Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατέληξε σε συμφωνία για το θέμα της (μη) επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία, όπως μετέδωσαν διεθνή μέσα ενημέρωσης. Για κλάματα υπήρξε η δουλοπρέπεια που εμφάνισε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ο ¨δεδομένος” Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος δεν ήθελε ούτε κάν να διανοηθεί την προβολή βέτο στο Συμβούλιο, προκειμένου να ενισχύσει τη διαπραγμευτική θέση της χώρας και να αλλάξει τα δεδομένα των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας. Δυστυχώς, κωμική ήταν και η αντίδραση της αξιωματικής αντιπολίτευσης του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος ΣΥΡΙΖΑ άσκησε άσφαιρη κριτική για την διαπραγμευτική στάση της κυβέρνησης, η οποία είναι άνευ νοήματος αν η Ελλάδα δεν είναι αποφασισμένη να προβάλει βέτο και να οδηγήσει σε κρίση την ΕΕ, αναδεικνύοντας ως μείζον περιφερειακό και ευρωπαικο πρόβλημα τον επεκτατισμό της Τουρκίας. Δυστυχώς η Ελλάδα δεν διαθέτει εθνική ηγεσία αλλά ένα πολιτικό κατεστημένο μετριότητας, δουλοπρέπειας και υποταγής.
Οι …”κυρώσεις” αυτές έχουν σκοπό να τιμωρηθεί η Άγκυρα για τις «παράνομες και επιθετικές» ενέργειές της στη Μεσόγειο εναντίον της Ελλάδας και της Κύπρου, διευκρίνισαν διπλωματικές και ευρωπαϊκές πηγές στο Γαλλικό Πρακτορείο. Όμως οι λεγόμενες κυρώσεις στις οποίες αναφέρονται οι πηγές είναι ανύπαρκτες και ποσώς ενοχλούν την τουρκική ηγεσία.
Πρόκειται για μία μεγάλη κοροϊδία, για την Αθήνα και τη Λευκωσία, εκ μέρους των Ευρωπαίων εταίρων τους, οι οποίοι ουσιαστικά δίνουν συγχωροχάρτι στην Τουρκία για την επιθετικότητά της στην Ανατολική Μεσόγειο και για τις προκλήσεις της εναντίον της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Της προσπάθειας να μην τιμωρηθεί η Τουρκία ηγήθηκε η Καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ, η οποία προστατεύει με αισχρό τρόπο την κατοχική δύναμη. Είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν βρήκαν να κάνουν μία αναφορά για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Στα Συμπεράσματα αναφέρεται χαρακτηριστικά:
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε ότι η ΕΕ έχει στρατηγικό ενδιαφέρον για την ανάπτυξη μιας συνεργασίας και μιας αμοιβαία επωφελούς σχέσης με την Τουρκία. Η προσφορά για μια θετική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας παραμένει στο τραπέζι, εάν η Τουρκία επιθυμεί να προωθήσει μια πραγματική εταιρική σχέση με την ΕΕ και τα κράτη μέλη της και να επιλύσει τις διαφορές μέσω του διαλόγου και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Σημειώνουμε ότι σύμφωνα με διπλωμάτες που έχουν γνώση του θέματος και τους οποίους επικαλείται το Politico, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε ενώπιον των άλλων ηγετών πως «είναι τουλάχιστον παράδοξο ότι οι ΗΠΑ ετοιμάζονται να επιβάλουν κυρώσεις κατά της Τουρκίας, ένα μέλος του ΝΑΤΟ, και η Ευρώπη έχει βαλτώσει σε “αν” και σε “αλλά”».
Σύμφωνα με την ανταποκρίτρια του OPEN, Μαρία Ψαρά:
Ύστερα από ανταλλαγή κειμένων, έντονες διαφωνίες και ένα μπρα-ντε-φερ άνευ προηγουμένου, οι ηγέτες της ΕΥρωπαϊκής Ένωσης, συμφώνησαν τελικά στο κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής για την Τουρκία. Το κείμενο που τελικά συμφωνήθηκε είναι σαφώς πιο σκληρό για την Τουρκία, αλλά στο θέμα των κυρώσεων παραμένει ίδιο, με ελάχιστες αλλαγές.
