Η αμφιλεγόμενη στρατηγική της Σουηδίας απέναντι στον κορονοϊό κράτησε ανοιχτό μεγάλο μέρος της οικονομίας της. Παρ’ όλα αυτά η χώρα κατευθύνεται ολοταχώς προς τη χειρότερη οικονομική ύφεση που έχει βιώσει από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η μεγαλύτερη οικονομία της σκανδιναβικής χερσονήσου αναμένεται να σημειώσει συρρίκνωση της τάξης του 7%, σύμφωνα με τα όσα δήλωσε την Τρίτη η υπουργός οικονομικών Μαγκνταλένα Άντερσον. Λίγο μετά την ανακοίνωσή της, η υπηρεσία χρέους αποκάλυψε τον ιστορικό τριανταπλασιασμό του δανεισμού με στόχο την κάλυψη των έκτακτων εξόδων που προέκυψαν από την απώλεια θέσεων εργασίας. Ξεχωριστή μελέτη αποκάλυψε πως το 40% των σουηδικών επιχειρήσεων απειλούνται με πτώχευση.
Το αμφιλεγόμενο μοντέλο της Σουηδίας για τον περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας έχει οδηγήσει σε έντονη εικοτολογία για το μέλλον της χώρας. Αν και η Σουηδία έχει ξεπεράσει σε αριθμό θανάτων τις γειτονικές της χώρες που εφάρμοσαν αυστηρότερα μέτρα, ορισμένοι ειδικοί εκτιμούσαν ότι αν μη τι άλλο θα κατάφερνε να αποφύγει μέρος των οικονομικών επιπτώσεων. Ωστόσο, τα τελευταία στοιχεία καταρρίπτουν και αυτή την ελπίδα.
Η Άντερσον τόνισε ότι η χώρα της είναι πλέον αντιμέτωπη με μια «εξαιρετικά σφοδρή οικονομική κρίση». Επιπλέον, σημείωσε ότι «η έντονη οικονομική ύφεση εξελίσσεται πιο γρήγορα από ό,τι περιμέναμε».
Ο Marten Bjellerup, επικεφαλής οικονομολόγος της υπηρεσίας χρέους στη Στοκχόλμη δήλωσε ότι πιστεύει πως η Σουηδία θα τα καταφέρει «λίγο καλύτερα» από άλλες χώρες, όμως αναγνώρισε ότι «η διαφορά είναι οριακή».
Το σουηδικό μοντέλο
Η Σουηδία κράτησε ανοιχτά τα καταστήματα, τα εστιατόρια, τα γυμναστήρια και τα σχολεία σε όλη τη διάρκεια της πανδημίας, ενώ ενθάρρυνε τους πολίτες να συμπεριφερθούν βάσει κοινής λογικής και να ακολουθήσουν τις οδηγίες κοινωνικής αποστασιοποίησης.
Ωστόσο, ως οικονομία που στηρίζεται στο εμπόριο, δεν ήταν ικανή να αντέξει το παγκόσμιο σοκ που πυροδότησαν τα εκτεταμένα lockdown σε άλλες περιοχές του πλανήτη.
«Η οικονομία θα υποστεί πιέσεις μέχρι την ανάκαμψη της υπόλοιπης ηπείρου, καθώς εξαρτάται από την εξωτερική ζήτηση», σημειώνει ο Ντέιβιντ Όξλεϊ της Capital Economics.
Περίπου το μισό ΑΕΠ της Σουηδίας προέρχεται από τις εξαγωγές και ορισμένες από τις πιο διάσημες εταιρείες της χώρας, όπως η Volvo και η Electolux έχουν ήδη προχωρήσει σε περικοπές χιλιάδων θέσεων εργασίας καθώς η ζήτηση ελαχιστοποιείται.
Μια βιώσιμη προσέγγιση
Η σουηδική κυβέρνηση έχει τονίσει επανειλημμένα ότι η στρατηγική της απέναντι στην πανδημία δεν προκύπτει από την αντιμετώπιση της οικονομίας ως προτεραιότητα σε σχέση με τις ανθρώπινες ζωές. Αντ’ αυτού, ο επικεφαλής επιδημιολόγος της χώρας, Άντερς Τέγκνελ, δηλώνει ότι η προσέγγισή του είναι περισσότερο βιώσιμη απέναντι σε έναν ιό που κατά πάσα πιθανότητα θα συνεχίσει να υπάρχει για πολύ καιρό ακόμη.
Η θεωρία του Τέγκνελ χαίρει ευρείας αποδοχής από τους Σουηδούς και έχει καταφέρει να βρει κάποια υποστήριξη εκ μέρους του ΠΟΥ. Ο Μάικλ Ράιαν, διευθυντής του προγράμματος του ΠΟΥ για τις έκτακτες υγειονομικές ανάγκες, πρόσφατα ανέφερε: «Αν πρόκειται να κινηθούμε προς μια νέα κανονικότητα, από πολλές απόψεις η Σουηδία αποτελεί το μοντέλο του μέλλοντος».
Προς το παρόν όμως η σουηδική εμπειρία δείχνει πως δεν υπάρχουν και πολλά οικονομικά πλεονεκτήματα από τη διατήρηση μιας ανοιχτής οικονομίας κατά τη διάρκεια μιας πανδημίας.
Όταν ερωτήθηκε για το ενδεχόμενο η Σουηδία να ανακάμψει γρήγορα από την κρίση, η υπουργός οικονομικών Άντερσον προειδοποίησε: «Κάτι τέτοιο δεν φαίνεται πολύ πιθανό προς το παρόν. Περιμένουμε ένα πιο παρατεταμένο σενάριο».
Nuntiusweb