Πέρα από τα αντιφατικά ευρήματα ως προς τη διαφορά της ΝΔ από τον ΣΥΡΙΖΑ. από τις τελευταίες δημοσκοπήσεις προκύπτει ένα εξόχως ανησυχητικό στοιχείο, που είναι κοινό σε όλες τις έρευνες: η άνοδος της Χρυσής Αυγής, η οποία όχι μόνο δείχνει να κινείται σταθερά άνω του 8%, αλλά και να φλερτάρει ουσιαστικά με διψήφιο ποσοστό.
Το εύρημα είναι περίπου εφιαλτικό, αν αναλογιστεί κανείς ότι σχεδόν σύσσωμη η ηγεσία της Χρυσής Αυγής είναι υπόδικη ως εγκληματική οργάνωση και ότι έχει επανακάμψει με ακραίες και προσβλητικές για τη Δημοκρατία δράσεις. Η δε δίκη της «σέρνεται» με αποτέλεσμα τύποι που θα έπρεπε να βρίσκονται πίσω από τα κάγκελα κυκλοφορούν ελεύθεροι και κουνάνε και το δάκτυλο.
Το επιπλέον ανησυχητικό είναι ότι ενώ η μνημονιακή κρίση με την μορφή που τη γνωρίσαμε επί οκταετία κλείνει τον κύκλο της (έστω και χωρίς να έχουμε μπει σε κάποιο άλλο, «ενάρετο» κύκλο) και οι κάποιες πολιτικές εκφράσεις αυτής της περιόδου φθίνουν ή και εξαφανίζονται (Ποτάμι, ΑΝΕΛ), η Χρυσή Αυγή παραμένει και διατηρεί αποδοχή.
Ο νέος δικομματισμός που τόσο γοητεύει την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ – φυσικά και της ΝΔ – δεν φαίνεται ικανός να περιορίσει σχήματα της ακροδεξιάς. Τουναντίον, οι εκφράσεις αυτού του χώρου, που πουλάνε πατριωτισμό και αντισυστημικότητα, ουσιαστικά πολεμούν τον κοινοβουλευτισμό και, ορισμένες, όπως η ΧΑ, κινούνται στο πεδίο του φασισμού και του ναζισμού, διεκδικούν ρόλο.
Είναι η βαθύτερη οικονομική κρίση, που ουσιαστικά δεν έχει περάσει, παρά τις κενές περιεχομένου διαβεβαιώσεις και τα πανηγύρια της κυβέρνησης, μία αιτία. Είναι προφανώς και η προσφυγική κρίση, που ενισχύει την ξενοφοβία, ειδικά με τον τρόπο, που έχει χειριστεί σε πολλές περιοχές το θέμα η κυβέρνηση.
Αλλά είναι, όπως φαίνεται τόσο η ευκολία με την οποία κυβέρνηση και αντιπολίτευση εργαλοιοποίησαν το Μακεδονικό, που ενισχύει την ακροδεξιά. Η μεν κυβέρνηση παραδίδοντας την υπόθεση στους σχεδιασμούς των Αμερικανών και των Γερμανών, η δε ΝΔ με την υιοθέτηση μίας ακραίας, αδικαιολόγητης ρητορικής – από την οποία δεν θα κερδίσει η ίδια, αλλά η κανονική ακροδεξιά.
Αλλά είναι και ευτελισμός της πολιτικής ζωής, η μετατροπή του σε ένα απέραντο αλισβερίσι, χωρίς αξίες, κανόνες, ηθική. ΣΥΡΙΖΑ κυρίως, αλλά και ΝΔ πρωταγωνιστούν και εδώ με μεγάλη έφεση σε τέτοια φαινόμενα, που τροφοδοτούν την πλήρη απαξίωση της πολιτικής και θεαματική απομείωση του κύρους του κοινοβουλίου. Όταν όλα γίνονται για την καρέκλα, όταν εκπέμπεται το μήνυμα ότι η πολιτική είναι περισσότερο συνεταιρισμός ιδιοτελών συμφερόντων και προσωπικών αποκαταστάσεων και όχι συλλογικές δράσεις με ιδέες, προγράμματα και ευρύτερους στόχους, τότε η ακροδεξιά βρίσκει χώρο. Δυστυχώς το παράδειγμα της αριστερής πτέρυγας του ΣΥΡΙΖΑ, που το 2015 εγκατέλειψε οφίκια και προνόμια για χάρη των ιδεών (συμφωνεί, διαφωνείς κανείς δεν έχει σημασία ως προς τούτο) δεν το ακολούθησε κανένας, ώστε να αναβαπτιστεί η έννοια της πολιτικής και της προσήλωσης σε αρχές και ιδέες.
Τα κατάφερε και σε αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ, μας έκανε… «Ευρώπη», στην οποία τα φαινόμενα της ακροδεξιάς πληθαίνουν. Για την Ελλάδα δεν είναι αργά, αλλά απαιτείται επαναπροσδιορισμός βασικών εννοιών – και αποκήρυξη αυτών των πρακτικών, που τροφοδοτούν τον φασισμό και τον εθνικισμό.
