Επιστολή του Προέδρου του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημ. Εκπαίδευσης του Παν/μίου Πατρών

Η Iskra έλαβε και δημοσιεύει με κάθε επιφύλαξη την επιστολή – απάντηση του Προέδρου του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Πατρών Γιώργου Νικολάου σε ανακοίνωση Νέων της ΛΑ.Ε που είχε δημοσιευθεί στην Iskra.
Στις 17/3/2018 δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα σας ανακοίνωση «Νέων της ΛΑ.Ε.» (http://www.iskra.gr/άνευ-προηγουμένου-αυταρχικές-μεθοδε/) με τίτλο «Άνευ προηγουμένου αυταρχικές μεθοδεύεις στο Παιδαγωγικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Πατρών».
Ως Πρόεδρος του Τμήματος και άμεσα θιγόμενος από το ψευδές και συκοφαντικό περιεχόμενο του κειμένου, αφενός θα περίμενα τη διασταύρωση από μέρους σας της καταγγελίας πριν τη δημοσίευσή της και αφετέρου την αναζήτηση μιας τυπικής, έστω, επικοινωνίας μαζί μου ώστε να καταγράψετε και τη δική μου άποψη.
Eν πάσει περιπτώσει και επειδή θεωρώ ότι και εσείς ενδιαφέρεστε για την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης στα Εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας και τη λειτουργία της δημοκρατίας στο εσωτερικό τους, παίρνω την πρωτοβουλία να σας εκθέσω τα πραγματικά περιστατικά και να ζητήσω τη δημοσίευση της παρούσης στην ιστοσελίδα σας, προς αποκατάσταση της αλήθειας.
Το τέταρτο έτος του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Πατρών αριθμεί περίπου διακόσιους δέκα φοιτητές, οι οποίοι κατά το όγδοο εξάμηνο των σπουδών τους πραγματοποιούν για 3^ο συνεχές εξάμηνο την Πρακτική Άσκησή (Π.Α.) τους σε Δημοτικά Σχολεία της Πάτρας και συμμετέχουν σε σεμινάρια και εργαστήρια ανατροφοδότησης υπό την ευθύνη μελών ΔΕΠ και Επιστημονικών Συνεργατών του Τμήματος. Την προσπάθεια αυτή επικουρούν και ενισχύουν Μέντορες- εκπαιδευτικοί των σχολείων που συμμετέχουν στην Π.Α., οι οποίοι έχουν εκπαιδευθεί για το σκοπό αυτό από το επιστημονικό προσωπικό του Τμήματος. Η Π.Α. του ΠΤΔΕ του Πανεπιστημίου Πατρών έχει αξιολογηθεί πλείστες φορές ως μία από τις καλύτερες και αποτελεσματικότερες μεταξύ των Παιδαγωγικών Τμημάτων της χώρας και η ανατροφοδότηση, καθώς και οι γραπτές αξιολογήσεις (3 φορές τον χρόνο), που έχουμε από τους φοιτητές μας είναι εξαιρετικά ικανοποιητικές.
Φέτος, χωρίς να υπάρξει καταρχάς επίσημη καταγγελία, πληροφορηθήκαμε ότι μερίδα φοιτητών (γύρω στα 5 άτομα)  ενημέρωνε τους συμφοιτητές τους στις αίθουσες διδασκαλίας κατά τη διάρκεια μαθημάτων, για την ύπαρξη περιστατικών λεκτικής και σωματικής βίας από μέρους κάποιων εκπαιδευτικών σε σχολεία όπου οι φοιτητές μας πραγματοποιούσαν την Π.Α., κατονομάζοντας συγκεκριμένα σχολεία και φωτογραφίζοντας συγκεκριμένους εκπαιδευτικούς. Συγκέντρωναν, μάλιστα, υπογραφές για την πραγματοποίηση Γενικής Συνέλευσης του Συλλόγου των Φοιτητών του ΠΤΔΕ για να συζητήσουν το θέμα αυτό, όπως είναι, βεβαίως, αναφαίρετο και κατοχυρωμένο συνδικαλιστικό τους δικαίωμα.
Η υπεύθυνη των Π.Α., Αναπληρώτρια Καθηγήτρια κ. Άννα Φτερνιάτη κι εγώ προσωπικά ενδιαφερθήκαμε να πληροφορηθούμε τα πραγματικά περιστατικά και για το σκοπό αυτό καλέσαμε εμείς  τους συγκεκριμένους φοιτητές, οι οποίοι επικαλούμενοι μαρτυρία ενός και μόνο συμφοιτητή τους που έκανε την Π.Α. του σε συγκεκριμένο σχολείο της πόλης, αναφέρθηκαν αορίστως σε μία εκπαιδευτικό η οποία «κυνηγούσε μαθητή στο προαύλιο με βέργα» και σε έναν εκπαιδευτικό ειδικότητας, ο οποίος «μιλούσε άσχημα και προσέβαλλε  τους μαθητές του». Ωστόσο, οι συμφοιτητές του που πραγματοποιούσαν την Π.Α. τους στο ίδιο σχολείο, όχι μόνο τον διέψευσαν, αλλά δήλωναν και εξαιρετικά ικανοποιημένοι από τους εκπαιδευτικούς του συγκεκριμένου σχολείου και από τη βοήθεια που τους παρείχαν.
