Η Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) που εξέδωσε η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου, για τη δημιουργία ΧΥΤΥ στη θέση «Πλούσκα» στην Άνδρο, είναι παράνομη γιατί δεν πληροί τους ελάχιστους όρους της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και, ως εκ τούτου, δε δύναται να συγχρηματοδοτηθεί με ευρωπαϊκά κονδύλια.
Αυτό προκύπτει από απάντηση της Κομισιόν, δια στόματος του αρμοδίου Επιτρόπου για θέματα Περιβάλλοντος, Θαλάσσιας Πολιτικής και Αλιείας, κ. Vella, σε σχετική ερώτηση του ευρωβουλευτή της Λαϊκής Ενότητας (ΛΑΕ), Νίκου Χουντή.
Πιο συγκεκριμένα, στην ερώτησή του, ο Νίκος Χουντής έθετε υπόψιν το γεγονός ότι η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου έχει εκδώσει ΑΕΠΟ για τη δημιουργία ΧΥΤΥ στην Άνδρο, χωρίς να έχουν διενεργηθεί οι απαραίτητες υδρογεωλογικές μελέτες, προκειμένου να αποκλειστεί η μόλυνση των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων.
Ο ευρωβουλευτής της ΛΑΕ, ζητούσε από την Κομισιόν να απαντήσει εάν «είναι δυνατόν να εκδίδεται ΑΕΠΟ, χωρίς να έχουν ελεγχθεί πρώτα τα υδρογεωλογικά χαρακτηριστικά της περιοχής και τυχόν επίδραση του έργου στις γεωτρήσεις ύδρευσης», καθώς και αν μπορεί η Κομισιόν, σε κάθε περίπτωση, «να βεβαιώσει ότι, προκειμένου για την έγκριση και, ενδεχομένως, συγχρηματοδότηση του έργου, θα πρέπει να υπάρξει πλήρης υδρογεωλογική μελέτη, με τους όρους που επιβάλλουν η νομοθεσία και η επιστήμη».
Στην απάντησή του, ο κ. Vella, αφού σημειώνει ότι στο άρθρο 7 της οδηγίας 1999/31/ΕΟΚ, υπάρχει «μια σειρά απαιτήσεων που πρέπει να περιλαμβάνει η αίτηση άδειας για χώρο υγειονομικής ταφής», σημειώνει ότι, μία εξ αυτών είναι και η περιγραφή των «υδρολογικών και γεωλογικών χαρακτηριστικών» του χώρου δημιουργίας του ΧΥΤΥ.
Σημειώνει δε με έμφαση ότι, «Σύμφωνα με το άρθρο 8 της οδηγίας περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων, μια άδεια μπορεί να εκδίδεται μόνο αν η μελέτη του χώρου ταφής πληροί όλες τις σχετικές απαιτήσεις της οδηγίας. Επιπλέον, πριν αρχίσουν οι εργασίες διάθεσης, η αρμόδια αρχή επιθεωρεί τον χώρο ώστε να εξασφαλίσει ότι πληροί τους σχετικούς όρους της άδειας».
Καταλήγοντας, ο κ. Vella σημειώνει ότι, «την πλήρη ευθύνη για την έγκριση έχει η διαχειριστική αρχή, η οποία οφείλει να διασφαλίσει ότι διαθέτει την τεκμηρίωση που αποδεικνύει ότι τηρούνται η ενωσιακή και η ισχύουσα εθνική νομοθεσία, πριν εγκρίνει το έργο για συγχρηματοδότηση».
Η πλήρης ερώτηση του Νίκου Χουντή και η απάντηση του κ. Vella, έχουν ως εξής:
ΘΕΜΑ: ΧΥΤΥ Άνδρου – Έκδοση ΑΕΠΟ χωρίς υδρογεωλογική μελέτη
Στον ΠΕΣΔΑ Νοτίου Αιγαίου που κατατέθηκε στην Κομισιόν (Νοέμβριος 2016), σημειώνεται ότι, «Όσον αφορά τις προγραμματιζόμενες υποδομές, επί του παρόντος αναμένεται η έκδοση Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων για το έργο «ΧΩΡΟΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΤΑΦΗΣ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ» Δήμου Άνδρου, στη Θέση «Πλούσκα» της Δ.Ε. Υδρούσας του Δήμου Άνδρου».
