Μια κυβέρνηση μπροστά στον κίνδυνο της πανδημίας όφειλε να είχε κάνει τα εξής:
1. Να έχει συγκροτήσει και να διατηρεί από πριν, ένα ετοιμοπόλεμο και ικανό σύστημα Δημόσιας Υγείας, με το απαραίτητο προσωπικό, απλές κλίνες και κλίνες ΜΕΘ τουλάχιστον στο μέσο όρο των προηγμένων χωρών. Να χρηματοδοτεί νοσοκομεία που να καλύπτουν πλήρως τις υγειονομικές ανάγκες της χώρας. Να μην θεωρεί ότι οι γιατροί είναι “πλεονάζοντες”, να μην αντιλαμβάνεται ως “δόξα” την απόλυση υγειονομικών, να μην διαλύει τη δημόσια υγεία για να δώσει χώρο στο ιδιωτικό κεφάλαιο.
2. Με το ξέσπασμα της επιδημίας στην Κίνα και τις πρώτες ειδήσεις για εκατοντάδες νεκρούς (τέλη Ιανουαρίου) να είχε φροντίσει για άμεση αύξηση της δυναμικότητας του συστήματος υγείας, και ειδικά των κλινών ΜΕΘ, κλινών ΜΑΦ, του απαραίτητου εξοπλισμού, προσωπικού και μέσων εντατικής παρακολούθησης και κυρίως να εξασφαλίσει την υπερεπάρκεια των μέσων ατομικής προστασίας για γιατρούς και νοσηλευτές, καθώς και των αντιδραστηρίων για τους διαγνωστικούς ελέγχους.
3. Μετά τα εκατοντάδες κρούσματα και τους πρώτους νεκρούς στην Ιταλία (μέσα Φεβρουαρίου), να πάρει αυστηρά μέτρα ελέγχου και περιορισμού της νόσου εκτός συνόρων, καραντίνα για όσους έρχονται από το εξωτερικό (και όχι μόνο από την Ιταλία). Ταυτόχρονα να ενεργοποιήσει όλες τις υπάρχουσες προκηρύξεις για διορισμούς γιατρών στα νοσοκομεία αλλά και να καλέσει επειγόντως τους Έλληνες γιατρούς από το εξωτερικό δίνοντάς τους κίνητρα.
4. Με το πρώτο κρούσμα στην Ελλάδα (τέλη Φεβρουαρίου) να κλείσουν σχολεία, εκκλησίες και όσοι άλλοι χώροι μαζικής συνάθροισης. Να πάρει μέτρα περιορισμού των μετακινήσεων για την αποτροπή της μετάδοσης της νόσου. Να απαγορεύσει τις άσκοπες μετακινήσεις. Να κάνει πράξη με κάθε τρόπο το «μένουμε σπίτι» για να σπάσει η αλυσίδα διάδοσης του ιού. Να κάνει εκτεταμένους ελέγχους, «κυνηγώντας» τον ιό, σύμφωνα με τις συστάσεις του Π.Ο.Υ. και την επιδημιολογική πρακτική.
5. Μετά τις εκατόμβες θυμάτων σε όλη την Ευρώπη και την επιβεβαίωση της ανάγκης των βαρέως νοσούντων ασθενών για μηχανική υποστήριξη να δώσει ό,τι έχει και δεν έχει για να ανεβάσει κατακόρυφα τη δυνατότητα υποστήριξης και εντατικής παρακολούθησης. Αυτό είναι μέγεθος που μετριέται σε προσωπικό, κλίνες, εξοπλισμό. Επιπλέον να επιτάξει ιδιωτικά νοσοκομεία και να επιστρατεύσει ιδιώτες γιατρούς αυξάνοντας τον στρατό και τα όπλα της υγειονομικής άμυνας της χώρας.
Όλα τα παραπάνω σημαίνουν ότι υπάρχουν πράγματα που πρέπει να κάνει η κυβέρνηση και υπάρχουν πράγματα που πρέπει να κάνουν οι πολίτες.
Τι έχει μονοπωλήσει αποκλειστικά όχι μόνο τη δημόσια συζήτηση, αλλά και τα κυβερνητικά μέτρα και τα πρωθυπουργικά διαγγέλματα;
Το δεύτερο σκέλος.
Σαν την αποκλειστική ευθύνη για τα θύματα μιας επιδημίας να την έχει μόνο η κοινωνία. Όχι η πολιτεία.
Ποια προετοιμασία υπάρχει για το πρώτο σκέλος;
Πόσες κλίνες ΜΕΘ άνοιξαν; Πόσες απλές κλίνες μετατράπηκαν σε κλίνες εντατικής παρακολούθησης; Πόσοι αναπνευστήρες, σκάφανδρα, μάσκες c-pap ήρθαν; Πόσοι γιατροί και νοσηλευτές προσλήφθηκαν με διαδικασίες εξπρές;
Η απόσειση ευθυνών για τα παραπάνω, η απόσειση ευθυνών για την επί δεκαετίες πολιτική διάλυσης του συστήματος υγείας, αλλά και η απόσειση ευθυνών για την καθυστερημένη λήψη μέτρων για τον περιορισμό της διασποράς, αναζητούν αποδιοπομπαίο τράγο.
