος της Ρωσίας στην επόμενη σύγκρουση μεταξύ των δύο αυτοκρατοριών θα είναι σημαντικός. Πράγματι, η Ρωσία (μαζί με το Κατάρ και το Ιράν) θα μπορούσαν να βοηθήσουν την Κίνα να σπάσει το μονοπώλιο που έχουν οι ΗΠΑ στην ενέργεια σε όλο τον κόσμο μέσω του αμερικανικού δολαρίου.
(Η αξία του πετρελαίου μετράται σε δολάρια)
Για τα τελευταία 100 χρόνια, το αμερικανικό δολάριο ήταν το σημαντικότερο αποθεματικό και εμπορικό νόμισμα στον κόσμο.
Η άνοδος του γιουάν
Μια σημαντική αλλαγή στο παγκόσμιο νομισματικό μας σύστημα που έτυχε ελάχιστης προσοχής, ήταν η πρόσφατη ανακοίνωση από το Χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ ότι θα μπορεί να αγοράζει και να διακανονίζει συμβόλαια χρυσού σε renminbi (ρενμίνι).
Αυτή η πρωτοβουλία έχει τη δυνατότητα να αποτελέσει μια αλλαγή του παιχνιδιού στην αρχιτεκτονική του παγκόσμιου νομισματικού μας συστήματος.
Φανταστείτε ότι η Ρωσία, το Ιράν, το Κατάρ, η Βενεζουέλα, το Σουδάν, το Ουζμπεκιστάν ή οποιαδήποτε άλλη χώρα ενδέχεται να μην χρησιμοποιούν το δολάριο ως διεθνές νόμισμα.
Στη συνέχεια, η Κίνα θα έρθει να πει:
“Αντί να διαπραγματευόμαστε με δολάρια, που μας αφήνει εκτεθειμένους στις αμερικανικές κυρώσεις και την απροθυμία των αμερικανικών τραπεζών να χρηματοδοτήσουν το εμπόριο μας, ας ασχοληθούμε με το γουάν.
Εάν είστε Ρωσία, ή το Κατάρ (που έχουν ήδη υπογράψει συμφωνίες για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο), αυτό μπορεί να είναι μια ενδιαφέρουσα πρόταση.
Ωστόσο, θα προκύψει σύντομα το ερώτημα:
Σίγουρα, μπορώ να αγοράσω αγαθά από την Κίνα, αλλά χρειάζομαι μόνο τόσο φθηνά ρούχα, παπούτσια και πλαστικά σκουπίδια.
Και η απάντηση στην ερώτηση αυτή είναι ότι το δολάριο ΗΠΑ παραμένει το αποθεματικό νόμισμα του κόσμου, αφού οι ΗΠΑ διαθέτουν τις βαθύτερες και πιο ρευστοποιήσιμες αγορές περιουσιακών στοιχείων.
Αυτό είναι το μεγάλο όπλο των αμερικανών.
Αυτό μας φέρνει πίσω στην Κίνα και τον κύριο περιορισμό στην άνοδο του κινεζικού νομίσματος ως αποθεματικό νόμισμα.
Με απλά λόγια, οι ξένοι επενδυτές δεν εμπιστεύονται την κινεζική κυβέρνηση αρκετά για να σταθμεύσουν τα πλεονάζοντα αποθέματα τους σε κινεζικά περιουσιακά στοιχεία.
Αυτή η έλλειψη εμπιστοσύνης αποκρυσταλλώθηκε από την απόφαση το καλοκαίρι του 2015 να «κλείσει» τις μετοχικές αγορές για λίγο.
Η απόφαση αυτή επιβεβαίωσε την ανησυχία των ξένων επενδυτών για την Κίνα.
Σαουδική Αραβία
Το γεγονός ότι η Κίνα θέλει να αγοράσει πετρέλαιο με δικό της νόμισμα θα υποχρεώσει την Σαουδική Αραβία να απαντήσει σε ένα δίλημμα.
Θα πρέπει να αναγνωρίσει ότι η Κίνα είναι πλέον ο μεγαλύτερος εισαγωγέας πετρελαίου παγκοσμίως και η μόνη σημαντική αγορά ανάπτυξης.
Ωστόσο, το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών θα το θεωρούσε ως απειλή για την ηγεμονία του δολαρίου.
Σε ένα τέτοιο σενάριο, είναι απίθανο οι ΗΠΑ να συνεχίσουν να εγκρίνουν τις σύγχρονες πωλήσεις όπλων στη Σαουδική Αραβία και να «προστατεύουν» την Βασιλεία των Saud.
Δυστυχώς για τη Σαουδική Αραβία, η εναλλακτική λύση είναι ελάχιστα ελκυστική.
