Λεπτομέρειες και μαρτυρίες που δημοσιεύθηκαν το Σάββατο (15/11) φαίνεται να «φωτογραφίζουν» ένα σχέδιο αποσιωπημένης απομάκρυνσης/εκδίωξης Παλαιστινίων από τη Γάζα, μετά από το διπλωματικό και ανθρωπιστικό θρίλερ που εκτυλίχθηκε την Πέμπτη στο αεροδρόμιο O.R. Tambo του Γιοχάνεσμπουργκ, όταν 153 Παλαιστίνιοι επιβάτες κρατήθηκαν εγκλωβισμένοι μέσα σε ένα αεροσκάφος για σχεδόν 12 ώρες από την αστυνομία συνόρων της Νότιας Αφρικής, όπως αποτυπώνουν τα διαδοχικά ρεπορτάζ του Al Jajeera.
Η πτήση τσάρτερ, της νοτιοαφρικανικής Global Airways, προσγειώθηκε το πρωί της Πέμπτης προερχόμενη από το Ισραήλ, με ενδιάμεσο σταθμό το Ναϊρόμπι της Κένυας.
Η 12ωρη ομηρία και το «ταξίδι του πόνου»
Αρχικά απαγόρευσαν την είσοδο στους επιβάτες, και ο λόγος ήταν ότι, παρόλο που οι Παλαιστίνιοι δικαιούνται είσοδο 90 ημερών χωρίς βίζα, τα διαβατήριά τους δεν έφεραν τις απαραίτητες σφραγίδες αναχώρησης από το Ισραήλ. Επιπλέον, οι επιβάτες δεν δήλωσαν πόσο σκόπευαν να μείνουν ή πού θα διέμεναν.
Η κατάσταση επιλύθηκε μετά από 12 ώρες, όταν το Υπουργείο Εσωτερικών έλαβε εγγύηση από την τοπική ανθρωπιστική οργάνωση Gift of the Givers ότι θα παρείχε κατάλυμα στους επισκέπτες εάν χρειαζόταν. Τελικά, 130 Παλαιστίνιοι εισήλθαν στη χώρα, ενώ 23 μετεπιβιβάστηκαν σε άλλους προορισμούς.
Ο Λόι Αμπού Σάιφ, ένας από τους επιβάτες, περιέγραψε στο Al Jazeera το ταξίδι ως ένα «ταξίδι πόνου», αποκάλυψε ότι η οικογένειά του έφυγε από τη Γάζα χωρίς να γνωρίζει τον τελικό προορισμό της και πως έμαθαν ότι πήγαιναν στο Γιοχάνεσμπουργκ μόνο κατά τη μετεπιβίβαση στο Ναϊρόμπι.
«Μυστηριώδης» εκδίωξη: Η εμπλοκή του Ισραήλ
Η υπόθεση προκάλεσε την παρέμβαση του Προέδρου της Νότιας Αφρικής, Σίριλ Ραμαφόζα, ο οποίος δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα ερευνήσει τις λεπτομέρειες: «Πρόκειται για ανθρώπους από τη Γάζα που κατά κάποιο τρόπο μυστηριωδώς μπήκαν σε ένα αεροπλάνο…Προφανώς πρέπει να εξετάσουμε την προέλευσή τους, […] επειδή δεν είχαν κανένα έγγραφο».
Ο Ραμαφόζα δήλωσε ότι η ομάδα έγινε δεκτή «από συμπόνια», αλλά πρόσθεσε με νόημα: «Φαίνεται σαν να τους “ξέβρασαν” [σ.σ. “flushed out of Gaza” – να τους εκδίωξαν] από τη Λωρίδα της Γάζας».
Η είδηση προκάλεσε οργή στη Νότια Αφρική, η οποία είναι σφοδρός υποστηρικτής της Παλαιστίνης και ηγείται της προσφυγής στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο κατά του Ισραήλ για γενοκτονία.
«Το Ισραήλ επίτηδες δεν σφράγισε τα διαβατήρια»
Ο ιδρυτής της Gift of the Givers, Ιμτιάζ Σούλιμαν, επιβεβαίωσε ότι αυτή ήταν η δεύτερη πτήση (η πρώτη έφτασε στις 28 Οκτωβρίου με 176 Παλαιστίνιους) και ότι «κανείς δεν ήξερε γι’ αυτό το αεροπλάνο».
Ο Σούλιμαν κατήγγειλε ευθέως το Ισραήλ: «Φαίνεται ότι το Ισραήλ απομακρύνει ανθρώπους από τη Γάζα […] και τους στέλνει σε πτήσεις τσάρτερ» χωρίς να σφραγίζει τα διαβατήριά τους.
«Το Ισραήλ σκόπιμα δεν σφράγισε τα διαβατήρια αυτών των φτωχών ανθρώπων για να επιδεινώσει την ταλαιπωρία τους σε μια ξένη χώρα», πρόσθεσε.
Η διαδρομή μέσω ισραήλ: Al-Majd Europe
Οι Παλαιστίνιοι επιβάτες φαίνεται να έφυγαν μέσω μιας αμφιλεγόμενης διαδικασίας που διοργανώθηκε από τη μη κερδοσκοπική οργάνωση Al-Majd Europe.
Ο Αμπού Σάιφ εξήγησε ότι η σύζυγός του καταχώρισε την οικογένεια σε έναν σύνδεσμο που διαφημιζόταν στα social media. Το κριτήριο επιλογής φαινόταν να εστιάζει σε οικογένειες με παιδιά και απαιτούσε «έγκριση ασφαλείας από το Ισραήλ». Οι επιβάτες πλήρωσαν από 1.400 έως 2.000 δολάρια το άτομο.
Οι μάρτυρες επιβεβαιώνουν ότι ο ισραηλινός στρατός διευκόλυνε τη μεταφορά, καθώς οι επιβάτες διατάχθηκαν να αφήσουν πίσω τους όλα τα υπάρχοντά τους, μεταφέρθηκαν με λεωφορείο από τη Ράφα, πέρασαν την «κίτρινη γραμμή» (που ελέγχεται από το Ισραήλ) και έφτασαν στο πέρασμα Κερέμ Σαλόμ.
Από εκεί, μεταφέρθηκαν στο αεροδρόμιο Ραμόν του Ισραήλ, από όπου αναχώρησε η πτήση τσάρτερ.
Αναλυτές τόνισαν ότι είναι αδύνατο για οποιονδήποτε να διασχίσει τις ελεγχόμενες από το Ισραήλ ζώνες χωρίς «ισραηλινό συντονισμό».
Η Παλαιστινιακή Πρεσβεία στη Νότια Αφρική καταδίκασε το ταξίδι, δηλώνοντας ότι «οργανώθηκε από μια μη εγγεγραμμένη και παραπλανητική οργάνωση που εκμεταλλεύτηκε τις τραγικές ανθρωπιστικές συνθήκες του λαού μας στη Γάζα».