Στον απόηχο της σύναψης εκεχειρίας στον αυτόνομο θύλακα του Αρτσάχ μεταξύ του Ν. Πασινιάν και Ι. Αλίγιεφ για τον τερματισμό της τελευταίας πολεμικής σύρραξης, με τη μεσολάβηση του Β. Πούτιν και της ρωσικής πολιτικής γραφειοκρατίας, ο αρμενικός λαός, οι κοινότητες της διασποράς αλλά και η Ένωση Ελληνικών Κοινοτήτων και συγκεκριμένα η πρόεδρος της, Μαρία Λαζάρεβα, μας μεταφέρουν την ρεαλιστική και τόσο επώδυνη εικόνα στο πεδίο των μαχών στο Αρτσάχ, με τη λήξη των φονικών συγκρούσεων..
- Η συνδρομή τουρκικών και ισραηλινών drones, οι βόμβες φωσφόρου που χρησιμοποιήθηκαν στις αεροπορικές επιδρομές εναντίον του αγωνιζόμενου αρμενικού λαού αλλά και όλων των απάνθρωπων εγκλημάτων των Τουρκοαζέρων και των τζιχαντιστών μιθοφόρων της Μ. Ανατολής εναντίον των υπερασπιστών της αρμενικής γης, της ιστορίας και του πολιτισμού της στην περιοχή. Οι συμμαχικές δυνάμεις του Ι. Αλίγιεφ και περαιτέρω η προφανής ασυμμετρία στρατιωτικής ισχύος μεταξύ των δύο μερών, επέφεραν το γνωστό σε όλους αποτέλεσμα.
- Ο ξεριζωμός και ο δρόμος της προσφυγιάς προς τις ελεύθερες περιοχές.
Η Μαρία Λαζάρεβα είναι πρόεδρος της Ένωσης συνολικά 9 Ελληνικών Κοινοτήτων, από διάφορες περιοχές στην Αρμενία και στο Αρτσάχ. Στην Ένωση συμπεριλαμβάνεται, επίσης, η οργάνωση Νέων Ελλήνων και Φιλελλήνων.
Ο πατέρας της κατάγεται από τον Πόντο. Η οικογένεια του έχει ρίζες 200 χρόνων στην αρμενική πατρίδα και η μητέρα της είναι Αρμένισσα. Γεννήθηκε στη μικρή πόλη του Στεπαναβάν της Αρμενίας. Η Μαρία αποφάσισε να ακολουθήσει την εκπαιδευτική σταδιοδρομία των γονιών της, οι οποίοι ήταν καθηγητές (τώρα, πλέον, είναι συνταξιούχοι ).
Σπούδασε στο Γερεβάν στο Κρατικό Παιδαγωγικό Πανεπιστήμιο της Αρμενίας και στην συνέχεια με διπλή υποτροφία από το ΑΠΘ (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης) και το ΙΚΥ (Ϊδρυμα Κρατικών Υποτροφιών), ήρθε στην Ελλάδα για την συνέχιση των σπουδών της.
Από μικρή ηλικία συμμετέχει ενεργά στα κοινά της ελληνικής κοινότητας της Αρμενίας. Το 2016 αναλαμβάνει υπεύθυνη για θέματα νεολαίας στην Ένωση, ως βοηθός του προέδρου, ενώ το 2019 αναλαμβάνει την προεδρία. Η Ένωση, μεταξύ άλλων ποικίλων και πολύμορφων δραστηριοτήτων, ασχολείται και με την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας και την διάδοση του ελληνικού πολιτισμού στην χώρα.
Ακολουθεί το κείμενο της Μαρίας Λαζάρεβα:
“Σκρολάρω το Facebook. Βλέπω εικόνες, βίντεο που δείχνουν τα βασανιστήρια των στρατιωτών μας και των συμπατριωτών μας, κάθε ηλικίας, που αιχμαλωτίστηκαν από τους Αζέρους. Αγόρια, παππούδες…
Κανένας σεβασμός στον άνθρωπο.
Δεν μιλάω για την ηλικία. Μιλάω για τον άνθρωπο, για τη ζωή του, για την περιουσία του, που καταστρέφεται με τόση ευκολία σαν να είναι όλο αυτό ένα παιχνίδι. Ίσως έμαθαν από μικρά τα παιδιά των Αζέρων να παίζουν με όπλα και να καταστρέφουν χωρίς να φέρουν καμία ευθύνη;
Όπως τώρα, απλά σκοτώνουν και καταστρέφουν τα πάντα. Τέλος!
Χωρίς αισθήματα, χωρίς λογική. Και δεν φαντάζονται ότι πίσω από αυτό το “παιχνίδι”, υπάρχει μια ολόκληρη ιστορία, μια παράδοση.
