Συνέντευξη που έδωσε η Δέσποινα Σπανού, μέλος του Π.Σ. της Λαϊκής Ενότητας και υποψήφια ευρωβουλευτής, στην εφημερίδα “Τα Νέα”.
Η ΛΑΕ ανήκει στις ευρωσκεπτικιστικές δυνάμεις; Αν ναι γιατί;
Ο ευρωσκεπτικισμός, όπως έχει διαμορφωθεί ως νεολογισμός τα τελευταία χρόνια, δεν αποτελεί μία ενιαία πολιτική ιδεολογία. Ωστόσο, ο κυρίαρχος τρόπος με τον οποίο προβάλλεται από τα περισσότερα ΜΜΕ και το πολιτικό κατεστημένο, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, είναι αυτός που εντάσσεται σε ένα εθνικιστικό αφήγημα, πολλές φορές και σκοπίμως, ώστε σχεδόν να ταυτιστεί με μία αντιανθρωπιστική και φασίζουσα ρητορική και πρακτική. Υπό αυτό το πρίσμα, η Λαϊκή Ενότητα δεν ανήκει στις ευρωσκεπτιστικές δυνάμεις.
Αντίθετα, η Λαϊκή Ενότητα ανήκει στις δημοκρατικές εκείνες δυνάμεις που ασκούν δριμεία κριτική στο οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης από ριζοσπαστική, ανατρεπτική και αντινεοφιλελεύθερη άποψη και με βάση αυτό το πλαίσιο, oi θέσεις και oi προτάσεις της είναι σε όφελος των λαών και ενάντια στις πολιτικές της λιτότητας, της εποπτείας και των διαρκών μνημονίων.
Περισσότερη Ευρώπη -εννοώ με όρους διεύρυνσης- ή πιο στέρεους θεσμούς;
Η ευρωπαϊκή ήπειρος υπήρξε χιλιάδες χρόνια πριν την ΕΕ και είναι μαθηματικώς βέβαιο πως θα συνεχίσει να υπάρχει ανεξαρτήτως της μοίρας και της κατάληξης της. Συνεπώς, μία τοποθέτηση που περιλαμβάνει την έκφραση «περισσότερη Ευρώπη» απολύτως ταυτισμένη με τα όρια της ΕΕ είναι εξ ορισμού λάθος. Η Ευρώπη είναι -και ευτυχώς- κάτι πολύ περισσότερο από αυτό. Είναι οι ίδιοι της οι λαοί, το φυσικό περιβάλλον, η πολιτική, η πολιτιστική και η πολιτισμική της κληρονομιά.
Η διεύρυνση της ΕΕ, υπό τους όρους με τους οποίους συντελείται, βάσει των επίσημων συνθηκών δηλαδή αλλά και της νομισματικής ένωσης, έχει αποδειχθεί καταστροφική για τους ευρωπαϊκούς λαούς. Οι θεσμοί της είναι αρκετά στέρεοι, δηλαδή ιδιαιτέρως αυταρχικοί και καθορίζουν την οικονομική ζωή ενός κράτους – μέλους (Ελλάδα και Κύπρος για παράδειγμα), γεγονός που επηρεάζει και τη συνολική ζωή του εκάστοτε κράτους μέλους, χωρίς να αποτελούν εκλεγμένα νομιμοποιημένα όργανα από τους λαούς της Ευρώπης.
Η Ευρώπη υπήρξε κοιτίδα του πολιτισμού και η ήπειρος με τις μεγάλες κοινωνικές κατακτήσεις. Σήμερα με ευθύνη του Διευθυντηρίου των Βρυξελλών, υπάρχει απορρύθμιση και οπισθοχώρηση αυτών των κατακτήσεων. Αναίρεση βασικών δικαιωμάτων. Περισσότερη Ευρώπη, λοιπόν για εμάς, σημαίνει περισσότερα για τους ευρωπαϊκούς λαούς, περισσότερα κοινωνικά, εργασιακά δικαιώματα, περισσότερο κοινωνικό κράτος, διατήρηση φυσικών πόρων ως περιουσία των λαών, δικαίωμα σε στέγαση, υγεία, παιδεία. Σε αυτήν την περισσότερη Ευρώπη λέει «ναι» η Λαϊκή Ενότητα και βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με τις πολιτικές που ασκούνται στην ΕΕ σήμερα.
Σύμφωνα με μια εκδοχή, οι ευρωεκλογές θα αναδείξουν δυνάμεις της Ακροδεξιάς, οι οποίες σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις θα δυναμώσει σε όλη την Ευρώπη. Συμφωνείτε με αυτή την εκτίμηση και για εσάς τι απαιτείται για να αποτραπεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο;
Η ανάδειξη ακροδεξιών δυνάμεων, από τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών του Μαΐου, είναι ένα απευκταίο αλλά ορατό ενδεχόμενο. Ένα ενδεχόμενο που θα δημιουργήσει ακόμη περισσότερα προβλήματα στις κοινωνίες των ευρωπαϊκών λαών, ενισχύοντας την πολιτική και θεσμική φαρέτρα που επιδιώκουν να έχουν οι σκοτεινές δυνάμεις της Ακροδεξιάς, αυξάνοντας τη διεισδυτικότητά τους στην κοινωνία.
