Ο κόσμος και ο πλανήτης που ξέραμε δεν υπάρχουν πια. Δεν έχουν απλώς τροποποιηθεί ούτε καν απλώς αλλάξει. Έχουν ανατραπεί εκ βάθρων. Ζούμε σε ένα ριζικά διαφορετικό, σε ένα αλλιώτικο κόσμο, που πριν δεκαετίες ούτε θα μπορούσαμε να διανοηθούμε.
Οι ΗΠΑ έχουν πάψει εδώ και καιρό να είναι ο αδιαφιλονίκητος ηγεμόνας του πλανήτη και συνεχώς υποβαθμίζονται οικονομικά, στρατιωτικά και πολιτικά.
Ο Τραμπ πρόσφατα καυχήθηκε ότι οι ΗΠΑ εξακολουθούν να είναι η μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη. Κάνει λάθος ή υπερβάλλει προπαγανδιστικά. Με όρους πραγματικής αγοραστικής δύναμης, μία μέτρηση μάλλον ορθότερη και με βάση τα στοιχεία του ΟΗΕ, η Κίνα βρίσκεται στην πρώτη θέση στον κόσμο με ΑΕΠ 25.270 τρισ. δολάρια και οι ΗΠΑ βρίσκονται με απόσταση στην δεύτερη θέση με 20,5 τρισ. δολάρια.
Ο διχασμός της Δύσης
Η παλιά ενιαία Δύση είναι οριστικά παρελθόν. Έχει διαιρεθεί αμετάκλητα και διαπερνάται από βαθιές αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις. ΗΠΑ και Γερμανία γνωρίζουν μία αβυσσαλέα, σχεδόν, αντιπαράθεση, βρίσκονται στα πρόθυρα εμπορικού πολέμου και οι ΗΠΑ απειλούν με αποχώρηση των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων από το έδαφος της Γερμανίας, με την Γερμανία να δείχνει πως σηκώνει αδιάφορα τους ώμους!
Η διαλυτική κρίση Ευρωζώνης και Ε.Ε
Την ίδια ώρα τόσο η Ευρωζώνη όσο και η Ε.Ε, ως πεδία Γερμανικής επικυριαρχίας με κομπάρσο την ασθενική Γαλλία, διανύουν μακρά περίοδο οικονομικής στασιμότητας, που επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου, ενώ η Βρετανία του Τζόνσον με το Brexit χωρίς συμφωνία και η Ιταλία με τον παρακμιακό της κατήφορο, τις πολιτικές ανακατάξεις της και την πολιτικοοικονομική κρίση της, απειλούν να τινάξουν στον αέρα το ευρωζωνικό και ευρωενωσιακό κατασκεύασμα, το οποίο εισέρχεται μάλλον σε φάση νέας οικονομικής ύφεσης.
Ο άξονας ΗΠΑ-Βρετανίας, Τραμπ και Τζόνσον, και ίσως και Ιταλίας, απειλεί να εκτροχιάσει ευρωζώνη και Ε.Ε, που βιώνουν έντονες πολιτικές διαιρέσεις και βαθιές ανισότητες.
Ο αναβαθμισμένος ρόλος της Ρωσίας
Από την άλλη πλευρά ο ρόλος της Ρωσίας πολιτικά και στρατιωτικά αλλά και οικονομικά, συνεχώς αναβαθμίζεται με χαρακτηριστικές τις εξελίξεις στον πόλεμο της Συρίας, όπου η Ρωσική πλευρά με μιά επίδειξη δύναμης και πυγμής έχει επικρατήσει σχεδόν κατά κράτος και έχει επιστρέψει δυνατά στον Μεσανατολικό χώρο.
