Εφ’ όλης της ύλης γραπτή συνέντευξη παραχώρησε ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η οποία δημοσιεύθηκε λίγο πριν υποδεχθεί τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στην Άγκυρα, στην οποία ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι “η έγερση ζητημάτων κυριαρχίας δεν είναι μια κατάσταση που βλάπτει το έδαφος του διαλόγου και εμποδίζει την πρόοδό του. Μπορούμε να προστατεύσουμε αυτό το έδαφος υπό οποιεσδήποτε συνθήκες και να διασφαλίσουμε την πρόοδο”.
Ο Τούρκος πρόεδρος απάντησε σε ερωτήσεις για θέματα όπως η υφαλοκρηπίδα και το τουρκολιβυκό μνημόνιο, αλλά και για θέματα που έχουν ανακύψει πρόσφατα και αφορούν τα θαλάσσια πάρκα στο Αιγαίο. “Εμείς δεν είμαστε υπέρ της έντασης. Όπως εμείς δεν έχουμε βλέψεις στα δικαιώματα άλλων, δεν θέλουμε κανείς να δείχνει ασέβεια στα δικαιώματά μας” είναι μία χαρακτηριστική αποστροφή από τις απαντήσεις που έδωσε ο πρόεδρος της Τουρκίας. Σε άλλο σημείο τόνισε ότι “δίνουμε σημασία στη φιλία και στις σχέσεις καλής γειτονίας. Όσο δεν γίνονται βήματα τα οποία μπορούν να μας βλάψουν, αυτή η στάση μας θα συνεχιστεί”.
Ο κ. Ερντογάν απάντησε στις ερωτήσεις του δημοσιογράφου Μανώλη Κωστίδη για την εφημερίδα Καθημερινή. Όπως σημειώνει η εφημερίδα “ο Τούρκος πρόεδρος απάντησε γραπτώς στις ερωτήσεις της “Κ”, που είχαν υποβληθεί προτού ανακύψει η εφαρμογή της απόφασης για τη μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί” και για αυτό το λόγο δεν υπάρχει ερώτηση για το ζήτημα.
Για το επίπεδο των σχέσεων των δύο χωρών: “Ειλικρινή και αποτελεσματικά βήματα”
Ο Ταγίπ Ερντογάν είπε ότι “ως Τουρκία, κάναμε το τελευταίο διάστημα ειλικρινή και αποτελεσματικά βήματα και αυτό σκοπεύουμε να συνεχίσουμε” και πρόσθεσε ότι “θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να διασφαλίσουμε ότι η ειρήνη και η ηρεμία θα επικρατούν για πάντα και στις δύο πλευρές του Αιγαίου Πελάγους”.
Για τις σχέσεις με τον Κυριάκο Μητσοτάκη: “Κλίμα αρμονίας”
Ο Τούρκος πρόεδρος αναφέρει ότι “πετύχαμε ένα κλίμα αρμονίας με τον κ. Μητσοτάκη το τελευταίο διάστημα. Επέδειξαν μια φιλοξενία που μας ικανοποίησε στην Αθήνα. Φυσικά, όταν φιλοξενήσουμε τον κ. Μητσοτάκη στην Αγκυρα, θα επιδείξουμε ένα από τα πιο σπάνια δείγματα τουρκικής φιλοξενίας”. Και σημείωσε ότι το κλίμα στο οποίο αναφέρεται “έχει αρχίσει να αποδίδει συγκεκριμένους καρπούς”.