Η Ιστορία, όμως, διδάσκει. Αναμφισβήτητα, η Ακροδεξιά υπήρξε χρυσή εφεδρεία του συστήματος, που επιστρατευόταν κάθε φορά που το σύστημα, ο καπιταλισμός και στην εποχή μας, ο νεοφιλελευθερισμός, τη χρειαζόταν για να διατηρήσει τα κεκτημένα του και να τρομάξει τους λαούς.
Το ενδεχόμενο αυτό ανατρέπεται μόνο με μία εντελώς διαφορετική πολιτική σε κάθε πεδίο της πραγματικότητας: οικονομικό, πολιτικό, κοινωνικό. Με άλλα λόγια, με ανατροπή των πολιτικών της ΕΕ, των πολιτικών λιτότητας και φτώχειας, πολιτικών που εγκλωβίζουν λαούς σε οικονομική ασφυξία, πολιτικών που στοιβάζουν ανθρώπινες ψυχές (πρόσφυγες και μετανάστες) σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, πολιτικών που αμφισβητούν την κυριαρχία και την αυτοδιάθεση των ίδιων των λαών.
Πείτε μας μερικές ιδέες – προτάσεις για την πιο ουσιαστική και εύρυθμη λειτουργία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και πώς φαντάζεστε την ιδανική του εκδοχή;
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι ένα από τα επτά θεσμοθετημένα όργανα της ΕΕ και το μοναδικό του οποίου τα μέλη εκλέγονται άμεσα από τους πολίτες της. Ως Κοινοβούλιο, έχει εξουσίες συνταγματικού χαρακτήρα και εξουσίες κύρωσης.
Στην πραγματικότητα, όμως, το Ευρωκοινοβούλιο, το οποίο έχει αρμοδιότητες όπως η νομοθετική διαδικασία και ο έλεγχος της εκτελεστικής εξουσίας (νομοθετική πρωτοβουλία μπορεί να αναλάβει μόνο μετά από πρόταση στην Κομισιόν), έχει υποβαθμιστεί ενώ ουσιαστικά εκτελεστική εξουσία ασκούν μη θεσμοθετημένα όργανα όπως το Eurogroup και ο ESM.
Όμως, η ενίσχυση των ριζοσπαστικών δυνάμεων, μέσω των Ευρωεκλογών, στο Ευρωκοινοβούλιο -που εμείς επιδιώκουμε- μπορεί να ενδυναμώσει τις φωνές των κινημάτων και τους κοινωνικούς αγώνες, σηματοδοτώντας μία πορεία ριζοσπαστικοποίησης για όλους τους λαούς.
Για ποιο λόγο στρατεύεστε για την μάχη των ευρωεκλογών; Τι προσδοκάτε να πράξετε για την χώρα, την Ευρώπη ή εν γένει τον κόσμο που απευθύνεστε;
Στη σημερινή συγκυρία, οι Ευρωεκλογές είναι μία κρίσιμη μάχη. Το ζητούμενο είναι να ενισχυθούν, σε Ευρώπη και Ελλάδα, οι δυνάμεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς, για να αποτελέσουν την αιχμή κοινωνικής και πολιτικής αντιπολίτευσης. Μιας αντιπολίτευσης γεννημένης μέσα στους κοινωνικούς αγώνες, διεκδικώντας τα δικαιώματα και τις κατακτήσεις, κοινωνικές και πολιτικές, που καταπατήθηκαν.
Αυτή η ΕΕ δεν μεταρρυθμίζεται. Ανατρέπεται. Υπάρχει άλλος δρόμος. Ο δρόμος που συνδυάζει πολιτική ρήξης και ανατροπής απέναντι στον ευρωμονόδρομο, ταυτόχρονα με πολιτική ανατροπής της λιτότητας και του νεοφιλελευθερισμού.
Στρατεύομαι για αυτόν, τον άλλο δρόμο και φυσικά με τον πολιτικό φορέα στον οποίο ανήκω, τη Λαϊκή Ενότητα, μία από τις πολιτικές δυνάμεις εκείνες που αποκαλύπτουν την αντιδραστικότητα της πολιτικής της ΕΕ και αποτελούν τη φωνή των κοινωνικών αγώνων, τον προπομπό των επιδιωκόμενων κοινωνικών αλλαγών.
Αν η ΛΑΕ εκλέξει ευρωβουλευτή-ες, σε ποια πολιτική ομάδα θα ενταχθείτε και με ποιο σκεπτικό;
Η Λαϊκή Ενότητα, μέχρι σήμερα, συμμετείχε στην Ευρωομάδα της Αριστεράς GUE/NGL, στην οποία συμμετείχαν και άλλα αριστερά, κομμουνιστικά, κόμματα, με τα οποία υπάρχουν και διαφορές. Με την εκλογή ευρωβουλευτή με το ψηφοδέλτιό μας «Λαϊκή Ενότητα – Μέτωπο Ανατροπής», η Λαϊκή Ενότητα θα επανεξετάσει τη στάση της και θα επιδιώξει συνεργασίες με τον πραγματικά αριστερό χώρο.
