Ο ίδιος εμφανιζόταν να είναι τόσο προσηλωμένος και αφοσιωμένος στο όραμά του, που σε μια κρίση μεγαλομανίας έφτασε στο σημείο να το περιγράψει ως τη μετατροπή του ανθρώπινου είδους σε πολυσυμπαντικό που θα μπορεί να μετακινείται και να ζει σε διαφορετικούς πλανήτες, ώστε αρνούνταν ακόμη και να πληρώνεται από την εταιρεία που ίδρυσε και απογείωσε∙ την εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικών αυτοκινήτων, Τέσλα.
Στο τέλος, πολιτειακός νόμος της Καλιφόρνιας όπου διατηρεί την έδρα της η εταιρεία υψηλής τεχνολογίας του Έλον Μασκ και απαγορεύει την απλήρωτη εργασία, υποχρέωσε το τμήμα μισθοδοσίας της να του αποστέλλει επιταγή ύψους 37.000 δολαρίων ετησίως. Παρόλα αυτά, ο νοτιοαφρικανικής καταγωγής, 47χρονος δισεκατομμυριούχος και εφευρέτης, ένα μίγμα μεταξύ Κύρου Γρανάζη στην εποχή του Ίντερνετ των Πραγμάτων, Στιβ Τζομπς που αποτολμούσε να καινοτομήσει στην παραγωγή κι όχι στις υπηρεσίες και έμπλεου ναρκισσισμού Ρίτσαρντ Μπράνσον, αρνήθηκε ακόμη κι αυτήν την επιταγή που, κατά δήλωσή του, έχει μείνει ανείσπρακτη όλα αυτά τα χρόνια.
Η αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς έχει άλλη άποψη για την ανιδιοτέλεια και την σχεδόν ιεραποστολική του προσήλωση στις αγαθοεργίες και την ανθρώπινη πρόοδο. Η έρευνα που ξεκίνησε στις 7 Αυγούστου, μετά από ένα μοιραίο όπως αποδείχθηκε tweet του Μασκ ότι έχει εξασφαλισμένη τη χρηματοδότηση της απόσυρσης του εταιρείας του από το αμερικανικό χρηματιστήριο στην τιμή των 420 δολαρίων ανά μετοχή, μεταξύ άλλων κατέληξε να κατηγορήσει τον ίδιο κι όχι τη διοίκηση της εταιρείας. Ο εξωδικαστικός συμβιβασμός που έγινε αμοιβαία αποδεκτός και σηματοδοτεί την απότομη προσγείωση, αν όχι το τέλος, των υπέρμετρων φιλοδοξιών του Μασκ περιλαμβάνει την αποχώρησή του από τη θέση του προέδρου για τουλάχιστον δύο χρόνια, ενώ θα παραμείνει διευθύνων σύμβουλος, πρόστιμα ύψους 20 εκ. δολ. στον Μασκ και την Τέσλα, τοποθέτηση ανεξάρτητων διευθυντών, κ.α.
Η αλήθεια είναι πώς τα σημάδια ότι κάτι σάπιο υπάρχει στο μεταμοντέρνο βασίλειο της Τέσλα είχαν αρχίσει να συγκεντρώνονται πολλούς μήνες πριν ξεκινήσει την έρευνα η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Έρχονταν δε από δύο κατευθύνσεις, με την μια να τροφοδοτεί την άλλη: Από τη συσσώρευση ενός τεράστιου χρέους και την αδυναμία της εταιρείας να παράξει κέρδη. Οι συνολικές οφειλές της Τέσλα ανέρχονταν σε 11 δισ. δολ. με ένα σημαντικό τους τμήμα (1,7 δισ.) να πρέπει να πληρωθεί τους επόμενους 14 μήνες κι εξ αυτών 230 εκ. μέχρι το Νοέμβριο. Η θέση της Τέσλα επιδεινωνόταν λόγω ρήτρας που προέβλεπε την αποπληρωμή των δανειστών της με μετοχές εάν κι εφ’ όσον όμως η τιμή της μετοχής (που τώρα έχει πέσει γύρω στα 300 δολ.) διατηρούταν στο ύψος των 560 δολ. Διαφορετικά, η πληρωμή θα έπρεπε να γίνει με μετρητά. Είδος που βρίσκεται σε τέτοια ανεπάρκεια, ώστε να μπορεί να συγκριθεί με τα ορυκτά καύσιμα που κυκλοφορούν στην καλιφορνέζικη εταιρεία. Συγκεκριμένα, και παρότι η μετοχή και συνακόλουθα η χρηματιστηριακή αξία της Τέσλα έχει απογειωθεί καθώς το 2012 άξιζε 3,2 δισ. και πλέον ανέρχεται σε 50 δισ., όλο το 2017 σύμφωνα με πρακτορείο Bloomberg, έχανε μισό εκ. δολάρια κάθε μέρα! Το δε πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους με έσοδα 7,4 δισ., οι λειτουργικές ζημιές ανήλθαν σε 1,7 δισ. δολ. Η απογοήτευση για τις οικονομικές προοπτικές της Τέσλα ήταν τόσο γενικευμένη, από την άνοιξη κιόλας, ώστε ο οίκος αξιολόγησης Moody’s χαρακτήρισε τα εταιρικά της ομόλογα σκουπίδια, αποτρέποντας τους επενδυτές από την αγορά τους.
