Οι σχέσεις Μόσχας και Άγκυρας διάγουν μια πάρα πολύ κρίσιμη και κυρίως επικίνδυνη περίοδο, μετά τις αλλεπάλληλες τουρκικές προκλήσεις σε Αρμενία, Συρία, και γενικά στην περιοχή του Καυκάσου, φέροντας σενάρια ακόμα και πολεμικού επεισοδίου έστω και κατά λάθος.
Η πολιτική ηγεσία της Ρωσίας δεν έχει ακόμη κάνει δηλώσεις σχετικά με είδηση του Nordic Monitor, περί αναφερόμενης μαρτυρίας του Τούρκου Σμηνάρχου Ali Durmush, ο οποίος ανέφερε ότι το ρωσικό μαχητικό Su-24 που καταρρίφθηκε το 2015 στη Συρία, αφορούσε εντολή του τότε Τούρκου Α/ΓΕΑ Πτεράρχου Abidina Yunala.
Ρωσικές πηγές και ινστιτούτα, εκτιμούν ότι αυτά τα στοιχεία, μαζί με υπόγειες κινήσεις της Άγκυρας κοντά στα ρωσικά σύνορα, μπορούν να οδηγήσουν σε επιδείνωση των σχέσεων μεταξύ Μόσχας και Άγκυρας.
Η επίσημη ηγεσία της Ρωσίας εξακολουθεί να είναι πολύ προσεκτική στην αυξανόμενη στρατιωτική δραστηριότητα της Τουρκίας κοντά στα ρωσικά σύνορα, έχοντας θέσει “κόκκινες γραμμές” σε αυτό το θέμα.
Η Μόσχα περιορίζει προς το παρόν την κριτική της στην συμμαχία Κιέβου και Άγκυρας στον στρατιωτικό και διπλωματικό τομέα.
Τον Απρίλιο, Ρώσοι δημοσιογράφοι προσπάθησαν να πάρουν το σφυγμό της κατάστασης από τον αντιπρόεδρο της ρωσικής κυβέρνησης Γιούρι Μπορίσοφ, στο ζήτημα της αντίδρασης της Ρωσίας στην προμήθεια μιας νέας παρτίδας τουρκικών drone για την Ουκρανία.
Αυτά τα μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα, με τα οποία έχει ο ουκρανικός στρατός, παρακολουθούν τακτικά περιοχές κοντά στα σύνορα της Κριμαίας και στο Ντονιέτσκ.
Ουκρανοί πολιτικοί, απείλησαν να χρησιμοποιήσουν αυτά τα μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα εναντίον της Ρωσίας σε πιθανή ένοπλη σύγκρουση.
«Θα εξετάσουμε συγκεκριμένα, την κάθε περίπτωση», δήλωσε ο Μπορίσοφ, απαντώντας σε ερώτηση των ΜΜΕ σχετικά με το εάν η Ρωσία θα απαιτήσει διακοπή της αμυντικής συνεργασίας με την Τουρκία, εάν η Άγκυρα προμηθεύσει την Ουκρανία με μια νέα παρτίδα drone.
Προχθές, η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα επέκρινε την Άγκυρα για δηλώσεις του Τούρκου διπλωμάτη Τάντζου Μπιλγκίτ, ο οποίος ενεπλάκη στο θέμα των Τάταρων της Κριμαίας, ενώ η ίδια χαρακτήρισε την ανησυχία αυτή της Άγκυρας ως “ευκαιριακή”.
«Εάν συνεχιστεί αυτή η ρητορική, θα πρέπει επίσης να δώσουμε προσοχή σε παρόμοια προβλήματα στην Τουρκία. Δεν θα θέλαμε να το κάνουμε αυτό, επομένως ελπίζω ότι το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών θα μας ακούσει σήμερα », είχε δηλώσει η Ζαχάροβα, με την όλη ενέργεια να θεωρείται ως “διπλωματικό μήνυμα” προς την Τουρκία.
Εν τω μεταξύ, η Άγκυρα αγνοεί όλα τα μηνύματα που στέλνει η Ρωσία, και σε πολλά θέματα συνεχίζει να προωθεί τα συμφέροντά της όχι μόνο στην Ουκρανία, αλλά και σε άλλες περιοχές του Καυκάσου.