Η πρωταγωνιστική πορεία της Κίνας
Η διαρκώς ανερχόμενη δύναμη, όμως, που εμφανίζεται δυναμικά και πρωταγωνιστικά στο προσκήνιο και με πλανητικές βλέψεις, είναι η Κίνα, υποσχόμενη να κατακτήσει την αδιαφιλονίκητη παγκόσμια πρωτοκαθεδρία, ιδιαίτερα στον οικονομικό και μάλλον στον τεχνολογικό τομέα τις επόμενες δεκαετίες.
Η τυφλή αντεπίθεση των ΗΠΑ. Η Δύση χάνει το παιχνίδι
Οι ΗΠΑ του Τραμπ μοιάζουν αποφασισμένες να μην αποδεχθούν την υποχώρησή τους και προβαίνουν σε μία ευρεία αντεπίθεση για να συγκρατήσουν ή ακόμα και να ανατρέψουν υπέρ τους τους συσχετισμούς, αν και μάλλον αυτό μοιάζει αδύνατον.
ΗΠΑ και Δύση μάλλον έχουν χάσει το παιχνίδι της απόλυτης ιμπεριαλιστικής επικυριαρχίας στον πλανήτη. Δύο αιώνες, περίπου, Δυτικής κυριαρχίας φαίνεται να βαίνουν αργά (ή μάλλον γρήγορα;)αλλά σταθερά στο τέλος τους.
Σήμερα, με όρους πραγματικής αγοραστικής δύναμης, μόνο τέσσερις χώρες από τις 10 πρώτες οικονομικές δυνάμεις είναι δυτικές, με την Βρετανία και Γαλλία στις δύο τελευταίες θέσεις. Το 2030 οι Δυτικές χώρες στον ίδιο κατάλογο πιθανότατα να είναι μόνο μία: οι ΗΠΑ!
Νέες δυνάμεις ανέρχονται ταχέως στον κόσμο, όπως Κίνα, Ρωσία, Ινδία, Ινδονησία, Κορέα, Βραζιλία, Τουρκία, Ιράν, Νότιος Αφρική κλπ κλπ αλλάζοντας ριζικά τον πολιτικοοικονομικό χάρτη του πλανήτη.
Οι ΗΠΑ του Τραμπ επιχειρούν να αναστρέψουν την σε βάρος τους παγκόσμια πορεία. Ο Τραμπ φαίνεται να αμφισβητεί πλέον το ΝΑΤΟ και ένα ρόλο που οι ΗΠΑ θα “πληρώνουν”και θα διεξάγουν πολέμους για να επωφελούνται, όπως ισχυρίζεται, κυρίως οι Ευρωπαίοι ανταγωνιστές τους. Ο Τραμπ, αν και αντιφατικά και ανάλογα τις περιπτώσεις και τις περιστάσεις, μοιάζει να επιζητεί με έναν περίεργο τρόπο, μία ειδική σχέση με την Ρωσία, την οποία πρότεινε, παρά το “πρόβλημα” της Κριμαίας, αν και ανεπιτυχώς, να συμμετάσχει εκ νέου στους G-7 , συναντώντας τις αντιδράσεις της Γερμανίας, Γαλλίας, Βρετανίας. Ο Τραμπ, επίσης, δεν φαίνεται να θέλει να αποχωριστεί την Τουρκία, προσβλέποντας σε σταθερή ειδική σχέση μαζί της παρά τις μεταξύ τους εντάσεις. Για τον Τραμπ το ζήτημα των S-400 είναι ίσως περισσότερο εμπορικό, παρά πολιτικό θέμα.
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν πως στη νέα αμερικάνικη στρατηγική υπάρχει στο βάθος η σκέψη προσέγγισης με την Ρωσία, ώστε να αποτραπεί μία οργανική συμμαχία της τελευταίας είτε με την Κίνα είτε με την Γερμανική Ευρώπη. Οι ίδιοι κύκλοι, ακόμα, θεωρούν αυτήν την προσέγγιση θεμελιώδη για να μην γίνει δυνατή η εμφάνιση μίας ηγεμονικής δύναμης στο μεγάλο νησί της Ευρασίας. Ο χρόνος θα δείξει την βασιμότητα αυτών των αξιοσημείωτων ανιχνεύσεων.