Για τα θαλάσσια πάρκα: “Η Τουρκία δεν θα δεχθεί de facto καταστάσεις”
“Η έγερση ζητημάτων κυριαρχίας δεν είναι μια κατάσταση που βλάπτει το έδαφος του διαλόγου και εμποδίζει την πρόοδό του. Μπορούμε να προστατεύσουμε αυτό το έδαφος υπό οποιεσδήποτε συνθήκες και να διασφαλίσουμε την πρόοδο. Τα θέματα αυτά έχουν ήδη μια ιδιαίτερη θέση στον κατάλογο των θεμάτων που πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Μπορούμε να συζητήσουμε τα ζητήματα αυτά με μια προοπτική που απέχει από τετελεσμένα και υιοθετώντας μια προσέγγιση που πιστεύει στη λύση. Όλοι γνωρίζουν πόσο ευαίσθητοι είμαστε, ως Τουρκία, για το περιβάλλον. Ωστόσο, δεν θα ήταν σωστό να το δούμε αυτό ως ένα εύχρηστο κάλυμμα και να προσπαθήσουμε να κρύψουμε πίσω του άλλες αμφιλεγόμενες καταστάσεις. Κάθε ζήτημα πρέπει να αντιμετωπίζεται στο δικό του πλαίσιο. Πράγματι, το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας ενθαρρύνει τη συνεργασία, μεταξύ των παράκτιων κρατών σε κλειστές ή ημίκλειστες θάλασσες όπως το Αιγαίο, μεταξύ άλλων και σε περιβαλλοντικά θέματα. Από την άλλη πλευρά, όλοι γνωρίζουν ότι η Τουρκία δεν θα δεχθεί de facto καταστάσεις σε αυτή τη γεωγραφία.”.
Για την υφαλοκρηπίδα: “Τα προβλήματα πρέπει να επιλύονται ως πακέτο”
Απαντώντας σε ερώτηση για το αν η Τουρκία θα δεχόταν “τη μεσολάβηση ενός θεσμού όπως το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για την επίλυση της χρονίζουσας διαφοράς” ο Τούρκος πρόεδρος απάντησε ότι “η λύση εδώ είναι ξεκάθαρη, η λύση είναι να συμμορφωθούμε με το διεθνές δίκαιο και να το κάνουμε βιώσιμο. Εφόσον δεν το αποφεύγουμε, δεν πρέπει να υπάρχουν εμπόδια που δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε μαζί. Όπως γνωρίζετε, υποστηρίζουμε ότι τα προβλήματα πρέπει να επιλύονται ως πακέτο. Δεν πρέπει να αγνοούμε άλλα αμφιλεγόμενα σημεία εστιάζοντας σε μία και μόνο διαφορά”.
Για το μεταναστευτικό: “Σημαντικά αποτελέσματα”
Απαντώντας στην ερώτηση για το επίπεδο συνεργασίας με την Ελλάδα στο μεταναστευτικό, ο κ. Ερντογάν είπε ότι “σε αυτόν τον τομέα οι επαφές και η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των Αρχών μας έδωσαν σημαντικά αποτελέσματα και αυτό συνεχίζεται” και πρόσθεσε ότι “στο ζήτημα της παράτυπης μετανάστευσης πρέπει να υπάρχει διεθνής συνεργασία και ίση κατανομή των βαρών και ευθυνών”.
Η καλύτερη και η χειρότερη στιγμή στις ελληνοτουρκικές σχέσεις
Ο Τούρκος πρόεδρος ρωτήθηκε επίσης ποια θα επέλεγε ως την καλύτερη και ποια ως τη χειρότερη στιγμή στις σχέσεις Τουρκίας – Ελλάδας στα περισσότερα από 20 χρόνια που βρίσκεται στην εξουσία.
Για τη χειρότερη στιγμή είπε ότι ήταν όταν μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία τον Ιούλιο του 2016, “οι τρομοκράτες κατέφυγαν στη γειτονική μας Ελλάδα και η Ελλάδα προστάτευε και φρουρούσε τους πραξικοπηματίες, λεγόμενους στρατιωτικούς, παρά τον δεσμό τόσο της γειτονίας όσο και τoν συμμαχικό δεσμό που έχουμε μεταξύ μας”. Και συνέχισε αναφέροντας ότι αυτό ήταν “ένα από τα χαμηλότερα σημεία των σχέσεών μας. Αυτό δεν πλήγωσε μόνον εμένα, πληγώθηκε και ο λαός μας”.
Όσο για το καλύτερο επίπεδο στις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας, για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι “η Διακήρυξη της Αθήνας, που υπογράψαμε τον περασμένο Δεκέμβριο. Αυτή η δήλωση σηματοδότησε την αρχή μιας νέας φάσης στις σχέσεις μας”.
Σημείωσε ωστόσο ότι “δεν το θεωρούμε επαρκές και εργαζόμαστε για να φτάσουμε σε καλύτερο επίπεδο”.