Το blog “Ευρυτάνας ιχνηλάτης” παρουσιάζει ένα ιδιαίτερα συγκινητικό κείμενο-ντοκουμέντο το οποίο αναφέρεται στην τελετή ορκομωσίας των πρώτων απόφοιτων δασκάλων της ΠΕΕΑ (Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης) που πραγματοποιήθηκε στο ορεινό χωριό Τροβάτο της Ευρυτανίας όπου εκεί, στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, είχε μεταφερθεί το Παιδαγωγικό Φροντιστήριο Καρπενησίου της Αντίστασης, μετά την εισβολή και το κάψιμο της ευρυτανικής πρωτεύουσας από τους ναζί τον Αύγουστο του 1944 (βλ. εδώ)
Το κείμενο εμπεριέχεται στο ιστορικό αναγνωστικό «ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΛΛΑΔΑ της Ε’ και ΣΤ’ τάξης του Μ. Παπαμαύρου, με τη συνεργασία και άλλων εκπαιδευτικών», έκδοση της ΠΕΕΑ του 1944, επανέκδοση “Σύγχρονη εποχή”.
| Παραθέτουμε το εν λόγω κείμενο: |
“ ΕΝΑΣ ΟΡΚΟΣ
Απ’ έξω από την εκκλησία του Άι-Δημήτρη στο χωριό Τροβάτο της Ευρυτανίας, είναι μαζεμένοι οι σπουδαστές του Παιδαγωγικού Φροντιστηρίου του Καρπενησιού.
Στο χωριό αυτό τελείωσαν τα μαθήματά τους και τώρα διορίστηκαν όλοι δάσκαλοι στην Ελεύθερη Ελλάδα.
Σήμερα θα δώσουν τον όρκο στην ΠΕΕΑ.
Μπροστά σε ένα τραπέζι στέκονται ο παπάς του χωριού ο Παπαγιώργης, ο πρόεδρος της Αυτοδιοίκησης, ο διευθυντής και οι καθηγητές του Φροντιστηρίου.
Ολονών η καρδιά είναι σφιγμένη. Μερικά μάτια είναι βουρκωμένα.
Οι τελευταίες περιπέτειες της εχθρικής επίθεσης, οι κόποι και τα βάσανα της πορείας, από το Καρπενήσι ως εδώ, είχαν ενώσει τις ψυχές τους. Καθηγητές και σπουδαστές είχαν όλοι την ίδια τύχη και ζούσαν όλοι σαν φίλοι, σαν αδερφοί.
Ο Παπαγιώργης έβαλε «ευλογητός». Ευλόγησε όλους, που εργάζονται στον Αγώνα είτε με το ντουφέκι είτε με την πένα.
Ο διευθυντής του Φροντιστηρίου διέταξε: «Προσοχή!». Όλοι στάθηκαν ακίνητοι.
Ο παπάς διαβάζει μία-μία τις λέξεις του όρκου και οι σπουδαστές τις επαναλαμβάνουν με υψωμένο το δεξιό τους χέρι.
«Ορκίζομαι ότι θα εκτελέσω πιστά τα καθήκοντά μου σαν υπάλληλος της Πολιτικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης, έχοντας σαν γνώμονα το συμφέρο της Πατρίδας μου και του Ελληνικού λαού. Ότι θα αγωνιστώ με αυτοθυσία για την απελευθέρωση της χώρας μου από τον ζυγό των κατακτητών. Ότι θα υπερασπίζω παντού και πάντοτε τις λαϊκές ελευθερίες και θα είμαι παραστάτης και οδηγός του λαού στον αγώνα για τη λευτεριά του και τα κυριαρχικά του δικαιώματα».
