Με σκανδαλώσεις ή/και αντισυνταγματικές διατάξεις
Από την Επιτροπή Αγώνα για το Μητροπολιτικό Πάρκο στο Ελληνικο
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ κατέθεσε στις 11/6/2018 στη Βουλή το σχέδιο νόμου με τίτλο «Διατάξεις για την ολοκλήρωση της Συμφωνίας Δημοσιονομικών Στόχων και Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων – Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2019-2022» για κατεπείγουσα ψήφιση με συνοπτικές διαδικασίες, κατ’ επιταγήν των ευρωπαϊκών θεσμών και του ΔΝΤ, που καθορίζουν και εποπτεύουν την απαρέγκλιτη εφαρμογή των μνημονιακών δεσμεύσεων της χώρας, τις οποίες κυβέρνηση και αντιπολίτευση, με εξαίρεση το ΚΚΕ, υλοποιούν. Από τα δόγματα της νεοφιλελεύθερης πολιτικής, δεν υπάρχει διέξοδος, όπως ευαγγελίζεται η κυβέρνηση, μόνο επιπλέον φτωχοποίηση της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας, παράδοση του δημόσιου πλούτου σε ιδιωτικές εταιρείες, κατάλυση της δημοκρατίας και της κυριαρχίας ανεξάρτητου κράτους και υποθήκευση του μέλλοντος της χώρας.
Στα άρθρα 1-14 του σχεδίου νόμου καθορίζεται η Ίδρυση Ιδιωτικού Δικαίου Φορέα Διαχείρισης Κοινοχρήστων εντός του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού – Αγίου Κοσμά.
1. Γίνεται σαφές από τις σκανδαλώδεις ή/και αντισυνταγματικές διατάξεις του νόμου, από τις αρμοδιότητες που έχει αυτός ο ιδιωτικού δικαίου φορέας, από τις παροχές που λαμβάνει από το κράτος και τους δημότες, ότι η σύσταση του, όπως ρητά ομολογείται, «εξυπηρετεί την ομαλή λειτουργία της επένδυσης, η οποία έχει χαρακτήρα έντονου δημοσίου συμφέροντος» (άρθρο 1). Η απροσχημάτιστη αυτή δήλωση ταύτισης των ιδιωτικών συμφερόντων ενός επενδυτή με το δημόσιο συμφέρον διέπει το πνεύμα και το γράμμα του νόμου, θέτοντας ζητήματα εκχώρησης κρατικής κυριαρχίας σε ιδιώτη, στην περίπτωση κυρίως των θεσμών της τοπικής αυτοδιοίκησης που συγκροτούν το αποκεντρωμένο κράτος και διοικούνται από εκλεγμένα με καθολική ψηφοφορία δημοτικά συμβούλια.
2. Με το άρθρο 2 «Σκοπός και αρμοδιότητες του Φορέα» παραχωρούνται σ’ αυτόν όλες οι βασικές αρμοδιότητες των δήμων καθώς και «η αποκλειστική είσπραξη και διαχείριση οποιωνδήποτε ανταποδοτικών τελών και ανάλογων χρεώσεων». Ένας ιδιωτικού δικαίου φορέας υποκαθιστά στα τμήματα του ακινήτου του Ελληνικού, που ανήκουν στους δήμους Ελληνικού- Αργυρούπολης, Αλίμου, Γλυφάδας, τις αιρετές δημοτικές αρχές σε θέματα υπηρεσιών καθαριότητας, περισυλλογής και μεταφοράς απορριμμάτων, υπηρεσιών ηλεκτροφωτισμού, μέριμνας και λήψης μέτρων για την πρόσβαση στους κοινόχρηστους χώρους, συντήρησης και διαχείρισης οδικών υποδομών, ονομασίας των οδών, πλατειών κλπ, συντήρησης και φύλαξης εξοπλισμού. Στην αρμοδιότητα του φορέα δεν περιλαμβάνεται η έκταση του ΜΠΑΑ- αντιλαμβανόμαστε ότι πρόκειται για τα 660 στρ. χώρων που μένουν ελεύθεροι όταν αφαιρεθούν οι αποδοτικές για τον ιδιώτη πολιτιστικές και αθλητικές υποδομές.
