Μόνο ο Αβραάμ Λίνκολ, ο Τόμας Τζέφερσον και ο Χέλμουτ Κολ δεν πέρασαν τον τελευταίο μήνα από τα Σκόπια, κι αυτό για τον απλούστατο λόγο ότι δεν βρίσκονται στην ζωή. Κατά τα άλλα δεν υπήρξε ιθύνων νους ή πολιτικό σύμβολο της Δύσης που να μην κατέφθασε στα ταπεινά Βαλκάνια για να επισκεφθεί την πρωτεύουσα της ΠΓΔΜ ή να μην απέστειλε ένα βαρυσήμαντο – στην πραγματικότητα συγκαλυμμένα εκβιαστικό – μήνυμα υπέρ του Ναι και της συμμετοχής στο δημοψήφισμα.
Το ερώτημα βέβαια τι γύρευαν όλες μαζί οι αλεπούδες στο παζάρι μπορεί να μην απασχόλησε τα μνημονιακά κόμματα και τα καθεστωτικά Μ.Μ.Ε. στην χώρας μας παρά την εκτεταμένη κάλυψη και τις δημοσιογραφικές αποστολές στα Σκόπια, όπως καθόλου δεν τους απασχολεί και η επίμονη, συστηματική προσπάθεια των ηγετικών κέντρων της Δύσης να ανοίξουν ένα παζλ ΝΑΤΟποίησης, αλλαγής συνόρων και τελικά ανάφλεξης και πολτοποίησης της Βαλκανικής (βλέπε Κόσσοβο, Μεγάλη Αλβανία κ.ά.) Ένα παζλ που στην τελική του ευθεία δυστυχώς ξεκίνησε με την αναζωπύρωσης του Σκοπιανού και την αναντικατάστατη συμβολή προς τούτο των Τσίπρα – Κοτζιά.
Φαίνεται όμως ότι το προηγούμενο ερώτημα, έστω αποσπασματικά, έστω μερικά ή και θολά, απασχολεί τους λαούς της περιοχής, ακόμη κι΄ αυτούς που μέχρι πρότινος έμοιαζαν να πιστεύουν πως τους «προσφέρονται δώρα» από τους ισχυρούς της γης όπως τον λαό της ΠΓΔΜ, ο οποιπίος επεφύλαξε μια πολύ δυσάρεστη και κατά γενική ομολογία απροσδόκητη έκπληξη στους μεγαλόσχημους επισκέπτες του.
Το ποσοστό 36% της συμμετοχής στο χθεσινό δημοψήφισμα δεν βρίσκεται μόνο 15 ποσοστιαίες μονάδες κάτω από τον στόχο του 50%, κάτι το οποίο σημαίνει απόλυτη συντριβή της πολιτικής του ενιαίου πακέτου Συμφωνία των Πρεσπών – ένταξη στο ΝΑΤΟ και στην Ε. Ένωση. Υπολείπεται κατά πολύ και απ΄ το 40% συμμετοχής (750 χιλιάδες) που οι θιασώτες του Ναι έθεταν ως ελάχιστο όριο για να παρακάμψουν – αν χρειαζόταν – ένα αρνητικό αποτέλεσμα και να προχωρήσουν την συμφωνία πακέτο για έγκριση στην βουλή.
Τα μεγέθη είναι συντριπτικά. Παρά την κινητοποίηση των «πλανηταρχών» από το 1.800.000 εγγεγραμμένους ψήφισαν περίπου 600.000 ενώ αποσιωπάται το ότι οι περισσότεροι από τους μετανάστες είχαν τη δυνατότητα – απ΄ τις προηγούμενες κιόλας εκλογές – να ψηφίσουν στον τόπο της διαμονής τους στο εξωτερικό και δεν το έπραξαν.
Το ελάχιστο ποσοστό του 40% για εμφανιστεί το δημοψήφισμα ως επιτυχές και να υποκλαπεί μια ψευδεπίγραφη έγκριση απ΄ τον λαό της γειτονικής χώρας θεωρείτο ως απόλυτα σίγουρο από τους εκπροσώπους του Ευρω-ατλαντισμού που πίστευαν πως στις 30/9ου θα κάνουν πάρτι στην πρωτεύουσα της ΠΓΔΜ. Αρκεί να ρίξει κανείς μια ματιά στην αναλυτική συνέντευξη του γραμματέα του ΝΑΤΟ κ. Στόλτενμπεργκ στην Καθημερινή για να διαπιστώσει του λόγου το αληθές.
Στην συνέντευξη ο κ. Στόλτενμπεργκ θεωρούσε την έγκριση της συμφωνίας από την ΠΓΔΜ ως κάτι περισσότερο από βέβαιη και έριχνε το μπαλάκι στην ελληνική πλευρά αφήνοντας μάλιστα να εννοηθεί ότι η συμφωνία είναι δεσμευτική για την χώρα μας και η έγκρισή της από την ελληνική βουλή είναι σχεδόν υποχρεωτική…
Ο κ. Στόλντεμπεργκ ήταν τόσο βέβαιος για την μεγάλη συμμετοχή και την νίκη του Ναι που έθετε και συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για το… πότε θα τελειώσει η διαδικασία της έγκρισης της συμφωνίας από την βουλή της ΠΓΔΜ και επομένως για το πότε θα έπρεπε να ξεκινήσει η διαδικασία έγκρισής της απ΄ την χώρα μας! (Σημειώνουμε ότι ο κ. Στόλτενμπέργκ εκτός από τον θεσμικό ρόλο του γραμματέα του ΝΑΤΟ έχει αναδειχθεί σε έναν από τους πιο έγκυρους εκπροσώπους της Δύσης για τα θέματα της περιοχής μας από την εποχή ακόμη που ήταν πρωθυπουργός της Νορβηγίας). Αντίστοιχες τοποθετήσεις μπορεί να δει κανείς και στις δηλώσεις του κ. Πάιατ και άλλων αστέρων του Ευρω-ατλαντισμού.
Ωστόσο το δέλεαρ της ένταξης στο ΝΑΤΟ και την Ε. Ένωση που προσφερόταν στον λαό της ΠΓΔΜ, το οποίο υποτίθεται πως θα σταθεροποιούσε και θα αναβάθμιζε το νεόδμητο αυτό κράτος τοποθετώντας το στο «club των ισχυρών», απορρίφθηκε πανηγυρικά. Μετατράπηκε σε ένα είδος μπούμερανγκ για τους αρχιτέκτονες της καρατόμησης της Βαλκανικής. Και η αποτυχία αυτή προσέλαβε τέτοια έκτασης που δεν μπορεί εύκολα να αποδοθεί μονομερώς στην έντονη διαφωνία για το όνομα, η οποία άλλωστε ήταν από πριν γνωστή στους οργανωτές του δημοψηφίσματος.
Μια πρώτη προσέγγιση επ΄ αυτού αναδεικνύει μείζονα θέματα που αναδύθηκαν την περίοδο απ΄ την άνοδο στη κυβέρνηση του Ζάεφ (μετά από μια χοντροκομμένη παρέμβαση ΗΠΑ και Ε. Ένωσης) μέχρι την παρέλαση των αξιωματούχων της Δύσης και το χθεσινό δημοψήφισμα. Θέματα τα οποία δεν αφορούν τους αβάσιμους, και καλλιεργημένους από την πολιτική του «διαίρει και βασίλευε» του ιμπεριαλισμού αλυτρωτισμούς έναντι της χώρας μας αλλά έχουν να κάνουν με την ίδια την ύπαρξη και την συνέχεια της ΠΓΔΜ ως κρατικής οντότητας και φαίνεται ότι έπαιξαν τον καθοριστικό ρόλο στην μεγάλη έκταση που προσέλαβε η αποχή.
