Αφορά 140.000 δανειολήπτες που έχουν ενταχθεί στις ευεργετικές διατάξεις του ν. 3869 – Νέα αυστηρά κριτήρια για όσους ζητήσουν να ενταχθούν από εδώ και μπρος
Μια νέα πραγματικότητα θα καθιερώσει η αντικατάσταση του Νόμου Κατσέλη, του οποίου η ομπρέλα προστασίας τερματίζεται στις 31 Δεκεμβρίου του 2018 χωρίς να υπάρχει περίπτωση παράτασής του. Οι αλλαγές που έρχονται, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι μεγάλες και περιλαμβάνουν επτά αρνητικές εξελίξεις και τρεις σε θετικότερη κατεύθυνση. Οπωσδήποτε, όμως, ανατρέπουν όλα όσα γνωρίζουμε από το 2010, χρονιά που υιοθετήθηκε ο νόμος της τέως υπουργού του ΠΑΣΟΚ.
Κεντρικός πυρήνας των όσων συζητούνται αυτές τις ημέρες ως προς το υπό διαμόρφωση νομοσχέδιο που θα έρθει για ψήφιση στη Βουλή μέχρι το Πάσχα είναι πως απαιτείται ξεψάχνισμα ή ξεσκαρτάρισμα, όπως επικοινωνείται από κυβερνητικές πηγές, των στρατηγικών κακοπληρωτών έναντι όσων βρίσκονται πραγματικά σε αδυναμία. Ενα ξεσκαρτάρισμα όμως που θα αποδειχθεί επώδυνο για χιλιάδες οφειλέτες, οι οποίοι θα κληθούν να συναινέσουν σε μαζική άρση του απορρήτου των λογαριασμών τους.
Συγκεκριμένα, στόχος της κυβέρνησης είναι στα δικαστήρια να φθάνουν οι αιτήσεις προστασίας στέγης και περιουσίας όσων πραγματικά έχουν ανάγκη με προηγούμενη ενδελεχή εξέταση της πραγματικής οικονομικής τους κατάστασης. Στο παραπάνω πλαίσιο, θα θεωρείται ως απολύτως αναγκαία η άρση του τραπεζικού απορρήτου των οφειλετών στη λογική πως «για να το σώσεις πρέπει να δηλώσεις όλα σου τα περιουσιακά στοιχεία και τις καταθέσεις».
Οπως αναφέρουν καλά ενημερωμένες πηγές, «αυτή τη στιγμή η μία τράπεζα δεν επικοινωνεί με την άλλη καθώς ο “Τειρεσίας” δεν διαθέτει σύστημα διατραπεζικής επικοινωνίας. Μπορεί δηλαδή να χρωστάει κάποιος ένα ποσό στη μία τράπεζα όμως σε άλλη να έχει χρήματα. Για τον λόγο αυτό θα προωθηθεί προς ψήφιση η άρση του τραπεζικού απορρήτου ώστε να αποφευχθούν περιπτώσεις όπου κάποιος εντάσσεται στον προστατευτικό νόμο ενώ στην πραγματικότητα έχει περιουσία». Και η ίδια πηγή συμπληρώνει: «Ο “Τειρεσίας” δεν περιλαμβάνει επίσης τα στοιχεία των ξένων τραπεζών. Μπορεί δηλαδή κάποιος να έχει πάρει δάνειο από ελληνική τράπεζα και να διατηρεί καταθέσεις σε τράπεζες του εξωτερικού. Με το νέο σύστημα θα υπάρχει πλέον επικοινωνία και ενημέρωση από τους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς για την πραγματική οικονομική κατάσταση των κόκκινων οφειλετών. Κοινώς, η μία τράπεζα θα δίνει στοιχεία στην άλλη».
Η λογική του υπό προώθηση νομοσχεδίου και η κεντρική συλλογιστική του θα είναι ιδιαιτέρως απλή. «Θες να προστατεύσεις το ακίνητο σου; Τότε οφείλεις να αποδεχθείς και την άρση του τραπεζικού απορρήτου σου. Σε αντίθετη περίπτωση, δεν υπάρχει πιθανότητα προστασίας της στέγης και οι διαδικασίες θα σημαίνουν έκπτωση από κάθε προστασία και απώλεια περιουσίας».
