Το ερχόμενο Σαββατοκύριακο, πιθανότατα και αύριο Παρασκευή, θα ξεκινήσουν οι υποθαλάσσιες έρευνες στο οικόπεδο 10 της Κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) από την κοινοπραξία ExxonMobil – Qatar Petroleum, παρουσία του υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιου για ενεργειακές υποθέσεις, Φράνσις Φάνον, που φθάνει αύριο στη Κύπρο. Το γεωτρύπανο Stena Icemax, που έφτασε στο σημείο της γεώτρησης το βράδυ της περασμένης Κυριακής, ακολουθώντας πορεία από τα νότια όρια της κυπριακής ΑΟΖ, ξεκίνησε τις ετοιμασίες για την γεώτρηση. Το γεωτρύπανο βρίσκεται υπό την διακριτική παρακολούθηση ναυτικών και αεροπορικών δυνάμεων των ΗΠΑ, με βάση εφοδιασμού την αεροναυτική βάση της Σούδας.
Όταν, μια κοινοπραξία κολοσσός, όπως αυτή της ExxonMobil και της Qatar Petroleum επενδύει εκατομμύρια ευρώ, για να ερευνήσουν την περιοχή, αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν βάσιμες ελπίδες για μεγάλο κοίτασμα φυσικού αερίου και επομένως, στην περίπτωση που βρεθεί φυσικό αέριο οι προσδοκίες είναι πολύ μεγάλες, όχι μόνο στον επενδυτικό τομέα, αλλά και στον πολιτικό-διπλωματικό. Το ενδιαφέρον για την εξέλιξη των ερευνών, εστιάζεται στην συμπεριφορά της Τουρκίας. Εκτιμάται ότι, παρά την οξύτητα των δηλώσεων τούρκων Κυβερνητικών αξιωματούχων, τα τουρκικά πολεμικά πλοία που βρίσκονται στην περιοχή των ερευνών, δεν πρόκειται να παρεμποδίσουν τις έρευνες τις αμερικανο-καταριανης κοινοπραξίας. Αν ήθελε η Τουρκία να σταματήσουν οι έρευνες και να αντιπαρατεθεί με τις ΗΠΑ, θα μπορούσε να πείσει το Κατάρ, με το οποίο διατηρεί άριστες σχέσεις , να αποχωρήσει από την κοινοπραξία.
Όμως η Τουρκία, έχει λάβει το μήνυμα από την αμερικανική διοίκηση, να μην τολμήσει να παρεμποδίσει τις έρευνες. Εκτίμηση της αμερικανικής κυβέρνησης είναι ότι οι γεωτρήσεις της Exxon Mobil εξυπηρετούν απόλυτα τα γεωστρατηγικά και ενεργειακά συμφέροντα της υπερδύναμης. Ειδικά μάλιστα στην εξαιρετικά πιθανή περίπτωση, που θα εντοπιστεί ικανή ποσότητα ποιοτικού φυσικού αέριου, τότε, η Αμερική «κερδίζει» και τον άτυπο ενεργειακό πόλεμο με τη Ρωσία στη Μεσόγειο, αν και η Ρωσία, δεν έχει ακόμη, αποκαλύψει τα σχέδιά της για τον ενεργειακό πλούτο της περιοχής, που σαφώς συνδέεται και με τις γεωπολιτικές εξελίξεις.
Επίσης στο Τεμάχιο 4 της κυπριακής ΑΟΖ παραμένει «αγκυροβολημένο» εδώ και καιρό και το τουρκικό ερευνητικό σκάφος «Barbaros», το οποίο συνοδεύεται από τρία πολεμικά πλοία του τουρκικού στόλου. Το «Barbaros» παρακολουθεί διακριτικά φρεγάτα του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, καθώς η περιοχή που έχει δεσμεύσει η Τουρκία για έρευνες , εφάπτεται της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Η Τουρκία, επιλέγει να διεκδικεί μερίδιο από την εκμετάλλευση των ενεργειακών αποθεμάτων στην κυπριακή ΑΟΖ , μέσω Κύπρου και του Κυπριακού! Ο Πρόεδρος της Τουρκίας Τ. Ερντογάν διατύπωσε την ρεαλιστική απαίτηση της Τουρκίας, που είναι να λαμβάνει μέρος στις διαπραγματεύσεις των συμφωνιών με τις εταιρείες που έχουν αναλάβει την διεξαγωγή των υποθαλάσσιων ερευνών. Ισχυρίστηκε μάλιστα, ότι θα πρέπει, στις διαπραγματεύσεις να είναι παρόντες, όχι μόνο οι αξιωματούχοι των Κατεχομένων, αλλά και οι εγγυήτριες δυνάμεις (Τουρκία, Ελλάδα, Βρετανία), αφού, ως γνωστό, η Τουρκία δεν αναγνωρίζει στην Κυπριακή Δημοκρατία κυριαρχικά δικαιώματα και επομένως, το δικαίωμα να υπογράφει διεθνείς συμβάσεις.
Ο Τ. Ερντογάν δήλωσε ότι δεν τον ικανοποιεί η προοπτική, να μοιράζονται τα κέρδη από την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου, μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων! Είναι η πρώτη φορά που διατυπώνεται από την Τουρκία, θέση για εμπλοκή των εγγυητριών δυνάμεων σε θέματα που σχετίζονται με κυριαρχικά δικαιώματα επί των φυσικών πόρων. Συνεπώς, το κυπριακό και η συμφωνία για την οριστική ή μη επίλυσή του, είναι εκ των πραγμάτων, μια σημαντική παράμετρος η οποία επηρεάζει και τις εξελίξεις σε γεωπολιτικό και γεωοικονομικό – ενεργειακό επίπεδο.