Παρ’ όλες αυτές τις μαρτυρίες, που θα αρκούσαν για να μη δώσουμε συνέχεια και άλλη σημασία στο γεγονός, την επόμενη ημέρα επισκέφθηκα, μαζί και με άλλους συνεργάτες μας,  προσωπικά το σχολείο, αλλά και κάποιο άλλο, για τα οποίο οι ίδιοι πάντα φοιτητές είχαν διαδώσει επίσης φήμες, για να έχω και την άποψη των εκπαιδευτικών, καθώς και της τοπικής κοινωνίας. Εκεί πληροφορήθηκα ότι οι συνάδελφοι εκπαιδευτικοί της Πρωτοβάθμιας αγνοούσαν τα περιστατικά αυτά και πολύ περισσότερο τις καταγγελίες των φοιτητών εναντίον τους. Ωστόσο, όταν συζητήσαμε περί τίνος επρόκειτο έδειξαν τη ζωηρή ενόχλησή τους από τις άδικες και επιπόλαιες κατηγορίες του φοιτητή μας. Συγκεκριμένα για το περιστατικό με τη βέργα μας είπαν ότι η δασκάλα πήρε από το χέρι μικρού μαθητή το κλαδί που κρατούσε και κινδύνευε να τραυματίσει συμμαθητή του με αυτό. Όσο για το συνάδελφο εκπαιδευτικό ειδικότητας, ο οποίος υποτίθεται ότι είχε άσχημη συμπεριφορά απέναντι στους μαθητές του, διαπιστώσαμε ότι έχαιρε της απεριόριστης εκτίμησης τόσο των μαθητών και των γονέων του σχολείου όσο και των συναδέλφων του.
Κατόπιν τούτων αποφασίσαμε με την κ. Φτερνιάτη να μη δώσουμε συνέχεια στο γεγονός, αλλά να συζητήσουμε με τους φοιτητές μας ώστε να είναι πιο προσεκτικοί κατά την Π.Α. τους και βεβαίως, περιστατικά τα οποία υποπίπτουν στην αντίληψή τους να τα συζητούν πρώτα με εμάς, εξηγώντας τους ότι σε μία τέτοια διαδικασία μαθαίνουμε και από τις σωστές, αλλά και από τις λάθος συμπεριφορές των εκπαιδευτικών. Σε κάθε περίπτωση, οι ίδιοι οφείλουν να είναι διακριτικοί και προσεκτικοί και δεν είναι καθόλου στην αρμοδιότητά τους να ελέγχουν το έργο και τη συμπεριφορά των εκπαιδευτικών, αφού για το σκοπό αυτό υπάρχουν αρμόδια όργανα. Αντίθετα, οφείλουν να παρατηρούν και τις καλές αλλά και τις λάθος συμπεριφορές και να τις συζητούν από παιδαγωγική άποψη (ως περιστατικά, χωρίς να κατονομάζουν) στα εργαστήρια ανατροφοδότησης κατά ομάδες και στις τακτικές ολομέλειες.  Τα παραπάνω γίνονται με ευθύνη των Επιστημονικών Συνεργατών του Τμήματος, οι οποίοι είναι όλοι τους διδάκτορες και μάχιμοι εκπαιδευτικοί ή σχολικοί σύμβουλοι, με μεγάλη εμπειρία. Για το σκοπό αυτό καλέσαμε τους φοιτητές της Π.Α. σε ολομέλεια – εργαστήριο την Τετάρτη 14/3.
Στο μεταξύ, όμως, οι φοιτητές οι οποίοι είχαν δημιουργήσει το θέμα είχαν εκδώσει και διανείμει φυλλάδιο καταγγέλλοντας τα παραπάνω περιστατικά και «φωτογραφίζοντας» τους συγκεκριμένους εκπαιδευτικούς, αφού αναφέρονταν και στο σχολείο και στις ιδιότητές τους. Κατόπιν τούτου πολλοί εκπαιδευτικοί και κάποιοι συνδικαλιστές τους, οι οποίοι διάβασαν το φυλλάδιο και είχαν πληροφορηθεί τα γεγονότα και ιδίως τον προσωπικό στιγματισμό των συναδέλφων τους, μας εξέφρασαν την έντονη δυσαρέσκειά τους και την απροθυμία τους πλέον να υποδέχονται τους φοιτητές μας στις τάξεις τους για την Π.Α. τους.
Μπροστά στον κίνδυνο να διακοπεί οριστικά η Π.Α. (υποχρεωτική δραστηριότητα όλων των φοιτητών η οποία πιστώνεται με 20 ευρωπαϊκές πιστωτικές μονάδες και απαραίτητη για τη λήψη του πτυχίου) η κ. Φτερνιάτη κι εγώ αποφασίσαμε την προσωρινή αναστολή της, προκειμένου να συζητήσουμε με φοιτητές και εκπαιδευτικούς και να προσπαθήσουμε να επιλύσουμε την κρίση η οποία δημιουργούνταν, με απρόβλεπτες συνέπειες, κυρίως για τις σπουδές και το πτυχίο των φοιτητών μας.