Ακόμα και στην περίπτωση που κάποιος τελικά δεν επιλέξει να ενταχθεί στον νέο νόμο, ωστόσο έχει καταθέσει αίτηση, θα θεωρείται αυτόματα ύποπτος και θα ελέγχεται ούτως ή άλλως το μέγεθος της περιουσίας του με αυτόματη άρση του τραπεζικού απορρήτου. Κι αυτό διότι η υπαναχώρηση κάποιου που υποτίθεται πως βρίσκεται σε ένδεια και δυσκολία, άρα γι’ αυτό τον λόγο αιτήθηκε προστασία, σημαίνει σε μεγάλο βαθμό ότι κάτι έχει να κρύψει. Η λογική «μονά – ζυγά χαμένος», λοιπόν, θα είναι κυρίαρχη στον νέο νόμο.
Μιλάμε για περίπου 1 στα έξι δάνεια τα οποία εικάζεται ότι θα βρεθούν εκτός διαδικασίας, βάσει και των υπολογισμών που κάνει η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Τι σημαίνει πρακτικά κάτι τέτοιο; Πως περί τις 20.000 με 30.000 οφειλέτες δεν θα μπορέσουν να δικαιολογήσουν γιατί αναζητούν προστασία, καθώς από την πραγματική οικονομική τους κατάσταση θα αποδεικνύεται ότι μπορούν να πληρώνουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις, όμως επιλέγουν να μην το κάνουν.
Οι 7 «δύσκολες» αλλαγές
■ Ενταξη στον νέο νόμο προστασίας της στέγης σημαίνει αυτόματη άρση τραπεζικού απορρήτου. Ακόμα όμως κι αν κάποιος που κατέθεσε αίτηση υπαναχωρήσει ως προς το αίτημά του, θα ελέγχεται ως ύποπτος. Για τον παραπάνω λόγο και όπου υπάρξει αναντιστοιχία πραγματικών περιουσιακών στοιχείων και δανείων θα προχωρούν καταδιωκτικά μέτρα.
■ Αν δεν πληρώσει κάποιος επί 2 ή 3 συνεχόμενους μήνες τις ρυθμίσεις, η τράπεζα θα μπορεί να προωθεί εις βάρος του την υπόθεση δικαστικά με σκοπό την αποβολή από το προστατευτικό πλαίσιο του νόμου χωρίς άλλη χρονοτριβή.
■ Με μια απλή επιστολή της τράπεζας, που θα τεκμηριώνει αυτόματα τη μη καταβολή των συμφωνηθέντων, ο ασυνεπής δανειολήπτης αυτόματα θα χάνει την προστασία του νέου νόμου.
■ Οι πλειστηριασμοί στις παραπάνω περιπτώσεις θα είναι αυτόματοι, ενώ σε περιπτώσεις ανωτέρας βίας οι οφειλέτες θα κάνουν αιτήσεις ανατροπής των παραπάνω αποφάσεων, με σκληρούς όμως όρους ως προς την απόδειξη της αδυναμίας τους.
■ Θα γίνεται έλεγχος των αιτήσεων ένταξης στον νέο νόμο στην πηγή με διαδικασίες γρήγορες και όχι σε βάθος τριετίας και με καθυστερήσεις.
■ Οποιος παρακωλύει νομικά τη δικάσιμο για την αίτησή του, θα χάνει τις ευεργετικές ρυθμίσεις του νέου νόμου. Υστερα από δύο αναβολές της δικασίμου με ευθύνη του οφειλέτη θα υπάρχει αυτόματος έλεγχος για το εάν όντως πληροί τα κριτήρια του νόμου και, εάν όχι, θα πετιέται εκτός με άμεσο τρόπο.
■ Θα προβλέπεται επίσης η έννοια του δόλου αν υπάρχει μεταβίβαση ακινήτου σε συγγενικά πρόσωπα, απόκρυψη οικονομικών και περιουσιακών στοιχείων, πτώχευση εταιρείας κ.λπ.
Τα τρία «καρότα»
■ Μέχρι τώρα απαιτούνταν 47 συνολικά δικαιολογητικά δημιουργώντας τεράστια γραφειοκρατία, ταλαιπωρία και έξοδα για τους οφειλέτες. Από δω και πέρα θα απαιτείται μόνο μία μονοσέλιδη αίτηση, ενώ τα αναγκαία στοιχεία και παραστατικά θα τα προσκομίζουν στα δικαστήρια όχι οι ενδιαφερόμενοι δανειολήπτες αλλά οι τράπεζες.
■ Θα προβλέπονται ευνοϊκές ρυθμίσεις για τους εγγυητές, οι οποίοι σήμερα, ακόμα και σε περιπτώσεις κουρέματος οφειλών στους πρωτοφειλέτες, εξακολουθούν να βαρύνονται με το σύνολο του δανείου και όχι με το κουρεμένο ποσό.
■ Θα προκύψει σειρά διευκολύνσεων πληρωμής των δικαστικών εξόδων.