Ούτε τα κόμματα της αντιπολίτευσης, ούτε οι άλλοτε συνοδοιπόροι του, όπως ο Αμπντουλάχ Γκιουλ, ο Αλί Μπαμπατζάν και ο Αχμέτ Νταβούτογλου που τώρα ακολουθούν δική τους πορεία. Το μεγάλο εσωτερικό πολιτικό πρόβλημα του Ταγίπ Ερντογάν είναι η τουρκική νεολαία.
Από το 33ο λεπτό και μετά οι συμμετέχοντες στο chat της εκδήλωσης άρχισαν με ολοένα και μεγαλύτερη συχνότητα να αναρτούν τη φράση “Oy moy yok” (σε ελεύθερη μετάφραση: Δεν σε ψηφίζω”). Στο 39ο λεπτό το chat απενεργοποιήθηκε.
Παρόμοια υπήρξαν και τα σχόλια στην αναπαραγωγή του βίντεο στο YouTube. Εκεί, μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, ο προεδρικός διάλογος με τη νεολαία είχε συγκεντρώσει 2.374.821 views, 106 χιλιάδες likes και 368 χιλιάδες dislikes.
Το να αξιοποιεί επικοινωνιακά τα τόσο προσφιλή στη νεολαία μέσα κοινωνικής δικτύωσης, απέναντι στα οποία έχει θεσπίσει αλλεπάλληλους κατασταλτικούς περιορισμούς, ήταν οπωσδήποτε για τον Ερντογάν ένα ρίσκο. Ο ίδιος δήλωσε σε κάποιο σημείο της συζήτησης “Δεν θα χρησιμοποιούσαμε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τόσο πλατιά αν τα μισούσαμε. Σας υπενθυμίζω ότι είμαι το πρόσωπο με τους περισσότερους followers στο Twitter από όλη την Τουρκία: περίπου 16,2 εκατομμύρια”.
Επιμένει πάντως ότι η κυβέρνησή του θα θεσπίσει ένα “ισχυρό νομικό πλαίσιο” που θα εξασφαλίσει την “αποτελεσματική και ηθική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από όλους τους πολίτες”.
Όμως το πρόβλημα πηγαίνει βαθύτερα. Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης δυσκολεύεται να βρει απήχηση σε μία νεολαία η οποία άλλη εξουσία δεν γνώρισε από τότε που άρχισε να αντιλαμβάνεται τον κόσμο παρά τη δική του. Και που αισθάνεται ιδιαίτερα πιεσμένη από την οικονομική κατάσταση, η οποία μεταφράζεται σε υψηλά ποσοστά ανεργίας των νέων (25,4% με βάση τα περσινά στοιχεία).
Κατά την τουρκική στατιστική υπηρεσία οι νέοι 15-24 ετών αντιπροσώπευαν το 2019 το 15,6% του συνολικού πληθυσμού (ήτοι 12,95 εκατομμύρια επί συνόλου 83,15 εκατομμυρίων), ποσοστό μειωμένο κατά 0,2% σε ετήσια βάση, καθώς η δημογραφική εκτίναξη της Τουρκίας έχει φρενάρει (εξαιρουμένων των κουρδικών νοτιοανατολικών περιοχών). Αλλά και έτσι ακόμη, ο απόλυτος αριθμός των Τούρκων νέων είναι ο μεγαλύτερος από οποιαδήποτε χώρα της Ευρώπης.
Πολύ περισσότερο, η επιδίωξη του Ταγίπ Ερντογάν να διαπλάσει μιαν “ευσεβή γενιά” δεν ευοδώνεται, καθώς η νεολαία της Τουρκίας αργά αλλά σταθερά δείχνει να απομακρύνει από τα παραδοσιακά ήθη και την θρησκευτικότητα, σε αναζήτηση περισσότερο εγκόσμιων επιλογών “αυτοπραγμάτωσης” σε συντονισμό και με τις διεθνείς τάσεις.
Έρευνα που διενεργήθηκε από το Ίδρυμα Κοινωνικής Δημοκρατίας (SODEV) και δημοσιεύθηκε τον Μάιο εμφανίζει την τουρκική νεολαία να δυσφορεί με τη ζωή της στην χώρα. Οι εντεινόμενοι περιορισμοί στην ελευθερία της έκφρασης επιδεινώνουν την ασφυξία που δημιουργεί η οικονομική κρίση. Αρκεί να σκεφθεί κανείς ότι ενώ στην 17ετια του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης τριπλασιάστηκε ο αριθμός των πανεπιστημίων, οι απολύσεις πανεπιστημιακών μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 ξεπερνούν τις 6.000. Το “μείγμα” είναι μακροπρόθεσμα εκρηκτικό.
