Εισόδημα «κουρεμένο» κατά 25% και σύνταξη 700 ευρώ
Τα νιάτα τους μπορεί να ήταν υπερήφανα, μπορεί και όχι. Η μέση ηλικία τους περνάει τώρα με το άγχος της οικονομικής επιβίωσης και της εκπλήρωσης υποχρεώσεων (δανειακών και άλλων που γεννήθηκαν στις… παλαιές καλές εποχές). Οσο για τα γερατειά τους, μόνο… τιμημένα δεν θα είναι, καθώς θα τους βρουν με ισχνές αποταμιεύσεις και πολύ χαμηλά εισοδήματα. Ο λόγος, για τη γενιά των σημερινών σαραντάρηδων, η οποία βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα της οικονομικής κρίσης και πρακτικά θα πληρώσει το μεγαλύτερο μέρος του λογαριασμού των μνημονίων.
Ο σημερινός 40άρης έχει χάσει –κατά μέσον όρο– το 25% των αποδοχών του και πλέον επιβιώνει κατά μέσον όρο με 1.000-1.200 ευρώ μεικτά, όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία του ΕΦΚΑ. Αυτό σημαίνει ότι τον περιμένει μια σύνταξη των 600-700 ευρώ στην καλύτερη περίπτωση και ένα εφάπαξ που δύσκολα θα ξεπερνάει τις 15.000 ευρώ. Οι αποδοχές του διαμορφώνονται κατά μέσον όρο στα 1.059 ευρώ μεικτά αν ανήκει στην ηλικιακή ομάδα των 40-44 ετών, στα 1.153 ευρώ αν ανήκει στην ηλικιακή ομάδα των 45-49 ετών και στα 1.264 ευρώ αν έχει «πατήσει» τα 50. Τα ποσά που προαναφέρθηκαν είναι τα μεικτά. Αν αφαιρεθούν οι κρατήσεις για φόρους και ασφαλιστικές εισφορές, τότε τα καθαρά ποσά διαμορφώνονται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα:
1. Στα 829 ευρώ για τον ιδιωτικό υπάλληλο των 40-44 ετών ο οποίος πληρώνει περίπου 230 ευρώ σε κρατήσεις.
2. Στα 889 ευρώ για το άτομο ηλικίας 45-49 ευρώ.
3. Στα 959 ευρώ για τα άτομα ηλικίας 50-55 ετών.
Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι μέσα στην επταετία της κρίσης, ο μέσος μισθός του 40άρη έχει υποχωρήσει κατά τουλάχιστον 25% κατά μέσον όρο.
Με δεδομένο ότι οι μισθοί δεν εκτιμάται ότι θα ανακάμψουν άμεσα στην Ελλάδα, ο σημερινός 40άρης κινδυνεύει να φτάσει σε ηλικία συνταξιοδότησης με περιορισμένο αριθμό ετών ασφάλισης (είτε λόγω ανεργίας είτε λόγω αδυναμίας καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών) και με χαμηλό μέσον όρο αποδοχών. Οι 40άρηδες είναι αυτοί που πρακτικά θα πληρώσουν όλο τον λογαριασμό του νόμου Κατρούγκαλου, καθώς από τη μια θα έχουν υποστεί τις συνέπειες από την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών και από την άλλη θα έχουν πολύ χαμηλή σύνταξη. Με 1.250 ευρώ μέσο συντάξιμο μισθό, η κύρια σύνταξη δεν ξεπερνά τα 630 ευρώ ή τα 770 ευρώ αν προστεθεί και η επικουρική ύστερα από 25 χρόνια ασφάλισης. Με 30 ή 35 χρόνια, η κύρια σύνταξη αναπροσαρμόζεται στα 700 και στα 800 ευρώ αντίστοιχα.
Αλλαγές
Η αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού του εφάπαξ ψαλιδίζει κατά πολύ τις ελπίδες για σοβαρή οικονομική ένεση στη δύση του εργασιακού βίου. Πρακτικά, μετά την ενεργοποίηση του νόμου Κατρούγκαλου, ο εργαζόμενος «κλειδώνει» κάθε χρόνο ένα τμήμα του εφάπαξ, το οποίο όμως αντιστοιχεί περίπου στο 90% των εισφορών που πληρώνει και οι οποίες αντιστοιχούν στο 4% του μισθού. Δηλαδή, για έναν μέσο μισθό των 1.250 ευρώ, το ετήσιο εφάπαξ ποσό που συγκεντρώνεται κυμαίνεται στα 500-550 ευρώ στην καλύτερη περίπτωση. Δηλαδή, ακόμη και με 30 χρόνια προϋπηρεσίας, προκύπτει ένα ποσό της τάξεως των 15.000 ευρώ, το οποίο μάλιστα δεν είναι πλέον εγγυημένο ακόμη και γι’ αυτούς που πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές.
Ελλείψει υψηλού μισθού, ο 40άρης δεν προλαβαίνει πλέον να «χτίσει» μια υψηλή συμπληρωματική σύνταξη απευθυνόμενος σε μια ιδιωτική ασφαλιστική εταιρεία, εκτός και αν μπορεί να διαθέσει ένα μεγάλο μέρος από τον μισθό που θα του απομείνει μετά την αφαίρεση των φόρων και των εισφορών.
Για να συμπληρώσει το εφάπαξ του, ένας σημερινός 44άρης, ο οποίος έχει ακόμη 23 χρόνια εργασιακού βίου προκειμένου να συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας του, θα πρέπει να πληρώσει περίπου 600 ευρώ τον χρόνο προκειμένου με τη συμπλήρωση του 67ου έτους να εισπράξει περίπου 15.500 ευρώ εφάπαξ ιδιωτική σύνταξη. Δηλαδή, θα πρέπει να αποταμιεύσει 13.800 ευρώ για να πάρει ως «αντάλλαγμα» τα χρήματά του συν περίπου 1.700 ευρώ. Αν πάλι προτιμήσει μια ενίσχυση της σύνταξης, με την ετήσια καταβολή των 600 ευρώ, θα εξασφαλίσει περίπου 74-75 ευρώ τον μήνα.