Πατέρα Βοήθα! Κόβουν Σούπερ Μάρκετ, θέρμανση και ηλεκτρικό ρεύμα για να επιβιώσουν

Κόβουν τρόφιμα, θέρμανση και ηλεκτρικό ρεύμα για να επιβιώσουν στη Θεσσαλονίκη – Όσο πιο νέος, τόσο πιο φτωχός – Οι συνταξιούχοι έχουν γίνει η κυρίαρχη οικονομική δύναμη – Ψωνίζουν για τα άνεργα παιδιά και τα εγγόνια τους – Έρευνα της Interview για λογαριασμό της εφημερίδας ThessNews.

Πιο στρεβλά δεν γίνεται – Ισχυρότερη οικονομικά ομάδα οι συνταξιούχοι!
Δεν έμειναν όρθια ούτε τα αποφθέγματα αιώνων στη μνημονιακή Ελλάδα. Μεταξύ σοβαρού και αστείου, ακόμα και τα «να ‘χα τα χρόνια σου» και «τόπο στα νιάτα» ανατράπηκαν. Ο συνταξιούχος πλέον είναι ο οικονομικά ισχυρότερος, είναι ο καλύτερος και πιο εύρωστος καταναλωτής και στηρίζει τουλάχιστον δύο σπίτια, το δικό του και των παιδιών του.
Οι συμπολίτες μας των παραγωγικών ηλικιών, βουτηγμένοι στην ανεργία και στην κακοπληρωμένη και αβέβαιη εργασία, κόβουν διαρκώς από τις συνήθειές τους ό,τι κόβεται. Οι δε νεότεροι της νέας γενιάς συντηρούνται από τον πατέρα τους, που σε μεγάλο βαθμό συντηρείται από τον παππού τους.
Η οικονομική διαστρωμάτωση μιας ελληνικής μεγαλούπολης όπως η Θεσσαλονίκη καταδεικνύει ότι οδηγούμαστε ως κοινωνία στην απόλυτη καταστροφή. Ζούμε μια ανώμαλη κατάσταση χωρίς προηγούμενο, που δεν αντέχει σε καμιά λογική. Με επίσημη ανεργία 30%, χωρίς ασφαλιστικές εισφορές να αιμοδοτούν τα ταμεία, με τον προϋπολογισμό να τα χρηματοδοτεί όλο και λιγότερο, συμπεραίνουμε, με απλή αριθμητική Α’ Δημοτικού, ότι το πιο σίγουρο και σταθερό εισόδημα, που είναι η σύνταξη, θα συρρικνώνεται διαρκώς και με ταχύτατους ρυθμούς.
Η κυβέρνηση αυτές τις μέρες παζαρεύει την τρίτη ασφαλιστική «μεταρρύθμιση» μέσα σε εφτά χρόνια. Δεν λέει όμως στον λαό την πάσα αλήθεια ούτε παίρνει σοβαρές αποφάσεις. Για άλλη μια φορά προκρίνονται και υλοποιούνται δουλειές «του ποδαριού», θνησιγενείς αποφάσεις χαμένες «από χέρι». Μοναδικός στόχος να μοιράσουμε για λίγο τη φτώχεια μας, πετώντας την «καυτή πατάτα» στον επόμενο.
Μόνο αν η χώρα γίνει σοβαρή, σεβαστεί τον εαυτό της και την Ιστορία της, αλλάξει πρόσωπο και διοχετεύσει όλες τις δυνάμεις της στη δημιουργία πραγματικών θέσεων εργασίας, που φέρνουν «φρέσκο» χρήμα, τότε και μόνο τότε θα επιστρέψει στην κανονικότητα. Δυστυχώς όμως υστερεί στην ύπαρξη πολιτικού προσωπικού που θα ενδιαφερθεί, θα οραματιστεί, θα συνεργαστεί, θα υλοποιήσει και θα εμπνεύσει όλους μας να δημιουργήσουμε την Ελλάδα του αύριο.
 

