Τέλος εποχής για τα ρωσικά οπλικά συστήματα στις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις καθώς η κυβέρνηση αποφάσισε να ακυρώσει τα προγράμματα υποστήριξης των όπλων και να μην υπογράψει νέες συμβάσεις υποστήριξης (FOS): Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Ν.Δένδιας σε άκρως απόρρητο έγγραφο που διέρρευσε μέσω της Βουλής (!), ανακοινώνει ότι δεν θα υπάρξουν νέες συμβάσεις υποστήριξης (δηλαδή αγορά ανταλλακτικών και υπηρεσιών) για τα κινητά πυραυλικά αντιεροπορικά συστήματα μικρού βεληνεκούς Tor-M1 και τα παλαιότερα OSA-AKM!
Αυτό σημαίνει ότι πλέον «μετρά ανάποδα» ο χρόνος για να βγουν συνολικά εκτός υπηρεσίας αφού τα υπάρχοντα ανταλλακτικά αρκούν μόνο για μερικούς μήνες και με δεδομένο ότι ήδη οι διαθεσιμότητες τους είναι χαμηλές αφού το υπουργείο δεν εκτελούσε καν την υπάρχουσα σύμβαση.
Δείτε το σχετικό απόσπασμα στην θέση 18 των προτεραιοτήτων και της πορείας των εξοπλιστικών προγραμμάτων της χώρας σε σχετικό πίνακα που κατατέθηκε στην Βουλή (θα έχουμε τις επόμενες ώρες το περιεχόμενό τους).
Μετά την γκάφα με την δημοσίευση των άκρως απόρρητων εξοπλιστικών προτεραιοτήτων το έγγραφο αποσύρθηκε, αλλά ήταν αργά:
H σύμβαση για να συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια η υποστήριξη των συστημάτων ανερχόταν μόλις στα 102.031.092 ευρώ!
Συνολικά Ελληνικός Στρατός και Πολεμική Αεροπορία διαθέτει 21 Tor-M1 και 38 αυτοκινούμενα συστήματα κατευθυνόμενων βλημάτων OSA-AK/AKM, της κατηγορίας SHORADS μέγιστου βεληνεκούς 10-12 χιλιομέτρων.
Από τα 38 συστήματα τα 19 είναι της έκδοσης Osa-AK, ενώ τα 20 είναι της αναβαθμισμένης έκδοσης OSA-AKM. Όλα είναι τοποθετημένα στα νησιά του Αιγαίου. Συστήματα παλιά, αλλά αξιόπιστα ακόμα για άμυνα πρώτης γραμμής απέναντι σε επιθετικά και μεταφορικά ελικόπτερα, UAV κλπ.
Τα Tor-M1 είναι τα μοναδικά SHORADS των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων που μπορούν να εκτελούν αποστολές κατάρριψης βλημάτων cruise εκτός από αεροσκάφη, ελικόπτερα UAV κλπ, και έχουν αποδείξει την αξία τους στην Ουκρανία.
Αποκτήθηκαν πριν από 20 χρόνια περίπου, αλλά παραμένουν αναντικατάστατα. Για να γίνει αντιληπτό το τι σημαίνει η ύπαρξη των Tor-M1 στο ελληνικό οπλοστάσιο να πούμε ότι σε ασκήσεις έχουν επιτυχία κατάρριψης που ξεκινά από 92% και φτάνει το 98% ανάλογα με τον τύπο της απειλής (cruise, UAV, μαχητικά αεροσκάφη, επιθετικά ελικόπτερα κλπ).
