Όσο επεκτείνεται το διάστημα που υποχρεωτικά «μένουμε στο σπίτι», τόσο φουντώνουν οι συνωμοσιολογίες γύρω από τη γέννεση και τον περίπατο του κορονοϊού στην υφήλιο. Ολοένα περισσότεροι, με βάση διάφορα δεδομένα, που συνδυάζουν πραγματικότητα και φαντασία, καταλήγουν στην υποστήριξη ποικίλων εκδοχών. Δεν ρέπω προς συνωμοσιολογίες, αλλά και δεν μπορώ να αρνηθώ ότι αυτές διαμορφώνουν, ολοένα και μεγαλύτερο τμήμα της ροής των γεγονότων, εθνικών και παγκόσμιων. Και για την περίπτωση της συνωμοσιολογίας γύρω από τον κορονοϊό, πιστεύω ότι κάποιες πλευρές του ενδέχεται να απειλούν, και μάλιστα σοβαρά, την παγκόσμια ειρήνη.
Συνωμοσίες γύρω από έναν εργαστηριακά κατασκευασμένο κορονοϊό
Η πρώτη από τις υποτιθέμενες αυτές συνωμοσίες υποστηρίζει ότι ο ιός είναι εργαστηριακό προϊόν, του οποίου η δημιουργία αποφασίστηκε ενσυνείδητα, για να θιγεί η οικονομία. Αλλά ποια οικονομία; Στο σημείο αυτό μεταφερόμαστε, αναγκαστικά, στον εμπορικό και τεχνολογικό πόλεμο, που για καιρό μαίνεται ανάμεσα στις ΗΠΑ και στην Κίνα, για την εξασφάλιση της παγκόσμιας κυριαρχίας. Αυτός ο πόλεμος μεταλλάσσεται, τώρα, σε βιολογικό. Όμως, εδώ, προκύπτει το πρώτο «μπέρδεμα», δεδομένου ότι οι συνωμοσιολόγοι οφείλουν να αποφασίσουν ποια από τις δύο υπερδυνάμεις, η Αμερική ή η Κίνα, είχε μεγαλύτερο και πιο πιεστικό συμφέρον ή, ακόμη, και εντονότερη απειλή από δυσάρεστες εξελίξεις στον περίγυρό της, ώστε να πειστεί να αποφασίσει να προσφύγει σε μια τόσο απάνθρωπη, τόσο επικίνδυνη, αλλά και τόσο αβέβαιης έκβασης λύση. Δηλαδή, ποια από τις δύο υπερδυνάμεις ήταν αυτή που αποφάσισε εν ψυχρώ να εξολοθρεύσει εκατομμύρια κατοίκους στη Γη, χωρίς να εξαιρούνται και πολίτες της δικής της χώρας. Η απάντηση, που θολώνει ακόμη περισσότερο αυτή τη συνωμοσιολογία, είναι ότι σε κάποιο βαθμό «και οι δύο υπερδυνάμεις» προσφέρουν ερείσματα, τα οποία σε καταστάσεις έντασης θα μπορούσαν θεωρητικά να τι ς σπρώξουν σε αποφάσεις μοιραίες για την ανθρωπότητα.