Αναδεικνύει κρίσιμα θέματα τα οποία αφορούν τις σχέσεις αυτής της χώρας με την Αλβανία του Ράμα στα Ανατολικά της αλλά και με την μετατροπή της σε προέκταση του Κοσσόβου του επίσης Αλβανού Θάτσι και της τεράστιας βάσης του Μπόνστιλ, στα Βόρεια της.
-Είναι γεγονός ότι η κυβέρνηση Ζάεφ εκλαμβάνεται από την μεγάλη πλειοψηφία της ΠΓΔΜ (κυρίως σλαβο-μακεδόνες και άλλες εθνότητες) ως «ξένο σώμα» λόγω του ότι στηρίχτηκε στο κοινοβούλιο αρχικά από «μετριοπαθείς» και στη συνέχεια από ακραίες φιλοαλβανικές δυνάμεις (εκλεγμένες από την Αλβανική μειονότητα που ζει στο Δυτικά) οι οποίες συμμερίζονται τις διακηρύξεις Ράμα περί Αλβανικής εθνικής ολοκλήρωσης.
Ο Ζάεφ με βάση την συνεργασία του με αυτές τις δυνάμεις φέρεται υποχρεωμένος εκτός απ΄ την αναγνώριση της Αλβανικής γλώσσας ως ισότιμης επίσημης γλώσσας της ΠΓΔΜ να προχωρήσει και στην ίδρυση Αλβανόφωνου Παν/μιου και κυρίως σε ίδρυση ενός «Ιλλυρικού καντονιού» που θα συνορεύει Δυτικά με την Αλβανία και προς Βορρά με το Κόσσοβο!
Η ανοχή των ΗΠΑ – Ε. Ένωσης στα σχέδια αυτά περί «Μεγάλης Αλβανίας» η οποία προορίζεται να αποτελέσει το γεωπολιτικό επίκεντρο των ΝΑΤΟποιημένων Δυτικών Βαλκανίων (Βοσνία – Ερζεγοβίνη, Μαυροβούνιο, Αλβανία – Κόσσοβο, Π.Γ.Δ.Μ. και Βουλγαρία),΄όπως και η επιμονή να ευνοούν ένα καθεστώς ασάφειας στα σύνορα της ΠΓΔΜ με το επίσης Αλβανοκρατούμενο Κόσσοβο (το οποίο διατυπώνει συνέχεια την πρόταση να προσαρτηθεί στα Τίρανα) φορτίζει ακόμη περισσότερο το κλίμα… Ένα κλίμα ήδη φορτισμένο από τις χρονολογούμενες από την ίδρυση της ΠΓΜΔ και ιστορικά από το 1870 εντάσεις στις σχέσεις της πλειοψηφίας του πληθυσμού με την ευάριθμη Αλβανική κοινότητα της περιοχής.
Επομένως η στήριξη του χθεσινού δημοψηφίσματος είχε δύο πλευρές:
Η πρώτη αφορούσε την καθαυτό συμφωνία και τις σχέσεις της ΠΓΔΜ με τη χώρα μας.
Η δεύτερη αφορούσε την παραμονή και την ενίσχυση του Ζάεφ ο οποίος αν και μειοψήφησε στις εκλογές έναντι του αντιπάλου κόμματος (VMRO) ανέβηκε και παρέμεινε στην εξουσία με την στήριξη της ακραίων φιλοαλβανικών δυνάμεων και την ανοιχτή επέμβαση ΗΠΑ και Ε. Ένωσης, με αποστολή να διεκπεραιώσει ένα ενιαίο πακέτο Συμφωνία με την Ελλάδα – ικανοποίηση των Αλβανικών αιτημάτων – ένταξη στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Η κ. Μέρκελ κατά την επίσκεψή της στα Σκόπια τόνισε τον ενιαίο χαρακτήρα αυτού τού πακέτου με πολύ κυνικό τρόπο)
Σε αυτήν την δεύτερη όψη και ειδικότερα στον διχασμό ανάμεσα σε όσους έχουν Αλβανική καταγωγή και στις άλλες εθνότητες που εντάθηκε από την ξένη επέμβαση και την δήλωση Ράμα την παραμονή του δημοψηφίσματος που χαρακτήριζε ως προδότη όποιον Αλβανό δεν ψηφίσει! πρέπει να ψαχτεί η ερμηνεία της μεγάλης αποχής και το ηχηρό ράπισμα που υπέστη η Δύση. Και όχι μόνο.