Φτώχεια, αδυναμία επιβίωσης, κρίση και αδιέξοδο

Σε αυτά τα στοιχεία συνοψίζονται τα συμπεράσματα της δημοσκόπησης, που παρουσιάζει σήμερα αποκλειστικά η ThessNews και η οποία υλοποιήθηκε από την εταιρεία δημοσκοπήσεων-ερευνών Ιnterview στη Θεσσαλονίκη, σε δείγμα 715 ατόμων, στο χρονικό διάστημα 20-27 Μαρτίου 2017.
Η έρευνα αποτυπώνει ανάγλυφα το δυσμενές κλίμα που επικρατεί στην αγορά της Θεσσαλονίκης και στην τοπική οικονομία, ενώ καταδεικνύει πόσο περαιτέρω έχει συμπιεστεί η κατανάλωση και ποιοι τελικά έχουν χρήματα να ξοδέψουν.
Επίσης, δείχνει πόσο ατελέσφορες και αποτυχημένες είναι οι προσπάθειες τουλάχιστον των μνημονιακών κυβερνήσεων να πατάξουν τη φοροδιαφυγή, καθώς η γενικότερη αίσθηση των πολιτών της Θεσσαλονίκης είναι πως τα «μαύρα» έχουν αυξηθεί.
Ειδικότερα, στο ερώτημα εάν από το 2010 έως το 2017 η χρήση μαύρου χρήματος (αγορές χωρίς αποδείξεις, πληρωμές μισθών στο χέρι, παροχές υπηρεσιών άνευ παραστατικών κτλ) έχει αυξηθεί ή μειωθεί, οι πολίτες απαντούν ως εξής: το 67% θεωρεί ότι το μαύρο χρήμα και η διακίνησή του έχει διευρυνθεί, το 19% ότι έχει συρρικνωθεί και μόλις το 14% ότι παρέμεινε στα ίδια επίπεδα με παλαιότερα.
Αξίζει να σημειωθεί πως το συντριπτικό 67% φανερώνει πως όσοι απαντούν βλέπουν μέσα στην καθημερινότητά τους τα κρούσματα πληρωμών «κάτω από το τραπέζι» να ακολουθούν την ανιούσα, ενώ την ίδια στιγμή πρέπει να υπογραμμιστεί πως ένα μεγάλο μέρος της «μαύρης» οικονομίας παραμένει αθέατο για τα μάτια του απλού πολίτη.

 
 
Ανεργία και συμπίεση κατανάλωσης
Την ίδια στιγμή, 4 στις 10 οικογένειες έχουν άνεργα μέλη, ποσοστό το οποίο είναι ιδιαίτερα υψηλό.
Το σύνολο των οικογενειών, είτε έχουν άνεργα μέλη, είτε όχι, έχουν εισέλθει σε μία λογική συνεχούς μείωσης των δαπανών τους, προκειμένου να αντεπεξέλθουν.

 
Έτσι, τα τελευταία χρόνια, σε σχέση με το παρελθόν, οι συμμετέχοντες στην έρευνα απαντούν σε ποσοστό:

• 76% ότι δεν μπορούν να αλλάξουν αυτοκίνητο κάθε 4-5 χρόνια
• 54% ότι δεν μπορούν να πάνε σε ταβέρνα-εστιατόριο 3-4 φορές κάθε μήνα
• 41% ότι δεν έχουν τη δυνατότητα να κάνουν δώρα σε φίλους-συγγενείς
• 40% ότι αδυνατούν να κάνουν διακοπές το καλοκαίρι
• 40% ότι δεν δύνανται να αγοράσουν καινούργιο ηλεκτρονικό υπολογιστή
• 37% ότι δεν έχουν χρήματα για αγορές ειδών ένδυσης-υπόδησης και το
• 19% ότι δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώνουν ούτε καν τους λογαριασμούς κοινής ωφέλειας.

Από τις απαντήσεις αυτές είναι προφανές πως πάνω από το 1/3 των ερωτώμενων δεν μπορεί καλά-καλά να αγοράσει ρούχα και παπούτσια, τουλάχιστον στη συχνότητα του παρελθόντος, ενώ σχεδόν για το 1/5 η κατάσταση είναι ακόμη πιο δύσκολη, καθώς δυσκολεύεται να πληρώσει τη ΔΕΗ ή την ΕΥΑΘ.