ΗΠΑ ίσον ΙΣΡΑΗΛ. Μέχρι πότε;
Η μόνη σταθερά που έχουν οι ΗΠΑ από την ψυχροπολεμική και την πρώτη μεταψυχροπολεμική περίοδο, είναι η στρατηγική συμμαχία με το Ισραήλ και εξού κυρίως το ειδικό μένος τους απέναντι στο Ιράν.
ΗΠΑ κατά “παγκοσμιοποίησης”
Για τις ΗΠΑ του Τραμπ η σημερινή “παγκοσμιοποίηση” και οι όροι της δεν συνιστούν πλέον επικερδές πεδίο αλλά μάλλον αποτελούν την αχίλλειο πτέρνα τους.
Για αυτό ο Τραμπ επιχειρεί επιθετικά να αλλάξει σε όφελος των ΗΠΑ τους σημερινούς όρους της αγοραίας παγκοσμιοποίησης ή και να επιβάλλει ένα νέο οικονομικό και εμπορικό προστατευτισμό σε όφελος των ΗΠΑ.
Για τον Τραμπ οι ισχύουσες σχέσεις και συμφωνίες του παγκόσμιου εμπορίου προσφέρουν ανοχύρωτη την τεράστια και πλούσια αμερικάνικη αγορά βορρά στους ανταγωνιστές των ΗΠΑ και κυρίως βορρά στην Κίνα αλλά και στην Ευρώπη.
Πρωτοφανής οικονομικός και εμπορικός πόλεμος
Αυτήν την ώρα ο πλανήτης βρίσκεται στη δίνη ενός πρωτοφανούς για τα μεταπολεμικά χρονικά οικονομικού και εμπορικού πολέμου, που εξωθεί τον κόσμο στο χείλος της αβύσσου.
Ο Τραμπ έκανε την αρχή, επιβάλλοντας υψηλούς δασμούς για στρατηγικά Κινέζικα προϊόντα, αν και παρέτεινε το χρόνο έναρξης της εφαρμογής των μέτρων.
Η Κίνα, αισθανόμενη για πρώτη φορά αυτοπεποίθηση, απάντησε στις ΗΠΑ εξίσου αποφασιστικά, αυξάνοντας τους δασμούς σε προϊόντα εισαγόμενα από ΗΠΑ ύψους 75 δισ δολ, με συνέπεια να ανταπαντήσει ο Τραμπ με ένα νέο μεγάλο πακέτο αύξησης δασμών.
Ο κόσμος μπαίνει σε ένα κανονικό “φρενοκομείο” με τον Τραμπ να δίνει την πρωτοφανή και εξωφρενική μέχρι χθες “εντολή” στις αμερικάνικες επιχειρήσεις να φύγουν από την Κίνα, ενώ την ίδια ώρα καταγγέλλει την τελευταία για κλοπή τρισεκατομμυρίων “πνευματικής αμερικάνικης περιουσίας” και το πιο κακόγουστο καταγγέλλει μέχρι και τον επικεφαλής της FED που ο ίδιος διόρισε, τον Τζ. Πάουελ, περίπου ως πράκτορα του Κινέζου Προέδρου!
Οι κινήσεις Τραμπ κατά Κίνας ισοδυναμούν με ανοιχτή κήρυξη οικονομικού πολέμου, ενώ η απάντηση της Κίνας σηματοδοτεί την αποδοχή αυτού του πολέμου, εξελίξεις που σπρώχνουν τον πλανήτη λίγο πριν την γενική μέχρι τέλους αναμέτρηση.