-Η αντιρωσική υστερία που ορισμένες στιγμές ξεπέρασε τις ημέρες του «ψυχρού πολέμου» και ξεκίνησε επίσης με αφετηρία την άθλια απέλαση Ρώσων διπλωματών από την ελληνική κυβέρνηση, φαίνεται – εκ΄ του αποτελέσματος – ότι έφερε κι αυτή αντίθετα αποτελέσματα, ή τουλάχιστον έπεσε στο κενό. Η μετατροπή της ΠΓΔΜ σε πολεμικό ορμητήριο εναντίον της Ρωσίας και φυσικά σε «κράτος προβοκάτορα» κατά της Σερβίας, που αποτελεί την βάση όλων των προηγούμενων σχεδιασμών έμεινε στα αζήτητα, δεν βρήκε καμία απολύτως αποδοχή στον λαό. Κάτι το οποίο παραπέμπει στην κατάσταση που επικρατεί στο Μαυροβούνιο όπου το καθεστώς του ανεκδιήγητου Τζουγκάνοβιτς αρνείται να θέσει την ένταξη στο ΝΑΤΟ και την μετατροπή του Μαυροβουνίου σε προμαχώνα κατά της Σερβίας σε δημοψήφισμα φοβούμενος την ετυμηγορία του λαού…
Το δημοψήφισμα στην ΠΓΔΜ, ακόμη και εάν «ανατραπεί», αποδεικνύει με τον δικό του τρόπο ότι η ποδηγέτηση των λαών της Βαλκανικής στην παράδοση των κρατικών οντοτήτων και της κυριαρχίας τους στο ΝΑΤΟ και στους δήθεν υπερ-εθνικούς οργανισμούς δεν θα αποτελέσει μια υπόθεση «σφαγής των αμνών» όπως φαντάζονταν ορισμένοι. Θα συναντήσει ανυπέρβλητα εμπόδια.
Ο αστερισμός των προθύμων (Τσίπρας, Γ. Παπανδρέου, Κοτζιάς, Θεοδωράκης κ.λ.) αλλά και όσων έπαιξαν τον ρόλο της αφανούς συμπολίτευσης και της εφεδρείας στο Σκοπιανό, όπως η ΝΔ και το ΚΙΝΑΛ που διακήρυτταν ότι δεν θα κυρώσουν στη βουλή αλλά και δεν θα καταγγείλουν εάν έρθουν στην κυβέρνηση την επαίσχυντη συμφωνία των Πρεσπών, θα περάσει δύσκολες ώρες μέχρι τον Μάρτιο.
Οι πολιτικές δυνάμεις του «Ανήκουμε στην Δύση» είναι υποχρεωμένες τώρα, σε ένα εθνικό θέμα, να ακολουθήσουν «κατά πόδας» τις όποιες πιρουέτες επιχειρήσει το πολιτικό φάντασμα του Ζάεφ προκειμένου να «ανασκευάσει» μια εξέλιξη η οποία με την κατάληξη που είχε, δεν ανασκευάζεται και δεν επιδιορθώνεται με τίποτα.
Και τούτο την ίδια περίοδο όπου, μετά την συνάντηση Τσίπρα Ερντογάν της 25ης Σεπτεμβρίου που έγινε με απαίτηση των ΗΠΑ και Ισραήλ, έχουν δρομολογήσει νέες και πιθανόν αυτή τη φορά μη αντιστρεπτές – τελεσίδικες εκχωρήσεις στο Κυπριακό.
*Ο Παναγιώτης Μαντάς είναι μέλος (πρώην Γραμματέας) της Διοικούσας Επιτροπής του ΔΗΚΚΙ και μέλος της Πολιτικής Γραμματείας της ΛΑ.Ε.
