Όπως όλα δείχνουν, η αυτοκέφαλη εκκλησία των Σκοπίων με την ονομασία «Αρχιεπισκοπή Αχριδών» βρίσκεται προ των πυλών. Η άγνωστη, σε πολλούς, ιστορία του σκοπιανού σχίσματος.
Μια επανάληψη της πρόσφατης ιστορίας με τη σχισματική αυτοκέφαλη ουκρανική εκκλησία, η οποία αποσπάστηκε από το Πατριαρχείο Μόσχας και ο Βαρθολομαίος Κωνσταντινουπόλεως αλλά και ο Ιερώνυμος των Αθηνών έσπευσαν να την αναγνωρίσουν με την παρόρμηση και τις ευλογίες των ΗΠΑ, στο πλαίσιο και της εκκλησιαστικής περικύκλωσης της Ρωσίας, φέρεται να ετοιμάζει το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης. Μόνο που, αυτή τη φορά, τη θέση της σχισματικής εκκλησίας της Ουκρανίας, παίρνει η σχισματική εκκλησία των Σκοπίων, που, όπως φαίνεται, προαλείφεται για αυτοκεφαλία.
Το θέμα ανακινήθηκε ξανά επίσημα χθες, όταν ο πρώην και ο νυν πρωθυπουργός των Σκοπίων, Ζόραν Ζάεφ και Όλιβερ Σπασόφσκι, επισκέφτηκαν την έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ώστε να συζητήσουν το εκκλησιαστικό πρόβλημα της χώρας τους, και ζήτησαν, επί της ουσίας, να δώσει αυτοκεφαλία σε μια σχισματική εκκλησία, η οποία ανήκει στο Πατριαρχείο της Σερβίας.
«Ήταν αναμενόμενο. Προφανώς και δεν το επιβραβεύω ούτε και το δικαιολογώ. Αλλά, είναι φυσικό επακόλουθο του ουκρανικού αυτοκέφαλου. Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος ετοιμάζεται να επαναλάβει το ουκρανικό ψευτοαυτοκέφαλο, δίνοντάς το στη σχισματική εκκλησία των Σκοπίων», σχολίασε ο Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης, ομότιμος καθηγητής Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ).
Και προσθέτει:
«Προσπαθεί να αποκτήσει πλειοψηφία στον εκκλησιαστικό κόσμο ο Βαρθολομαίος, δημιουργώντας δικές του εκκλησίες. Θα προσπαθήσει να αποδυναμώσει τόσο τη σερβική, όσο και τη ρωσική εκκλησία. Προσέθεσε ως 15η την σχισματική αυτοκέφαλη εκκλησία της Ουκρανίας. Ετοιμάζεται να δώσει αυτοκέφαλο στην 16η την “Αρχιεπισκοπή Αχριδών”».
Στόχος της πολιτικής ηγεσίας της γειτονικής χώρας είναι η μετονομασία της αυτοαποκαλούμενης «Μακεδονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας – Αρχιεπισκοπή Οχρίδας» σε «Αρχιεπισκοπή Αχριδών».
Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί, ότι, λίγο πριν την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών, η συγκεκριμένη εκκλησία ζήτησε τη μετονομασία της σε «Αρχιεπισκοπή Αχριδών», με αίτημά της προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το οποίο, μάλιστα, έφερε την υπογραφή του τότε πρωθυπουργού, Ζόραν Ζάεφ.
Αυτή τη στιγμή, όμως, στα Σκόπια υπάρχουν δύο εκκλησίες.
Η «Μακεδονική Ορθόδοξης Εκκλησίας – Αρχιεπισκοπή Οχρίδας» που δεν αναγνωρίζεται από καμία άλλη εκκλησία και η «Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή της Αχρίδας», κανονικά αναγνωρισμένη από το Πατριαρχείο Σερβίας και άλλες εκκλησίες.
«Υπάρχει ένας αρχιεπίσκοπος Αχρίδας, ο κανονικός, που αναγνωρίζεται από την εκκλησία της Σερβίας ωστόσο εδιώκετο από τη σχισματική εκκλησία της δήθεν Μακεδονίας. Η σχισματική εκκλησία υπάρχει από την εποχή του Τίτο και του κομμουνισμού», επισημαίνει ο Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης.
Και προσθέτει:
«Προφανώς, ο Βαρθολομαίος, προκειμένου να αποφύγει να δώσει έναν τίτλο, να αποφύγει να ονομάσει αυτοκέφαλη εκκλησία της Μακεδονίας, κάτι που θα προκαλούσε τους Έλληνες, αποφασίζει να τους ονομάσει Αρχιεπισκοπή Αχρίδος η Αχριδών. Προσπαθεί να αποφύγει ονόματα όπως μακεδονική εκκλησία και λοιπά και δίνει τον τίτλο αρχιεπισκοπή Αχριδών, που είναι ένας παλαιός και ιστορικός τίτλος. Υπήρχε από τη βυζαντινή περίοδο και δεν είχε καμία σχέση με τους σχισματικούς».
«Η Ελλάδα δεν μπορεί να μιλήσει»
Δεμένα παραμένουν τα χέρια Ιερώνυμου, μετά την αναγνώριση της ελληνικής εκκλησίας στο δικαίωμα του Πατριάρχη Βαρθολομαίου να δίνει αυτοκεφαλία.
«Μετά από την αναγνώριση του δικαιώματος αυτού από την Εκκλησία της Ελλάδας, δεν έχει υποτίθεται κανένα λόγο η εκκλησία μας για να μην την αναγνωρίσει. Θα ονομάζεται Αρχιεπισκοπή Αχριδών ενώ στην πραγματικότητα θα είναι η αυτοκέφαλη εκκλησία της Βόρειας Μακεδονίας. Μας λένε: “Αφού η Βόρεια Μακεδονία είναι ανεξάρτητο κράτος δικαιούται να έχει και ανεξάρτητη εκκλησία“. Θα είναι αυτοκέφαλη, αλλά, επί της ουσίας, θα κάνει όσα λέει ο Βαρθολομαίος», αναφέρει ο Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης.
Και προσθέτει:
«Ωστόσο, η εκκλησία των Σκοπίων είναι επί αιώνες στο έδαφος της εκκλησίας της Σερβίας όπως και η Ουκρανία στο έδαφος της εκκλησίας της Ρωσίας. Πρέπει να συμφωνήσει και η Σερβία για τα εκκλησιαστικά ζητήματα των Σκοπίων.
Το ερώτημα παραμένει: Πόσες εκκλησίες θα ακολουθήσουν τη Μόσχα και πόσες την Κωνσταντινούπολη;».