Η Τουρκία του Ερντογάν βρίσκεται αυτή την εποχή αντιμέτωπη με ένα τρομερό δίλημμα από το οποίο δεν μπορεί να ξεφύγει, και σίγουρα θα της στοιχίσει στη γενικότερη στρατηγική της.
Από τη μία πλευρά, χρειάζεται τους ρωσικούς πυραύλους εδάφους-αέρος S-400 επειδή αντιπροσωπεύουν το μοναδικό αξιόπιστο αντίδοτο σε μια πιθανή πυραυλική ή αεροπορική επίθεση του Ισραήλ κατά του πυρηνικού αντιδραστήρα που κατασκευάζεται στο Ακουγιού της νότιας Τουρκίας με ρωσική τεχνογνωσία και με συνολικό κόστος 20 δις δολαρίων.
Το να καταστεί κάποια στιγμή η Τουρκία πυρηνική Δύναμη αποτελεί την εκπλήρωση του πιο φιλόδοξου και τολμηρού οράματος του Ερντογάν, αφού θα τη μετατρέψει αυτομάτως σε πολύ υπολογίσιμο περιφερειακό γεωπολιτικό παίκτη , θα την απαλλάξει από απειλές και εκβιασμούς εκ μέρους άλλων μεγάλων Δυνάμεων, και θα την αναβαθμίσει στην κορυφαία πεντάδα των χωρών παγκοσμίως από τους G-20 που ανήκει τώρα.
Η επιμονή όμως της Τουρκίας στην απόκτηση των S-400 θορύβησε το Ισραήλ. Το F-35 και οι S-400 έχουν σχεδιαστεί για να αντιμετωπίζουν ο ένας τον άλλο. Μόνο όμως μία χώρα που διαθέτει και τα δύο αυτά συστήματα και μπορεί να δοκιμάσει εξαντλητικά το ένα εναντίον του άλλου σε ρεαλιστικές ασκήσεις μπορεί να μάθει με σιγουριά τις αδυναμίες τους. Για τις ΗΠΑ αλλά και για το Ισραήλ που διαθέτουν ήδη F-35, το να είναι η Τουρκία η μόνη χώρα που θα ξέρει τις πραγματικές αδυναμίες των F-35 σε σχέση με τους S-400, και το αντίστροφο, ήταν κάτι το απαράδεκτο. Γι’ αυτό το Ισραήλ αντέδρασε με δύο τρόπους ταυτόχρονα: από τη μία πλευρά μέσω του πανίσχυρου εβραϊκού λόμπι στις ΗΠΑ πέτυχε στα τέλη του 2019 να σταματήσουν οι παραδόσεις των stealth μαχητικών αεροσκαφών F-35 στην τουρκική αεροπορία, και από την άλλη μέσω των λεγόμενων «αγορών» εξαπέλυσε τρομακτική επίθεση στην τουρκική οικονομία -και κυρίως στην τουρκική λίρα- ώστε να προκαλέσει εμμέσως την πτώση του Ερντογάν ή τον πειθαναγκασμό του.
Στις 11 Ιουνίου 2020 η αμερικανική Επιτροπή Ενόπλων Δυνάμεων Γερουσίας εξουσιοδότησε την Αεροπορία των ΗΠΑ να χρησιμοποιήσει, τροποποιήσει και να εκμεταλλευθεί επιχειρησιακώς τα 6 F-35 που είχαν αγορασθεί από την Τουρκία. Στην Ελλάδα, η εξέλιξη εξελήφθη ως επιβεβαίωση της αποβολής της Τουρκίας από το Πρόγραμμα F-35. Ωστόσο, μπορεί η απόφαση για αξιοποίηση των 6 αρχικών F-35 από την Αεροπορία των ΗΠΑ να επιβεβαιώνει ότι η Τουρκία δεν παραλαμβάνει προς το παρόν αεροσκάφη, όμως σε καμμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι η χώρα έχει αποβληθεί πλήρως από το Πρόγραμμα F-35.Στην πραγματικότητα, οι οκτώ τουρκικές εταιρείες πολεμικού υλικού που συμμετέχουν με αξιόλογο μερίδιο στην κατασκευή του F-35, εξακολουθούν να παράγουν κανονικά τις ποσότητες μερών του αεροσκάφους που τους έχουν ζητηθεί μέχρι σήμερα.