Το ΙΓΜΕ, κατόπιν αυτοψίας, πρότεινε, προ της αδειοδότησης, τη διενέργεια ειδικών υδρογεωλογικών μετρήσεων για αποκλεισμό μόλυνσης των υπογείων υδάτων και των γεωτρήσεων ύδρευσης, καθώς και «μελέτη που θα συμπεριλαμβάνει τα εν λόγω δεδομένα και συμπεράσματα».
Ωστόσο, στις 22.6.2018, το αρμόδιο Τμήμα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, εξέδωσε (!!) ΑΕΠΟ, θέτοντας ως πρωθύστερο όρο τον έλεγχο τρωτότητας και υδατοπερατότητας του εδάφους, καθοδηγώντας όμως το ΙΓΜΕ «να χρησιμοποιήσει τις ήδη υπάρχουσες γεωτρήσεις και εφόσον απαιτηθεί περαιτέρω να διανοιχτούν νέες, σε χώρους που δεν θα απαιτηθούν αδειοδοτήσεις και διανοίξεις οδοποιίας στην περιοχή», αναιρώντας ουσιαστικά τις προτάσεις του ΙΓΜΕ!!!
Ερωτάται η Επιτροπή:
Είναι δυνατόν να εκδίδεται ΑΕΠΟ, χωρίς να έχουν ελεγχθεί πρώτα τα υδρογεωλογικά χαρακτηριστικά της περιοχής και τυχόν επίδραση του έργου στις γεωτρήσεις ύδρευσης;
Σε κάθε περίπτωση, μπορεί να βεβαιώσει ότι, προκειμένου για την έγκριση και, ενδεχομένως, συγχρηματοδότηση του έργου, θα πρέπει να υπάρξει πλήρης υδρογεωλογική μελέτη, με τους όρους που επιβάλλουν η νομοθεσία και η επιστήμη;
E-003788/2018 Απάντηση του κ. Vella εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Η οδηγία 1999/31/ΕΟΚ δεν καθορίζει το ακριβές περιεχόμενο της μελέτης που πρέπει να διεξάγεται πριν από την έγκριση ενός χώρου υγειονομικής ταφής. Ωστόσο, το άρθρο 7 θεσπίζει μια σειρά ελάχιστων απαιτήσεων που πρέπει να περιλαμβάνει η αίτηση άδειας για χώρο υγειονομικής ταφής, μεταξύ άλλων:
«δ) περιγραφή του χώρου, συμπεριλαμβανομένων των υδρολογικών και γεωλογικών χαρακτηριστικών του· ε) τις προτεινόμενες μεθόδους πρόληψης και καταπολέμησης της ρύπανσης· (…) η) αν απαιτείται μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων σύμφωνα με την οδηγία 85/337/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 27ης Ιουνίου 1985, για την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον, τις πληροφορίες που παρέχονται από τον φορέα αξιοποίησης σύμφωνα με το άρθρο 5 αυτής». Η οδηγία αυτή αντικαταστάθηκε από την οδηγία 2011/92/ΕΕ .
Σύμφωνα με το άρθρο 5 της οδηγίας 2011/92/ΕΕ, όταν απαιτείται εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ο κύριος του έργου οφείλει να παράσχει διάφορες πληροφορίες, όπως περιγραφή του έργου, περιγραφή των πιθανών σημαντικών επιπτώσεων του έργου στο περιβάλλον, περιγραφή των μέτρων που προτείνονται για την αποτροπή των εν λόγω επιπτώσεων, μη τεχνική περίληψη κ.λπ.
Σύμφωνα με το άρθρο 8 της οδηγίας περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων, μια άδεια μπορεί να εκδίδεται μόνο αν η μελέτη του χώρου ταφής πληροί όλες τις σχετικές απαιτήσεις της οδηγίας. Επιπλέον, πριν αρχίσουν οι εργασίες διάθεσης, η αρμόδια αρχή επιθεωρεί τον χώρο ώστε να εξασφαλίσει ότι πληροί τους σχετικούς όρους της άδειας.
Για έργα τα οποία υπολείπονται του ορίου που απαιτείται για τον χαρακτηρισμό τους ως μεγάλων έργων, την πλήρη ευθύνη για την έγκριση έχει η διαχειριστική αρχή, η οποία οφείλει να διασφαλίσει ότι διαθέτει την τεκμηρίωση που αποδεικνύει ότι τηρούνται η ενωσιακή και η ισχύουσα εθνική νομοθεσία, πριν εγκρίνει το έργο για συγχρηματοδότηση.