Οι δύο υπερδυνάμεις σε αγώνα παγκόσμιας πρωτιάς
Με βάση την ανάλυση της αντιπαλότητας των δύο υπερδυνάμεων, που επιχειρώ στο βιβλίο μου Το τέλος της οικονομικής κυριαρχίας της Δύσης και η εισβολή της Ανατολής, η ανάβαση της Κίνας στην κορυφή του κόσμου, από όπου θα εκτοπίσει τις ΗΠΑ, είναι ζήτημα ελάχιστου χρόνου. Συνεπώς, εύκολα καταρχήν θα μπορούσε να υποστηριχθεί, στα πλαίσια μιας από τις πολλές συνωμοσιολογίες που κυκλοφορούν, ότι η Αμερική δημιούργησε αυτή την κατάσταση, για να σταματήσει την πορεία της Κίνας προς το θρίαμβο. Παράλληλα, ωστόσο, δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί και το επιχείρημα, ότι και η Κίνα θα είχε ενδιαφέρον να δημιουργήσει και να κυκλοφορήσει τον μολυσματικό ιό για να συντομεύσει το χρόνο που θα την έστεφε κυρίαρχη της Γης. Πως, όμως, λογικά να υποστηριχθεί ότι οι ΗΠΑ είχαν αυτή την εγκληματική πρωτοβουλία, να σπείρουν δηλαδή το θάνατο στην υφήλιο αφού, από όσο μπορεί να κρίνει κανείς, δεν αμφισβητείται από πουθενά, ότι ο κορονοϊός έχει κινέζικη εθνικότητα και ότι πέρασε τη βρεφική του ηλικία με τη φροντίδα κινέζας νυχτερίδας ή και κινέζου αρουραίου. Το σενάριο αυτό, με «εγκληματία» την Κίνα, εμπλουτίζεται στη συνέχεια από την Αμερική, η οποία ανήκει στην κατηγορία των οικονομιών που πήραν, με καθυστέρηση, μέτρα προφύλαξης εναντίον της εξάπλωσης του ιού. Εξαιτίας αυτής της καθυστέρησης υπήρξε υψηλός αριθμός νεκρών, από τον κορονοϊό. Πέρα, όμως, από τις ανθρώπινες απώλειες, οι πρώτες ενδείξεις δείχνουν ότι η αμερικανική οικονομία έχει θιγεί πολύ βαρύτερα από την αντίστοιχη της Κίνας (βλ. προηγούμενα σχετικά άρθρα μου στο Slpress). H εξέλιξη αυτή ενδέχεται να αποδειχθεί μοιραία για την μη επανεκλογή του Τραμπ στην προεδρεία, δεδομένου ότι η καλή πορεία της αμερικανικής οικονομίας ήταν το κατεξοχήν δυνατό του χαρτί. Είναι, άλλωστε, ο λόγος για τον οποίο, παρά τον μεγάλο αριθμό των θυμάτων από τη λοίμωξη, που φευ εξακολουθεί, ο Τραμπ πιέζει για την άμεση επανεκκίνηση της αμερικανικής οικονομίας.
Παραμένοντας στις ΗΠΑ και στο απέραντο πεδίο της συνωμοσιολογίας, αυτόματα ξεπηδούν και άλλες εκδοχές. Όπως είναι γνωστό, ο Τραμπ, από την αρχή της θητείας του έγινε στόχος συνεχών κατηγοριών από τη σωρεία των αμείλικτων εχθρών του, που δεν είναι Κινέζοι. Πρόκειται για τους φανατικούς οπαδούς της παγκοσμιοποίησης, που η προεδρική ρήση «Πρώτη η Αμερική», σμπαράλιασε τα, τεραστίων διαστάσεων, συμφέροντα τους. Και τούτο επειδή στο περιεχόμενο τού «Πρώτη η Αμερική», δεν υπάρχουν περιθώρια για την παγκοσμιοποίηση, που έχει υποκατασταθεί από το κράτος-Εθνος, τα ελεγχόμενα σύνορα και τον κρατικό παρεμβατισμό. Πως, λοιπόν, να αποκλειστεί και άλλο ένα ακόμη συνωμοσιολογικό σενάριο; Αυτό, δηλαδή, που θα ήθελε τους ακραιφνείς οπαδούς της παγκοσμιοποίησης, οι οποίοι άλλωστε βρίσκονται από την αρχή της θητείας του Τραμπ, στη βάση των συνεχών κατηγοριών εναντίον του, να έχουν χαλκεύσει τις συνθήκες της οικονομικής επιδείνωσης της Αμερικής (με ή χωρίς τη βοήθεια του κορονοϊού), που ενδέχεται να αποτελέσει τη χαριστική βολή για τον Τραμπ, και τις ελπίδες αναβίωσης της παγκοσμιοποίησης;
Συνωμοσίες γύρω από την καραντίνα