Μερικοί χωρικοί, που από το δρόμο παρακολουθούσαν την τελετή, στάθηκαν κι αυτοί, όσο βαστούσε ο όρκος, αμίλητοι κι ακίνητοι στις θέσεις τους. Κοντά τους στέκονταν σε θέση προσοχής και οι Ιταλοί αιχμάλωτοι, που ζούσαν στο χωριό.
| Η αναμνηστική πλάκα στην εκκλησία του Άι-Δημήτρη στο Τροβάτο |
Όταν τελείωσε ο όρκος, ο διευθυντής του Φροντιστηρίου άρχισε να διαβάζει ένα μήνυμα από τον πρόεδρο της ΠΕΕΑ, που αποχαιρετούσε τους σπουδαστές και τους ευχόταν καλή επιτυχία στο μεγάλο έργο του δασκάλου, που άρχιζαν από τη μέρα εκείνη.
Τους έλεγε μαζί πως δεν πρέπει ποτέ να ξεχνούν πως είναι κι αυτοί παιδιά του λαού. Πως γι’ αυτό πρέπει πάντα να στέκουν κοντά στο λαό.
Πως έχουν χρέος όχι μόνο να μάθουν γράμματα στα παιδιά, μα και να διδάξουν και να οδηγήσουν και τους μεγάλους.
Ακόμα τους έλεγε πως πρέπει να είναι περήφανοι, γιατί είναι δάσκαλοι. Γιατί και οι δάσκαλοι είναι από κείνους που εργάζονται για την πρόοδο του λαού.
Στα τελευταία τους έλεγε:
«Πηγαίνετε στο καλό! Και μην ξεχνάτε πως είστε οι πρώτοι δάσκαλοι της Ελεύθερης Ελλάδας. Είμαι βέβαιος πως θα φανείτε άξιοι της εμπιστοσύνης μας».
Όταν ο διευθυντής τελείωσε το διάβασμα οι περισσότεροι από τους σπουδαστές έκλαιγαν.
Έκλαιγαν από συγκίνηση, μα έκλαιγαν και από χαρά.
| Μία άποψη του Τροβάτου Αγράφων |
Ύστερα άρχισε να τους μιλεί ο διευθυντής του Φροντιστηρίου.
-Συναγωνιστές και συναγωνίστριες! Είπε. Το έργο μας τελείωσε. Πρέπει να χωριστούμε!
Από σήμερα είστε δάσκαλοι των παιδιών του Ελληνικού λαού. Δουλέψτε με ενθουσιασμό, για να πλάσετε χαρακτήρες, ευγενική ψυχή, γερή καρδιά στα παιδιά.
Φανείτε αντάξιοι του ηρωικού λαού μας. Γίνετε οδηγοί του.
Κάμετε το λαό μας μεγάλο στην ψυχή, εργατικό και χαρούμενο!
Εργαστείτε κι εσείς να γίνει η Ελλάδα μας ελεύθερη, χαρούμενη κι ευτυχισμένη!
«Πηγαίνετε!» είπε στο τέλος, «και να μη μας ξεχνάτε! Εμείς, με το νου μας, θα είμαστε πάντα κοντά
σας».
Όταν τελείωσε ο διευθυντής, ένας σπουδαστής βγήκε μπροστά και από μέρος και των άλλων σπουδαστών ευχαρίστησε το διευθυντή και τους καθηγητές για τους κόπους τους.
Τους έδωσε την υπόσχεση και τη διαβεβαίωση πως θα εργαστούν και μέσα στο σχολείο τους για τα παιδιά και τον λαολυτρωτικό Αγώνα για τα δικαιώματα του λαού μας για την επιτυχία των λαοκρατικών μας ιδανικών…
Κατόπι ένας-ένας περνούσε από το τραπέζι, έπαιρνε το διορισμό του, χαιρετούσε και πήγαινε και στεκόταν μαζί με τους άλλους.
Τραγούδησαν τον ύμνο της ΠΕΕΑ και τον Εθνικό Ύμνο και η τελετή τελείωσε.
Την άλλη μέρα, πριν καλά καλά ξημερώσει, οι σπουδαστές και οι σπουδάστριες, δάσκαλοι πια, έφευγαν για τα χωριά τους.
Και μόνο αυτοί που έγραψαν το βιβλίο σας τούτο έμειναν εκεί ακόμα λίγες μέρες, για να το τελειώσουν.”
