Το σημερινό καταστρεπτικό πλήγμα των ΗΠΑ έναντι των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν έχει αφήσει τον πλανήτη πλέον με κομμένη την ανάσα καθώς η Τεχεράνη είναι έτοιμη να κόψει την ενεργειακή δίοδο του Ορμούζ με ότι αυτό θα σημάνει για την παγκόσμια οικονομία.
Μάλιστα η πρώτη απειλή Ιρανού αξιωματούχου ότι τα τάνκερ μεταφοράς πετρελαίου που βρίσκονται εντός του Περσικού Κόλπου δεν θα περάσουν στην Ευρώπη μέσω των Στενών του Ορμούζ, έχει προκαλέσει “μποτιλιάρισμα” καθώς 50 θηριώδη πλοία μεταφοράς καύσιμων πλέουν πάση δυνάμει για να αποφύγουν ένα τυχόν κλείσιμο ή ακόμα και ένα χτύπημα!
Επάκτιες συστοιχίες πυραύλων κατά πλοίων, βαλλιστικοί πύραυλοι κατά πλοίων και μικρά σκάφη και μικρά υποβρύχια του ιρανικού ναυτικού βρίσκονται σε θέσεις κοντά στα στενά με σκοπό όταν δοθεί εντολή να σταματήσει κάθε κίνηση.
Το Ιράν έχει επίσης αναπτύξει βαλλιστικού πυραύλου κατά πλοίων, με βάση τον χερσαίο πύραυλο Fateh-110.
Η τελευταία έκδοση του βλήματος (Khalij Fars) χρησιμοποιεί υπέρυθρο/ηλεκτροπτικό αισθητήρα για καθοδήγηση στην τερματική φάση.
Η εμβέλειά του υποστηρίζεται ότι είναι 380 ναυτικά μίλια, που είναι μικρότερη από τα άλλα βλήματα που περιγράφονται παραπάνω. Η ταχύτητά του δεν είναι επίσης μεγάλη, στα 3Μαχ.
Σήμερα υπάρχουν περίπου 150 δεξαμενόπλοια (τάνκερ) στον Περσικό Κόλπο, εκ των οποίων τα 50 είναι ελληνόκτητα, μεταφέροντας εκατοντάδες ναυτικούς. Σε συνολικό αριθμό, ελληνικών συμφερόντων είναι έως και 270 πλοία που πλέουν στην περιοχή, σύμφωνα με πρωινές καταγραφές.
Νωρίτερα η ιρανική κρατική τηλεόραση (IRIB) είχε προαναγγείλει ανταποδοτικά πλήγματα, υπογραμμίζοντας πως κάθε πολίτης ή στρατιωτική δύναμη των ΗΠΑ στην περιοχή της Μέσης Ανατολής είναι πλέον «θεμιτός στόχος».
Μεταδόθηκε χάρτης με τις αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις στη Μέση Ανατολή, με τον παρουσιαστή να σχολιάζει: «Εσείς το ξεκινήσατε, εμείς θα το τελειώσουμε», σύμφωνα με τη μετάφραση των Times of Israel.
Μάλιστα ιρανοί επίσημοι έθεσαν ως στόχο όχι μόνο τα Στενά του Ορμούζ αλλά και την Ερυθρά Θάλασσα.
Περίπου 20 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου διέρχονται καθημερινά από το στενό – σχεδόν το 20% της παγκόσμιας κατανάλωσης.
Ένα ενδεχόμενο μπλοκάρισμα θα προκαλούσε εκτίναξη των τιμών, σοκ στις αγορές και αλυσιδωτές επιπτώσεις σε οικονομίες που εξαρτώνται από εισαγωγές ενέργειας, όπως η Ινδία και οι χώρες της ΕΕ.
Τι είναι τα Στενά του Ορμούζ
Το στρατηγικό πέρασμα μεταξύ Ιράν και Ομάν, μήκους 160 χιλιομέτρων και πλάτους μόλις 33 χιλιομέτρων στο στενότερο σημείο, συνδέει τον Περσικό Κόλπο με τον Ινδικό Ωκεανό. Από εκεί διέρχονται καθημερινά δεκάδες γιγαντιαία τάνκερ που μεταφέρουν πετρέλαιο και υγροποιημένο φυσικό αέριο από τη Σαουδική Αραβία, το Κουβέιτ, το Ιράκ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το ίδιο το Ιράν.
Η γεωγραφική του διαμόρφωση –στενό, ρηχό και εκτεθειμένο– το καθιστά ιδανικό στόχο για πυραυλικά πλήγματα, ταχύπλοα της Επαναστατικής Φρουράς και επιθέσεις με drones. Δεν είναι τυχαίο ότι η Δύση το χαρακτηρίζει εδώ και δεκαετίες «το πιο ευάλωτο σημείο της παγκόσμιας ενέργειας».
Η απειλή και οι αναμνήσεις του παρελθόντος
Το Ιράν έχει απειλήσει επανειλημμένα με κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ, κυρίως ως αντίδραση σε κυρώσεις ή στρατιωτικές κινήσεις εναντίον του. Ουδέποτε, όμως, το έχει πράξει στην πράξη.
Στον πόλεμο Ιράν–Ιράκ (1980–1988), είδαμε την περίφημη «Tanker War», με επιθέσεις σε πετρελαιοφόρα. Ωστόσο, η διέλευση δεν διακόπηκε. Οι ΗΠΑ προχώρησαν τότε στην επιχείρηση Earnest Will, συνοδεύοντας τάνκερ με πολεμικά πλοία.
Το 2011–2012, ο τότε Ιρανός αντιπρόεδρος Μοχάμαντ Ρεζά Ραχίμι απείλησε με αποκλεισμό του στενού λόγω των πετρελαϊκών κυρώσεων. Δεν προχώρησε.
Το 2019, η Τεχεράνη συνέλαβε το βρετανικό τάνκερ Stena Impero ως αντίποινα για την κατάσχεση ιρανικού πλοίου στο Γιβραλτάρ. Και πάλι, όμως, τα Στενά παρέμειναν ανοικτά.