Μείωση στην εκτιμώμενη αύξηση του ΑΕΠ για το 2020 κατά 0,3% ή κατά 0,7% προβλέπει το Δημοσιονομικό Συμβούλιο σε δύο εναλλακτικά σενάρια επιπτώσεων που περιλαμβάνει σε έκτακτη μελέτη του για τον κοροναϊό. Μάλιστα υπάρχει και τρίτο σενάριο, μεγαλύτερου πλήγματος, το οποίο όμως δεν ποσοτικοποιείται.
Προειδοποιεί επίσης για δημοσιονομικούς κινδύνους λόγω της βραδύτερης ανάπτυξης, απευθύνοντας συστάσεις πολιτικής. Ζητά να αναζητηθούν “μαξιλάρια”, αξιοποίηση μέρους των ταμειακών αποθεμάτων ασφαλείας, και έγκαιρη συνεννόηση με τους θεσμούς για συμφωνία απόκλισης από το στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ.
Ουσιαστικά πρόκειται για την πρώτη αποτίμηση που γίνεται από επίσημο ελληνικό φορέα (σ.σ. το Δημοσιονομικό Συμβούλιο λειτουργεί βάση κοινοτικής υποχρέωσης για εποπτεία των ελληνικών δημοσιονομικών). Προέβη σε αυτό το πλαίσιο σε έκτακτη έκθεση “για τις επιπτώσεις στο ελληνικό ΑΕΠ μετά από πιθανή αρνητική διαταραχή στο ΑΕΠ της Ευρωζώνης, βάσει του υποδείγματος μεσοπρόθεσμων μακροοικονομικών προβλέψεων του ΕΔΣ”.
Θέτει ως κεντρικό σενάριο την πραγματική αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,54% φέτος (σενάριο βάσης έναντι 2,8% που εκτιμά ο Προϋπολογισμός). Η εν λόγω επίδοση μειώνεται σε 2,21% (σενάριο 1) και 1,88% (σενάριο 2).
Το 3ο σενάριο
Ωστόσο, στο κείμενο υπάρχει και μία τρίτη εκδοχή. Όπως αναφέρεται, “σε περίπτωση που η επιδημία πάρει διαστάσεις θα προκληθεί “δομική αλλαγή” στο υπόδειγμα η οποία προς το παρόν είναι δύσκολο να προβλεφθεί.
Επίσης εκτιμάται ότι “η κρίση μπορεί να πλήξει, επιπλέον ενδογενώς την ελληνική οικονομία βάσει τουλάχιστον δύο διαύλων:
α) επιδείνωσης του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών λόγω μείωσης των τουριστικών εισπράξεων, μείωσης των εισπράξεων από θαλάσσιες και χερσαίες μεταφορές κλπ και
Εξηγεί τις δημοσιονομικές “παρενέργειες”. Επισημαίνεται πως “με βάση αυτές τις αρνητικές εκτιμήσεις φαίνεται ότι απομακρυνόμαστε, πιθανώς σημαντικά, από τον στόχο για αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,8% το 2020, γεγονός που θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις στα δημοσιονομικά αποτελέσματα.
Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να αναζητηθούν “μαξιλάρια” για τον προϋπολογισμό για τυχόν έκτακτες δαπάνες (πχ στο τομέα της υγείας), όπως πιθανώς αξιοποίηση μέρους των ταμειακών αποθεμάτων ασφαλείας (cash buffers), αλλά και έγκαιρη συνεννόηση με τους θεσμούς για συμφωνία ρήτρας διαφυγής (escape clause), ώστε μία ελεγχόμενη απόκλιση από το στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ να μην οδηγήσει σε περιοριστικά δημοσιονομικά μέτρα τα οποία θα επιδεινώσουν περαιτέρω την μακροοικονομική κατάσταση στην Ελλάδα και θα ανακόψουν τη θετική δυναμική των τελευταίων ετών”.
Η Ευρώπη
Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο εξηγεί ότι “η εξάπλωση του ιού SARS–CoV-2 (“κοροναϊός”) είναι πλέον σίγουρο ότι θα προκαλέσει αναθεώρηση επί τα χείρω των προβλέψεων για την μεγέθυνση της παγκόσμιας οικονομίας για το 2020. Η εξάπλωση της επιδημίας και στην Ευρώπη είναι επόμενο να επιβραδύνει την αύξηση του ΑΕΠ της Ευρωζώνης”.
Αναφέρεται δε σε αρχικές εκτιμήσεις ότι η επιδημία μπορεί να προκαλέσει μια ελαφρά κάμψη στο παγκόσμιο ΑΕΠ. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτιμά την κάμψη στο παγκόσμιο ΑΕΠ για το 2020 κατά 0,1% σε σχέση με τις προηγούμενες προβλέψεις του (δηλαδή 3,3% από 3,4% που είχε εκτιμηθεί αρχικά).
Πρόσφατες εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ είναι πιο απαισιόδοξες, κατεβάζοντας τον πήχη της παγκόσμιας μεγέθυνσης για το 2020 στο 2,4%, έναντι αρχικής πρόβλεψης για 2,9%, χωρίς να αποκλείουν μία ακόμα μεγαλύτερη πτώση, ακόμη και στο 1,5%.
*Δήμητρα Καδδά