Ήταν η στιγμή που φωτογραφήθηκε μια νέα πραγματικότητα: ο κόσμος μετατοπίζεται.
Η παρουσία των ηγετών της Κίνας, της Ρωσίας και της Ινδίας – με αγκαλιές, χαμόγελα και επίσημες συμφωνίες – επισφράγισε το τέλος μιας εποχής και την απαρχή μιας άλλης.
Κεντρικό σύμβολο αυτής της αλλαγής; Η υπογραφή δεσμευτικού μνημονίου για τον αγωγό Power of Siberia 2 (POS-2), που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από τα κοιτάσματα της Σιβηρίας στην Κίνα.
Πρόκειται για κάτι πολύ περισσότερο από μια ενεργειακή συμφωνία.
Είναι η ανατολική επανατοποθέτηση της Ρωσίας, η ενεργειακή ανεξαρτησία της Κίνας από τις ΗΠΑ και η διπλωματική απελευθέρωση της Ινδίας από τον Δυτικό ηγεμονισμό.
Η νέα τριμερής Ευρασιατική Συνεννόηση
Η παρουσία των Vladimir Putin, Xi Jinping και Narendra Modi στέλνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα: παρά τις διαφορές τους, οι τρεις μεγαλύτερες δυνάμεις της Ευρασίας βρίσκουν κοινό έδαφος απέναντι σε έναν Δυτικό κόσμο που επιχειρεί να διατηρήσει μονοπολική κυριαρχία με εργαλεία του 20ού αιώνα – κυρώσεις, δασμούς και στρατιωτικές απειλές.
Η πραγματικότητα του 2025 είναι διαφορετική:
1.Η Ρωσία έχει επιβιώσει και προσαρμοστεί μετά από αλλεπάλληλες κυρώσεις.
2.Η Κίνα επιδιώκει ενεργειακή ασφάλεια μέσω χερσαίων ροών που δεν εξαρτώνται από τα θαλάσσια σημεία ελέγχου των ΗΠΑ
3. Η Ινδία, βαλλόμενη από εμπορικές επιθέσεις της Ουάσινγκτον, στρέφεται προς μια πραγματικά πολυπολική διπλωματία.
POS-2: Ο αγωγός που έσπασε τη δυτική ενεργειακή τάξη
Ο αγωγός POS-2 είναι το εργαλείο μέσω του οποίου η Ρωσία σταθεροποιεί τη θέση της στην Ανατολή, αποφεύγοντας τον κίνδυνο ενεργειακής απομόνωσης που επιχείρησαν να επιβάλουν οι ΗΠΑ και η ΕΕ.
Ταυτόχρονα, η Κίνα εξασφαλίζει:
• Φθηνό φυσικό αέριο με σταθερές ροές
• Χερσαία πρόσβαση, μακριά από τον έλεγχο του Αμερικανικού Ναυτικού
• Ενεργειακή ανεξαρτησία από τον Περσικό Κόλπο
Αν και η τιμή του ρωσικού αερίου προς την Κίνα είναι χαμηλότερη από την τιμή που λάμβανε η Gazprom από την Ευρώπη, το γεωοικονομικό όφελος είναι στρατηγικό:
Η Ρωσία δεν εξαρτάται πλέον από τη Δύση για να επιβιώσει.
Η Κίνα δεν εξαρτάται πλέον από τον στόλο του Ειρηνικού για να αναπτυχθεί.
Η Ινδία σπάει τα δεσμά – Ο Modi δεν απαντούσε στα τηλεφωνήματα του Trump
Η Ουάσινγκτον έκανε ένα θεμελιώδες στρατηγικό λάθος: τιμώρησε την Ινδία επειδή αγόρασε ρωσικό πετρέλαιο, επιβάλλοντας διπλούς δασμούς – την ίδια στιγμή που η Ευρώπη και η Κίνα συνέχιζαν κανονικά τις εισαγωγές.
Η απάντηση ήταν άμεση. Ο Modi αρνήθηκε επανειλημμένα να απαντήσει σε τηλεφωνήματα του προέδρου Trump.
Η Ινδία διπλασίασε τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου, αψηφώντας τις κυρώσεις.
Ο Ινδός υπουργός Εξωτερικών Subrahmanyam Jaishankar μίλησε δημόσια για υποκρισία της Δύσης.
Η Ινδία, μία από τις μεγαλύτερες δημοκρατίες και ανερχόμενες οικονομίες του κόσμου, δείχνει ξεκάθαρα πως δεν είναι πια πιόνι στον αμερικανικό γεωστρατηγικό σχεδιασμό.
Η Ευρώπη σε κατάρρευση – Τρόμος στη Γερμανία
Για δεκαετίες, η Ευρώπη — και ειδικά η Γερμανία — απολάμβανε το οικονομικό θαύμα της συνεργασίας με τη Ρωσία.
