Το ζήτημα είναι τόσο κρίσιμο για τον Ταγίπ Ερντογάν, που εξαιτίας του ο Τούρκος πρόεδρος δεν διστάζει να απειλεί με απέλαση τους πρεσβευτές δέκα (ισχυρών) κρατών.
Ο λόγος για την συνεχιζόμενη, παρά την περί του αντιθέτου απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων τον Δεκέμβριο του 2019, κράτηση του 63χρονου μαικήνα και ακτιβιστή Οσμάν Καβαλά, ο οποίος συνελήφθη το 2017 και έχει φορτωθεί αλλεπάλληλες καταδίκες για προσπάθεια ανατροπής του πολιτεύματος. Για την ακρίβεια, απαλλάχθηκε τον Φεβρουάριο του 2020 από την κατηγορία της υποκίνησης των διαδηλώσεων του Πάρκου Γκεζί το 2013, για να συλληφθεί εκ νέου λίγες ώρες αργότερα με την κατηγορία αυτή τη φορά της εμπλοκής του στο αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου 2016 κατά του Ερντογάν. Για την συγκεκριμένη κατηγορία ο εισαγγελέας έχει ζητήσει να του επιβληθεί ποινή ισόβιας κάθειρξης.
Το γεγονός ότι οι πρεσβευτές στην Άγκυρα της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ολλανδίας, της Νορβηγίας, της Σουηδίας, της Δανίας, της Φινλανδίας, της Νέας Ζηλανδίας, του Καναδά και των ΗΠΑ με κοινή τους ανοιχτή επιστολή την περασμένη Δευτέρα, τέταρτη επέτειο της αρχικής σύλληψης του Καβαλά, έκαναν λόγο για “σοβαρές σκιές στη λειτουργία της δημοκρατίας” που αναδεικνύει ο παρατεινόμενος και διαρκώς μεταλλασσόμενος δικαστικός εφιάλτης του εμβληματικού κρατούμενου, δεν υπήρξε πάντως κάτι το οποίο οι κυβερνώντες στην γείτονα αντιμετώπισαν αμυντικά ή απολογητικά. Ήδη, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε τους δέκα πρεσβευτές για να τους επιδώσει διάβημα διαμαρτυρίας για ανάμιξη στις εσωτερικές υποθέσεις της Τουρκίας, ενώ σε χωριστή ανακοίνωσή του τους κατηγόρησε για πολιτικοποίηση μιας δικαστικής υπόθεσης και άσκηση πιέσεων στο δικαστικό σώμα.
Από την πλευρά του, ο Τούρκος υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού υποστήριξε μέσω Twitter ότι η Τουρκία είναι ένα δημοκρατικό κράτος και ότι η κοινή επιστολή των “δέκα” ρίχνει σκιές στην δική τους αντίληψη περί δικαίου και δημοκρατίας.
Περισσότερο θορυβώδης όλων, ο ηγέτης του συμπολιτευόμενου Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης Ντεβλέτ Μπαχτσελί δήλωσε ότι ο “Οσμάν Καβάλα είναι ένας Σόρος” και ο επίσης κρατούμενος από το 2016, παρά τη διεθνή κατακραυγή, πρώην συμπρόεδρος του φιλοκουρδικού κόμματος HDP Σελαχατίν Ντεμίρτας είναι ένας “τρομοκράτης”.
Κατόπιν αυτών ο Ταγίπ Ερντογάν δεν μπορούσε να φανεί ότι υπολείπεται.
Για τους εξωτερικούς παρατηρητές το μένος του ισχυρού άνδρα της Άγκυρας εναντίον του Καβαλά εξακολουθεί να χρήζει ερμηνείας. Υπάρχει προφανώς σε όλη αυτή την υπόθεση ένα στοιχείο προσωπικής βεντέτας. Υπάρχει η δεδομένη βούληση των κυβερνώντων να μην επιτρέψουν την ανάδειξη ισχυρών προσωπικοτήτων και κινημάτων από την κοινωνία των πολιτών μη ελεγχόμενων από το κυρίαρχο σύστημα διαπλοκής. Πρωτίστως όμως, υπάρχει η ανάγκη υπεράσπισης ενός “αφηγήματος”.
Το “αφήγημα” αυτό έχει τρία σκέλη. Το πρώτο είναι ότι διαχρονικά (πρβ. το λεγόμενο “Σύνδρομο των Σεβρών”) ο ξένος παράγοντας και κατεξοχήν η Δύση επιβουλεύεται την Τουρκία και απεργάζεται τον διαμελισμό της – πόσω μάλλον τώρα που ο Ταγίπ Ερντογάν αναδεικνύει τη χώρα του σε διεθνή δύναμη. Το δεύτερο, αφορά την επίσης παλαιόθεν κατοχυρωμένη αντίληψη στη γείτονα περί “εσωτερικού εχθρού” και “πέμπτης φάλαγγας”, που στον καιρό της ακμής του κεμαλικού στρατογραφειοκρατικού κατεστημένου περιγραφόταν με τα “τρία Κ”: Κομμουνιστές, Κούρδοι, Κιζηλμπασήδες (ήτοι Αλεβίτες). Εν προκειμένω, είναι ζωτικής σημασίας για τον Ερντογάν και τους συμμάχους του να εμφανίσουν τις διαδηλώσεις του Γκεζί (όπου, παρεμπιπτόντως, οι νεκροί ήταν στο σύνολό τους Αλεβίτες) ως μία ξενοκίνητη απόπειρα “έγχρωμης επανάστασης”.
Το τρίτο σκέλος του αφηγήματος το οποίο υπηρετεί η καταδίωξη του κοσμοπολίτη Καβάλα φέρει απόηχους του παραδοσιακού αντισημιτισμού. Όπως επισημαίνει ο ομογενής αρθρογράφος Φώτης Μπενλίσοϊ, οι διαρκείς αναφορές στη συνεργασία του Καβάλα με τον Τζορτζ Σόρος μετωνυμικά αποδίδουν στον Τούρκο μαικήνα τις ιδιότητες του παγκοσμίως γνωστού Αμερικανο-ουγγρο-εβραίου μεγιστάνα. Και αν το φάσμα των “έγχρωμων επαναστάσεων” επισείεται από σειρά διαφορετικών καθεστώτων, όπως το ουγρικό ή το ρωσικό, για την απαξίωση κάθε αντιπολίτευσης, ο “Κόκκινος Σόρος της Τουρκίας”, όπως αποκαλείται, θυμίζει κάτι από τον παλιό “Εβραιομπολσεβικισμό”. Ταυτοχρόνως αστός και προοδευτικός, θιασώτης των διαπολιτισμικών διασταυρώσεων και ικανός να κινητοποιήσει σημαντικούς πόρους, ο Καβαλά μπορεί να θεωρηθεί ότι “βρίσκεται πίσω από όλα”, σε μια συνωμοσία που συνενώνει ελίτ και καταπιεσμένες μειονότητες.