 
 
«Φρένο» και στις αγορές από τα σούπερ μάρκετ
Η ένδεια και ο μεγάλος περιορισμός του διαθέσιμου εισοδήματος αναδεικνύεται ακόμη περισσότερο για τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης από το ότι το 70% αυτών δηλώνει πως είναι πιο προσεκτικό στις αγορές του στο σούπερ μάρκετ σε σχέση με το παρελθόν.
Αντίστοιχα, το 62% είναι πιο προσεκτικό με τη χρήση του πετρελαίου/φυσικού αερίου για τις ανάγκες της θέρμανσης, το 54% έχει περιορίσει τις μετακινήσεις με το ΙΧ, το 52% καίει λιγότερο ηλεκτρικό ρεύμα στην κατοικία του και υπάρχει και ένα 4% που φτάνει να ξοδεύει ακόμη και λιγότερο νερό.
Από τα παραπάνω θέματα προκύπτει και πού «πονάει» ένα νοικοκυριό της Θεσσαλονίκης μετά από 8 χρόνια σκληρής ύφεσης και ανεργίας: με δεδομένη την καθίζηση της συντριπτικής πλειοψηφίας των εισοδημάτων στην κοινωνία, οι μεγαλύτερες επιβαρύνσεις έχουν προκύψει εκεί όπου αυξήθηκαν οι περισσότεροι φόροι, όπως με τον ΦΠΑ (σούπερ μάρκετ), με τις αυξήσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ και με την τεράστια άνοδο του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα.

 
 
Ζήσε με 5,70 ευρώ/ημέρα
Ενδεικτικές της κατάστασης είναι και οι απαντήσεις στο ερώτημα για το κατά προσέγγιση ποσό δαπάνης κάθε εβδομάδα για τρόφιμα (κρέας, ψάρι, λαχανικά και φρούτα), αλλά και για γενικότερα είδη από ένα σούπερ μάρκετ, όπως τυποποιημένα τρόφιμα και είδη οικιακής χρήσης (απορρυπαντικά, καθαριστικά, χαρτικά κ.ά.).
Ο μέσος όρος αυτής της δαπάνης σε εβδομαδιαία βάση είναι 127 ευρώ για μία οικογένεια με 3,2 μέλη. Αυτό σημαίνει ότι η δαπάνη ανά άτομο την εβδομάδα κυμαίνεται στα 39,70 ευρώ, ενώ ημερησίως είναι μόλις 5,70 ευρώ.
Επί της ουσίας, τριμελείς και τετραμελείς οικογένειες είναι αναγκασμένες να καλύπτουν τις πιο βασικές από τις ανάγκες τους (διατροφή και είδη πρώτης ανάγκης για να μπορεί να λειτουργεί επαρκώς μία κατοικία) με ένα πολύ χαμηλό κατά κεφαλήν ποσό ημερησίως, στο οποίο δεν περιλαμβάνονται ούτε τα έξοδα για το ηλεκτρικό ρεύμα, ούτε ακόμη και για τσιγάρα, εάν κάποιος καπνίζει.
Επίσης προκύπτει και ένα ακόμη ζήτημα: παρόλο που τα σούπερ μάρκετ κατακλύζονται από προσφορές, εντούτοις αυτή τη στιγμή τα ψώνια από τις αλυσίδες αρχίζουν να φαντάζουν όλο και πιο ακριβά για το διαρκώς επιδεινούμενο μέσο εισόδημα.
Η πιο τρανή απόδειξη αυτής της διαμορφούμενης κατάστασης είναι η πτώση ακόμη και στις πωλήσεις τροφίμων από τα σούπερ μάρκετ κατά το πρώτο δίμηνο του 2017.

 
Οι συνταξιούχοι έχουν τα λεφτά
Η επισήμανση αυτή περί του κόστους του σούπερ μάρκετ και της ολοένα και μεγαλύτερης αδυναμίας των εργαζόμενων να τα βγάλουν πέρα με τα εισοδήματα που έχουν, προκύπτει και από το ότι η έρευνα αποδεικνύει πως αυτοί που τελικά έχουν τα περισσότερα λεφτά και ψωνίζουν είναι οι συνταξιούχοι.
Από την ανάλυση της εβδομαδιαίας οικογενειακής δαπάνης ανά επαγγελματική δραστηριότητα (από το δείγμα της έρευνας), προκύπτει πως οι συνταξιούχοι ξοδεύουν κατά μέσο όρο 148 ευρώ, έπονται οι δημόσιοι υπάλληλοι με 132, οι ιδιωτικοί υπάλληλοι με 126, όσοι έχουν επάγγελμα οικιακά (γυναίκες) με 125, οι φοιτητές με 98 και οι άνεργοι με 91 ευρώ.

