Αν και είναι σε όλους γνωστή η κρισιμότητα της κατάστασης που ανέδειξε ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Όλαφ Σολτς, από το Μπουένος Άιρες όπου το προηγούμενο Σαββατοκύριακο συνεδρίαζαν οι 20 ισχυρότερες χώρες του πλανήτη, δε στερούταν σημασίας.
Ο σοσιαλδημοκράτης γερμανός απευθυνόμενος στους δημοσιογράφους το Σάββατο 1 Δεκεμβρίου τόνισε τους κινδύνους που δημιουργεί ένα ασυνήθιστο δίπολο: από τη μια τα υψηλά επίπεδα δημόσιου χρέους των κρατών κι από την άλλη το υψηλό επίπεδο ανεργίας. Αφήνοντας προς το παρόν ασχολίαστες τις ευθύνες της Γερμανίας τόσο για την αύξηση του χρέους των νοτιοευρωπαϊκών χωρών όσο και για την έκρηξη της ανεργίας στην περιφέρεια της ευρωζώνης, η επισήμανσή του αναδείκνυε την εύθραυστη κατάσταση που υπάρχει σε όλο τον κόσμο, καθώς από τη μια όλες σχεδόν οι χώρες είναι εκτεθειμένες σε μια άνοδο των επιτοκίων, που θα σημάνουν υψηλότερο κόστος εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους κι ενδεχομένως τον αποκλεισμό κάποιων χωρών από τις αγορές κι από την άλλη την έκρυθμη κοινωνικά κατάσταση καθώς όλο και μεγαλύτερα τμήματα μισθωτών βρίσκονται στο περιθώριο της κοινωνίας.
Το παγκόσμιο χρέος κινείται σε επίπεδα πρωτοφανή, καθώς το δεύτερο τρίμηνο του 2018 για πρώτη φορά έφθασε το αδιανόητο επίπεδο των 260 τρισ. δολ., ξεπερνώντας το 320%του ΑΕΠ. Από αυτό το χρέος μόνο το 23% αντιπροσωπεύει δημόσιο χρέος, ενώ ένα τμήμα της τάξης του 61% είναι ιδιωτικό χρέος του μη χρηματοοικονομικού τομέα. Ο χάρτης του παγκόσμιου χρέους έχει πολλά οξύμωρα που καταρρίπτουν στερεότυπα. Για παράδειγμα, πράγματι η Ελλάδα διατηρεί το πανευρωπαϊκό ρεκόρ στο δημόσιο χρέος. Αν όμως εξετάσουμε το σύνολο του χρέους τα σκήπτρα πάνε αλλού. Για παράδειγμα, στο «πλυντήριο» του Λουξεμβούργου, όπου το σύνολο του χρέους ανέρχεται σε 434% του ΑΕΠ με το μεγαλύτερο μέρος (346%) να αφορά ιδιωτικό εταιρικό χρέος. Συνεχίζοντας να εξετάζουμε το συνολικό χρέος, που είναι το άθροισμα τριών επιμέρους χρεών (δημοσίου, νοικοκυριών και εταιρικό) πολύ πριν την Ελλάδα βρίσκεται η Ιρλανδία (345% του ΑΕΠ), η Πορτογαλία (333%) και η Γαλλία (304%), για να ακολουθήσει η χώρα μας με ένα συνολικό χρέος ύψους 294%του ΑΕΠ.
Κι όσο αποδεικνύεται ότι η παγκόσμια οικονομία στηρίζεται σε πήλινα πόδια, τόσο έρχεται στο φως η …σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού της. Ανέφερε χαρακτηριστικά η ιδιαίτερα σημαντική έκθεση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, Global Wage Report 2018/2019, που δόθηκε πρόσφατα στη δημοσιότητα: «Η αύξηση των μισθών παγκοσμίως το 2017 ήταν όχι μόνο μικρότερη από το 2016, αλλά έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδό της από το 2008, παραμένοντας πολύ μακριά από τα επίπεδα που κατακτήθηκαν πριν την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση. Η παγκόσμια αύξηση των μισθών σε πραγματικούς όρους (δηλαδή προσαρμοσμένη στον πληθωρισμό) μειώθηκε από 2,4% το 2016 σε 1,8% το 2017. Στις αναπτυγμένες χώρες του G20 η αύξηση των πραγματικών μισθών μειώθηκε από 1,7% το 2015, σε 0,9% το 2016 και 0,4% το 2017. Στην Ευρώπη (εξαιρουμένης της ανατολικής) η αύξηση των πραγματικών μισθών μειώθηκε από 1,6% το 2015, σε 1,3% το 2016 και έπεσε περαιτέρω σε μηδενικά επίπεδα το 2017»…
Η καθήλωση των μισθών στην Ευρώπη δείχνει ότι από μόνη της η μεγέθυνση της οικονομίας δεν οδηγεί αυτόματα σε βελτίωση της θέσης των εργαζομένων. Ευρύτερα, ότι η άλλη όψη της οικονομίας – φούσκας που χτίζεται επάνω σε διογκούμενα δημόσια και ιδιωτικά χρέη είναι η φτώχεια των παραγωγών του κοινωνικού πλούτου και η ανεργία.
Πηγή: Εφημερίδα Κυριακάτικη Kontranews