Ένα μουσείο μπορεί να συντηρεί και να προβάλει την ιστορική μνήμη˙ κανείς δεν
εναντιώνεται στην ίδρυση και την λειτουργία του. Τα μουσειακά εκθέματα και ο τρόπος
προβολής τους, ο τόπος λειτουργίας του μουσείου, οι σκοποί και οι επιδιώξεις του,
είναι θέματα «διαχείρισης» της ιστορικής μνήμης, ζητήματα για συζήτηση και
προβληματισμό. Η ιστορική κληρονομιά αποτελεί εθνική περιουσία, δεν μπορεί να
γίνεται εμπόρευμα.
Η απουσία Μουσείου του Αγώνα της Ανεξαρτησίας (ή Θεόδωρου Κολοκοτρώνη)
στην Πελοπόννησο, είναι διαχρονική παράλειψη της Πολιτείας.
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης υπήρξε αναμφισβήτητα κορυφαία μορφή της
Επανάστασης και συνέβαλε καθοριστικά στην ανεξαρτησία της πατρίδας μας. Με
καταγωγή από την Αρκαδία και περιοχή της επαναστατικής δράσης του την
Πελοπόννησο, ταυτίστηκε με το χώρο και του αποδόθηκε το προσωνύμιο «Γέρος του
Μοριά». Το 2003, ιδρύθηκε με νόμο το Εθνικό Ίδρυμα Μελετών Θεόδωρος
Κολοκοτρώνης «ο Γέρος του Μοριά», το οποίο ουδέποτε λειτούργησε και καταργήθηκε
το 2014.
Στην επέτειο των 200 χρόνων από την έναρξη της Επανάστασης, περισσότεροι από
600 πολίτες, ζήτησαν από την Πολιτεία την ίδρυση Μουσείου Εθνικής Ανεξαρτησίας
στην Τρίπολη, προτείνοντας το χώρο του Δικαστικού Μεγάρου Τρίπολης, αφού πρώτα
μετεγκατασταθούν οι δικαστικές υπηρεσίες.
Πρόσφατα υπήρξαν πληροφορίες ότι το ίδρυμα «Μιχαήλ Ν. Στασινόπουλος –
ΒΙΟΧΑΛΚΟ», πρόκειται να ιδρύσει μουσείο Θ. Κολοκοτρώνη στην Αθήνα, προφανώς
με τη σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Πολιτισμού.
Εμείς θα προτείναμε ως έδρα την Τρίπολη, που υπήρξε το κέντρο του
εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα και επίκεντρο των στρατηγικών και δράσεων του Θ.
Κολοκοτρώνη στην Πελοπόννησο. Ως χώρος δημιουργίας του μουσείου θα μπορούσε
να είναι τμήμα του στρατοπέδου «Θεόδωρος Κολοκοτρώνης» που η λειτουργία του έχει
συρρικνωθεί και ως τόπος «συνομιλεί» με το μνημείο των πεσόντων Αρκάδων του
1940-1941 που βρίσκεται εντός του στρατοπέδου και τους μνημειακούς χώρους των
εκτελεσθέντων αντιστασιακών στον Αγιο-Θανάση και τον Αγιο-Νικόλαο. Θα
μπορούσε εξ άλλου να συνδυασθεί με ένα απέριττο ταφικό μνημείο των
Κολοκοτρωναίων. Εναλλακτικά, το μουσείο θα μπορούσε να ιδρυθεί στα όρια του
Δήμου Τρίπολης με άμεση πρόσβαση στην εθνική οδό.
Ένα μουσείο Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στην Τρίπολη, θα μπορούσε να λειτουργήσει
ως ενεργό ερευνητικό κέντρο, σε επαφή και διάλογο του τοπικού δυναμικού με την
επιστημονική κοινότητα. Η επικοινωνία της ιστορικής αλήθειας των επαναστατικών
χρόνων, απαλλαγμένη από τις υπερβολές των εθνικών εορτασμών και αφηγημάτων,
πρέπει να αποτελεί θεμέλιο της ιστορικής μνήμης.
Η πρότασή μας απευθύνεται στην Πολιτεία και σε χορηγούς, με την ελπίδα ότι ο
διάλογος και ο προβληματισμός για την ίδρυση και την έδρα του μουσείου, θα δώσουν
πέραν των άλλων, μια ανάσα ζωής στη χειμαζόμενη πόλη μας και την περιοχή της.
Κλείνουμε την παρέμβασή μας, με το επιμύθιο από το ποίημα «Μπολιβάρ» του
Νίκου Εγγονόπουλου :
Στρατηγέ,
τι ζητούσες στη Λάρισα
συ ένας Υδραίος;
Τρίπολη 15 Σεπτέμβρη 2024
Παναγιώτης Βέμμος,
Εκπαιδευτικός, συγγραφέας του βιβλίου «Τριπολιτσά, μαρτυρική πόλη»
Κώστας Ζαχαριάς
γιατρός