Κατά τη διάρκεια της ολομέλειας εκθέσαμε στους φοιτητές μας την κατάσταση, επισημαίνοντας γι’ άλλη μια φορά τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους και θέτοντάς τους ενώπιον των ευθυνών τους για τη συνέχιση της Π.Α. Υπογραμμίσαμε την ανεύθυνη και αντισυναδελφική συμπεριφορά μιας μικρής μερίδας φοιτητών απέναντι στους Μέντορές-εκπαιδευτικούς  τους και τους προτείναμε, προκειμένου να εκτονωθεί η κατάσταση, να συζητήσουν μαζί τους και να δοθούν οι απαραίτητες εξηγήσεις για να επανεκκινήσει η Π.Α. Στην πρότασή μας αυτή συναντήσαμε την επιδοκιμασία της συντριπτικής πλειοψηφίας των παρόντων φοιτητών, αλλά και την έντονη αντίδραση των πέντε – έξι φοιτητών που δημιούργησαν το θέμα. Η πλειοψηφία των φοιτητών, με δική τους πρωτοβουλία, αντιπρότειναν τη σύνταξη ενός κειμένου προς τα σχολεία (και όχι «δήλωσης μετάνοιας») με το οποίο θα καταδίκαζαν αυτά τα γεγονότα και θα δήλωναν τη διάθεσή τους να συνεχιστεί απρόσκοπτα η Π.Α. σε αγαστή συνεργασία με τα σχολεία. Το κείμενο αυτό συντάχτηκε από τους φοιτητές με πρωτοβουλία δική τους και το υπέγραψαν περίπου διακόσιοι από τους διακόσιους δέκα φοιτητές που συμμετέχουν στην Π.Α. χωρίς η κ. Φτερνιάτη ή εγώ προσωπικά να έχουμε καμία εμπλοκή.
Η εξέλιξη αυτή εκνεύρισε τη μικρή μερίδα φοιτητών που δημιούργησε το πρόβλημα, αφού βρέθηκαν απομονωμένοι και υπόλογοι έναντι των συμφοιτητών τους, που τους αποδοκίμαζαν με κάθε ευκαιρία. Επιχείρησαν λοιπόν να μας προκαλέσουν συνεπικουρούμενοι από συναδέλφους τους από άλλα Τμήματα, τους οποίους είχαν φωνάξει για «συμπαράσταση». Όταν λοιπόν παρακάλεσα μία φοιτήτρια του από άλλο Τμήμα να περάσει έξω από την αίθουσα γιατί αυτή ήταν μία συνάντηση των φοιτητών του Παιδαγωγικού αυτή μου απάντησε με σκαιότατο  τρόπο («τι θες ρε;») και όταν επιχείρησα να τη συνοδεύσω προς την έξοδο με απώθησε και αμυνόμενος την απώθησα κι εγώ. Τότε δέχθηκα την επίθεση των εν λόγω φοιτητών (των οποίων τις «καταγγελίες» προβάλλετε), οι οποίοι χρησιμοποιώντας σωματική βία με εγκλώβισαν στη γωνία της αίθουσας με πρόθεση να χειροδικήσουν εναντίον μου. Ευτυχώς, επενέβησαν  οι επιστημονικοί συνεργάτες που παρίσταντο, αλλά κυρίως αρκετοί από τους φοιτητές, με απέσπασαν από τα χέρια τους και απομάκρυναν από την αίθουσα και τους συγκεκριμένους συμφοιτητές τους, αλλά και τους εκτός Τμήματος. Έτσι έχουν τα γεγονότα, ενώπιον τουλάχιστον διακοσίων μαρτύρων, τους οποίους επικαλούμαι και είναι διατεθειμένοι να καταθέσουν τα πραγματικά περιστατικά.
Για όλα αυτά βέβαια μας ζήτησε συνάντηση και ο Πρόεδρος του Δ.Σ. των φοιτητών (το συγκεκριμένο αποδόθηκε ως συνεργασία με τη ΔΑΠ, καθώς ο συγκεκριμένος φοιτητής προέρχεται από την εν λόγω παράταξη). Μετά από όλα τα γεγονότα το Δ.Σ. εξέδωσε και ψήφισμα καταγγελίας προς την ομάδα των φοιτητών που προκάλεσε τα γεγονότα και υποστήριξε την άμεση δραστηριοποίηση των φοιτητών του έτους.
Τα υπόλοιπα βρίσκονται στην «επαναστατική» φαντασία της μικρής μερίδας των φοιτητών, την καταγγελία των οποίων προβάλλετε. Δεν υπήρξε ουδέποτε καμία απειλή από μέρους μας για διώξεις και πειθαρχικά. Η τιμωρία αυτών των φοιτητών δόθηκε από την αποδοκιμασία του συνόλου σχεδόν των συμφοιτητών τους. Εμείς, ως παιδαγωγοί, δεν συμπαθούμε καθόλου τις τιμωρίες και τις ποινές. Ο καθένας μαθαίνει μέσα από τη ζωή και από τις συνέπειες των πράξεών του.
Για την ιστορία, μετά από προσπάθειες, συνεννοήσεις και διαπραγματεύσεις με εκπαιδευτικούς και σχολεία, η Π.Α. του Τμήματός μας θα συνεχιστεί κανονικά από την ερχόμενη εβδομάδα και οι φοιτητές μας θα ολοκληρώσουν με επιτυχία τις σπουδές τους, γεγονός που είναι και η κύρια έγνοια και αγωνία μας, ιδιαίτερα σήμερα που οι οικογένειές τους δοκιμάζονται από την οικονομική κρίση.
Να σημειωθεί ότι η προσφορά των σχολείων στην Π.Α. είναι μεγάλη και η συμμετοχή τους εθελοντική. Δεν νοείται κανείς να στείλει φοιτητές για Π.Α. σε σχολεία που δεν θα το επιθυμούσαν.
Η συντριπτική πλειοψηφία των φοιτητών μας στήριξε τις ενέργειες και τις πρωτοβουλίες μας, οι οποίες ήταν όλες προς το συμφέρον τους, καταδικάζοντας τις συμπεριφορές των ελάχιστων, στην κυριολεξία, συμφοιτητών τους.
 
Παράλληλα, προστατεύσαμε το κύρος και την αξιοπρέπεια των εκπαιδευτικών των δημόσιων σχολείων της Πάτρας, μη επιτρέποντας τη συκοφαντική και άδικη δυσφήμισή τους από μία μερίδα επιπόλαιων φοιτητών. Αυτό το θεωρούμε εξαιρετικά σημαντικό, ιδιαίτερα σήμερα που η δημόσια εκπαίδευση και ο δημόσιος εκπαιδευτικός βρίσκονται στο στόχαστρο των νεοφιλελεύθερων λογικών. Πάντως, δεν θα είμαστε εμείς που θα ρίξουμε νερό στον μύλο της επιχειρούμενης απαξίωσης και ταπείνωσής τους.
 
Τέλος, διαφυλάξαμε την προσωπική μας αξιοπρέπεια και ιστορία, την οποία εσείς βεβαίως δεν είστε υποχρεωμένοι να γνωρίζετε, αλλά εγώ προσωπικά δεν την διαπραγματεύομαι και δεν την θυσιάζω στο βωμό μίας «δήθεν» επαναστατικότητας και ενός πολιτικάντικου φοιτητοπατερισμού, που μάλιστα εκφράζεται με ιδιαίτερη επιπολαιότητα στον ευαίσθητο χώρο της παιδείας.
 
Για όλους αυτούς τους λόγους περιμένουμε να δείξετε και σεις την απαιτούμενη δημοκρατική ευαισθησία και να δημοσιεύσετε άμεσα την παρούσα μας, έτσι ώστε οι αναγνώστες σας να σχηματίσουν σφαιρική γνώση των γεγονότων.
 
Γιώργος Νικολάου
Αναπληρωτής Καθηγητής
Διαπολιτισμικής Παιδαγωγικής
Πανεπιστημίου Πατρών
Πρόεδρος Παιδαγωγικού Τμήματος
Δημοτικής Εκπαίδευσης
Πανεπιστημίου Πατρών
 
 
Συνυπογράφω και επιβεβαιώνω όλα τα παραπάνω
 
Άννα Φτερνιάτη
Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Διδακτικής της Γλώσσας
Διευθύντρια του Εργαστηρίου Παιδαγωγικής Έρευνας
και Υπεύθυνη Πρακτικής Άσκησης φοιτητών
ΠΤΔΕ Παν/μίου Πατρών