3. Πρόκειται για μια ιδιωτική πόλη στην οποία εκχωρούνται αρμοδιότητες δήμων, δηλ. αποκεντρωμένου κράτους, η οποία, όμως, δεν λειτουργεί με δαπάνες του ιδιώτη αλλά με δαπάνες του κράτους , των δήμων και άλλων μη ιδιωτικών πηγών, που επιδοτούν ευθέως τη λειτουργία της επένδυσης. Συγκεκριμένα στο άρθρο 11 «Πόροι-Έσοδα Φορέα» έσοδα συνιστούν: «η επαρκής χρηματοδότηση από το Υπουργείο Οικονομικών…. η επιβολή ανταποδοτικών τελών, χρηματοδοτήσεις, δωρεές, εισφορές, χορηγίες, επιχορηγήσεις, κληρονομιές, κληροδοσίες, καταπιστεύματα και κάθε άλλο έσοδο από κρατική ή ιδιωτική πηγή, ενισχύσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή άλλους εθνικούς ή διεθνείς οργανισμούς. Επίσης ο Φορέας υπάγεται και χρηματοδοτείται από «προγράμματα ενισχύσεων που προβλέπονται για επενδύσεις σε σχετικές υποδομές και συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας ή/και φυσικών πόρων» και από «ποσά προερχόμενα από τα ανταποδοτικά τέλη που εισπράττουν οι ΟΤΑ Α’ βαθμού εντός των οποίων κείται το ακίνητο». Τα ποσά αυτά «παρακρατούνται υποχρεωτικά από τη ΔΕΗ Α.Ε. ή τον εναλλακτικό προμηθευτή από τα έσοδα του ενιαίου ανταποδοτικού τέλους καθαριότητας και φωτισμού των οικείων δήμων και αποδίδονται στο δικαιούχο Φορέα Διαχείρισης. Σε περίπτωση καθυστέρησης καταβολής από ΟΤΑ …..το οφειλόμενο ποσό παρακρατείται υποχρεωτικά ……(και) αν το οφειλόμενο ποσό είναι μεγαλύτερο των αντίστοιχων εσόδων (του δήμου) τότε….. παρακρατείται από τους κεντρικούς αυτοτελείς πόρους».
Επιπλέον ο ιδιωτικός αυτός Φορέας εισπράττει επιπλέον ανταποδοτικά τέλη (άρθρο 12) «χρήσεως πεζοδρομίων, πλατειών και λοιπών κοινόχρηστων χώρων» καθώς και «φωτισμού και καθαριότητας…κατά παρέκκλιση των οριζομένων σε κάθε άλλη γενική ή ειδική διάταξη». Ο τρόπος υπολογισμού και είσπραξης γίνεται από τον Φορέα και εγκρίνεται με Υπουργική Απόφαση.
4. Στο Φορέα παρέχονται φοροαπαλλαγές και προνόμια όπως αποκαλούνται (άρθρο 14). «Απολαμβάνει όλων των διοικητικών, οικονομικών, φορολογικών, δικαστικών ….. προνομίων και ατελειών του Δημοσίου. Οι κάθε είδους δωρεές, επιχορηγήσεις, επιδοτήσεις, χορηγίες, χρηματικές παροχές … που δίδονται υπέρ του Φορέα …..απαλλάσσονται από κάθε είδους φόρο, τέλος ή τέλος χαρτοσήμου, δικαίωμα ή εισφορά υπέρ του Δημοσίου».
Επίσης επιτρέπονται, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής διάταξης ,αποσπάσεις και μετατάξεις στο Φορέα τακτικών υπαλλήλων του Δημοσίου, των ΟΤΑ, των ΝΠΔΔ και του ΝΠΙΔ που ανήκουν στους φορείς Γενικής Κυβέρνησης. Το υποστελεχωμένο Δημόσιο αιμοδοτεί με προσωπικό τον Φορέα Διαχείρισης μιας ιδιωτικής επένδυσης (άρθρο 8).
