Έχοντας διαβάσει το τελευταίο άρθρο του καθηγητή και πολιτικού αναλυτή Ατιλιο Μπορον (έκδοση página 12) από την Αργεντινή σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στην Βολιβία παραθέτω μια συνοπτική επιμέλεια του κειμένου του, προσθέτοντας στο τέλος ταυτόχρονα ορισμένα συμπεράσματα από την πλευρά μου.
Δεκάδες πραξικοπήματα στην βαθύτατα τραυματισμένη ήπειρο της Λατ. Αμερικής και Καραϊβικής μας υποχρεώνουν να δούμε την πολυπλοκότητα και την βαθμιαία εξέλιξη το πως σήμερα τα πραξικοπήματα αποκτούν χειρουργική αποτελεσματικότητα. Οι υπηρεσίες των ΗΠΑ μελετούν και βελτιώνουν την ιμπεριαλιστική τους πολιτική .
Το ιμπέριουμ δεν ανέχθηκε ποτέ την σημερινή Βολιβία, ανεξάρτητα από το πόσο επιτυχημένη οικονομικά και με τρόπο μάλιστα παραδειγματικό, η κυβέρνηση του Eβο Μοράλες εργάστηκε σκληρά για την ανάπτυξη, την ανακατανομή του πλούτου, την συστηματική ροη των δημοσίων επενδύσεων, την καταπολέμηση της φτώχειας, την εθνικοποίηση του ενεργειακού πλούτου. Πολιτικές αποτελεσματικές και εγγυημένες, με μακροοικονομικούς και μικροοικονομικούς δείκτες βελτιωμένους σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής (παιδεία, υγεία, προστασία των ιθαγενικών πληθυσμιακών ομάδων).
Ο ιμπεριαλισμός δεν δέχτηκε ποτέ μια κυβέρνηση, που δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντά του. Δεκατέσσερα χρόνια δούλευε μεθοδευμένα, για την εξουδετέρωση του Βολιβιανού επιτεύγματος. Μετά από τέσσερις αιώνες σκλαβιάς, μια από τις πιο φτωχές χώρες του κόσμου βάδιζε σε νέους δρόμους ελευθερίας και αξιοπρέπειας. Έπρεπε το εγχείρημα να τελειώσει.
Πρέπει να μελετήσουμε τα εγχειρίδια παρέμβασης (οικονομικής, μιντιακής, πολιτιστικής, χρηματοπιστωτικής, ιντερνετικής), που δημοσιεύονται από διάφορες υπηρεσίες των ΗΠΑ και τους εκπροσώπους τους, που “μεταμφιέζονται” σε ακαδημαϊκούς, διανοούμενους ή δημοσιογράφους, ώστε να είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται εγκαίρως τα επίμαχα κοινωνικά η πολιτικά σήματα που θέτουν σε κίνδυνο τα συμφέροντα τους .
Αυτά τα γραπτά υπογραμμίζουν πάντοτε την ανάγκη της καταστροφής της φήμης του λαϊκού ηγέτη, ο οποίος πρέπει να υποστεί μια καλά δουλεμένη «δολοφονία του χαρακτήρα του». Δηλαδή, να παρουσιαστεί ως κλέφτης, διεφθαρμένος, δικτάτορας ή αμόρφωτος (περίπτωση Εβο Μοράλες, Μαδόυρο, Λουλα, Κιρχνερ, Κορρεα), όπου τα μέσα μαζικής ενημέρωσης «πυροβολούν» καθημερινά τους εγκεφάλους του πληθυσμού με δυσφήμιση, συνοδευόμενη, στην προκειμένη περίπτωση, από μηνύματα που απευθύνονται με μίσος κατά των ιθαγενικών λαών και των φτωχών γενικότερα. Η Βολιβία ήταν το τέλειο « θύμα», το τέλειο εργαστήριο .
Μόλις επέλθουν τα παραπάνω, έρχεται η σειρά της πολιτικής ηγεσίας που ελέγχεται από τις οικονομικές ελίτ και την Ουάσιγκτον, που, διεκδικώντας “μια αλλαγή”, ζητούν να βάλουν τέλος στη “δικτατορία” του Μοράλες. Την σκυτάλη παίρνει μετά η Ένωση Αμερικανικών κρατών, που αμέσως θέτει σε εφαρμογή την αμφισβήτηση των τελευταίων εκλογών όπου, εν προκειμένω ο Μοράλες, κέρδισε με 10 μονάδες διαφορά από το δεύτερο κόμμα της ακροδεξιας . Ο Μπολσοναρο στην Βραζιλία, συνεπικουρούμενος από τον Δουκε της Κολομβίας, τον Πινιερα της Χιλης και με τον πρόεδρο της Ένωσης Αμερικανικών κρατών Λουις Αλμαγκρο αυξάνουν την πίεση για άμεσο έλεγχο των εκλογικών αποτελεσμάτων. Το πετυχαίνουν.