 
Ουσιαστικά, οι συνταξιούχοι, τουλάχιστον στη Θεσσαλονίκη, είναι η κυρίαρχη κοινωνική, αλλά και οικονομική δύναμη, καθώς πραγματοποιούν τις μεγαλύτερες αγορές στο σούπερ μάρκετ κάθε εβδομάδα, σε σχέση τόσο με τους δημόσιους, όσο και με τους ιδιωτικούς υπαλλήλους.
Προφανώς πολλοί συνταξιούχοι έχουν αναγκαστεί να συμπαραστέκονται οικονομικά στα παιδιά ή ακόμη και στις οικογένειες των παιδιών τους, λόγω ανεργίας των τελευταίων.
Η σύνταξη και η τακτική καταβολή της στηρίζει πάνω από ένα νοικοκυριά και οδηγεί τους συνταξιούχους στα σούπερ μάρκετ για να ψωνίζουν για τα παιδιά και τα εγγόνια τους.
Εντυπωσιακή είναι και η ανάλυση της εβδομαδιαίας οικογενειακής δαπάνης ανά ηλικιακή ομάδα, καθώς η ομάδα 56-65 ετών δαπανά κατά μέσο όρο 153 ευρώ, η ομάδα 36-55 ετών 124 ευρώ και η ομάδα 18-35 ετών μόλις 103 ευρώ.
Η αναρρίχηση των συνταξιούχων σε «ηγετική» οικονομική δύναμη στην ελληνική κοινωνία, και εν προκειμένω στη Θεσσαλονίκη, αποδεικνύει ακόμη περισσότερο το σημερινό αδιέξοδο της ασκούμενης πολιτικής.
Όταν οι 2,6-2,7 εκατομμύρια συνταξιούχοι της χώρας, οι οποίοι μοιραία δεν παράγουν πλέον πλούτο και εισοδήματα, αλλά εισπράττουν κάθε μήνα τη σύνταξη, αποτελούν ρυθμιστικό παράγοντα της αγοράς και της οικονομίας, τότε ποιο μπορεί να είναι το μέλλον της χώρας;
Οι παραπάνω διαπιστώσεις αποκτούν ακόμη μεγαλύτερη σημασία, εάν αναλογιστεί κανείς το «μελανό» δημογραφικό μέλλον της Ελλάδας, αλλά και το ότι ο αριθμός των συνταξιούχων αυξάνεται και σύντομα θα φτάσει στα τρία εκατομμύρια.

 
Ταυτότητα της Έρευνας
Η έρευνα της εταιρείας δημοσκοπήσεων Interview πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 715 ατόμων, ηλικίας 18 ετών και άνω, στο πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης, με σκοπό να καταγράψει τις καταναλωτικές συμπεριφορές των κατοίκων. Το χρονικό διάστημα διεξαγωγής της ήταν από τις 20-27 Μαρτίου 2017.

 

