Σάλο και οργή στις τάξεις των φυλακισθέντων, εξορισθέντων και διωχθέντων επί χούντας και στους δημοκρατικούς πολίτες που δεν ξεχνούν έχει προκαλέσει η απόφαση της Προεδρίας της Δημοκρατίας, η οποία ελήφθη με πρόταση και φέρει την συνυπογραφή του Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά, να τιμήσει με το παράσημο Ανώτερος Ταξιάρχης του Τάγματος του Φοίνικος τον Νικόλαο Μέρτζο, ο οποίος είχε χρηματίσει αντιπρόεδρος της Συμβουλευτικής της χούντας.
Οι διαμαρτυρίες έχουν στόχο και την ίδια την κυβέρνηση, αφού η σχετική εισήγηση συνυπογράφεται από τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά.
Η υπόθεση έγινε γνωστή με ανακοίνωση της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών στις 25 Μαΐου στην οποία αναφέρεται πως «η Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών ανακοινώνει με υπερηφάνεια και συγκίνηση ότι ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κύριος Προκόπης Παυλόπουλος με πρόταση του υπουργού των Εξωτερικών κυρίου Νίκου Κοτζιά απένειμε στον εταίρο μας Νικόλαο Ι. Μέρτζο το μεγάλο παράσημο Ανώτερος Ταξιάρχης του Τάγματος του Φοίνικος. Το προεδρικό διάταγμα δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και η επίσημη απονομή του παρασήμου θα τελεσθεί στο Προεδρικό Μέγαρο την Τετάρτη 7η Ιουνίου 2017».
Στην ίδια ανακοίνωση αναφέρεται ότι ο κ. Μέρτζος «διετέλεσε επί εννέα χρόνια (2006-2015) πρόεδρος της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών», ότι «κατηύθυνε τη συγγραφή και έκδοση δεκάδων σπουδαίων επιστημονικών έργων τα οποία αναδεικνύουν την ιστορία της Ελληνικής Μακεδονίας», πως «νέος ανέπτυξε έντονη δράση στο φοιτητικό κίνημα και στον κυπριακό αγώνα.
Μαύρη τρύπα στο βιογραφικό του είναι η χουντική εφταετία, στην οποία δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά.
Η απόφαση Παυλόπουλου – Κοτζιά συνιστά ιστορικό έγκλημα και δείγμα των καιρών, όπου ο εκφασισμός της πολιτικής και κοινωνικής ζωής κερδίζει γοργά έδαφος με τις κυρίαρχες δυνάμεις του εθελόδουλου αστισμού να παίζουν το πρώτο ρόλο και να ανοίγουν το δρόμο.
Για το θέμα υπήρξε ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες, διάβημα διαμαρτυρίας στην Προεδρία της Δημοκρατίας του απερχόμενου προέδρου του Συλλόγου Φυλακισθέντων Εξορισθέντων Αντιστασιακών 1967-1974 (ΣΦΕΑ) Κώστα Μανταίου.