Η αιφνιδιαστική αποφυλάκιση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών μετά από 5μηνη και πλέον ομηρία, αποτελεί κίνηση καλής θέλησης από το σύστημα εξουσίας Τ. Ερντογάν και περιέχει μήνυμα βελτίωσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων; Το ερώτημα αυτό απασχολεί ήδη πολλούς αναλυτές, κομματικά στελέχη, αλλά και αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες των Υπουργείων Εξωτερικών και Εθνικής Άμυνας.
Καταρχήν, η απελευθέρωση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών, είναι ασφαλώς μια πολιτική επιλογή του Τ. Ερντογάν, που εκ των πραγμάτων εκτονώνει την ευρισκόμενη σε επικίνδυνα επίπεδα έντασης στο ελληνοτουρκικό μέτωπο, χωρίς όμως να τραυματίζει το κύρος του Τούρκου προέδρου, στο εσωτερικό της χώρας του. Το ερώτημα είναι, αν πρόκειται για τακτική κίνηση , που επιβάλλεται από την διεθνοπολιτική συγκυρία, δηλαδή ευκαιριακή πολιτική επιλογή, ή αν όντως αποτελεί Στρατηγική επιλογή της Τουρκίας, για την ουσιαστική βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Το πιθανότερο είναι, ο Τ. Ερντογάν , μετά την ρήξη με το αμερικανικό σύστημα εξουσίας του Ντ. Τραμπ, να επιθυμεί να επουλώσει τις σχέσεις τους με την Ε.Ε., μεταφέροντας , μέσω Ελλάδας, ένα μήνυμα συνεργασίας στην ηγεσία της Ευρώπης.
Ωστόσο, το επίπεδο των ελληνοτουρκικών σχέσεων, πρέπει να τοποθετηθεί στο ευρύτερο γεωστρατηγικό πλαίσιο και των συσχετισμών ισχύος στην περιοχή μας, που είναι σε φάση ασταθούς ισορροπίας.
Σε κάθε περίπτωση, βρισκόμαστε στην αφετηρία πολύ σημαντικών εξελίξεων. Άμεσα, ίσως και μέχρι το τέλος του μήνα Σεπτέμβρη , να έχουμε τις πρώτες ισχυρές ενδείξεις, που θα αποσαφηνίσουν την πορεία σημαντικών εξελίξεων. Και αυτές θα αφορούν, τις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας, τις αλληλεξαρτώμενες σχέσεις ΗΠΑ-ΡΩΣΙΑΣ-ΤΟΥΡΚΙΑΣ –ΙΡΑΝ – ΣΥΡΙΑΣ , τις σχέσεις Τουρκίας –Ε.Ε. και ειδικότερα Γερμανίας – Τουρκίας και σε διμερές επίπεδο, την πιθανή επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό, την μείωση ή αύξηση της έντασης στο Αιγαίο και την Θράκη, την κινητικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο, με επίκεντρο την εκμετάλλευση του υποθαλάσσιου ορυκτού πλούτου, όπου άμεσα εμπλέκονται η Τουρκία , η Ελλάδα, η Κύπρος και Ισραήλ. Ασφαλώς οι ελληνοτουρκικές σχέσεις θα δοκιμαστούν, το προσεχές διάστημα στην Ανατολική Μεσόγειο, με αφορμή το Κυπριακό και τις έρευνες για την ανακάλυψη νέων υδρογονανθράκων στην Κυπριακή ΑΟΖ, αλλά και τη μεταφορά φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Μέσα στις επόμενες μέρες, θα γίνει ο απόπλους του υπό τουρκική σημαία γεωτρύπανου «Fatih» (Πορθητής) για την πρώτη γεώτρηση της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο.
Γενικά, η Ελλάδα, δεν πρέπει να εφησυχάζει με θετικές πρωτοβουλίες του Τ. Ερντογάν, όπως η απελευθέρωση των δύο ελλήνων στρατιωτικών. Ο Τ. Ερντογάν εκφράζει ένα μείγμα ακραίου εθνικισμού και ισλαμισμού. Ο Ερντογάν δεν είναι ένας κλασικός ηγέτης της Δύσης, που θα μπορούσαν η Ελλάδα και η Κύπρος να συνεννοηθούν μαζί του, ώστε με αμοιβαίες υποχωρήσεις να επιλυθούν τα διμερή προβλήματα. Ο Τ. Ερντογάν εκτιμά ότι η επιθυμία για ειρήνη, συνιστά αδυναμία, υπεράσπισης των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Πιστεύει κανείς ότι θα σταματήσει ποτέ να έχει διεκδικήσεις στη Θράκη, στο Αιγαίο και την Κύπρο;
Αναμφίβολα το μείζον πρόβλημα, τώρα για την Τουρκία, είναι οι σχέσεις της με τις ΗΠΑ. Η Τουρκία, δέχεται οικονομική επίθεση από τις ΗΠΑ και η τουρκική οικονομία κλυδωνίζεται. Είναι εδραιωμένη η πεποίθηση στον Ερντογάν ότι οι ΗΠΑ θέλουν να τον ανατρέψουν. Για αυτό καταγγέλλει τον Φ. Γκιουλέν ως υποκινητή του πραξικοπήματος, εννοώντας τη CIA! Ο αμερικανός Πρόεδρος Ντ. Τράμπ υπέγραψε νόμο που περιέχει και την αναστολή παράδοσης των μαχητικών αεροσκαφών F-35 ΣΤΕΛΘ στην Τουρκία, παρότι η Τουρκία είναι συμπαραγωγός χώρα. Από την άλλη, η Ρωσία επισπεύδει την παράδοση στην Τουρκία εντός του 2019 των προηγμένων συστημάτων αντιαεροπορικής άμυνας S-400, όπως μεταδίδει το ρωσικό πρακτορείο Interfax επικαλούμενο τη ρωσική κρατική εταιρεία εξαγωγών οπλικών συστημάτων Rosoboronexport. Σε αυτό το εκρηκτικό γεωπολιτικό περιβάλλον, οι ΗΠΑ επιλέγουν ως στρατηγικό σύμμαχο την Ελλάδα προκειμένου να καλύψει τα κενά της Τουρκίας στην νοτιανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Και αυτή η επιλογή της αμερικανικής διπλωματίας, είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνη και πάντως, βλαπτική για τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα. Η Ελλάδα, που φέρεται και άγεται, από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, είναι πολύ πιθανόν, να την ωθήσουν ακόμη και σε άμεση στρατιωτική εμπλοκή, εφόσον ΗΠΑ, επιλέξουν την στρατιωτικοποίηση της κρίσης στην Α. Μεσόγειο, εξυπηρετώντας ασφαλώς τα αμερικανο-νατοϊκά Στρατηγικά συμφέροντα.
Στα μέσα Σεπτεμβρίου, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας θα βρίσκεται στην Νέα Υόρκη για την 73η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Είναι πολύ πιθανή η συνάντηση του Έλληνα Πρωθυπουργού με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Επίσης δεν θα πρέπει να αποκλείεται και συνάντηση του Α. Τσίπρα με τον Τ. Ερντογάν που θα βρίσκεται στην Νέα Υόρκη. Ασφαλώς βρισκόμαστε εν αναμονή σημαντικών εξελίξεων, που σαφώς θα προσδιορίσουν και το επίπεδο των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