Γιατί δεν μας εκπλήσσει, πια, αυτή η συμπεριφορά; Επειδή την είδαμε στην Οθωμανική αυτοκρατορία, στο Σουμγκαγήτ…
Είδαμε πώς ο Ερντογάν, «φτύνοντας» στο πρόσωπο όλου του κόσμου, έκανε μουσουλμανική προσευχή στην Αγία Σοφία. Τώρα εμείς δεν περιμένουμε ότι οι Αζέροι θα διατηρήσουν τα πολιτιστικά μας μνημεία, τις εκκλησίες, όπως εμείς το κάναμε αποκαθιστώντας μερικά τζαμιά στο Αρτσάχ.
Ξέρετε γιατί η τραγωδία είναι τεράστια; Επειδή τον γνωρίζουμε τον εχθρό μας, τον χαρακτήρα του και όλα αυτά δεν μας εκπλήσσουν πια. Για αυτό και πολεμούσαμε, για να αποφύγουμε ένα τέτοιο μέλλον για το Αρτσάχ μας και για τον πολιτισμό μας.
Οι άνθρωποι εγκαταλείπουν τα σπίτια τους, επειδή δεν επιθυμούν ένα τέτοιο μέλλον για τις οικογένειές τους, επειδή φοβούνται ότι ακόμα και μετά από το τέλος του πολέμου δεν θα ησυχάσουν τα πράγματα.
Και βέβαια δεν ησύχασαν. Ακόμα αιχμαλωτίζονται άμαχοι στους δρόμους του Αρτσάχ και ποιος τιμωρείται για όλα αυτά; Ποιος τιμωρήθηκε για τα εγκλήματα πολέμου ή για την χρήση απαγορευμένων όπλων; Κανένας! Και μην τιμωρώντας τους, είναι σαν να τους λένε “εντάξει, συνεχίστε”․
Αυτή είναι μια πολύ γνωστή ιστορία αλλά δεν θα συνεχίσω για να μην πουν οι αναγνώστες μας ότι αυτοί οι Αρμένιοι και οι Πόντοι (είμαι μισή Αρμενίσσα και μισή Πόντια), πάλι μιλάνε για τη γενοκτονία τους.
Είναι ήττα ή νίκη; Ο στόχος των Τουρκοαζέρων δεν ήταν ποτέ μόνο τα εδάφη. Ήταν, πάντα, ο αρμενικός λαός. Ήταν η καταστροφή ενός λαού, που, όμως, σαν τον Φοίνικα ξαναγεννιέται μέσα από τις στάχτες του.
Τώρα τι είναι αυτή; Ήττα ή νίκη;”.
Μαρία Λαζάρεβα
Η Συμφωνία εκεχειρίας που υπεγράφη περιλαμβάνει παράδοση των εδαφών που κατέλαβαν κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων οι Αζέροι, οι τζιχαντιστές μισθοφόροι και τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις, που αποτελούν το 15-20% της συνολικής εδαφικής επικράτειας του Αρτσάχ, όπως και της ιστορικής πόλης, τεράστιας θρησκευτικής και στρατηγικής σημασίας, Susha/Shushi.
Συγκεκριμένα, 3 περιφέρειες του Αρτσάχ θα τεθούν υπό τον αζέρικο πολιτειακό-αυτοδιοικητικό έλεγχο έως την 1η Δεκεμβρίου: οι περιοχές Aghdam, Kalbajar και Lachin
Ειδικότερα για την τελευταία περιοχή, ο διάδρομος Lachin , το ορεινό πέρασμα που συνδέει το Αρτσάχ (Ναγκόρνο Καραμπάχ η ονομασία στα ρωσικά που σημαίνει «ορεινός μαύρος κήπος») με την ηπειρωτική Αρμενία, τίθεται υπό την επίβλεψη των ρωσικών ειρηνευτικών δυνάμεων.
Επίσης, θα παραδοθεί και το υπό αρμενικό έλεγχο, από τη δεκαετία του ’90, έδαφος εκτός της εδαφικής επικράτειας του Αρτσάχ στους Αζέρους.
Ο Ι. Αλίγιεφ στο διάγγελμα του προς τον λαό του, τόνισε:
“Ο εχθρός που κρατάει παράνομα τα εδάφη μας για 30 χρόνια, βλέπει την ισχύ του στρατού του Αζερμπαϊτζάν στο πεδίο της μάχης. Μαχόμαστε στα εδάφη μας, υπερασπιζόμαστε τη γη μας και θα συνεχίζουμε να διώχνουμε τους “εισβολείς” (!) από τη γη μας”.
Για την πόλη Susha/Sushi, ο Αζέρος πρόεδρος έγραψε στο Twitter:
Αγαπημένη Shusha είσαι πλέον ελεύθερη! Αγαπημένη Shusha επιστρέψαμε! Αγαπημένη Shusha θα σου δώσουμε νέα πνοή! Το Καραμπάχ είναι δικό μας! Το Καραμπάχ ανήκει στο Αζερμπαϊτζάν!
DEAR SHUSHA, YOU ARE FREE! Dear Shusha, we have returned! Dear Shusha, we will reinvigorate you! Karabakh is ours! Karabakh is Azerbaijan!
— Ilham Aliyev (@presidentaz) November 8, 2020
Κατά την διάρκεια της σύγκρουσης, τα απάνθρωπα βασανιστήρια και οι ακρότητες εναντίον Αρμένιων αιχμαλώτων που σημειώθηκαν, μόνο, την χρονική περίοδο από 4-18 Νοεμβρίου, καταγράφονται από τους διαμεσολαβητές της Αρμενίας και του Αρτσάχ, τους Arman Tatoyan και Artak Beglaryan αντίστοιχα.
Μέσα από τα έγγραφα αυτά, τα οποία θα σταλούν σε κρατικές αρχές και αρμόδιες επιτροπές διεθνών οργανισμών, αποτυπώνονται οι αδιάψευστες αποδείξεις των εγκλημάτων πολέμου από τους ένοπλους Αζέρους εναντίον των αιχμαλώτων, καταδεικνύοντας τις οδυνηρές συνέπειες της αζέρικης πολιτικής μίσους και εθνοκάθαρσης εναντίον των Αρμένιων.
Και δεν μιλάμε μόνο για την απώλεια εδαφών και ανθρώπινων ζωών, όπου σύμφωνα με εκτιμήσεις, για την αρμενική πλευρά, ανέρχεται σε τουλάχιστον 2000 νεκρούς, ενώ υπάρχουν πολλοί αγνοούμενοι.
Αναφερόμαστε στην πολιτιστική “γενοκτονία”, στην βεβήλωση και στην καταστροφή των πολιτιστικών και θρησκευτικών μνημείων από το μένος του αζέρικου στρατού και των συμμάχων του, για να εξαφανίσουν κάθε ίχνος από την αδιάψευστη παρουσία, την ύπαρξη και τους τίτλους ιδιοκτησίας του αρμενικού λαού στην πατρική του γη. Θέλουν να ξαναγράψουν την ιστορία….
Μόνο στην περιοχή Nakhichevan, σύμφωνα με δορυφορικές εικόνες και άλλες αδιάψευστες μαρτυρίες αρχαιολόγων και ερευνητών, 89 εκκλησίες, 5840 σταυρόπετρες (khachkars) και 22.000 ταφόπλακες βεβηλώθηκαν και καταστράφηκαν την περίοδο 1997-2006, όπως επίσης και το μεγαλύτερο αρχαίο αρμενικό νεκροταφείο η νεκρόπολη Djulfa.
H Μαρία Λαζάρεβα σε τηλεοπτικό πάνελ , σχολιάζοντας την στρατιωτική ήττα στο Αρτσάχ, ανέφερε την εξής αρμενική παροιμία: “ η νίκη έχει χίλια αφεντικά αλλά η ήττα είναι ορφανή”.
Η πρώτη προτεραιότητα για τον αρμενικό λαό του Αρτσάχ, για την πατρίδα του, είναι η de jure αναγνώριση, καταρχήν, από την ίδια την Αρμενία, τη Ρωσία και στην συνέχεια ολόκληρη τη διεθνή κοινότητα.
Karvachar yesterday, Armenians left welcome signs for Azerbaijanis.
The one in Russian reads: “Azerbaijanis, (take note), we will come back.” pic.twitter.com/QO47hlR0Ge
— ASB News / MILITARY〽️ (@ASBMilitary) November 22, 2020
“Νίκη ή ήττα” θέτει το ερώτημα προς όλους εμάς η πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Κοινοτήτων Μαρία Λαζάρεβα…
Η απάντηση από τον υπερήφανο ηρωϊκό λαό του Karvachar που, προσωρινά, εγκαταλείπει τις πατρογονικές του εστίες, γράφοντας στα ρωσικά μηνύματα “καλωσορίσματος” στους νέους ιδιοκτήτες της περιουσίας και της γης τους:
“Αζέροι να το θυμάστε, θα επιστρέψουμε”.
Ναταλί Γλέζου
Διεθνολόγος – Δημοσιογράφος