Για παράδειγμα, ενώ η Μόσχα καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες διαμεσολάβησης για την ομαλοποίηση της κατάστασης στα σύνορα της ζώνης σύγκρουσης στο Καραμπάχ, η Τουρκία ενισχύει τις δυνατότητες μάχης των στρατιωτικών μονάδων του Αζερμπαϊτζάν που συγκεντρώνονται κοντά στην Αρμενία.
Σύμφωνα με στοιχεία από το Μπακού, οι στρατιωτικές κινήσεις του Αζερμπαϊτζάν την περασμένη εβδομάδα περιελάμβαναν ασκήσεις με τον τουρκικό στρατό.
Αναφέρθηκε ότι «κατά τη διάρκεια της άσκησης Τούρκων-Αζέρων, ειδικές ομάδες Αζέρων προετοιμάζονταν σε αποστολές μυστικής διείσδυσης σε βάθος στο εχθρικό έδαφος, σε διαφορετικές ώρες της ημέρας, καθώς και στην κατάληψη διοικητικού σταθμού και στρατιωτικών εγκαταστάσεων.
Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στην οργάνωση μυστικής κίνησης, διείσδυσης και εκτέλεσης σαμποτάζ, στην καταστολή των εχθρικών προκλήσεων, και στη μελέτη των χαρακτηριστικών των αντιτρομοκρατικών επιχειρήσεων”.
Ρώσοι ειδικοί τονίζουν ότι όλα αυτά αποτελούν άκρως προκλητικές κινήσεις στα σύνορα με την Αρμενία.
Στις 24 Μαΐου, Άγκυρα και Μπακού θα υλοποιήσουν μια νέα σειρά στρατιωτικών ασκήσεων, οι οποίες θα λάβουν χώρα στην Τουρκία, και θα είναι διάρκειας περίπου δύο εβδομάδων.
Ταυτόχρονα με αυτές τις ασκήσεις, η Τουρκία συνεχίζει να μεταφέρει στρατεύματα στη Ρουμανία για να συμμετάσχει στις μεγάλης κλίμακας ασκήσεις του ΝΑΤΟ Defender Europe 21. Από την Τουρκία, θα συμμετέχουν πάνω από 200 θωρακισμένα οχήματα και 1300 στρατιώτες.
“Δεν είναι ακόμη γνωστό εάν οι στρατιώτες των Ενόπλων Δυνάμεων του Αζερμπαϊτζάν θα συμμετάσχουν σε αυτές τις ασκήσεις, αλλά το Μπακού περιορίζει σαφώς τις στρατιωτικές επαφές με τη Μόσχα.
Συγκεκριμένα, το 2021, σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια, η συμμετοχή του στρατού του Αζερμπαϊτζάν σε διεθνή στρατιωτικές ασκήσεις που διοργάνωσε η Μόσχα με τη συμμετοχή μονάδων των Ενόπλων Δυνάμεων της Ρωσίας, είναι περιορισμένη.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Μόσχα μπορεί να ασκήσει πίεση στην Τουρκία προκειμένου να περικόψει τα γεωπολιτικά και στρατιωτικά της συμφέροντα», δήλωσε ο Ρώσος στρατιωτικός εμπειρογνώμονας Γιούρι Νετκάτσεφ.
«Διακυβεύεται όμως κάτι πολύ πιο σοβαρό για το Κρεμλίνο, το οποίο σχετίζεται με οικονομικά και ενεργειακά έργα. Αυτά τα έργα, νομίζω, θα υλοποιηθούν, ενώ σε σχέση με τις στρατιωτικές φιλοδοξίες της Άγκυρας, θα ληφθούν περιοριστικά μέτρα”, τόνισε ο ίδιος.
Η ουσία όμως της όλη διαδικασίας αξιολόγησης των σχέσεων Ρωσία-Τουρκίας, μας δείχνει ότι η Μόσχα εκτιμά ότι η Άγκυρα αργά ή γρήγορα θα προκαλέσει πραγματικά κάποιο επεισόδιο στα τόσα μέτωπα που εμπλέκονται Τούρκοι και Ρώσοι, το θέμα είναι το κατά πόσο την έχει ανάγκη η Ρωσία, ώστε να δούμε άλλου τύπου πιθανή “συμπεριφορά” από το Κρεμλίνο;