Το πρώτο εξάμηνο του 2017 η Ελλάδα πραγματοποίησε εξαγωγές 50.386 τόνων ελαιολάδου συνολικής αξίας 214,9 εκατ. ευρώ. Με άλλα λόγια, εξήγαγε το ελαιόλαδο με μέση τιμή 4,2 ευρώ/κιλό, την ώρα που και το φθηνότερο επώνυμο σε ελληνικό σούπερ μάρκετ πωλείται προς 8 με 8,50 ευρώ/λίτρο, δηλαδή σε περίπου διπλάσια τιμή (1 λίτρο λάδι ζυγίζει 915 γρ.). Για ποιο λόγο το ελληνικό παρθένο ή έξτρα παρθένο ελαιόλαδο εξάγεται στη μισή τιμή από αυτήν που επικρατεί στο ελληνικό λιανεμπόριο για το τυποποιημένο; Διότι η πλειονότητα της εξαγόμενης ποσότητας αφορά χύμα ελαιόλαδο. Θυμηθείτε τα βυτιοφόρα με τα οποία ήταν υπερφορτωμένο το πλοίο «Norman Atlantic», που πήγαινε από την Ελλάδα στην Ιταλία και έπιασε φωτιά εν πλω, παραμονές της Πρωτοχρονιάς του 2015.
Η ιστορία για την τύχη που έχει στη συνέχεια το ελληνικό ελαιόλαδο είναι γνωστή: οι Ιταλοί το τυποποιούν και καρπώνονται αυτοί την προστιθέμενη αξία.
Δυστυχώς αυτό δεν είναι το μοναδικό παράδειγμα που δείχνει ότι η Ελλάδα έχει μεν αυξήσει τις εξαγωγές της τα τελευταία χρόνια, αυτές όμως αφορούν σε σημαντικό βαθμό, εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, μη τυποποιημένα προϊόντα και πρώτες ύλες, κάτι που μεταφράζεται σε εξαγωγές χαμηλής κατά κύριο λόγο αξίας. Μάλιστα, όχι μόνο δεν έχουν μεγαλύτερα έσοδα οι ελληνικές επιχειρήσεις και κατ’ επέκταση η ελληνική οικονομία, αλλά συχνά λόγω της απουσίας επενδύσεων στην τυποποίηση και της αποβιομηχάνισης από τη δεκαετία του ’80 και έπειτα, αναγκαζόμαστε να εισάγουμε πολλά τελικά προϊόντα, για την παρασκευή των οποίων έχουν χρησιμοποιηθεί βασικές πρώτες ύλες από την Ελλάδα.
Ενα άλλο παράδειγμα είναι το βαμβάκι που περιλαμβάνεται στην πρώτη δεκάδα των σημαντικότερων εξαγόμενων προϊόντων. Το πρώτο εξάμηνο του 2017 η Ελλάδα εξήγαγε μη λαναρισμένο βαμβάκι, με τις εξαγωγές του εν λόγω προϊόντος να είναι αξίας 147,4 εκατ. ευρώ. Συνολικά το 2016 εξήγαγε κλωστικές ίνες αξίας 325,36 εκατ. ευρώ. Πόσα χρήματα ξόδεψε το 2016 για την εισαγωγή υφασμάτων και ειδών ένδυσης; Το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό του 1,53 δισ. ευρώ για είδη ένδυσης και 659,8 εκατ. ευρώ για την εισαγωγή υφασμάτων.
Μεταξύ των κυριότερων εξαγόμενων προϊόντων της Ελλάδας παραμένουν τα ψάρια, καθώς το πρώτο εξάμηνο του 2017 η αξία των εξαγωγών τους ανήλθε σε 254,6 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, μόνο το τελευταίο διάστημα οι ελληνικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των ιχθυοκαλλιεργειών ξεκίνησαν να δραστηριοποιούνται στην τυποποίηση των προϊόντων τους για τη λιανική πώληση, ενώ αναμένεται να προχωρήσουν και στην παραγωγή έτοιμων προς μαγείρεμα γευμάτων με βάση το ψάρι.
Εντυπωσιακό είναι, πάντως, το γεγονός ότι τα προϊόντα αργιλίου αποτελούν τα δεύτερα σε μέγεθος εξαγώγιμα είδη της Ελλάδας, μετά τα πετρελαιοειδή!
Μεγάλες δυνατότητες
Πόσο θα μπορούσε να εισφέρει στις ελληνικές εξαγωγές η πώληση στις διεθνείς αγορές προϊόντων με μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία; Είναι δύσκολο να υπολογισθεί. Ωστόσο, έρευνες διεθνών οργανισμών τις οποίες επισημαίνει ο ΠΣΕ, εκτιμούν ότι οι ελληνικές εξαγωγές με τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις μπορούν να αυξηθούν έως και 30% ή κατά 16 δισεκατομμύρια ευρώ. Αντιστοίχως, εάν η Ελλάδα καταφέρει να φτάσει τους μέσους όρους εξωστρέφειας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, μπορεί να εισρεύσουν στα δημόσια ταμεία επιπλέον έσοδα 20 δισ. ευρώ ετησίως. «Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην τόνωση της εγχώριας παραγωγής, στη μεταποίηση αγροτικών και βιομηχανικών προϊόντων μέσα από κίνητρα για προσέλκυση ξένων επενδύσεων και εκσυγχρονισμό υφιστάμενων», επισήμανε χθες η πρόεδρος του ΠΣΕ Χρ. Σακελλαρίδη.