Πλούσιοι συνταξιούχοι, φτωχοί νέοι

Βασιλειάδης Δημήτρης
Πολιτικός Αναλυτής INTERVIEW
Το ότι την «βγάζουμε» με 5,90 ευρώ την ημέρα δεν είναι είδηση. Για κάποιους βέβαια, όπως οι άνεργοι ή οι νέοι σε ηλικία συμπολίτες μας, είναι πολλά και πολλές φορές δυσεύρετα! Ακόμα κι αυτά.
Η ανάλυση δείχνει ότι εκεί όπου υπάρχει το κράτος, δημόσιοι υπάλληλοι και συνταξιούχοι, υπάρχει υψηλότερη κατά κεφαλή δαπάνη και όπου δεν είναι το κράτος, όπου δηλαδή το εισόδημα δεν είναι σταθερό, εκεί η δαπάνη βυθίζεται. Επίσης, αυτό το οποίο αξίζει της προσοχής μας είναι ότι όσο ανεβαίνει η ηλικία, τόσο ανεβαίνει και η δαπάνη. Έτσι, η εικόνα δείχνει ότι οι νέοι άνθρωποι έχουν χαμηλότερη καταναλωτική δαπάνη από ό,τι οι μεγαλύτερης ηλικίας. Και αυτό είναι στρέβλωση. Δεν είναι φυσικό οι ηλικιωμένοι να χρειάζονται περισσότερα από ό,τι οι νεότεροι. Η σύνταξη είναι μέσο συντήρησης ενός αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης, δεν μπορεί να στερεί πόρους από τις παραγωγικές ηλικίες, ούτε είναι οικονομικά σωστή επιλογή  νέοι, που είτε έχουν πόρους είτε δεν έχουν πόρους, να είναι στη «δούλεψη» των ηλικιωμένων.
Η κυρίαρχη άποψη ότι η μια σύνταξη συντηρεί μια ή και περισσότερες οικογένειες, ιδίως όταν τέσσερις στις δέκα οικογένειες έχουν τουλάχιστον έναν  άνεργο, μπορεί να ακούγεται κοινωνικά δίκαιη, υποθηκεύει όμως συστηματικά το μέλλον όλων μας.
 

Το μέλλον θα διαφέρει από το παρόν

Λευτέρης Τσουλφίδης
Καθηγητής, Τμήμα Οικονομικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
Στο πρώτο ερώτημα οι ερωτηθέντες δίνουν μεγάλη βαρύτητα στην παροχή υπηρεσιών και όχι στις αγορές γενικά. Η χρήση πλαστικού χρήματος στην Ελλάδα έχει επεκταθεί και είναι συγκρίσιμη με αυτήν άλλων αναπτυγμένων χωρών. Ωστόσο, η υψηλή φορολογία (ΦΠΑ και εισόδημα) αποτελεί ισχυρό κίνητρο απόκρυψης εισοδήματος, για μεγάλες κατηγορίες του πληθυσμού. Αν οι καταναλωτές είχαν κίνητρο να ζητούν αποδείξεις και ταυτόχρονα βελτιώνονταν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί, τότε το φαινόμενο του μαύρου χρήματος θα είχε υποχωρήσει αισθητά.
Η έρευνα εκτιμά την ανεργία στο 40% ! Ποσοστό που υπερβαίνει κατά πολύ το εθνικό μέσο ποσοστό  ανεργίας που βρίσκεται στο 23,1%. Η απόκλιση οφείλεται στον ορισμό του ανέργου. Στις επίσημες στατιστικές εργαζόμενος θεωρείται και κάποιος με ολιγόωρη απασχόληση την εβδομάδα, ενώ αν κάποιος δεν βρίσκει απασχόληση για αρκετό χρόνο, δεν καταμετρείται στις στατιστικές! Με αποτέλεσμα την υποεκτίμηση της πραγματικής ανεργίας. Αντίθετα, για τα νοικοκυριά άνεργος θεωρείται όποιος απλά ενδιαφέρεται να βρει δουλειά αλλά δυστυχώς δεν βρίσκει.
Λόγω ανεργίας έχει μειωθεί το μέσο οικογενειακό εισόδημα και οι Θεσσαλονικείς έχουν περικόψει όχι μόνο τις δαπάνες πολυτελείας  (αυτοκίνητο, ταβέρνες και διακοπές) αλλά ακόμη και τις απολύτως αναγκαίες (θέρμανση, τρόφιμα, κ.ά.). Πρώτοι σε κατανάλωση είναι οι συνταξιούχοι, πράγμα που υποδηλώνει ότι ουσιαστικά συντηρούν το νοικοκυριό.
Αν διακινδυνεύαμε μια πρόβλεψη για το μέλλον, το μόνο βέβαιο είναι ότι θα διαφέρει από το παρόν. Η οικονομική ιστορία διδάσκει ότι οι κρίσεις δεν είναι μόνιμες και ήδη μεσολάβησαν πολλά χρόνια προκειμένου η κρίση να λειτουργήσει καθαρτικά για την οικονομία και συνεπώς έχουν ήδη τεθεί σε λειτουργία οι μηχανισμοί που οδηγούν στην οικονομική άνθηση. Οι μηχανισμοί όμως αυτοί δεν είναι αυτόματοι, αλλά χρειάζονται ενεργοποίηση που είναι θέμα πολιτικής βούλησης, κατάλληλου σχεδιασμού, επενδυτικού κλίματος και γενικότερα οράματος που να συνεγείρει και να κινητοποιεί προς τη νέα προοπτική.