Εκτός από τους πυραύλους S-400, η Τουρκία χρειάζεται απεγνωσμένα ΚΑΙ τα F-35, ιδίως την έκδοση κάθετης αποπροσνήωσης F-35B με την οποία σκοπεύει να εξοπλίσει τα δύο ελαφρά αεροπλανοφόρα 25.000 τόνων (και αξίας 1 δις δολαρίων το καθένα) που θα «χτιστούν» σε τουρκικά ναυπηγεία με τη βοήθεια της ισπανικής εταιρείας Navantia η οποία παρέχει τα σχέδια και την τεχνογνωσία. Το πρώτο από τα δύο αυτά αεροπλανοφόρα, το «Αναντολού», ήδη ναυπηγείται και όπως όλα δείχνουν θα είναι έτοιμο να μπει σε υπηρεσία το 2021. Θα είναι το μεγαλύτερο σε εκτόπισμα πολεμικό πλοίο που αποκτήθηκε ποτέ από το τουρκικό ναυτικό, ενώ το δεύτερο, το «Τράκια», θα ακολουθήσει το 2024-25. Σε περίπτωση όμως που το F-35B δεν θα είναι διαθέσιμο στους Τούρκους το 2021 για να εξοπλίσει το «Αναντολού», απλούστατα δεν θα υπάρχει καμία άλλη επιλογή παγκοσμίως που θα μπορούσε να το αντικαταστήσει. Εκτός από τις ΗΠΑ δεν υπάρχει άλλη χώρα που να κατασκευάζει αυτή τη στιγμή μαχητικά αεροσκάφη κάθετης αποπροσνήωσης που έστω και να πλησιάζουν σε επιδόσεις και δυνατότητες το F-35B.
Αν τα δύο νεότευκτα τουρκικά αεροπλανοφόρα μείνουν χωρίς αεροσκάφη, αυτό θα ισοδυναμεί με πολιτική καταστροφή για τον Ερντογάν, αφού σύσσωμη η αντιπολίτευση θα τον κατηγορήσει (δικαίως) ότι διασπάθησε το δημόσιο χρήμα και οδήγησε σε ναυάγιο το πιο φιλόδοξο και δαπανηρό εξοπλιστικό πρόγραμμα που υπήρξε ποτέ για τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις. Για να πάρει όμως τελικά τα F-35B, ο Ερντογάν θα πρέπει να ταπεινωθεί απέναντι στο Ισραήλ και να υποκύψει στον εκβιασμό του εβραϊκού λόμπι.
Μπροστά στο δίλημμα της ενεργοποίησης των πυραύλων S-400 ή της απόκτησης των F-35B, εκτιμώ ότι ο Ερντογάν δεν έχει άλλη επιλογή από το να κάνει ό,τι χρειαστεί ώστε να παραλάβει τελικά τα μαχητικά αεροσκάφη stealth. Έχει τη δυνατότητα να αφήσει ανενεργούς τους πυραύλους S-400 για μερικά χρόνια, καθώς και να παγώσει τις εργασίες κατασκευής του πυρηνικού αντιδραστήρα στο Ακουγιού αναβάλλοντας την εκπλήρωση του μεγάλου οράματός του. Αντιθέτως όμως, δεν έχει το παραμικρό περιθώριο να αφήσει τα δύο καινούργια αεροπλανοφόρα ουσιαστικά άοπλα, διότι σε μια τέτοια περίπτωση δεν θα μπορεί να σταθεί ούτε στιγμή στην εξουσία, και θα καταβαραθρωθεί πολιτικά από το πρωτοφανές φιάσκο. Εξάλλου και η τουρκική οικονομία δείχνει να κλυδωνίζεται επικίνδυνα, με τα συναλλαγματικά διαθέσιμα να εξαντλούνται και την ισοτιμία της τουρκικής λίρας να κατρακυλάει συνεχώς.
Ο Ερντογάν έχει αρκετές δικαιολογίες να επικαλεστεί για να καλύψει την υποχώρησή του έναντι του ισραηλινού εκβιασμού. Θα ισχυριστεί ότι λόγω του πρόσφατου τουρκολιβυκού μνημονίου είναι επιβεβλημένο για την Τουρκία να μπορεί να ασκεί προβολή στρατιωτικής ισχύος στο Λιβυκό Πέλαγος νοτίως της Κρήτης για να υπερασπιστεί την κυβέρνηση Σάρατζ και κατ’ επέκταση τα συμφέροντα της τουρκικής «γαλάζιας πατρίδας».
Άρα να περιμένουμε σύντομα σχετικές ανακοινώσεις και κινήσεις των Τούρκων προς την κατεύθυνση του ξεπαγώματος των παραδόσεων των F-35 από τις ΗΠΑ, και τους S-400 να παίρνουν την άγουσα για τις αποθήκες.