Πηγή: Δήμητρα Μανιφάβα
Η ιστορία για την τύχη που έχει στη συνέχεια το ελληνικό ελαιόλαδο είναι γνωστή: οι Ιταλοί το τυποποιούν και καρπώνονται αυτοί την προστιθέμενη αξία.
Δυστυχώς αυτό δεν είναι το μοναδικό παράδειγμα που δείχνει ότι η Ελλάδα έχει μεν αυξήσει τις εξαγωγές της τα τελευταία χρόνια, αυτές όμως αφορούν σε σημαντικό βαθμό, εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, μη τυποποιημένα προϊόντα και πρώτες ύλες, κάτι που μεταφράζεται σε εξαγωγές χαμηλής κατά κύριο λόγο αξίας. Μάλιστα, όχι μόνο δεν έχουν μεγαλύτερα έσοδα οι ελληνικές επιχειρήσεις και κατ’ επέκταση η ελληνική οικονομία, αλλά συχνά λόγω της απουσίας επενδύσεων στην τυποποίηση και της αποβιομηχάνισης από τη δεκαετία του ’80 και έπειτα, αναγκαζόμαστε να εισάγουμε πολλά τελικά προϊόντα, για την παρασκευή των οποίων έχουν χρησιμοποιηθεί βασικές πρώτες ύλες από την Ελλάδα.
Ενα άλλο παράδειγμα είναι το βαμβάκι που περιλαμβάνεται στην πρώτη δεκάδα των σημαντικότερων εξαγόμενων προϊόντων. Το πρώτο εξάμηνο του 2017 η Ελλάδα εξήγαγε μη λαναρισμένο βαμβάκι, με τις εξαγωγές του εν λόγω προϊόντος να είναι αξίας 147,4 εκατ. ευρώ. Συνολικά το 2016 εξήγαγε κλωστικές ίνες αξίας 325,36 εκατ. ευρώ. Πόσα χρήματα ξόδεψε το 2016 για την εισαγωγή υφασμάτων και ειδών ένδυσης; Το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό του 1,53 δισ. ευρώ για είδη ένδυσης και 659,8 εκατ. ευρώ για την εισαγωγή υφασμάτων.
Μεταξύ των κυριότερων εξαγόμενων προϊόντων της Ελλάδας παραμένουν τα ψάρια, καθώς το πρώτο εξάμηνο του 2017 η αξία των εξαγωγών τους ανήλθε σε 254,6 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, μόνο το τελευταίο διάστημα οι ελληνικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των ιχθυοκαλλιεργειών ξεκίνησαν να δραστηριοποιούνται στην τυποποίηση των προϊόντων τους για τη λιανική πώληση, ενώ αναμένεται να προχωρήσουν και στην παραγωγή έτοιμων προς μαγείρεμα γευμάτων με βάση το ψάρι.
Εντυπωσιακό είναι, πάντως, το γεγονός ότι τα προϊόντα αργιλίου αποτελούν τα δεύτερα σε μέγεθος εξαγώγιμα είδη της Ελλάδας, μετά τα πετρελαιοειδή!
Μεγάλες δυνατότητες
Πόσο θα μπορούσε να εισφέρει στις ελληνικές εξαγωγές η πώληση στις διεθνείς αγορές προϊόντων με μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία; Είναι δύσκολο να υπολογισθεί. Ωστόσο, έρευνες διεθνών οργανισμών τις οποίες επισημαίνει ο ΠΣΕ, εκτιμούν ότι οι ελληνικές εξαγωγές με τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις μπορούν να αυξηθούν έως και 30% ή κατά 16 δισεκατομμύρια ευρώ. Αντιστοίχως, εάν η Ελλάδα καταφέρει να φτάσει τους μέσους όρους εξωστρέφειας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, μπορεί να εισρεύσουν στα δημόσια ταμεία επιπλέον έσοδα 20 δισ. ευρώ ετησίως. «Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην τόνωση της εγχώριας παραγωγής, στη μεταποίηση αγροτικών και βιομηχανικών προϊόντων μέσα από κίνητρα για προσέλκυση ξένων επενδύσεων και εκσυγχρονισμό υφιστάμενων», επισήμανε χθες η πρόεδρος του ΠΣΕ Χρ. Σακελλαρίδη.
Πηγή: Δήμητρα Μανιφάβα