Η κατάσταση των συνταξιούχων στην εποχή των μνημονίων

Μυρσίνη Αθανασιάδου, συνταξιούχος εκπαιδευτικός
Με την οικονομική κρίση στην χώρα μας και την επιβολή των δύο πρώτων μνημονίων οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. επέβαλαν  μειώσεις μέχρι και 40% στις συντάξεις και ανάλογες περικοπές στα εφάπαξ των συνταξιούχων την περίοδο 2010-2015. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, που επαγγελλόταν ότι θα τις κρατήσει στα ίδια επίπεδα και θα τις αποκαταστήσει, παρέβη τα υπεσχημένα, και με την ψήφιση  του τρίτου μνημονίου, προέβη σε νέες περικοπές, κυρίως των επικουρικών, με στόχο την μείωση του χρέους στους δανειστές. Με την αναμενόμενη αξιολόγηση θα ψηφιστεί στην ουσία ένα τέταρτο μνημόνιο, που θα προνομοθετεί για την επόμενη κυβέρνηση του 2019 και θα μειώνει επιπλέον τις συντάξεις κατά 30%.
Έτσι αντιλαμβάνεται κανείς ότι ο συνταξιουχικός κόσμος είναι ο πιο ευάλωτος, αν εξαιρεθούν οι σε αθλιότερη κατάσταση άνεργοι, έρμαιο στις θελήσεις των μνημονιακών κυβερνήσεων και της αστικής τάξης,  που απομυζούν το εισόδημά τους και φορτώνουν τελικά την κρίση σε όσους δεν μπορούν να απαντήσουν με απεργιακές κινητοποιήσεις.
Πολλοί εργαζόμενοι αποπλανημένοι από τις σειρήνες των Μ.Μ.Ε. και από τα φερέφωνα της κυβέρνησης αρχίζουν να πιστεύουν ότι με την μείωση των συντάξεων και τις άλλες περικοπές, όπως στο αφορολόγητο, η κυβέρνηση θα έχει την ευχέρεια να προσφέρει «αντισταθμιστικά» μέτρα για τους ανέργους και την ανάπτυξη. Αλλά πρέπει να αντιληφθούν ότι αυτά δεν θα έχουν αυτό το ελπιδοφόρο αποτέλεσμα,  γιατί οι μνημονιακοί νόμοι αποτρέπουν τους μόνιμους διορισμούς, που αντικαθίστανται από τα άθλια οκτάμηνα ή ανάλογες συμβάσεις εργασίας.  Όσο για την ανάπτυξη, χωρίς αγορά και κατανάλωση είναι αδύνατον φυσικά να επιτευχθεί. Από την άλλη η ανασφάλιστη, ανελαστική εργασία είναι εις βάρος της Κοινωνικής Ασφάλισης.
Ενώ λοιπόν δεν υπάρχει αισιόδοξη προοπτική, η κατάσταση των συνταξιούχων γίνεται ολοένα και δεινότερη. Και αυτό σημαίνει μικρότερη ή καμία αγοραστική δύναμη εις βάρος και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ανέχεια και προσφυγή ακόμη και στα φιλανθρωπικά συσσίτια, που εξαθλιώνουν την αξιοπρέπεια του ηλικιωμένου, ενώ έζησε περήφανος μέσα από την δουλειά του και είχε σχεδιάσει το μέλλον του,  ανικανότητα προσφυγής σε ιατρική περίθαλψη, όταν, με τη μεγάλη συμμετοχή στα φάρμακα, αυτή γίνεται απαγορευτική.
Μία άλλη παράμετρος, που δεν υπολογίζεται, είναι ότι μέσω των συντάξεων ζουν οικογένειες και κυρίως τα άνεργα παιδιά, που δεν έχουν καμία άμεση προοπτική, και που συχνά λόγω της ανέχειας και χωρίς την οικογενειακή στήριξη καταλήγουν σε καταθλιπτικές ή και εγκληματικές καταστάσεις.
Εντούτοις οι συνταξιούχοι, αν και είναι ευάλωτο στρώμα οικονομικά, μπορούν παράλληλα να καταστούν  πολύ δυνατοί, εφόσον είναι πολλοί αριθμητικά και με κοινά σήμερα συμφέροντα. Αρκεί να ενταχθούν έγκαιρα στα σωματεία τους, να ψηφίζουν αγωνιστικές δυνάμεις και να κινητοποιούνται με ενότητα για την υπεράσπιση των συμφερόντων τους από τις μνημονιακές πολιτικές.
 