To δημοσιονομικό έλλειμμα της Σαουδικής Αραβίας έχει φθάσει στο 16% περίπου του ΑΕΠ, με το μισό του πληθυσμού κάτω των 27 ετών να χρειάζεται θέσεις εργασίας και τα αποθεματικά να συρρικνώνονται κατά περίπου 10 δισεκ. δολάρια το μήνα, η διατήρηση του σημερινού status quo δεν αποτελεί μακροπρόθεσμη βιώσιμη επιλογή.
Με ποιον τρόπο θα ανακάμψει η Σαουδική Αραβία;
Θα δεχτεί για πάντα τις χαμηλές τιμές του πετρελαίου και το σχετικό κόστος για τη Σαουδική κοινωνία ή θα πάει με την Κίνα που είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας πετρελαίου παγκοσμίως, ακόμη και με κίνδυνο να προκαλέσει την οργή της Ουάσινγκτον;
Ο βασιλιάς Ιμπν Σαούντ (ο πατέρας του σημερινού βασιλιά Σάλμαν) υπήρξε κάποτε πιστός βρετανός πελάτης, καθώς οι Βρετανοί βοήθησαν στην καταστολή της αδελφότητας της Wahhabi, ενισχύοντας έτσι την εξουσία του.
Ωστόσο, το 1936, ο σύμβουλος του Ibn Saud… Abdullah Philby, έπεισε τον βασιλιά της Σ. Αραβίας να φύγει από τους βρετανούς και να συμμαχήσει με τις ΗΠΑ, προσφέροντας αποκλειστικά πετρελαϊκή παραχώρηση στη Chevron / Texaco παρά στην BP.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η σαουδική πετρελαϊκή εταιρεία ονομάζεται Aramco (αραβο-αμερικανική πετρελαϊκή εταιρεία) και όχι η Arbroco.
Θα μπορούσε η οικογένεια Saud να κάνει ξανά το ίδιο κόλπο;
Μία ένδειξη μπορεί να είναι ποιος θα αποτελέσει τον ακρογωνιαίο λίθο των επενδυτών στην προσεχή IPO της Aramco.
Αν αυτές είναι η China Investment Corporation, η Petrochina ίσως η Aramco θα είναι στο δρόμο της να γίνει Archoco.
Και με αυτό, η τιμολόγηση του πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας θα μπορούσε να μετατοπιστεί από δολάρια ΗΠΑ σε ρενμίνμπι.
Γερμανία
Χωρίς να επιβαρύνεται από τη δική της “βαριά” ιστορία, η Γερμανία – που είναι στην καρδιά ενός “ηπειρωτικού” έθνους – πιθανότατα θα ενταχθεί στην «ηπειρωτική συμμαχία» και θα αποχωρήσει από τη ναυτική συμμαχία.
Από πολιτική άποψη, η Γερμανία θα μπορούσε τελικά να αναπτύξει τη δική της διπλωματία και να σταματήσει να λαμβάνει εντολές από την Ουάσινγκτον.
Από οικονομική άποψη, η γερμανική βιομηχανία θα έχει απεριόριστη πρόσβαση για να αναπτύξει σχέσεις όχι μόνο με την Ρωσία αλλά και όλους τους πληθυσμούς βόρεια των Ιμαλάϊων που θα ενταχθούν στον σύγχρονο κόσμο με τη δημιουργία του “Νέου δρόμου του μεταξιού”.
Από γεωπολιτική άποψη, πρώτα το προφανές: μια Μέση Ανατολή που κυριαρχείται από τους Σουνίτες υπό τον έλεγχο της αμερικανικής διπλωματίας δεν θα ήταν επιτυχία.
Ακόμα χειρότερα, τα απίστευτα λάθη που έκαναν οι δύο τελευταίες αμερικανικές διοικήσεις σε όλη τη Μέση Ανατολή ξύπνησαν ένα πολύ παλιό θρησκευτικό πόλεμο (Σουνίτες εναντίον Σιιτών).
Φαίνεται ότι οι Ρώσοι και οι Ιρανοί σύμμαχοι καταφέρνουν σταδιακά να αναλάβουν τον έλεγχο της Μέσης Ανατολής.
Τώρα η επιστροφή σε κάποια μορφή ειρήνης (κάτω από ρωσικό / ιρανικό ζυγό) θα προσφέρει νέες αγορές για τη γερμανική βιομηχανία, υπό την προϋπόθεση ότι η Γερμανία αμέσως θα συμμαχήσει με τη Ρωσία και θα απομακρυνθεί από τις αμερικανικές κυρώσεις που επέβαλε η Γερουσία των ΗΠΑ.
Σε αντίθετη περίπτωση, η Γερμανία θα μπορούσε να χάσει μια αγορά της Μέσης Ανατολής, η οποία ήταν ιστορικά σημαντική για τις εξαγωγείς της.
Μια γερμανο-ρωσική συμμαχία θα περιθωριοποιούσε την Τουρκία καθώς η Άγκυρα θα βρεθεί απομονωμένη λόγω του ότι το Ιράν και η Κίνα βρίσκονται στα ανατολικά της σύνορα και η Ρωσία στα βόρεια σύνορά της.
Ως αποτέλεσμα, η Τουρκία πιθανότατα θα σταματήσει παίζει με την Ευρώπη, κάτι που θα ήταν ωφέλιμο για τη Merkel καθώς ο Erdogan είναι σημαντικό αγκάθι στο πλευρό της.
Με άλλα λόγια, η Merkel θα αναθέσει το εξωτερικό της πρόβλημα που είναι η Τουρκία στη Ρωσία.
Ενεργειακά, μια Ρωσική κυριαρχία στη Μέση Ανατολή θα επέτρεπε στην Γερμανία να εισάγγει φυσικό αέριο από τη Ρωσία και πετρέλαιο από τη Μέση Ανατολή.
Οι συνέπειες είναι ότι η Γερμανία δεν θα χρειάζονταν πλέον να προστατεύουν τις εισαγωγές ενέργειας από τον στόλο της ναυτικής αυτοκρατορίας δηλαδή τις ΗΠΑ.
Πολλοί άνθρωποι στη Γερμανία – επιχειρηματίες και δημόσιοι λειτουργοί, όπως ο πρώην καγκελάριος Gerhard Schroeder – κατανοούν το θέμα και έχουν ασκήσει πίεση για ένα τέτοιο αποτέλεσμα.
Η πρόσφατη τάση των αμερικανών εισαγγελέων που προσπαθούν να εξάγουν την κυριαρχία του αμερικανικού νομικού συστήματος επιβάλλοντας κυρώσεις (Deutsche Bank, Volkswagen) μπορεί να ωθήσουν τους γερμανικούς επιχειρηματικούς ομίλους να ακολουθήσουν το δρόμο αυτό.
Γερμανία ως μοναδικός υπεύθυνος πληρωμών
Τώρα, για να είμαστε δίκαιοι, ο γερμανικός πληθυσμός έχει υποστηρίξει με ενθουσιασμό το σχέδιο ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, ίσως και από ιστορική ενοχή.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση ως σχέδιο δεν προχωράει.
Και για να παραμείνει στη ζωή, το ευρωπαϊκό σχέδιο χρειάζεται τώρα το Βερολίνο να μεταφέρει το 2% -6% του ΑΕΠ σε φτωχότερες και λιγότερο παραγωγικές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ειδικά καθώς το Ηνωμένο Βασίλειο σύντομα θα σταματήσει να πληρώνει τα ταμεία της ΕΕ).
Σύντομα, η Γερμανία μπορεί να είναι η μόνη σημαντική χώρα με τέτοια συνεισφορά στις γαλλικές γεωργικές επιδοτήσεις.
Αυτό μας φέρνει στο μοναδικό άλλο δυτικό ηγέτη που έχει αγκαλιάσει δημόσια τον σημερινό κατεστημένο του Λευκού Οίκου, δηλαδή τον Πρόεδρο της Πολωνίας.
Εξάλλου, η Ιστορία προτείνει ότι η Γαλλία δεν θα πρέπει να είναι η μόνη χώρα που ανησυχεί για μια γερμανική προσέγγιση με τη νέα “χερσαία αυτοκρατορία” την Κίνα.
Οι περισσότερες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, ιδίως η Πολωνία, έχουν παρόμοιες αντιδράσεις σε μια τέτοια προοπτική. Στην πραγματικότητα, η απειλή μιας γερμανο-ρωσικής προσέγγισης μπορεί να δημιουργήσει μια νέα, αυστριακή-ουγγρική αυτοκρατορίας, γνωστής και ως συμμαχίας της Τσεχικής Δημοκρατίας, της Ουγγαρίας, της Πολωνίας και της Σλοβακίας της ομάδας Visegrad.
Ιστορικά, ο ρόλος της αυστριακής αυτοκρατορίας ήταν να προστατεύσει την Ευρώπη από τους Τούρκους και επίσης να σταματήσει μια συμμαχία μεταξύ Πρωσίας και Ρωσίας.
Προς το παρόν, η ομάδα του Visegrad διαπραγματεύεται (μάλλον ανεπιτυχώς) με το Βερολίνο πώς να χειριστεί χιλιάδες «μετανάστες» που εισέρχονται στην Ευρώπη μέσω της Τουρκίας, είτε προέρχονται από τη Βόρεια Αφρική, τη Μέση Ανατολή, το Αφγανιστάν, το Μπαγκλαντές.
