Πόσο πιθανό είναι να μετακυλίσουν οι ευρωπαϊκές τράπεζες το κόστος των αρνητικών επιτοκίων που καταβάλλουν στην ΕΚΤ και στους μικροαποταμιευτές; Το ερώτημα απασχολεί τη Γερμανία.
Με φόντο τις εκτιμήσεις που θέλουν την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να μειώνει βαθύτερα σε αρνητικά επίπεδα τα επιτόκια του ευρώ που σήμερα βρίσκονται στο -0,4% και με δεδομένο ότι οι επενδυτές συμβιβάζονται ήδη με τη νέα πραγματικότητα των μηδενικών αποδόσεων, ο συντηρητικός Βαυαρός πρωθυπουργός Μάρκους Ζέντερ ζήτησε ήδη προ εβδομάδων να προστατευθούν από ενδεχόμενα αρνητικά επιτόκια οι μικροκαταθέσεις ύψους έως 100.000 ευρώ.
Παίρνοντας τη σκυτάλη ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Όλαφ Σολτς προανήγγειλε ότι θα εξετάσει το σχετικό αίτημα και τις νομικές δυνατότητες επιβολής σχετικής απαγόρευσης.
Σε παρέμβασή του σε πρόσφατη ημερίδα της εφημερίδας Handelsblatt ο σοσιαλδημοκράτης πολιτικός διευκρίνισε ότι «εν τέλει και με δεδομένες τις υφιστάμενες δομές των τραπεζικών συμβολαίων δεν διαβλέπω δυνατότητες για τις τράπεζες να αξιώσουν αρνητικά επιτόκια από τους πελάτες τους. Γι΄ αυτό και πρέπει να παρακολουθούμε, να ελέγχουμε και, εφόσον χρειαστεί, να παρεμβαίνουμε. Εκτιμώ όμως ότι τα διοικητικά συμβούλια και οι διευθύνσεις των τραπεζών είναι αρκετά έξυπνες για να αντιληφθούν τις συνέπειες ενός τέτοιου βήματος».
Ακόμη πιο σαφής ήταν ο πρόεδρος της Εποπτικής Αρχής Χρηματοπιστωτικών Υπηρεσιών Bafin Φέλιξ Χούφελντ: «Δεν θα συνιστούσα στην πολιτική να εξετάσει τη χρήση αυτού του εργαλείου».
«Νοοτροπία θύματος» στις τράπεζες
Εδώ και πέντε χρόνια η ΕΚΤ επιβάλει αρνητικά επιτόκια στις τράπεζες που «παρκάρουν» σε αυτή τη ρευστότητά τους αντί να τη διαθέσουν μέσω δανεισμού στην πραγματική οικονομία.
Δεδομένου ότι υπάρχουν σκέψεις να προχωρήσει η Ευρωτράπεζα σε περαιτέρω μείωση των επιτοκίων, τράπεζες και ταμιευτήρια φέρονται να εξετάζουν πλέον σοβαρά το ενδεχόμενο να μετακυλίσουν αυτό το κόστος στους πελάτες τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ορισμένες ευρωπαϊκές τράπεζες το κάνουν ήδη, αλλά μόνον σε πελάτες που έχουν λογαριασμούς με μεγάλα ποσά, συνήθως άνω του ενός εκατομμυρίου ευρώ.
«Δεν καταλαβαίνω την τρέχουσα επιτοκιακή πολιτική της ΕΚΤ», επισήμανε πρόσφατα ο πρόεδρος του Συνδέσμου Γερμανικών Τραπεζών Χανς-Βάλτερ Πέτερς.
«Και, εάν τώρα γίνονται σκέψεις για περαιτέρω μείωση των επιτοκίων, τότε θα πρέπει να σκεφτούμε, τι σημαίνει αυτό για τις τράπεζες και τους ισολογισμούς τους; Τι σημαίνει για τη θέση τους στο διεθνές τραπεζικό στερέωμα;»
Εντούτοις δεν φαίνεται να συμφωνούν όλοι με αυτή την ανάγνωση. «Επιτρέψτε μου το εξής», τόνισε προ ημερών ο πρόεδρος της Εποπτικής Αρχής Χρηματοπιστωτικών Υπηρεσιών Bafin Φέλιξ Χούφελντ.
«Με ανησυχεί το γεγονός ότι ως εκπρόσωποι της τραπεζικής βιομηχανίας προσεγγίζουμε το ζήτημα έχοντας επί της αρχής τη νοοτροπία θύματος. Αυτό δεν αρκεί. Πρέπει να ασχοληθούμε και με τα επιχειρηματικά μας μοντέλα».
*Μίσα Έρχαρντ (DLF)-Κώστας Συμεωνίδης