Τα πάντα κόψαμε

Τριμελής  μονογονεϊκή οικογένεια στα χρόνια της κρίσης. Η Α. είναι εργαζόμενη μητέρα,  γύρω στα 45, στον χώρο της ιδιωτικής Υγείας. Μητέρα δύο αγοριών, ενήλικα σήμερα, τα οποία, όπως λέει στην ThessNews, τα μεγάλωσε μόνη της. «Το ένα μου το παιδί έφυγε αμέσως μετά τον στρατό στο εξωτερικό για να βρει δουλειά και το άλλο το παιδί τώρα ψάχνει και αυτό την τύχη του εκτός Ελλάδος» αναφέρει.
Έχει υποστεί δύο φορές μειώσεις μισθών από το 2010 μέχρι σήμερα. Έχει χάσει περίπου το 40% του μισθού της. «Νύχτες, Σαββατοκύριακα και αργίες ψάχνουμε να δουλεύουμε, για να μπορέσουμε να έχουμε έναν μισθό που να μας επιτρέπει να τα βγάζουμε πέρα. Ούτε 700  ευρώ δεν θα πάρουμε αν δεν τα κάνουμε αυτά» εξηγεί.
Ποια έξοδα έχει περιορίσει για να τα βγάλει πέρα; «Τα πάντα κόψαμε. Τι να μην κόψεις; Τις ταβέρνες που και πάλι ήταν περιορισμένες; Τις διακοπές; Τελευταία φορά που πήγαμε διακοπές ήταν  το 2010. Πήγα με τα παιδιά μου στη Ρόδο με ένα πάρα πολύ καλό πακέτο προσφορών. Αυτές ήταν οι τελευταίες μας διακοπές μαζί. Πάλι καλά που η μητέρα μου νοικιάζει ένα δωμάτιο και πάμε κάνουμε ένα μπάνιο τα Σαββατοκύριακα. Γιατί ούτε το μπάνιο δεν θα βλέπαμε» σημειώνει.
Ποια η συμπεριφορά της στο σούπερ μάρκετ; «Όπου υπάρχει προσφορά, εκεί. Σε 10 σούπερ μάρκετ αν χρειαστεί να πάω σε μια μέρα, θα πάω. Χωρίς προσφορές πλέον δεν τα βγάζω πέρα. Κάποτε ψώνιζα και φρόντιζα το σπίτι μου να είναι γεμάτο. Δεν υπάρχει η ευχέρεια να γεμίσεις το σπίτι σου με κρέατα, ζυμαρικά ή, το κυριότερο, απορρυπαντικά. Δεν μπορείς να στερήσεις το γάλα ή το ψωμί από τα παιδιά. Στερείσαι κάτι άλλο. Πολλά στερούμαστε και έχουμε στερηθεί, ενώ είμαστε σε μια ηλικία που το πορτοφόλι μας έπρεπε να έχει λεφτά. Πληρωνόμαστε και σε λίγες μέρες δεν υπάρχει φράγκο. Αν έρθει ρεύμα και αέριο τον Φεβρουάριο, δεν μένει τίποτα» συμπληρώνει.
 

*Πηγή: Δημήτρης Διαμαντίδης, Σάκης Μόσχης, από το φύλλο της THESSNEWS #47 (01/04/2017-02/04/2017)