Εξίσου σημαντικό είναι το γεγονός ότι η εκ νέου εμφάνιση της αυστριακής αυτοκρατορίας είναι ασυμβίβαστη με το σχέδιο «Ευρώπη ως Έθνος».
Δυνητικά η Πολωνία, ακολουθούμενη από την Ουγγαρία και την Τσεχική Δημοκρατία, μπορεί να είναι οι επόμενες χώρες που θα εγκαταλείψουν την ΕΕ.
Για την «αυτοκρατορία της θάλασσας» των ΗΠΑ, η απώλεια της Γερμανίας θα πρέπει να αντισταθμιστεί γρήγορα από την αύξηση της παρουσίας της στην Πολωνία, την Τσεχική Δημοκρατία, την Αυστρία, τη Λιθουανία και σχεδόν σε κάθε χώρα Ανατολικά του Βερολίνου και δυτικά της Μόσχας.
Φυσικά, αυτό ακριβώς έκανε η Γαλλία και η Αγγλία (οι «θαλάσσιες αυτοκρατορίες τότε») τη δεκαετία του 1930 – με περιορισμένη επιτυχία.
Συμπέρασμα
Η ιστορία δείχνει ότι οι ναυτικές δυνάμεις σχεδόν πάντα έχουν το πάνω χέρι σε οποιαδήποτε σύγκρουση.
Επομένως, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι ΗΠΑ εξακολουθούν να έχουν το πλεονέκτημα.
Η απλή λογική υποδηλώνει ότι τα εμπορεύματα πρέπει να συνεχίσουν να μετακινούνται από τη Σαγκάη στο Ρότερνταμ με πλοίο και όχι με σιδηρόδρομο.
Εκτός αν, φυσικά, μια αυξανόμενη ηπειρωτική δύναμη θέλει να αποφύγει τις θαλάσσιες γραμμές που ελέγχει ο αντίπαλός της.
Ένας τέτοιος αντίπαλος θα είχε λίγες επιλογές αλλά θα πρέπει τότε να αναπτύξει χερσαίες διαδρομές.
Πράγμα που φυσικά κάνει η Κίνα.
Όμως αυτές οι χερσαίες διαδρομές μπορεί να μην είναι τόσο αποτελεσματικές όσο οι αμερικανικές ναυτικές διαδρομές.
Όπως ο Βρετανός ιστορικός Cyril Northcote Parkinson υπογράμμισε στην ανατολή και τη δύση τους, οι αυτοκρατορίες τείνουν να επεκτείνονται φυσικά, όχι από μεγαλομανία, αλλά για λόγους εμπορικού ενδιαφέροντος:
«Η αληθινή εξήγηση έγκειται στην ίδια τη φύση της εμπορικής διαδρομής.
Οι προτεινόμενες επενδύσεις
-Πουλήστε τα αμερικανικές, βρετανικές και γαλλικές μετοχές
-Πουλήστε γαλλικά ομόλογα και (μη Ρωσικά) ομόλογα της Ανατολικής Ευρώπης:
Σε αυτές τις αγορές ομολόγων υπάρχει μικρή αξία και αν η Γερμανία αποφασίσει ποτέ να απομακρυνθεί από την περαιτέρω ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
-Αγοράστε ρωσικά ομόλογα: τα ρωσικά ομόλογα μπορεί να είναι μεταξύ των φθηνότερων στον κόσμο, αποδίδοντας σχεδόν 8%.
-Αγοράστε ρωσικές ενεργειακές μετοχές:
Ένα από τα δύο πράγματα θα συμβεί.
Εάν η Σαουδική Αραβία συνεχίσει να αρνείται τις πληρωμές με ορυκτά καύσιμα, οι ρωσικές εταιρείες ενέργειας θα καταλήξουν στην κινεζική αγορά.
Εναλλακτικά, εάν η Σαουδική Αραβία αρχίσει να δέχεται τις πληρωμές για το πετρέλαιο, το αμερικανικό δολάριο θα υποχωρήσει και οι τιμές ενέργειας θα ανακάμψουν.
-Αγοράστε ομόλογα Renminbi: Καθώς Κίνα θέλει να δημιουργήσει τόσο συμβόλαια πετρελαίου όσο και χρυσού που εκφράζονται σε ρενμίνμπι.
-Αγοράστε χρυσό.
Σε μια αρχική φάση, οι περισσότερες χώρες και οι συμμετέχοντες στην αγορά πιθανότατα θα παραμείνουν σκεπτικοί για την Κίνα.
Ως εκ τούτου, η ζήτηση για χρυσό, ως μέσο διακανονισμών θα διατηρηθεί.
