Ο Ερντογάν αναφέρεται συνεχώς σε Τούρκους στρατιώτες στη Λιβύη, αλλά σύμφωνα με φήμες υπάρχουν και Σύροι μισθοφόροι από την Αφρίν. Τους υποσχέθηκε ακόμη και την τουρκική υπηκοότητα μετά το τέλος της αποστολής τους.
Στο ερώτημα δεν υπάρχει αξιόπιστη απάντηση παρά μόνο εκτιμήσεις. Πάντως αν κάνει κανείς μια επισκόπηση των γεγονότων τις τελευταίας εβδομάδες, θα διαπιστώσει ότι δεν πέρασε μεγάλο χρονικό διάστημα ανάμεσα στην απόφαση αποστολής Τούρκων στρατιωτών στη Λιβύη ως απότοκο της συμφωνίας τον περασμένο Νοέμβριο για στρατιωτική συνεργασία ανάμεσα στον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν και τον πρωθυπουργό Σαράτζ. Πρώτο βήμα ήταν η αποστολή 35 Τούρκων στρατιωτών στη Λιβύη.
Μισθοφόροι από την Αφρίν
«Μην με ρωτάτε παρακαλώ λεπτομέρειες», δήλωσε ο Ομέκ Τσέλικ, ο Τούρκος κυβερνητικός εκπρόσωπος. «Δεν θα ήταν ορθό να αναφέρω αριθμούς και τμήματα της στρατιωτικής δύναμης. Αφενός για να μην θέσουμε σε κίνδυνο την ασφάλεια των στρατιωτών μας, και αφετέρου λόγω της αποτελεσματικότητας των υποχρεώσεων που έχουμε αναλάβει εκεί. Δεν είμαστε στη Λιβύη για επιχειρηματικές δραστηριότητες με τις διάφορες πλευρές. Οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις θα εκπαιδεύσουν μονάδες της νόμιμης και διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης».
Βέβαια, στο διαδίκτυο έκαναν την εμφάνισή τους φωτογραφίες και βίντεο από μισθοφόρους μαχητές καθοδόν προς την Λιβύη ή να φτάνουν στη χώρα. Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα με έδρα το Λονδίνο οι μισθοφόροι προέρχονται μεταξύ άλλων από την πόλη Αφρίν νοτιοδυτικά της Συρίας. Πρόκειται για περιοχή που ελέγχουν τουρκικές δυνάμεις ή συμμαχικές τους ομάδες. Λέγεται μάλιστα ότι ορισμένοι εξ αυτών είναι ακραιφνείς ισλαμιστές. Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο υπάρχουν άλλοι 1700 μισθοφόροι που βρίσκονται στην Τουρκία αυτήν την περίοδο για εκπαίδευση.
Με «έπαθλο» την τουρκική υπηκοότητα
Ωστόσο, πριν αναχωρήσει τις προάλλες για τη Διάσκεψη για τη Λιβύη στο Βερολίνο ο πρόεδρος Ερντογάν έκανε αναφορά μόνο σε τουρκικές δυνάμεις εκπαίδευσης και συντονισμού με τις μάχιμες λιβυκές δυνάμεις. «Η Τουρκία, είτε επί τόπου, είτε δια μέσου της διπλωματίας, αποτελεί το κλειδί για την ειρήνη στη Λιβύη», τόνισε ο Τούρκος πρόεδρος. «Μετά την έκκληση στις 8 Ιανουαρίου για κατάπαυση του πυρός που κάναμε στην Κωνσταντινούπολη μαζί με τον Πούτιν, έχει επιστρέψει η ηρεμία. Αυτές οι προσπάθειες άνοιξαν το δρόμο για τη Διάσκεψη του Βερολίνου».
Ούτε λόγος για Σύρους μισθοφόρους με μηνιαίο μισθό 2.000 ευρώ, αν και τέτοιες φήμες κυκλοφορούν από καιρό. Ορισμένοι παρατηρητές υποστηρίζουν ότι τα χρήματα προέρχονται από την Τουρκία, άλλοι από τις ένοπλες δυνάμεις της λιβυκής κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Υπάρχουν επίσης φήμες ότι η Τουρκία τους υποσχέθηκε την τουρκική υπηκοότητα, όταν ολοκληρώσουν την αποστολή τους. Εκτός από τις επικρίσεις από τη διεθνή κοινότητα, υπάρχουν πολλοί και μέσα στη χώρα που βλέπουν επικριτικά τη στάση της Τουρκίας στη λιβυκή κρίση. Όπως ο Τούρκος δημοσιογράφος Χακάν Ακσάι. «Η Τουρκία» υποστηρίζει, «αντί να κάνει στροφή στην εξωτερική πολιτική ή να στραφεί σε άλλα μέτρα δια της διπλωματικής οδού, βρίσκεται σε κατάσταση πανικού και κάνει ριψοκίνδυνα βήματα. Η Λιβύη ανήκει ανάμεσα σε αυτά. Πρόκειται για μια λάθος απόφαση που θα προκαλέσει στην Άγκυρα μεγάλους πονοκεφάλους».
Μίριαμ Στάμπερ/ARD