Σύμφωνα με το επίσημο κείμενο, οι βασικές αλλαγές είναι η διεύρυνση της κυπριακής λίστας για «παράνομες δραστηριότητες γεωτρήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο» -και όχι μόνο στην Κύπρο- και γι’ αυτό μάλιστα δίνεται η εντολή στον Ύπατο Εκπρόσωπο να «επεκτείνει τον σκοπό της κυπριακής λίστας και γίνεται πιο αναλυτικό στο τι ζητάει από τον Ζοζέπ Μπορέλ και την Κομισιόν: να συντάξει μια έκθεση στην κατάσταση των σχέσεων ΕΕ – Τουρκίας σε πολιτικό, οικονομικό επίπεδο και στις εμπορικές σχέσεις, κάτι που υπονοεί την τελωνειακή ένωση.
Ωστόσο, ο χρόνος χάριτος δίνεται στην Τουρκία ως τον Μάρτιο του 2021 και για να υπάρξει συντονισμός ΕΕ – ΗΠΑ στο θέμα της Ανατολικής Μεσογείου. Τέλος, το κείμενο ξεκαθαρίζει περαιτέρω ορισμένα σημεία, όπως ότι οι ηγέτες υποστηρίζουν την επανάληψη των συνομιλιών υπό τον ΟΗΕ για το Κυπριακό και «αναμένει το ίδιο από την Τουρκία».
Στο κείμενο συντηρείται η λογική της ΕΕ περί… καρότου και μαστιγίου παρόλο που η Τουρκία -κατά κοινή ομολογία- δεν έχει κάνει κανένα βήμα προς τη θετική κατεύθυνση. Ωστόσο, για την ΕΕ τονίζεται ότι έχει σημασία να παραμείνουν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας.
- Τι αναφέρεται στο κείμενο συμπερασμάτων
Πιο αναλυτικά, στο κείμενο των συμπερασμάτων αναφέρονται τα εξής:
1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επανήλθε στα συμπεράσματά του της 1-2ης Οκτωβρίου σχετικά με τις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία υπό το φως της κατάστασης στην Ανατολική Μεσόγειο. Δυστυχώς, η Τουρκία έχει εμπλακεί σε μονομερείς ενέργειες και προκλήσεις και κλιμάκωσε τη ρητορική της εναντίον της ΕΕ, των κρατών μελών της ΕΕ και των Ευρωπαίων ηγετών.
Οι τουρκικές μονομερείς και προκλητικές δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο συνεχίζονται, συμπεριλαμβανομένης της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της Κύπρου. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημείωσε την απόσυρση του πλοίου Oruc Reis από την Τουρκία και επιμένει σε διαρκούσα αποκλιμάκωση έτσι ώστε να επιτρέψει την γρήγορη επανάληψη και ομαλή συνέχιση των άμεσων διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
2. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε ότι η ΕΕ έχει στρατηγικό ενδιαφέρον για την ανάπτυξη μιας συνεργασίας και μιας αμοιβαία επωφελούς σχέσης με την Τουρκία. Η προσφορά για μια θετική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας παραμένει στο τραπέζι, εάν η Τουρκία επιθυμεί να προωθήσει μια πραγματική εταιρική σχέση με την ΕΕ και τα κράτη μέλη της και να επιλύσει τις διαφορές μέσω του διαλόγου και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Η προτεινόμενη ατζέντα θα μπορούσε να καλύψει τους τομείς της οικονομίας και του εμπορίου, των επαφών μεταξύ ανθρώπων, των διαλόγων υψηλού επιπέδου και της συνεχούς συνεργασίας σε θέματα μετανάστευσης. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει τη σημασία της διατήρησης των διαύλων επικοινωνίας ανοιχτών μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας. Η ΕΕ είναι επίσης πρόθυμη να συνεχίσει να παρέχει οικονομική βοήθεια για την υποστήριξη φιλοξενίας Σύρων προσφύγων και των κοινοτήτων υποδοχής τους στην Τουρκία και να συνεργαστεί για την υπεύθυνη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών πρός όλα τα κράτη μέλη και να εντείνει την προσπάθεια για την καταπολέμηση των δικτύων διακινητών.
3. Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματα της 1ης και 2ας Οκτωβρίου, η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη στην υπεράσπιση των συμφερόντων της και των συμφερόντων των κρατών μελών της καθώς και στην προάσπιση της περιφερειακής σταθερότητας. Από την άποψη αυτή, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο:
- καλεί το Συμβούλιο να προετοιμάσει πρόσθετες καταχωρίσεις βάσει της απόφασής της 11ης Νοεμβρίου 2019 που αφορά περιοριστικά μέτρα σε σχέση με τις άνευ άδειας τουρκικές γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
- καλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Κομισιόν, να υποβάλουν εκθέσεις σχετικά με την πορεία των πολιτικών και οικονομικών σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας, καθώς και για τις επιλογές και εργαλεία για το πως θα προχωρήσουμε, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης του εύρους της παραπάνω απόφασης για εξέταση το αργότερο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου 2021.
4. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδίκασε τα τουρκικά μονομερή βήματα στο Βαρώσι, ζήτησε τον πλήρη σεβασμό των ψηφισμάτων 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υποστηρίζει την γρήγορη επανέναρξη των συνομιλιών υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών και παραμένει πλήρως δεσμευμένο σε μια συνολική λύση του κυπριακού προβλήματος, στο πλαίσιο του ΟΗΕ, ευθυγραμμισμένη με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και τις αρχές στις οποίες εδράζεται η ΕΕ. Αναμένει το ίδιο και από την Τουρκία. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφωνεί ότι με την επανέναρξη των συνομιλιών υπό την αιγίδα του ΓΓ του ΟΗΕ, η ΕΕ θα έχει απεσταλμένο στην αποστολή καλών υπηρεσιών του ΟΗΕ.
5. Το Ευρωπαϊκό συμβούλιο ζητά από τον Ύπατο Εκπρόσωπο να προχωρήσει την πρόταση για την πολυμερή διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο.
6. Η ΕΕ θα ζητήσει συνεργασία για τα θέματα που σχετίζονται με την Τουρκία και την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: «Τα μέτρα που αποφασίστηκαν θα είναι κυρώσεις σε βάρος προσώπων, και ενδέχεται να υπάρξουν επιπρόσθετα μέτρα εάν η Τουρκία συνεχίσει τις ενέργειές της», διευκρίνισε ο ένας από τους Ευρωπαίους διπλωμάτες.
Σύμφωνα με το Politico, το τρίτο σχέδιο συμπερασμάτων διατηρεί την αναφορά προηγούμενου σχεδίου στη Σύνοδο του ερχόμενου Μαρτίου, «σκληραίνει» κατά τι τη γλώσσα έναντι της Τουρκίας και προσθέτει «πινελιές» για το μεταναστευτικό.
Συγκεκριμένα, καλεί την Τουρκία σε υπεύθυνη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών και σε αύξηση των προσπαθειών καταπολέμησης των δικτύων διακίνησης.
Η γλώσσα για τις κυρώσεις παραμένει η ίδια με ελάχιστες αλλαγές -όπως ότι καλεί τον Ζοζέπ Μπορέλ, τον κορυφαίο διπλωμάτη της Ένωσης, να κάνει μία αποτίμηση της κατάστασης «στην περιοχή» και όχι μόνο «στην Ανατολική Μεσόγειο» προκειμένου να αποφασιστούν τα επόμενα βήματα το Μάρτιο. Στην αναφορά αυτή θα πρέπει να περιλαμβάνεται και η «λειτουργία της τελωνειακής ένωσης».
Επίσης, καθιστά πιο ξεκάθαρα ορισμένα σημεία, όπως ότι το Συμβούλιο υποστηρίζει την επανάληψη των συνομιλιών υπό τον ΟΗΕ για το Κυπριακό και «αναμένει το ίδιο από την Τουρκία».
Πληροφορίες από AFP και Politico μέσω του ΑΠΕ-ΜΠΕ
Βρυξέλλες, Belgium