Γιατί έστω και αν η κυβέρνηση δεν τα πάει καλά στη θωράκιση των νοσοκομείων και στην εκτίναξη της δυναμικότητας του ΕΣΥ, τα πάει καλά στο να κατασκευάσει ενόχους για να τους φορτώσει απώλειες.
Η ελληνική κοινωνία, όχι χωρίς προβλήματα ή καθυστερήσεις, αποδείχθηκε μάλλον υπερώριμη για τα μέτρα περιορισμού. Με εντυπωσιακό τρόπο οι καθυβριζόμενοι από την άρχουσα τάξη τους ως καθυστερημένοι, απολίτιστοι, απείθαρχοι Έλληνες, συμμορφώθηκαν στα μέτρα.
Εξαιρείται η Εκκλησία και η εγκληματική, επί μία εβδομάδα, ασυδοσία της.
Φυσικά πάντα και παντού θα υπάρχει μια μειοψηφία που θα προκαλέσει πανικό, θα αδειάσει ράφια και φαρμακεία, θα εκδράμει σε χωριά και νησιά. Όμως η πειθαρχία με την οποία η κοινωνία συμμορφώθηκε στην ανάγκη περιορισμού της είναι μάλλον πρωτοφανής.
Πρωτοφανής είναι και η προσπάθεια των ΜΜΕ να δείχνουν άδειες παραλίες διαβεβαιώνοντάς μας ότι είναι γεμάτες.
Πρωτοφανείς είναι και οι αποστροφές κυβερνητικών στελεχών ότι «για αυτό που έρχεται ευθύνη έχετε εσείς».
Πρωτοφανής είναι και η προσπάθεια να διαγραφούν οι ευθύνες όσων διέλυσαν το σύστημα υγείας και όσων ακόμα και σήμερα, στο και πέντε, δεν αντιλαμβάνονται ότι η υγειονομική άμυνα της χώρας περνά από το διαζύγιο με τα δόγματα και τις δοξασίες του νεοφιλελευθερισμού. Γιατί ακόμα και σήμερα, η χωρητικότητα του συστήματος υγείας σε ΜΕΘ και κλίνες αυξημένης παρακολούθησης παραμένει χαμηλά.
Τα καθημερινά νούμερα είναι ανησυχητικά στον αριθμό των διασωληνώσεων. Είναι ανησυχητικός και ο ρυθμός αύξησής τους. Επιβεβαιώνει τη διεθνή εμπειρία που λέει ότι ο απόλυτος αριθμός των απωλειών σε ζωές θα εξαρτηθεί από τη δυνατότητα των νοσοκομείων να υποστήριξουν τους βαρέως πάσχοντες.
Τι απολογισμό κάνει η κυβέρνηση σε αυτό το επίπεδο;
Πόσους αναπνευστήρες εξασφαλίζει μέρα τη μέρα, ώρα την ώρα, λεπτό το λεπτό;
Γιατί αν ο περιορισμός της διάδοσης της ασθένειας είναι και ευθύνη της πολιτείας (με μέτρα και καραντίνες) και ευθύνη της κοινωνίας (μένοντας σπίτι), η υποστήριξη όσων νοσήσουν σοβαρά είναι ευθύνη της κυβέρνησης. Διαχρονικά και διακομματικά.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι νεκροί θα υπάρξουν. Σε μια πανδημία, αυτό είναι αναμενόμενο, ειδικά όταν το μέτρο αναφοράς είναι η Ιταλία ή η Ισπανία.
Η πρώτιστη ευθύνη της κυβέρνησης σήμερα είναι να μην φέρει κανένα γιατρό στην τρομακτική θέση να αποφασίζει ποιος θα ζήσει και ποιος θα πεθάνει, γιατί οι αναπνευστήρες δεν φτάνουν.
Μπορεί ο κ. Μητσοτάκης σε κάποιο από τα διαγγέλματα του, που τα κάνει τρεις φορές την εβδομάδα, να δεσμευτεί επ’ αυτού;
Μπορεί ένα, μόνο ένα, από τα κυβερνητικά διαγγέλματα να μην αφορά τι κάνει ή πρέπει να κάνει η κοινωνία, αλλά το τι κάνει ή πρέπει να κάνει η πολιτεία;
Εμείς θα συνεχίσουμε με τον πιο αποφασιστικό και πειθαρχημένο τρόπο να μένουμε σπίτι, να περιορίζουμε τη διάδοση της νόσου, να σπάσουμε όσο γίνεται περισσότερο την αλυσίδα μετάδοσης.
Θα αποδεχτούμε συνειδητά την απαγόρευση κάθε άσκοπης μετακίνησης εν μέσω πανδημίας, ξέροντας ότι υπάρχει ΚΑΙ ατομική ευθύνη.
Την αναλαμβάνουμε.
Θα αποκρούσουμε με οργή κάθε θρασύτατη απόπειρα κυβέρνησης και ΜΜΕ να ενοχοποιηθεί η κοινωνία για τις απώλειες.
Θα επιμείνουμε να θυμίζουμε την κρατική ευθύνη, όσο κι αν κρύβεται τεχνηέντως.
Δεν θα δώσουμε κανένα συγχωροχάρτι σε όσους έφεραν το σύστημα υγείας σε οριακή κατάσταση.
Δεν ξεχνάμε τίποτα, δεν συγχωρούμε κανέναν.
