«Δύο ανεξάρτητα ομόσπονδα κράτη με μια κατ’ όνομα κεντρική κυβέρνηση»
Το Σάββατο 18 Δεκεμβρίου 2021 η βρετανική Mail της Κυριακής, αποκάλυψε ότι ο αρμόδιος διαπραγματευτής για το Brexit, λόρδος Ντέιβιντ Φροστ είχε δώσει προ ημερών παραίτηση στον Βρετανό Πρωθυπουργό λόγω διαφωνιών με την πολιτική του τελευταίου. Το βράδυ της ίδιας μέρας δημοσιοποιήθηκε και η απάντηση του Πρωθυπουργού εκφράζοντας την λύπη του για την απόφαση του αξιωματούχου του.
Ο πρώην επικεφαλής διαπραγματευτής του Brexit, πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι έχει άμεση σχέση με την Κύπρο.
Ο εν λόγω αξιωματούχος, γεννηθείς το 1965, αφού πέρασε από το Nottingham High School, το St. John’s College Oxford, όπου πήρε το ΜΑ του στα Γαλλικά και την Ιστορία, ξεκίνησε την σταδιοδρομία του στο Φόρεϊν Όφις το 1987. Πολύ σύντομα διορίστηκε στη Βρετανική Υπάτη Αρμοστεία στη Λευκωσία, όπου έμαθε Ελληνικά και ήταν υπεύθυνος για το κυπριακό πρόβλημα. Το 1993 μετατέθηκε στις Βρυξέλλες, ως μέλος της Αντιπροσωπίας του Ηνωμένου Βασιλείου στην ΕΕ…
Στις 9 Αυγούστου 1990, λοιπόν, καθώς υπηρετούσε στην Λευκωσία, και παρόλο του νεαρού της ηλικίας του, ο Ντέιβιντ Φρόστ (D. G. H. Frost ) έστειλε στο Λονδίνο μια μακροσκελή έκθεση με εισηγήσεις/προτάσεις για λύση του Κυπριακού. Έβρισκε ότι η μόνη αποτελεσματική λύση που ανταποκρινόταν στα βρετανικά κριτήρια ήταν μια εικονική νομιμοποίηση του στάτους κβο που μπορούσε να πάρει τη μορφή δύο σχεδόν ανεξαρτήτων ομόσπονδων κρατών με μία τίποτα περισσότερο από κατ’ όνομα κεντρική κυβέρνηση (παρά μια πραγματική αναγνώριση της «ΤΔΒΚ»).
«Αυτή η πολιτική συνοψίζεται στο να τεθούν περισσότερες πιέσεις πάνω στους Ελληνοκύπριους να δεχθούν μια λύση που θεωρούν απαράδεκτη. Αυτό θα ενοχλήσει βραχυπρόθεσμα τις σχέσεις μας μαζί τους, γι’ αυτό θα χρειαστούμε διεθνή κάλυψη για να το καταφέρουμε. Αυτό θα γίνει είτε με ανανέωση της πρωτοβουλίας του ΓΓ του ΟΗΕ είτε με το να τον ενθαρρύνουμε να απομακρυνθεί για μια πρωτοβουλία από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα και τις ΗΠΑ. Ίσως να χρειαζόμαστε να ρισκάρουμε βραχυπρόθεσμα πολιτικό κόστος για χάρη μακροπρόθεσμης σταθερότητας…», έγραψε τότε, μεταξύ άλλων, ο κ. Φρόστ.
Ας θυμηθούμε ότι λίγο αργότερα μας σέρβιραν ένα «σχέδιο» μέσω του τότε ΓΓ του ΟΗΕ, Μπούτρος Μπούτρος Γκάλι λεγόμενο «Ιδέες Γκάλι». Αμφότεροι τότε Γλ. Κληρίδης και Γ. Μάτσης (ΔΗΣΥ) δήλωσαν ότι ήταν αγγλικής προελεύσεως. Και γνωμάτευση – ελέω προεδρικών εκλογών – από τρεις συνταγματολόγους που κάλεσε ο Γλ. Κληρίδης – ότι ήταν «Συνομοσπονδία».
Βέβαια ο νεαρός τότε Ντέιβιντ Φρόστ έκτισε τις προτάσεις του με βάση προηγούμενες εκθέσεις, μελέτες και πολιτική του Φόρειν ΄Οφις για «λύση» του Κυπριακού. Και εξηγώ:
Όπως έγραψα σε πολλά άρθρα μου και στα βιβλία μου, με γνώση των μελετών μου στο Βρετανικό Εθνικό Αρχείο, οι Βρετανοί είχαν ετοιμάσει σχέδια για ανασύσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας σε «δύο συνιστώντα κράτη» από τις 3.1.1964. Σχεδιαστής και επικεφαλής τότε του Τμήματος Σχεδιασμού του Φόρειν ΄Οφις ο Sir Crispin Tickell, (Σερ Κρίσπιν Τίκκελ).
Το 1987 η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Κοινοτήτων αποφάσισε λύση Συνομοσπονδίας.
Πριν τις συνομοσπονδιακές βρετανικές «Ιδέες Γκάλι» προηγήθηκε το διαβόητο ψήφισμα 649/90 του Συμβουλίου Ασφαλείας που έγραψαν οι Βρετανοί και δέχθηκε δίχως εξουσιοδότηση από το λαό ο τότε Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Γιώργος Βασιλείου. Και ποίος ήταν τότε ο Βρετανός Μόνιμος Αντιπρόσωπος του Ηνωμένου Βασιλείου στον ΟΗΕ ; O Sir Crispin Tickell! Ο οποίος το 1964 ήταν υπεύθυνος στο Φόρειν ΄Οφις για την προετοιμασία ανασύστασης της Κυπριακής Δημοκρατίας σε «δύο ομόσπονδα συνιστώντα κράτη »!
Ο Sir Crispin Tickell ενόσω στο Τμήμα Σχεδιασμού του Φόρειν ΄Οφις τον ίδιο χρόνο (1964) ετοίμασε και μακροπρόθεσμο σχέδιο με τίτλο «Το Μέλλον της Κύπρου». Με ημερομηνία 14 Φεβρουαρίου 1964 με την υπογραφή του. Βλέποντας 10 χρόνια μπροστά, για λύση γεωγραφικής ομοσπονδίας όπως ζητούσαν έκτοτε οι Τούρκοι βάση των σχεδιασμών Δρ. Νιχάτ Ερίμ… Το σχέδιο αναφερόταν σε τρείς πιθανές λύσεις με εδαφικό διαχωρισμό. Διχοτόμηση μέσω διπλής ΄Ενωσης, διχοτόμηση μέσω ομοσπονδίας – συνομοσπονδίας ίσως, με ειδικές σχέσεις με την Ελλάδα και την Τουρκία αντίστοιχα ή ομοσπονδία χωρίζοντας τη νήσο σε καντόνια, ένα ή δυο εκ των οποίων να ήταν τουρκικά..
Στο στρατηγικό μακροπρόθεσμο σχεδιασμό του Φόρειν ΄Οφις περιλαμβανόντουσαν και πρόνοιες για την χρησιμοποίηση του 6ου αμερικανικού στόλου και του βρετανικού βασιλικού ναυτικού, για να εμποδίσουν τα ελληνικά πλοία από το να διασχίσουν το Αιγαίο εις βοήθεια της Κύπρου… Και κατέληγε ο Σερ Κρίσπιν Τίκκελ:
«…Οι εισηγήσεις για τις πιο πάνω διάφορες επιλογές δράσης, θα πάρουν χρόνο μέχρι να φέρουν αποτελέσματα. Από μια άποψη τουλάχιστον ο χρόνος είναι με το μέρος μας στο νησί. Ότι και να συμβεί είναι σίγουρο ότι η σημερινή μετακίνηση πληθυσμού θα συνεχιστεί με τους Tούρκους να μαζεύονται στη βόρεια πλευρά του νησιού. ΄Οσο πιο πολύ επιτυγχάνεται αυτό, τόσο πιο ενδεικτική και αποδεκτή θα είναι η λύση του είδους…»
Την σκυτάλη από τον Σερ Κρίσπιν Τίκκελ στον ΟΗΕ πήρε ο αντικαταστάτης του, γνωστός πλέον Σερ Ντέιβιντ Χάνει. Και προχώρησε με το ψήφισμα 750/92 …
Στις 28 Ιανουαρίου 1999 ο Sir Crispin Tickell έδωσε συνέντευξη στο Churchill College, Cambridge, στην οποίαν αποκάλυψε πολλά για τον ρόλο και την υπηρεσία του στη βρετανική πολιτική και διπλωματία. Μίλησε για τους σχεδιασμούς που έκαναν στο τμήμα σχεδιασμού του Φόρεϊν Όφις και είπε, μεταξύ άλλων: «Γράφαμε μακροπρόθεσμα έγγραφα πολιτικής. Π.χ. γράψαμε για τις μελλοντικές μας σχέσεις με τη Σοβιετική Ένωση… με την Κούβα… Ήμουν γραμματέας της ομάδας εργασίας για το Υπουργικό για τη διαμόρφωση του κόσμου 10 χρόνια μπροστά…»
Οι αποκαλυπτικές προτάσεις Frost του 1990, μας επιβεβαίωσαν την διαχρονική συνέχεια των βρετανικών σχεδιασμών εις βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, ως επίσης και το πώς και γιατί χρησιμοποιούνται εσαεί οι Αμερικανοί ως υποχείριοι των σχεδιασμών τους…
Σήμερα, και οι τρείς βρετανοί συγγραφείς του Φόρειν ΄Οφις για το «Μέλλον της Κύπρου» βρίσκονται εν ζωή.
Φανούλα Αργυρού
Ερευνήτρια/δημοσιογράφος