Το φυσικό αέριο από το Yamal και τη Σιβηρία τροφοδοτούσε τα εργοστάσια της BASF, της Volkswagen, της Siemens και της Bayer, επιτρέποντας στη Γερμανία να χτίσει μια βιομηχανική υπερδύναμη χωρίς εγχώριους φυσικούς πόρους.
Αυτό το μοντέλο, το οποίο ξεκίνησε με την Ostpolitik του Willy Brandt, διαλύθηκε απότομα μετά το 2022 — όχι από τις επιλογές της Μόσχας, αλλά από την πολιτική αυτοχειρία των Βρυξελλών.
Η απόφαση – καταλύτης: Η Αυτοκαταστροφή των Nord Stream
Μετά τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και την αποκοπή των αγωγών, η Γερμανία και η ΕΕ στράφηκαν σε πανάκριβο LNG από τις ΗΠΑ και το Κατάρ.
Αυτή η στροφή είχε τρία καταστροφικά αποτελέσματα:
1. Εκτόξευση κόστους ενέργειας → Εξαΰλωση ανταγωνιστικότητας βιομηχανίας.
2. Αναγκαστική αποβιομηχάνιση → Κλείσιμο εργοστασίων, μεταφορά παραγωγής στην Κίνα ή στις ΗΠΑ.
3. Πολιτική αστάθεια → Άνοδος ακραίων κομμάτων, κοινωνική πόλωση και πτώση εισοδημάτων.
Η Ευρώπη, με το πρόσχημα της «ενεργειακής απεξάρτησης από τον αυταρχισμό», κατέληξε σε ενεργειακή εξάρτηση από ένα μονοπώλιο LNG που ελέγχει η Ουάσινγκτον.
Η κατάρρευση του οράματος Brzezinski – Το Grand Chessboard γκρεμίζεται
Ο Zbigniew Brzezinski, ο αρχιτέκτονας της αμερικανικής γεωστρατηγικής μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, είχε διατυπώσει τη θεωρία ότι το κλειδί για την παγκόσμια κυριαρχία των ΗΠΑ είναι ο έλεγχος της Ευρασίας.
Στο βιβλίο του The Grand Chessboard (1997), τόνιζε ότι: «Ο βασικός στρατηγικός στόχος της Αμερικής πρέπει να είναι η αποτροπή της δημιουργίας ενός ευρασιατικού άξονα που θα συνδυάζει τους πόρους της Ρωσίας με την τεχνογνωσία της Γερμανίας ή την πληθυσμιακή ισχύ της Κίνας και της Ινδίας».
Αυτό το σχέδιο όμως κατέρρευσε θεαματικά. Η Ρωσία δεν απομονώθηκε. Η Κίνα δεν αδυνάτισε. Η Ινδία δεν υποτάχθηκε. Η Γερμανία δεν ηγήθηκε της Ευρώπης – αλλά παραδόθηκε.
Το μέλλον της παγκόσμιας ενέργειας – Από το δολάριο στο πολυνομισματικό σύστημα
Η υπογραφή του POS-2 δεν είναι μόνο ενεργειακή συμφωνία.
Είναι ένα γεωοικονομικό σύμβολο.
Μαζί με την άνοδο των BRICS+ και την ώθηση για την αντικατάσταση του δολαρίου στο παγκόσμιο εμπόριο, ο κόσμος εισέρχεται σε μια νέα φάση: Οι ενεργειακές ροές μετατοπίζονται από την Δύση στην Ανατολή ενώ η χρηματοδότησή τους αποδεσμεύεται από το δολάριο.
Την ίδια στιγμή η ναυτική υπεροχή των ΗΠΑ χάνει νόημα σε ένα κόσμο διασυνδεδεμένων χερσαίων υποδομών
Η Ευρασία οικοδομεί ένα οικονομικό και ενεργειακό σύστημα παρακάμψεως της Δύσης – και αυτή τη φορά, δεν βασίζεται σε ευχές, αλλά σε σωλήνες, συμφωνίες και πραγματικούς πόρους.
Ο POS-2 δεν είναι απλώς ένας αγωγός — είναι ένα γεωπολιτικό ορόσημο
Στην Tianjin δεν έγινε απλά μια σύνοδος. Έγινε ένα συμβολικό πέρασμα: από την κυριαρχία των Ατλαντικών Δυνάμεων στην αυτονομία της Ευρασίας. Οι εναλλακτικές είναι πλέον ξεκάθαρες:
• Η Δύση αυτοκαταστρέφεται με κυρώσεις, δασμούς και μονομέρεια
• Η Ανατολή οικοδομεί γέφυρες, σωλήνες και αλληλεξαρτήσεις
Η Ρωσία δεν νίκησε επειδή κέρδισε έναν πόλεμο. Νίκησε γιατί επέζησε, προσαρμόστηκε και μεταμόρφωσε την ήττα σε γεωοικονομική ευκαιρία. Και με εταίρους όπως η Κίνα και η Ινδία, αυτή η ευκαιρία δεν είναι παροδική. Είναι το νέο status quo.