Οι “δυνάμεις ασφαλείας” (αστυνομία, στρατός) εισέρχονται στη σκηνή. Στην περίπτωση αυτή μιλάμε για θεσμούς που ελέγχονται από πολυάριθμους οργανισμούς, ινστιτούτα και ακαδημίες (στρατιωτικές και πολιτικές) της κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών. Τους εκπαιδεύουν και τους οπλίζουν, (όλα αυτά λαμβάνουν χώρα τα τελευταία 70 χρόνια).
Αυτό που έκαναν αυτές οι «δυνάμεις ασφαλείας» ήταν να αποσυρθούν από το προσκήνιο και να αφήσουν το πεδίο ελεύθερο για την ανεξέλεγκτη βίαιη δράση των φασιστικών ορδών – ακριβώς όπως έδρασαν στο Μαϊντάν της Ουκρανίας, στη Λιβύη, στο Ιράκ, στη Συρία για να ανατρέψουν μη αρεστές κυβερνήσεις. Οι ενοχλητικοί ηγέτες, που το ιμπέριουμ έπρεπε να εξοντώσει, εξαφανίζονται από την κεντρική πολιτική σκηνή. Έτσι εκφοβίζουν τον πληθυσμό, που δεν βλέπει ελπιδοφόρα διέξοδο.
Δηλαδή, μια νέα κοινωνικοπολιτική καρικατούρα: στρατιωτικού πραξικοπήματος « με πλήρη απουσία του στρατού», αφήνοντας τις αντιδραστικές συμμορίες, στρατολογημένες και χρηματοδοτούμενες από τις ελίτ, να επιβάλουν το νόμο τους. Μόλις βασιλεύσει ο τρόμος και πριν από την παράλυση της κυβέρνησης, το αποτέλεσμα είναι αναπόφευκτο.
Συμπέρασμα: η ασφάλεια και η δημόσια τάξη δεν έπρεπε ποτέ να είχαν ανατεθεί στη Βολιβία σε μηχανισμούς όπως η αστυνομία και ο στρατός, που αποικιοποιήθηκαν, εκπαιδεύτηκαν και χρηματοδοτήθηκαν από τον ιμπεριαλισμό. Η εκ νέου δημιουργία τέτοιων μηχανισμών αποτελεί το πιο δύσκολο στοίχημα, για κυβερνήσεις που επιλέγουν δρόμους χειραφέτησης από τον ιμπεριαλισμό.
Όταν ξεκίνησε η επίθεση εναντίον του Μοράλες και της κυβέρνησης του, η κυβέρνηση επέλεξε να μην απαντήσει στις προκλήσεις των φασιστών. Αυτό το αξιοποίησε η ξενοκίνητη αντιπολίτευση και ισχυροποίησε την θεωρεία της για «εκλογική απάτη » και το σχέδιό της για νέες εκλογές, αλλά στο τέλος χωρίς Εβο Μοράλες (όπως στη Βραζιλία, χωρίς Λουλα).
Τέλος, δεδομένης της απροθυμίας του Εβο Μοράλες να αποδεχτεί τον εκβιασμό και την τρομοκρατία με τη συνενοχή της αστυνομίας και της ηγεσίας του στρατού, οδηγήθηκε σε παραίτηση, υπό την απειλή ενός λουτρού αίματος του λαού του. Το πρόσφατο εγχειρίδιο δολοφονίας της δημοκρατίας στην Βολιβία, εξελισσόμενο πιθανά με αλγόριθμους τεχνητής ευφυΐας και αναλυτές που μαθαίνουν από τα λάθη τους, έκανε την δουλειά του.
Η παγκόσμια αριστερά οφείλει όχι απλά να μελετά αλλά να παρεμβαίνει σε όλη την ιστορική εξέλιξη με το τεράστιο ιδεολογικό της οπλοστάσιο, την ιστορική της εμπειρία (μελετώντας και τα λάθη της). Εάν δεν το πράξει θα ξεπεραστεί αφήνοντας ένα σημάδι μιας ιστορικής παρένθεσης . Δεν της αρμόζει . Δεν μας αξίζει .
*Ο Κώστας Ήσυχος είναι πρώην βουλευτής και πρώην αναπλ. Υπουργός Εθνικής Άμυνας