Τον Φεβρουάριο του 1999 υπογράφτηκε η σύμβαση προμήθειας των 21 αυτοκινούμενων αντιαεροπορικών συστημάτων Τor-Μ1 ύψους 552.000.000 δολαρίων. Πιο συγκεκριμένα, η σύμβαση περιλάμβανε την προμήθεια:
Η σύμβαση αφορά 21 ερπυστριοφόρα τεθωρακισμένα οχήματα εκτόξευσης CV 9Α331-1 με ενσωματωμένο σύστημα αναγνώρισης φίλου ή εχθρού IFF/SIF Μk ΧΙΙ και 368 βλήματων 9Μ331, συσκευασμένων ανά τέσσερα σε 92 κάνιστρα 9Μ334
5 ερπυστριοφόρων τεθωρακισμένων οχημάτων κέντρων διεύθυνσης πυρός (ΚΔΠ) 9S737Μ Ranzhir
Tεχνικά χαρακτηριστικά:
Μέγιστη απόσταση ανίχνευσης στόχου 25 χλμ
Αριθμός στόχων ταυτόχρονης ανίχνευσης/παρακολούθησης 48
Αριθμός στόχων που βάλλονται ταυτόχρονα 2
Ελάχιστη γραμμή ζώνης καταστροφής στόχου 1.000 μέτρα
Μέγιστη γραμμή ζώνης καταστροφής στόχου 12.000 μέτρα
Ελάχιστο ύψος καταστροφής στόχου 10 μέτρα
Μέγιστο ύψος καταστροφής στόχου 6.000 μέτρα
Ελάχιστη ανακλώμενη επιφάνεια στόχου 0,1 τ.μ.
Μέγιστη ταχύτητα στόχου 700 μ./δευτ.
Ελάχιστος χρόνος αντίδρασης 5 – 8 δευτ.
Βάρος εκρηκτικής κεφαλής 10 μέτρα
Μέγιστο όριο φόρτου ελιγμών 30g
Μέγιστη ταχύτητα σε δύσκολο δρόμο 65 χλμ/ώρα
Το SA-15 Tοr-M1, που χρησιμοποιείται από τις ελληνικές και Κυπριακές Ένοπλες Δυνάμεις σχεδιάστηκε τη δεκαετία του ’80 για την αντικατάσταση του SA-8B και του SA-6. Αποτελεί ένα ολοκληρωτικά ανεξάρτητο, χαμηλού έως μεσαίου ύψους βολής, σύστημα αεράμυνας, ικανό για παρακολούθηση, διοίκηση και έλεγχο, εκτόξευση και καθοδήγηση πυραύλων και λειτουργία πάνω σε ένα και μόνο όχημα.
Η αξία των ρωσικών συστημάτων που «πετάγονται στα σκουπίδια» είναι άνω του ενός (1) δισ. ευρώ και αυτό είναι το ποσό που θα πρέπει να δαπανήσει η χώρα.
Σε ότι αφορά τους πυραύλους μακρού βεληνεκούς S-300PMU1, (δύο συστοιχίες) αυτοί ουδέποτε «ευτύχησαν» να έχουν σύμβαση υποστήριξης και για τον λόγο αυτό ουσιαστικά υπολειτουργούν εδώ και πολλά χρόνια.
Πιθανότατα θα διοχετευθούν και αυτά μέσω τρίτων χωρών στην Ουκρανία.
Νησιά και Θράκη (η τελευταία είναι ο χώρος προβλεπόμενης επιχειρησιακής δράσης των Tor-M1) και η 115 ΠΜ στην Κρήτη θα παραμείνουν παντελώς ακάλυπτα φυσικά, αλλά αυτό μικρή σημασία έχει για μια πολιτική (Ν.Δένδιας) και στρατιωτική ηγεσία (Κ.Φλώρος), που επί των ημερών της ανατινάζονται από πυρκαγιές, αποθήκες πυρομαχικών σε Πτέρυγες Μάχης.
Η απόφαση για την απόσυρσή τους είναι καθαρά πολιτική.
Αυτό που πλέον προέχει είναι η εύρεση πόρων για αντικατάστασή τους: Δεν μπορούν οι Ένοπλες Δυνάμεις να στερηθούν της ύπαρξης τέτοιων όπλων ή να μην λειτουργούν τα μισά από αυτά.