H E.E. μειώνει την ενεργειακή εξάρτησή της από τη Ρωσία, μόνο και μόνο για να εξαρτηθεί εντονότερα από την Τουρκία – και όχι μόνο ενεργειακά. Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει το Eurointelligence του Βόλφγκανγκ Μύνχαου, σχολιάζοντας τις τελευταίες κινήσεις της χώρας του Ταγίπ Ερντογάν.
Την ίδια στιγμή, η καταδίκη από τουρκικό δικαστήριο του ακτιβιστή και επιχειρηματία Οσμάν Καβάλα σε ισόβια κάθειρξη αποτελεί ράπισμα προς την Ε.Ε. και το Συμβούλιο της Ευρώπης, που ζητούσαν την απελευθέρωσή του. Η Τουρκία δίνει το μήνυμα ότι οι σχέσεις της με την Ευρώπη περνούν από την συνειδητή αγνόηση των ευρωπαϊκών κανόνων του κράτους δικαίου.
Αρκεί να αναλογισθεί κανείς ότι και η Ουάσιγκτον αντέδρασε σε αυτή την καταδίκη με μία μάλλον χλιαρή ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ – και πάντως όχι στο επίπεδο του Τζο Μπάιντεν, μολονότι ο Ερντογάν από την πλευρά του αισθάνεται ότι έχει κάθε ελευθερία να επικρίνει τον Αμερικανό πρόεδρο για την ανακοίνωσή του περί της επετείου της Αρμενικής Γενοκτονίας.
Κατά το Eurointelligence, οι προκλήσεις αυτές έχουν ως στόχο να υπογραμμίσουν την ακροβατική “ουδετερότητα” της Τουρκίας μεταξύ της Δύσης και της Ρωσίας, η οποία άλλωστε υπογραμμίσθηκε και από το γεγονός ότι η Κωνσταντινούπολη επελέγη ως ο τόπος της απελευθέρωσης του Αμερικανού πρώην πεζοναύτη Τρέβορ Ριντ, ο οποίος κρατούνταν στις ρωσικές φυλακές και αντηλλάγη με τον Ρώσο πολίτη Κονσταντίν Γιαροσένκο, ο οποίος εξέτιε ποινή κάθειρξης στις ΗΠΑ.
Τα ανοίγματα προς την Ρωσία δεν σταματούν. Ο επικεφαλής της τουρκικής υπηρεσίας εξοπλισμών (SSB), Ισμαήλ Ντεμίρ δήλωσε την Τρίτη ότι συνεχίζονται οι συνομιλίες με την ρωσική πλευρά για την παραλαβή και δεύτερης αποστολής συστημάτων S-400, όπως προβλέπει η διμερής συμφωνία του 2017 – παρά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία και παρά την χειρονομία της κυβέρνησης Μπάιντεν να χαρακτηρίσει συμβατή προς τα αμερικανικά συμφέροντα την πιθανή πώληση αμερικανικών μαχητικών F-16 στη γείτονα.
Επιπλέον, η Τουρκία μόλις ανακοίνωσε τη σύνδεσή της με το ρωσικό σύστημα πληρωμών Mir, προς διευκόλυνση των Ρώσων τουριστών που αναμένεται αυτό το καλοκαίρι να συρρεύσουν περισσότεροι από ποτέ.
Παράλληλα, η χώρα του Ερντογάν καλύπτει τα νώτα της προς Νότον, κλείνοντας παλαιά και νεώτερα μέτωπα στον αραβικό κόσμο, όπως καταδεικνύει η επικείμενη επίσκεψη του Τούρκου προέδρου στη Σαουδική Αραβία και η εντεινόμενη συζήτηση για αποκατάσταση των σχέσεων με την Συρία του Μπασάρ αλ Άσαντ.
Με άλλα λόγια, η Άγκυρα κλιμακώνει μια τακτική μαστιγίου και καρότου προς όλες τις κατευθύνσεις, παρέχοντας στον εαυτό της την πολυτέλεια στρατηγικής αυτονομίας και αλλεπάλληλων ελιγμών, ενώ κρατά τις πραγματικές προθέσεις της καλά κρυμμένες.
Και όμως: για τον νεοψυχροπολεμικό σκληρό πυρήνα των Αμερικανών διαμορφωτών πολιτικής, όπως λ.χ. η υφυπουργός Βικτόρια Νούλαντ, ο κατευνασμός της Άγκυρας μέσω σχημάτων ενεργειακής συνεργασίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο (που προϋποθέτουν “κλείσιμο” πολλών πολιτικών φακέλων) αποτελεί πρώτη προτεραιότητα. Οι δε “27” αντικρίζουν την Άγκυρα όχι μόνο να αναβαθμίζει τον ρόλο της στην ενεργειακή τροφοδοσία της Ευρώπης (καταρχήν μέσω Αζερμπαϊτζάν), αλλά και να κρατά διαθέσιμο για την πρώτη ευκαιρία το χαρτί του προσφυγικού, την ώρα που η επισιτιστική κρίση αναμένεται να προκαλέσει νέες μετακινήσεις πληθυσμών.
