Κίνδυνος sell off λόγω πολιτικού ρίσκου και του γερμανικού ενεργειακού πακέτου των 200 δισ. ευρώ – Μικρά τα περιθώρια παρέμβασης της ΕΚΤ
Από την πλευρά των επενδυτών επισημαίνεται μάλιστα, ότι δεν αποκλείεται να δούμε βίαιες κινήσεις στην αγορά ομολόγων, παρόμοια με εκείνη που καταγράφηκε στη Βρετανία, σε μια περίοδο που οι αποδόσεις ούτως ή άλλως έχουν ανέλθει σε υψηλά επίπεδα, επιβαρύνοντας σημαντικά τις συνθήκες δανεισμού.
Ήδη η απόδοση του γερμανικού δεκαετούς πλησιάζει το 2,2%, του ελληνικού είναι πάνω από 4,8% και του ιταλικού πάνω από 4,7%.
Σημαντικές πιέσεις έχουν δεχθεί και οι τίτλοι της ευρωπαϊκής περιφέρειας.
Ειδικότερα, τα spreads των 10ετών ομολόγων στην Ιταλία ανήλθαν στα τέλη Σεπτεμβρίου στις 252 μονάδες βάσης, σε υψηλό από τον Απρίλιο του 2020 και στην Ελλάδα στις 280 μ.β., που αποτελεί ρεκόρ 3,5 μηνών.
Ιταλικός πολιτικός κίνδυνος
Οι ιταλικές αποδόσεις – και τα επίπεδά τους σε σύγκριση με εκείνα των γερμανικών ομολόγων – παρακολουθούνται στενά ως δείκτης των πιέσεων που αντιμετωπίζουν οι πιο αδύναμες και υπερδανεισμένες οικονομίες της Ευρώπης.
«Γενικά, εάν οι αποδόσεις των ΗΠΑ κινηθούν προς κάποια κατεύθυνση λόγω των αμερικανικών οικονομικών στοιχείων, είναι πιθανό οι ευρωπαϊκές αποδόσεις να κάνουν το ίδιο», δήλωσε στο Reuters, ο Davide Oneglia, επικεφαλής ευρωπαίος οικονομολόγος στην εταιρεία συμβούλων TS Lombard.
Μετά λοιπόν τη βουτιά στα βρετανικά ομόλογα, οι traders στρέφουν τώρα το βλέμμα τους στην Ιταλία, όπου ο κίνδυνος δημοσιονομικής παρεκτροπής από μια άλλη νεοεκλεγείσα κυβέρνηση στην Ευρώπη είναι μεγάλος.
Ο επερχόμενος δεξιός συνασπισμός της Giorgia Meloni πρόκειται να στείλει το σχέδιο προϋπολογισμού του στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έως τις 15 Οκτωβρίου.
Η νέα αστάθεια στην Ιταλία θα είχε επίσης μεγάλες επιπτώσεις για την ΕΚΤ, η οποία πρόκειται να συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια καθώς προσθαθεί να μετριάσει τον πληθωρισμό που έχει διαμορφφωθεί σε επίπεδα – ρεκόρ.
Ήδη αυξάνονται οι εκκλήσεις προς την τράπεζα να καθυστερήσει μια ενδεχόμενη εκκαθάριση του ισολογισμού της.
Αν και αυτό θα ήταν ένα όφελος για τα ομόλογα της ευρωζώνης, θα ήταν επίσης ένας αντίθετος άνεμος για τους traders που κινούνται εν μέσω δημοσιονομικών και νομισματικών συμπληγάδων.
Προειδοποιήσεις
Η Moody’s Investors Service προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα ότι η Ιταλία έχει σχετικά λίγα περιθώρια ελιγμών εάν θέλει να διατηρήσει το χρέος σε βιώσιμη πορεία.
Ο αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Fabio Panetta, απέκλεισε το ενδεχόμενο να γίνει ο επόμενος υπουργός Οικονομικών, θολώνοντας περαιτέρω τις προοπτικές.
Ο γερμανικός οικονομικός εθνικισμός
Ο Γερμανός καγκελάριος Olaf Scholz ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ένα πακέτο αξίας 200 δισ. ευρώ προκειμένου να ανακοπεί το ράλι των ενεργειακών τιμών, προκαλώντας την έντονη αντίδραση της Ευρώπης.
Η «αμυντική ασπίδα» περιλαμβάνει φρένο στην τιμή του φυσικού αερίου και μείωση του φόρου επί των πωλήσεων για τα καύσιμα.
