Για τέταρτο συνεχόμενο μήνα οι θέσεις εργασίας μειώνονται, με την εικόνα του Οκτωβρίου να αποτυπώνει ένα κλίμα κόπωσης μετά το τέλος της τουριστικής σεζόν και μια αγορά που δυσκολεύεται να κρατήσει τον ρυθμό των προηγούμενων μηνών.
Η αποκλιμάκωση δεν ήταν αιφνίδια. Είχε αρχίσει ήδη από το καλοκαίρι, αλλά πλέον αποτυπώνεται ξεκάθαρα στα στοιχεία της «Εργάνης», αναζωπυρώνοντας ανησυχίες για τη δυναμική της απασχόλησης τους επόμενους μήνες.
Τον Οκτώβριο χάθηκαν συνολικά 120.019 θέσεις εργασίας, καθώς ενώ πραγματοποιήθηκαν 301.206 προσλήψεις, οι αποχωρήσεις εκτινάχθηκαν στις 421.225. Από αυτές, περισσότερες από 315.000 ήταν αποτέλεσμα καταγγελιών ή λήξης συμβάσεων, ενώ πάνω από 105.000 οφείλονταν σε οικειοθελείς αποχωρήσεις. Παρά το βαρύ αυτό ισοζύγιο, η εικόνα είναι ελαφρώς καλύτερη από τον Οκτώβριο του 2024, όταν είχαν χαθεί 131.491 θέσεις.
Από τον Ιούλιο
Η μείωση όμως δεν ξεκίνησε τον Οκτώβριο. Τον Ιούλιο είχαν χαθεί 20.729 θέσεις, τον Αύγουστο 2.542 και τον Σεπτέμβριο 9.196, με τον φετινό Σεπτέμβριο να είναι ο πρώτος αρνητικός μετά από δέκα χρόνια. Ο πρόωρος τερματισμός συμβάσεων στον τουρισμό, στην εστίαση, στις υπηρεσίες και στη βιομηχανία τροφίμων -ιδίως στις περιοχές με αυξημένη εποχική δραστηριότητα- οδήγησε σε αρνητικό ισοζύγιο πολύ νωρίτερα από το συνηθισμένο. Οι απολύσεις στον τουρισμό αναμένεται να συνεχιστούν και τον Νοέμβριο, κλείνοντας σταδιακά τον κύκλο της φετινής σεζόν.
Παρά τη διαδοχική πτώση του τελευταίου 4μήνου, το συνολικό ισοζύγιο της χρονιάς παραμένει θετικό. Στο διάστημα Ιανουαρίου–Σεπτεμβρίου δημιουργήθηκαν 308.105 νέες θέσεις, ενώ μέχρι το τέλος Οκτωβρίου ο αριθμός των νέων θέσεων διαμορφώνεται στις 188.086. Ωστόσο, το ισχυρό φρένο της απασχόλησης το τελευταίο διάστημα δείχνει ότι η αγορά κινείται πλέον σε χαμηλότερες ταχύτητες.
Οι ευέλικτες μορφές εργασίας
Την κατάσταση επιδεινώνει η εκρηκτική άνοδος των ευέλικτων μορφών εργασίας. Περισσότεροι από τους μισούς νεοπροσληφθέντες του Οκτωβρίου (158.559 άτομα) εντάχθηκαν σε καθεστώς μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης, ενώ 8.767 εργαζόμενοι είδαν τις συμβάσεις τους να μετατρέπονται από πλήρους σε μειωμένης απασχόλησης μέσα σε έναν μήνα.
Συνολικά, 167.326 άνθρωποι εργάστηκαν τον Οκτώβριο με μειωμένο ωράριο, με μέσο καθαρό μισθό μόλις 486 ευρώ — επίπεδο που τοποθετεί τους περισσότερους κάτω από το όριο της φτώχειας. Πρόκειται κυρίως για γυναίκες και νέους, ομάδες που βρίσκονται σταθερά εκτεθειμένες στις ευάλωτες μορφές απασχόλησης.
Στο οικονομικό τοπίο της χώρας, ορισμένοι κλάδοι εξακολουθούν να στηρίζουν την απασχόληση, όπως το εμπόριο, η μεταποίηση, οι κατασκευές, η εκπαίδευση και οι επαγγελματικές και επιστημονικές δραστηριότητες. Αντίθετα, η γεωργία, η δημόσια διοίκηση και κυρίως ο τουρισμός και η εστίαση δείχνουν καθαρή πτώση, παρασυρόμενοι από την εποχικότητα και την αβεβαιότητα των συμβάσεων ορισμένου χρόνου. Ενδεικτικά, τον Οκτώβριο οι περισσότερες προσλήψεις καταγράφηκαν στην εκπαίδευση, ενώ ο «πρωταθλητής» στις απολύσεις, όπως κάθε χρόνο, ήταν η εστίαση.
Η εικόνα που σχηματίζεται είναι αυτή μιας αγοράς που, παρότι διατηρεί ακόμη θετικό πρόσημο στο σύνολο της χρονιάς, φαίνεται να μπαίνει σε φάση επιβράδυνσης, με την ευελιξία να κυριαρχεί και τους χαμηλούς μισθούς να διαμορφώνουν το νέο εργασιακό περιβάλλον για δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους.