«Ιστορική συμφωνία». Αυτή είναι η φράση που συνοδεύει κάθε δημοσίευμα αναφορικά με τη συμφωνία που επετεύχθη το Σάββατο από τους υπουργούς Οικονομικών της G7, οι οποίοι δεσμεύτηκαν για επιβολή παγκόσμιου ελάχιστου εταιρικού φόρου ύψους 15%.
Πρόκειται για το αποτέλεσμα της διήμερης συνάντησης που είχαν στη βρετανική πρωτεύουσα και έγινε δεκτό με διθυράμβους από τον διεθνή Τύπο.
Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε σε ένα αρχοντικό του 19ου αιώνα κοντά στο Ανάκτορο του Μπάκιγχαμ στο κεντρικό Λονδίνο, και ήταν η πρώτη φορά που οι υπουργοί Οικονομικών συναντήθηκαν πρόσωπο με πρόσωπο μετά την έναρξη της πανδημίας.
Υπενθυμίζεται ότι στην G7 συμμετέχουν οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ιαπωνία, η Γερμανία, η Βρετανία, η Γαλλία, η Ιταλία και ο Καναδάς.
Πρώτο βήμα
Αν και πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό βήμα προς την υιοθέτηση ενός ελάχιστου παγκόσμιου φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις, εν τούτοις υπάρχουν ακόμα αρκετά βήματα να γίνουν.
Το προσχέδιο της συμφωνίας αυτής, θα τεθεί αρχικά υπόψιν της Συνόδου Κορυφής της G7 που πραγματοποιηθεί στην Κορνουάλη. Στη συνάντηση θα παραβρεθεί και ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, ο οποίος πρωτοστατεί σε αυτή την πρωτοβουλία.
Ενδεικτική του κλίματος που επικρατεί στο αμερικανικό στρατόπεδο είναι η δήλωση της αμερικανίδας υπουργού Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν, η οποία έκανε λόγο για μία «σημαντική, πρωτόγνωρη δέσμευση»:
«Ο παγκόσμιος ελάχιστος φόρος θα βοηθήσει επίσης την παγκόσμια οικονομία να ευημερήσει, εξισώνοντας τους όρους ανταγωνισμού για τις επιχειρήσεις και ενθαρρύνοντας τις χώρες να συναγωνίζονται σε θετικές βάσεις» υπογράμμισε.
Επόμενο ραντεβού στην Κορνουάλη
Κυβερνητικές πηγές των χωρών της G7 τονίζουν ότι θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι η συμφωνία θα «επικυρωθεί» και στην Κορνουάλη, επομένως το αμέσος επόμενο μεγάλο τεστ είναι τον Ιούλιο.
Στις 9-10 Ιουλίου αναμένεται να πραγματοποιηθεί στη Βενετία η τρίτη συνάντηση των υπουργων Οικονομικών και των Κεντρικών Τραπεζιτών της G20.
Η Ομάδα των Είκοσι γνωστή ως η G20 ή και G-20, είναι ένα διεθνές φόρουμ για τις κυβερνήσεις και τους διοικητές των κεντρικών τραπεζών από τις 20 μεγάλες οικονομίες.
Τα μέλη του περιλαμβάνουν 19 επιμέρους χώρες-Αργεντινή, Αυστραλία, Βραζιλία, Γαλλία, Γερμανία, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιαπωνία, Ιταλία, Ινδία, Ινδονησία, Καναδάς, Κίνα, Μεξικό, Νότια Αφρική, Νότια Κορέα, τη Ρωσία, τη Σαουδική Αραβία, την Τουρκία, και την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Η ΕΕ εκπροσωπείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Και το μεγάλο «ραντεβού» αναμένεται τον Οκτώβριο, οπότε έχει προγραμματιστεί η Σύνοδος Κορυφής της G20 στην Ιταλία.
Συζητήσεις επίσης διεξάγονται και στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ.
Η απόφαση
Σύμφωνα με την απόφαση των ΥΠΟΙΚ της G7, δεσμεύονται σε έναν παγκόσμιο ελάχιστο εταιρικό φόρο κατά 15%.
Εκφράζουν επίσης την αισιοδοξία τους για επίτευξη ανάλογης συμφωνίας κατά τη συνάντηση των Υπουργών Οικονομικών και των Κεντρικών Τραπεζιτών της G20.
Δεσμεύονται για την επίτευξη μιας δίκαιης λύσης για την κατανομή των φορολογικών δικαιωμάτων.
«Δεσμευόμαστε να φτάσουμε σε μια ισότιμη λύση ως προς την κατανομή των δικαιωμάτων φορολόγησης με τις χώρες να αποκτούν δικαιώματα φορολόγησης τουλάχιστον 20% επί του κέρδους που θα ξεπερνάει ένα περιθώριο 10% για τις μεγαλύτερες και πιο κερδοφόρες πολυεθνικές εταιρείες» τονίζεται μεταξύ άλλων στην ανακοίνωση.
Προβλέπεται ο συντονισμός μεταξύ της εφαρμογής των νέων διεθνών φορολογικών κανόνων και της κατάργησης όλων των φόρων ψηφιακών υπηρεσιών και άλλων συναφών παρόμοιων μέτρων, σε όλες τις εταιρείες.
Οι αντιδράσεις
Η σημερινή συμφωνία των υπουργών Οικονομικών της G7, των επτά πιο αναπτυγμένων βιομηχανικά χωρών, να δεσμευτούν στην επιβολή παγκόσμιου ελάχιστου εταιρικού φόρου 15% ανά χώρα θα δημιουργήσει ίσους όρους ανταγωνισμού για τις εταιρείες ανά τον κόσμο, δήλωσε ο βρετανός υπουργός Οικονομικών Ρίσι Σούνακ και πρόσθεσε ότι η αναγκαιότητα εθνικών φόρων ψηφιακών υπηρεσιών θα παραμεριστεί μόλις εφαρμοστεί η παγκόσμια αυτή λύση.
“Έπειτα από χρόνια συζητήσεων, οι υπουργοί Οικονομικών της G7 κατέληξαν σε μια ιστορική συμφωνία για την μεταρρύθμιση του παγκόσμιου συστήματος φορολόγησης ώστε αυτό να ταιριάζει στην παγκόσμια ψηφιακή εποχή”, είπε ο βρετανός υπουργός στους δημοσιογράφους.
Είναι δύσκολο να εκτιμηθεί πόσο θα αποδώσει η νέα αυτή συμφωνία καθώς απαιτούνται περαιτέρω συνομιλίες στη Σύνοδο Κορυφής της G20, σημείωσε ο Σούνακ.
Ερωτηθείς αν μπορεί να εκτιμήσει πόσο θα αποδώσει αυτή η συμφωνία συγκεκριμένα για την Βρετανία, ο Σούνακ απάντησε: “Αυτό είναι το πρώτο βήμα, αυτή είναι η συμφωνία στην οποία καταλήξαμε στην G7, πρέπει ακόμα να πάμε στην G20 και να συμφωνήσουμε με μια ευρύτερη ομάδα χωρών επομένως είναι δύσκολο να πω πού θα καταλήξει η τελική συμφωνία”.
Από την πλευρά του ο γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ χαρακτήρισε “αφετηρία” τη συμφωνία και δεσμεύτηκε να την προωθήσει περαιτέρω.
“Πρόκειται για μια αφετηρία και μέσα στους επόμενους μήνες θα κάνουμε αγώνα για να διασφαλίσουμε ότι αυτός ο ελάχιστος εταιρικός φόρος είναι όσο υψηλότερος γίνεται”, είπε ο ίδιος σε βίντεό του που ανέβασε στον λογαριασμό του στο Twitter.
“Ιστορική” χαρακτήρισε τη συμφωνία και ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Όλαφ Σολτς σημειώνοντας ότι τώρα οι εταιρείες δεν θα μπορούν πλέον να αποφεύγουν τους φόρους κερδοσκοπώντας στις χώρες με χαμηλή φορολόγηση.
“Η απόφαση για την διεθνή φορολογική δικαιοσύνη είναι ιστορική. Είναι μια πολύ καλή είδηση για την φορολογική δικαιοσύνη και την αλληλεγγύη και μια κακή είδηση για τους φορολογικούς παραδείσους ανά τον κόσμο”, σχολίασε.
Το επόμενο βήμα θα είναι η συζήτηση της συμφωνίας αυτής με μια ευρύτερη ομάδα εταίρων στον Οργανισμό για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη και την ομάδα της G20, είπε ο Σολτς.
Οι ενστάσεις της Ιρλανδίας
Η όποια οριστική συμφωνία για την μεταρρύθμιση των διεθνών κανονισμών εταιρικής φορολόγησης θα πρέπει να ικανοποιεί τις ανάγκες τόσο των μικρών όσο και των μεγάλων χωρών, σχολίασε ο υπουργός Οικονομικών της Ιρλανδίας.
“Είναι προς το συμφέρον όλων να αποκτήσουμε μια βιώσιμη, φιλόδοξη και δίκαιη συμφωνία της διεθνούς φορολογικής αρχιτεκτονικής”, έγραψε στο Twitter ο Πασκάλ Ντόναχιου, ο οποίος έχει εκφράσει επιφυλάξεις για το ότι μια συμφωνία κινδυνεύει να πλήξει τον ελκυστικό χαμηλό εταιρικό φορολογικό συντελεστή 12,5% της χώρας.
“Ανυπομονώ να ξεκινήσουν οι συζητήσεις στον ΟΟΣΑ. Στο τραπέζι βρίσκονται 139 χώρες και η όποια συμφωνία θα πρέπει να ικανοποιεί τις ανάγκες των μικρών και των μεγάλων χωρών, των ανεπτυγμένων και των αναπτυσσόμενων”.
Το πιθανό βέτο της Κύπρου
Η Κύπρος θα μπορούσε να ασκήσει βέτο στην έγκριση από την ΕΕ της πρότασης του Τζο Μπάιντεν για έναν παγκόσμιο ελάχιστο φορολογικό συντελεστή για τις επιχειρήσεις, αναφέρει δημοσίευμα του βρετανικού Guardian, επικαλούμενο δηλώσεις του Κύπριου υπουργού Οικονομικών.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, υπάρχει σημαντική υποστήριξη για την ιδέα στην Ευρώπη, αλλά μιλώντας στην επιτροπή οικονομικών και νομισματικών υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο υπουργός Οικονομικών της Κύπρου, Κωνσταντίνος Πετρίδης, δήλωσε ότι η κυβέρνησή του θα αντιταχθεί σε μια οδηγία της ΕΕ που περιορίζει τη χάραξη εθνικών φορολογικών πολιτικών.
Σημειώνεται ότι η Κύπρος και η Ιρλανδία έχουν τους χαμηλότερους συντελεστές φορολογίας εταιρειών στην ΕΕ στο 12,5%. Και οι δύο χώρες έχουν ορίσει τη συζήτηση στο πλαίσιο της εθνικής κυριαρχίας.