Σύμφωνα με τη Citi, οι προτάσεις αυτές θα μπορούσαν να μειώσουν τον πληθωρισμό κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες το επόμενο έτος, αλλά είναι απίθανο να αποτρέψουν μια οικονομική συρρίκνωση.
Το πακέτο «μπορεί να αμβλύνει την επερχόμενη ύφεση, αλλά εγκυμονεί κινδύνους, κατά την άποψή μας», ανέφεραν οι αναλυτές της Citi σε σημείωμά τους.
Η χρηματοδότηση του πακέτου και ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός
Αυτοί οι κίνδυνοι σχετίζονται με το ερώτημα πώς θα χρηματοδοτηθεί το πακέτο και τι επιπτώσεις θα μπορούσε να έχει αυτό στον πληθωρισμό, στις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων της Γερμανίας, στο επιτόκιο αναφοράς της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και στα σχέδια δανεισμού άλλων χωρών του ευρώ που μπορεί να κάνουν το ίδιο.
«Ο κίνδυνος είναι να ακολουθήσουν και άλλοι αυτό το παράδειγμα», σχολίασε στο CNBC, ο Cristian Mondero, αναπληρωτής επικεφαλής οικονομολόγος της Citi στην Ευρώπη.
Ο ίδιος επισημαίνει ότι η Γερμανία μπορεί να «αντέξει οικονομικά» οποιαδήποτε χρηματοδότηση χρέους χάρη στον χαμηλό λόγο χρέους προς το ΑΕΠ και τις χαμηλότερες ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης, αλλά το πακέτο θα μπορούσε να ανοίξει την πόρτα σε λιγότερο συνετές από δημοσιονομική άποψη χώρες.
Πιέσεις στην ΕΚΤ αλά βρετανικά
Η Citi προβλέπει ότι η γερμανική χρηματοδότηση χρέους θα μπορούσε επίσης να αναγκάσει την ΕΚΤ σε αυστηρότερη νομισματική πολιτική, η οποία στη συνέχεια θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε άνοδο των αποδόσεων στη ζώνη του ευρώ.
«Ο κίνδυνος είναι ότι αυτή η ίδια δυναμική [που φαίνεται στη Βρετανία] εξελίσσεται και στην ευρωζώνη τώρα», υπογράμμισε
«Ο τρόπος που θέλει [η Γερμανία] να το κάνει είναι χρησιμοποιώντας ένα υπάρχον SPV [όχημα ειδικού σκοπού], ένα ταμείο εκτός ισολογισμού… είτε αυτό θα οδηγήσει σε δανεισμό είτε θα οδηγήσει σε εγγυημένα δάνεια — επειδή αυτό το ταμείο μπορεί να κάνει και τα δύο — θα δούμε», πρόσθεσε, αναφερόμενος στο σχέδιο των 200 δισ. ευρώ.
«Επενδυτικές ευκαιρίες»
Επενδυτικές ευκαιρίες στα κρατικά ομόλογα διαβλέπουν πλέον αναλυτές μετά τη σημαντική υποχώρηση των τιμών τους τελευταίους μήνες, καθώς ο πληθωρισμός επιμένει λόγω της ενεργειακής κρίσης, αναγκάζοντας τις κεντρικές τράπεζες να ακριβύνουν το χρήμα για τον έλεγχό του.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο δείκτης τίτλων του Δημοσίου Barclays σε δολάριο ΗΠΑ σημειώνει από τον Αύγουστο του 2020 έως τον περασμένο Σεπτέμβριο τη μεγαλύτερη υποχώρηση (-16,9%) από την έναρξη καταγραφής των σχετικών στοιχείων το 1973.
Κίνδυνος sell off λόγω πολιτικού ρίσκου
Οποιοδήποτε σημάδι ότι οι ηγέτες μιας από τις πιο υπερχρεωμένες χώρες της περιοχής επιθυμούν να αυξήσουν τον δανεισμό θα μπορούσε να προβληματίσει τους επενδυτές, προκαλώντας ένα selloff του χρέους της χώρας.
Αν και οι συγκεκριμένες λεπτομέρειες σχετικά με το δημοσιονομικό τους πρόγραμμα μπορεί να αργήσουν λίγο, οι traders είναι σε εγρήγορση μετά τις επιπτώσεις από τις φορολογικε΄ς εξαγγελίες στο Ηνωμένο Βασίλειο τον περασμένο μήνα.
Η Moody’s Investors Service προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα ότι η Ιταλία έχει σχετικά λίγα περιθώρια ελιγμών αν θέλει να διατηρήσει το χρέος σε βιώσιμη πορεία.
Η αβεβαιότητα σχετικά με το πώς η ιταλική κυβέρνηση θα χρηματοδοτήσει τυχόν νέες δαπάνες θα ασκήσει πίεση στα ομόλογα της χώρας σε σχέση με εκείνα της Γερμανίας,.
Παρά τα πρώτα σημάδια άγχους, το ασφάλιστρο που απαιτείται για τη διακράτηση ιταλικών ομολόγων έναντι των ασφαλέστερων γερμανικών ομολόγων έχει συρθεί αντί να εκτοξευθεί υψηλότερα.
Ένας βασικός παράγοντας αυτής της σχετικής ηρεμίας είναι η στήριξη που υποσχέθηκε η ΕΚΤ για να σταματήσει την “αδικαιολόγητη” απόκλιση στο κόστος δανεισμού της ευρωζώνης, ή ο λεγόμενος κατακερματισμός.
Η πρόσφατη αστάθεια της αγοράς στο Ηνωμένο Βασίλειο «έφερε και πάλι στο προσκήνιο τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα”, έγραψε σε σημείωμά του ο στρατηγικός αναλυτής της RBC Capital Markets,Peter Schaefer.
«Αναμένουμε ότι η ΕΚΤ θα κινηθεί προσεκτικά».
Το νέο εργαλείο για περιορισμό του κόστους δανεισμού
Η ΕΚΤ δήλωσε τον Ιούνιο ότι η πρώτη γραμμή άμυνάς της θα είναι να στρέψει τις επανεπενδύσεις ομολόγων προς τα πιο ευαλωτες οικονομίες.
Ανακοίνωσε επίσης ένα νέο εργαλείο αγοράς ομολόγων τον ίδιο μήνα.
Ωστόσο, τα στοιχεία της περασμένης εβδομάδας έδειξαν ότι η ΕΚΤ δεν έκανε χρήση αυτής της ευελιξίας τους τελευταίους μήνες, υποδηλώνοντας ότι η υπόσχεση στήριξης από μόνη της ήταν αρκετή για να κρατήσει τις αποδόσεις υπό έλεγχο.
Ένα παρόμοιο μοτίβο προέκυψε στο Ηνωμένο Βασίλειο, όταν η BOE αγόρασε μόλις 4,6 δισεκατομμύρια λίρες (5,1 δισεκατομμύρια δολάρια) από τα 40 δισεκατομμύρια λίρες ομολόγων που είχε προβλέψει για τις μέχρι τώρα πράξεις.
«Τα χρόνια του QE (σ.σ. της ποσοτικής χαλάρωσης) έχουν εδραιώσει την αξιοπιστία τους ως μεγάλος αγοραστής (σ.σ. χρέους)», δήλωσε ο Rishi Mishra, αναλυτής της Futures First.
“Νομίζω ότι οι κεντρικές τράπεζες εκμεταλλεύονται αυτή την αξιοπιστία για να αντισταθμίσουν την ακραία μεταβλητότητα των επιτοκίων, με σχετικά ελάχιστο κόστος για τον αγώνα τους κατά του πληθωρισμού”.
Το περιθώριο της ΕΚΤ
Την ίδια ώρα, η ΕΚΤ περιόρισε τη στήριξη της αγοράς ομολόγων για τη Νότια Ευρώπη το καλοκαίρι
Παρόλα αυτά, η νέα ιταλική κυβέρνηση κληρονόμησε μια αδύναμη οικονομία που εξαρτάται από τις εισαγωγές ενέργειας και έχει απεγνωσμένη ανάγκη από κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η ΕΚΤ έχει επίσης επισημάνει επανειλημμένα ότι η υποστήριξή της δεν μπορεί να αναμένεται εάν η μεταβλητότητα οφείλεται σε εσωτερικά ζητήματα, θέτοντας υπό αμφισβήτηση την αποφασιστικότητά της να δράσει γρήγορα σε περίπτωση πτώσης.
«Περιμένουμε τον προϋπολογισμό και το πώς θα συμπεριφερθεί η νέα κυβέρνηση όσον αφορά τη δημιοσιονομική υπευθυνότητα και αν θα τηρήσει τους κανόνες», δήλωσε η Ute Rosen, ανώτερη ειδικός στα παράγωγα στην Union Investment
«Αυτά είναι τα μεγάλα ερωτήματα» επισήμανε.
www.bankingnews.gr