Είναι μάλλον δύσκολο να επέλθει κάποια συμφωνία σε αυτόν τον οικονομικό πόλεμο ΗΠΑ-Κίνας και αν επέλθει κάποια συμφωνία, αυτή θα είναι εύθραυστη και θα ισοδυναμεί με προσωρινή ανακωχή σε έναν πόλεμο που θα συνεχιστεί και θα κλιμακωθεί ανεξέλεγκτα, συμπεριλαμβάνοντας στο “πολεμικό” θέατρο και την Ευρώπη, την οποία ο Τραμπ απειλεί και αυτήν με σκληρούς δασμούς, τους οποίους ξεκίνησε με το γαλλικό κρασί.
Το φιάσκο των G-7
Η Σύνοδος των G-7 που γίνεται αυτό το Σαββατοκύριακο στη Γαλλία, εν μέσω εκρηκτικών αντιθέσεων, προβλέπεται να καταλήξει σε τραγική αποτυχία και ίσως για πρώτη φορά δεν θα μπορέσει να βγει ούτε εθιμοτυπικό κοινό ανακοινωθέν.
Ο πλανήτης οδεύει στο χάος, χωρίς σταθερές, με τους παλιούς “πολιτικοϊδεολογικούς” διαχωρισμούς και συμμαχίες να θυμίζουν μουσειακό είδος και να δίνουν τη θέση τους σε συμφέροντα και σε ρευστές, πρόσκαιρες και εναλασσόμενες συμμαχίες συμφερόντων.
Οι πιο έγκυροι κύκλοι αναμένουν ότι η οικονομική ύφεση και οι θερμές συγκρούσεις γρήγορα θα σκεπάσουν τον πλανήτη με ένα “ασύμμετρο” πολλαπλών επιπέδων πόλεμο όλων εναντίον όλων.
Και η Ελλάδα;
Σε αυτό το πρωτοφανές, δυσπρόσιτο και ανεξερεύνητο ευρωπαϊκό και διεθνές τοπίο η Ελλάδα ενός ξενόδουλου, παραδομένου, παρασιτικού και πελατειακού πολιτικοοικονομικού κατεστημένου που λαφυραγωγεί κράτος και οικονομία, διατρέχει ένα διπλό κίνδυνο: να ολοκληρωθεί ο οικονομικοκοινωνικός εξανδραποδισμός της και να υποστεί μία εθνική πανωλεθρία και εθνικό ακρωτηριασμό.
Η μόνη χαραμάδα ελπίδας της Ελλάδας για να μην συντριβεί σε μία περιοχή που διασταυρώνονται και επικρατούν θυελλώδεις αντιπαραθέσεις, είναι να αποβάλλει το κλίμα του νεοραγιαδισμού που την διακατέχει, να αποκτήσει αυτοπεποίθηση και αποφασιστικότητα, να πάψει να άγεται και να φέρεται ως προτεκτοράτο από μία διαπλεκόμενη δικτατορία του χρήματος και ένα ληστρικό κατεστημένο και ως κυρίαρχη και ανεξάρτητη χώρα να χαράξει πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική άμυνας, διεθνών οικονομικών σχέσεων και ασφάλειας και ένα σχέδιο επαναθεμελίωσης του κράτους και προοδευτικής ανασυγκρότησης της οικονομίας της χώρας με τον ελληνικό λαό πρωταγωνιστή, περήφανο και συνυπεύθυνο.
Παναγιώτης Λαφαζάνης
Και η Αριστερά;
Υ.Γ Αποτελεί μείζονα πρόκληση, πρόκληση κυριολεκτικά ύπαρξης για την Αριστερά, να συνειδητοποιήσει και να διαβάσει καλά τις συγκλονιστικές ανατροπές στον πλανήτη για να μπορέσει να επαναθεμελιώσει μία νέα εθνική, περιφερειακή, ευρωπαϊκή και διεθνή στρατηγική που να απαντά στα προβλήματα και τις ανάγκες του σήμερα και του αύριο και να μην είναι αγκιστρωμένη σε ιδεολογήματα και σε καταστάσεις του χθες που έχουν οριστικά πεθάνει. Για ορισμένες πρώτες σκέψεις επ’ αυτών χρειάζεται ασφαλώς ένα νέο σημείωμα….