Εντύπωση ωστόσο προκαλεί ότι η Τέσλα, ακόμη κι αν κλείσει αύριο κι ουδέποτε υλοποιηθούν τα σχέδια του Μασκ να φτάσει η κεφαλαιοποίησή της στα 650 δισ. και να συμπεριληφθεί στις 5 μεγαλύτερες εταιρείες των ΗΠΑ, θα έχει αφήσει ένα εκπληκτικό αποτύπωμα στην επιστημονική και τεχνολογική πρόοδο. Η μαζική παραγωγή ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων, η πρόοδος στην αναβάθμιση του λογισμικού τους που επιτυγχάνεται με την ίδια ευκολία με την οποία ενημερώνονται οι εφαρμογές και το λειτουργικό σύστημα στα κινητά μας τηλέφωνα είναι, μεταξύ πολλών άλλων, άλματα χωρίς πρόσφατο προηγούμενο.
Το ερώτημα που αυτόματα γεννάται, αν είναι τόσο καινοτόμα γιατί είναι οικονομικά νεκρή, απαντιέται αν τοποθετήσουμε τα παραγωγικά σχέδια της Τέσλα στην Κλίνη του Προκρούστη της εποχής μας. Έτσι, θα ερμηνευθούν κορυφαίες αποτυχίες στο βιογραφικό της, όπως για παράδειγμα η ανάκληση τον Μάρτιο 123.000 αυτοκινήτων του μοντέλου S προς αντικατάσταση ανταλλακτικού, θανατηφόρο ατύχημα με το μοντέλο X που η οδήγησή του γινόταν με τον αυτόματο πιλότο και μια ατελείωτη σειρά ανεκπλήρωτων υποσχέσεων για αύξηση της παραγωγής και των πωλήσεων που έκλεινε το μάτι σε όσους ζητούσαν νέα κέρδη εδώ και τώρα για την αποπληρωμή των χρεών. Το γρήγορο και σίγουρο κέρδος, που έβγαζε τα νέα μοντέλα στο δρόμο πριν δοκιμαστούν επαρκώς βρίσκεται πίσω και από την απροθυμία του Μασκ να εφαρμόσει την πιο απλή λύση που θα επέτρεπε στην εταιρεία να ανασάνει οικονομικά: την έκδοση νέων μετοχών, που μετά βεβαιότητας όμως θα μείωνε την αξία των υπαρχουσών.
Οι τριγμοί της Τέσλα είναι επιπλέον και το τίμημα που πληρώνει ο Μασκ για την υποτίμηση που εξέφρασε απέναντι στην ανθρώπινη εργασία, εφαρμόζοντας στις γραμμές παραγωγής υπεραυτοματισμούς που με δικά του λόγια ή μάλλον tweets προκάλεσαν μια «παραγωγική κόλαση». Για να φτάσει έτσι με ένα άλλο tweet τον Απρίλιο να αναλάβει την ευθύνη του γράφοντας «η υπερβολική αυτοματοποίηση στην Τέσλα ήταν λάθος. Για να είμαι ακριβής δικό μου λάθος. Οι άνθρωποι είναι υποτιμημένοι»…
Πηγή: Εφημερίδα Νέα Σελίδα