Οι συνωμοσίες γύρω από τον κορονοϊό δεν εξαντλούνται στους στόχους και τις διαμάχες των ηγετών των δύο υπερδυνάμεων, αλλά αντιθέτως επιστρατεύουν και τις μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες, αλλά και τις σκοτεινές φιλοδοξίες ηγετών του κόσμου, που προσπαθούν να εξασφαλίσουν έτσι υπερεξουσίες και καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτή η νέα κατηγορία εκδοχών του ιού, απορρίπτει την τρέχουσα, αυτήν δηλαδή που βασίζεται στην αντιπαλότητα των δύο υπερδυνάμεων και που δέχεται ότι ο ιός είναι θανάσιμα επικίνδυνος. Συγκεκριμένα, η συμπληρωματική αυτή συνωμοσιολογία, που όπως φαίνεται κερδίζει καθημερινά οπαδούς, υποστηρίζει ότι η επικινδυνότητα του κορονοϊού, ουδόλως δικαιολογεί τη γενική παράλυση των οικονομιών. Αντιθέτως, η νάρκωση των οικονομιών επιβάλλεται κατά τους οπαδούς αυτής της άποψης, από την υποβολιμαία κινδυνολογία γύρω από αυτόν, και από την έντεχνη δημιουργία πανικού, η οποία εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα. Για να αποδείξουν τα λεγόμενά τους, όσοι δυσανασχετούν για τον εγκλεισμό στα σπίτια μας, προσκομίζουν στατιστικά δεδομένα από όλο τον κόσμο, που όντως αποδεικνύουν ότι το ποσοστό θανάτων από τον κορονοϊό αποτελεί κλάσμα του αντίστοιχου άλλων ασθενειών. Θα πρέπει εδώ να προστεθεί ότι, σε παγκόσμια βάση υπάρχουν πολυάριθμοι, και σοβαροί επιστήμονες, που υποστηρίζουν ότι πρόκειται περί καθαρής τρέλας η απομόνωση του πληθυσμού, για εβδομάδες και μήνες, αφήνοντας να εννοηθεί ότι πίσω από αυτήν υποκρύπτονται σκοτεινά συμφέροντα. Αλλά, ποια μπορεί να είναι αυτά τα συμφέροντα που εξυπηρετούνται από τον εγκλεισμό του γήινου πληθυσμού στα σπίτια του; Η πρώτη ερμηνευτική προσπάθεια αποκάλυψης αυτών των συμφερόντων υποδεικνύει τις μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες, οι οποίες προσδοκούν μέσα από τον πανικό των κατοίκων του πλανήτη τη δημιουργία τεραστίων κερδών από το εμβόλιο εναντίον του ιού. Η παρασκευή αυτού του σχεδόν πια μυθικού εμβολίου αναμένεται με αγωνία και είναι σίγουρο ότι δεν θα υπάρξει κάτοικος της Γης που να μην το χρησιμοποιήσει. Οι συνωμοσιολόγοι αυτής της επιλογής συμπληρώνουν τα επιχειρήματά τους και με τη διαβεβαίωση ότι υπάρχουν ήδη φτηνά και αποτελεσματικά φάρμακα, που καταπολεμούν τον κορονοϊό, αλλά που δεν χρησιμοποιούνται σε ευρεία κλίμακα διότι δεν είναι κερδοφόρα.
Η δεύτερη κατεύθυνση των επιχειρημάτων των συνωμοσιολόγων που εναντιώνονται κατά της καραντίνας είναι, όντως, πολύ σοβαρά και αναφέρονται σε κινδύνους υπαρκτούς, που απειλούν την ανθρωπότητα, που προϋπήρχαν αυτού του εγκλεισμού μας στα σπίτια μας, αλλά που σαφέστατα ενισχύονται χάρη στην εντολή «μένουμε μέσα». Πρόκειται για τις θεσμικές μεταβολές, που λαμβάνουν χειμαρρώδεις διαστάσεις, στις σύγχρονες οικονομίες, ως τμήμα των γενικότερων επιπτώσεων της παγκοσμιοποίησης, και που εξασφαλίζουν μόνιμο περιορισμό των ατομικών ελευθεριών. Υποστηρίζεται ότι με τη βοήθεια της καραντίνας οι πολίτες δέχονται τη στέρηση πολλών από τα ατομικά τους δικαιώματα, έτσι που αυτή γίνεται συνήθεια και θα είναι εύκολο να συνεχιστεί και μετά το τέλος της πανδημίας. Είναι σίγουρο ότι κατά την πανδημία οι πολίτες θέτουν αδίστακτα την περιφρούρηση της ζωής τους επάνω από τις ατομικές τους ελευθερίες. Και είναι ακόμη βέβαιο ότι, κατά την περίοδο της βασιλείας του κορονοϊού, οι οικονομίες με λαϊκίστικες κυβερνήσεις ή/και κυβερνήσεις ανελεύθερης δημοκρατίας αποδείχθηκαν πιο αποτελεσματικές στην αντιμετώπισή του, από τις άλλες με φιλελεύθερη δημοκρατία. Ωστόσο, οι συνωμοσιολόγοι αυτής της κατεύθυνσης θα έπρεπε να είναι σε θέση να απαντήσουν σχετικά με το ποιοί¸από τους σύγχρονους ηγέτες του κόσμου, κρύβονται πίσω από την επιβολή αυτής της καραντίνας. Οπωσδήποτε, ο Κινέζος ηγέτης είναι υπερπλήρης εξουσιών. Όσο για τον Τραμπ, παρότι έχει εκφράσει στο παρελθόν την επιθυμία του για περισσότερες εξουσίες, όμως στην παρούσα φάση ο σχεδιασμός της επανεκλογής του απορροφά το 100% των ανησυχιών και των ενεργειών του. Και, ακριβώς αυτή η καραντίνα την καθιστά πολύ δυσκολότερη.