5. Το Διοικητικό Συμβούλιο του Φορέα συγκροτείται (άρθρο 4) με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εσωτερικών και είναι 9μελές – 6 μέλη από τους τρείς δήμους, 2 από τα Υπουργεία Εσωτερικών και Οικονομικών και 1 από την Εταιρεία.
Δυνάμει όμως του άρθρου 11.1.στ της Σύμβασης Παραχώρησης η διοίκηση και η χρηματοδότηση του Φορέα μπορεί να περιέλθουν στην αγοράστρια εταιρεία. Σύμφωνα με το άρθρο 11.1. (στ) της Σύμβασης Παραχώρησης “(ii) Το Ελληνικό Δημόσιο αναλαμβάνει ότι ο Διαχειριστής Πάρκου και Ελεύθερων Χώρων θα έχει τους επαρκείς πόρους και χρηματοδότηση….. (iii) Σε περίπτωση που ο Σύμβουλος Υλοποίησης…. κατόπιν αιτήματος της Εταιρείας, διαπιστώσει ότι ο Διαχειριστής Πάρκου και Ελεύθερων Χώρων δεν εκπληρώνει τη συμφωνηθείσα Υποχρέωση Δημόσιας Υπηρεσίας, η Εταιρεία θα γνωστοποιεί τούτο εγγράφως στο Ελληνικό Δημόσιο και θα παρέχει σε αυτό εύλογη προθεσμία θεραπείας,… Σε περίπτωση που το Ελληνικό Δημόσιο δεν διορίσει νέο Διαχειριστή εντός της προθεσμίας αυτής, η Εταιρεία θα δικαιούται,…να επέμβει και να αντικαταστήσει τον Διαχειριστή, αποκτώντας η ίδια ή οποιοδήποτε άλλο συνδεδεμένο πρόσωπο την ιδιότητα του Διαχειριστή Πάρκου και Ελεύθερων Χώρων. Στην περίπτωση αυτή η Εταιρεία θα λαμβάνει από το Ελληνικό Δημόσιο όλη τη χρηματοδότηση (συμπεριλαμβανομένης μεταξύ άλλων της χρηματοδότησης από πηγές παρόμοιες με αυτές άλλων δήμων εντός της επικράτειας της Ελληνικής Δημοκρατίας), η οποία θα είναι κατάλληλη για την εκπλήρωση της Υποχρέωσης Δημόσιας Υπηρεσίας.
6. Το θέμα της αντισυνταγματικότητας είναι εξαιρετικά σοβαρό. Πρόκειται για συνταγματική εκτροπή καθώς αφορά παραχώρηση δικαιωμάτων κοινοχρήστων πραγμάτων και διοικητικών αρμοδιοτήτων των Δήμων σε ιδιώτες.
Ήδη ο ν 4062/2012, άρθρο 3.2. β προβλέπει παραχώρηση της κυριότητας, νομής και κατοχής των κοινόχρηστων χώρων στην αγοράστρια εταιρεία. Με τις διατάξεις του πολυνομοσχεδίου παραχωρείται και η διοίκηση και διαχείριση των κοινοχρήστων.
Το αναπαλλοτρίωτο των κοινοχρήστων πραγμάτων προκύπτει από τη συνδυαστική ερμηνεία α) Της αρχής της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας κατά τη διάταξη του άρθρου 5 παρ.1 Συντ. β) Της αρχή του κοινωνικού κράτους κατά το άρθρο 25 παρ,1 εδ. α΄ Συντ. 1975/1985/2001 («αρχή του κοινωνικού κράτους δικαίου») γ) εν τέλει, όμως, και της ίδιας της αρχής της λαϊκής κυριαρχίας ως βάσης του δημοκρατικού πολιτεύματος (άρθρο 1 παρ.2 Σ.).
Παραβιάζεται ακόμη το άρθρο 102 του Συντάγματος το οποίο αναθέτει στους εκλεγμένους εκπροσώπους των ΟΤΑ τη διαχείριση των τοπικών υποθέσεων.