Η συνωμοσιολογία ενδέχεται να οδηγήσει στον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο
Πρόκειται για την τρομακτικότερη προοπτική, η πιθανότητα πολεμικής σύγκρουσης ανάμεσα στις ΗΠΑ και στην Κίνα με αφορμή τον κορονοϊό. Οι σχετικές ενδείξεις κάθε άλλο παρά είναι καθησυχαστικές. Στο παγκόσμιο τοπίο κλιμακώνονται και αγριεύουν οι διενέξεις, ανάμεσα σε ΗΠΑ και Κίνα, με επίκεντρο πάντοτε τον κορονοϊό και τις επιπτώσεις του, και άρχισε να μυρίζει μπαρούτι. Είναι οι κακές προγνώσεις για αργή ανάκαμψη της αμερικανικής οικονομίας, που εκτιμάται ότι θα υποστεί ύφεση ίση με 11%. Είναι η πτώση της ζήτησης και η ταχύτατα ανερχόμενη ανεργία. Και από την άλλη πλευρά, η Κίνα μπόρεσε να καταπολεμήσει τη λοίμωξη σε περίπου δυόμισι μήνες, ενώ και η επανεκκίνηση της οικονομίας της συντελείται με γοργούς ρυθμούς. Ιδιαίτερα, εξάλλου, ανησυχητικό για τον Τραμπ είναι και το γεγονός της ανερχόμενης διπλωματικής εμβέλειας, της Κίνας, που φρόντισε να εξασφαλίσει γιατρούς, φάρμακα και μάσκες για τις ανέτοιμες για την πανδημία χώρες, σε αντίθεση με τη Δύση, που αρνήθηκε «να δώσει νερό στον άγγελό της». Ωστόσο, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι διστάζουν να δεχθούν αυτές τις προσφορές της Κίνας, παρότι τις χρειάζονται πολύ, για να μην ενισχύσουν την προπαγάνδα της Κίνας, που αποβλέπει στην εξασφάλιση συμπάθειας από τη Δύση. Καθώς οι προεδρικές εκλογές πλησιάζουν, ο πλανητάρχης φαίνεται να εξαγριώνεται, με τις συχνές προβλέψεις που βλέπουν τώρα το φως της δημοσιότητας και που συμφωνούν για το ότι η Κίνα με το τέλος του κορονοϊού, αλλά και εξαιτίας του, θα έχει ήδη αναρριχηθεί στην κορυφή του κόσμου. Έτσι, πριν λίγες ημέρες, το μένος του πλανητάρχη στράφηκε εναντίον της Κίνας, μέσω του ΠΟΥ, και χωρίς περιστροφές κατηγόρησε τον Αιθίοπα επικεφαλής του, ως συνεργό στο κινέζικο «έγκλημα» της αργοπορημένης πληροφόρησης της υφηλίου, σχετικά με την πανδημία. Στη συνέχεια και ως εισαγωγή, από ότι φαίνεται, σε βαρύτερα τιμωρητικά μέτρα, ο Τραμπ πάγωσε την αμερικανική συνδρομή προς τον ΠΟΥ, αξίας $400 δισεκατομμυρίων. Μήπως, οι εξελίξεις, επικαιροποιούν το «σύνδρομο του Θουκυδίδη», που προκάλεσε τον Πελοποννησιακό Πόλεμο, και η υφήλιος βρίσκεται στα πρόθυρα ενός Γ’ Παγκόσμιου Πολέμου;
*Μαρία Νεγρεπόντη-Δελιβάνη, συγγραφέας-πρόεδρος του Ιδρύματος Δελιβάνη, μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Ρουμανίας και πρ. Πρύτανης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας
