Του Νίκου Μάλλιαρη*
ΓΙΑΤΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΔΕΝ ΔΙΑΦΕΡΕΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΠΟΥ ΕΦΑΡΜΟΣΑΝ ΕΠΙ ΔΕΚΑΕΤIΕΣ ΝΔ ΚΑΙ ΠΑΣΟΚ
Την πρόθεσή του να βάλει τάξη στα κακώς κείμενα του ποδοσφαίρου, επανέλαβε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, στην τελευταία σύσκεψη των αρμοδίων υπουργών και υπηρεσιακών παραγόντων. Τα ίδια δήλωσε, στην συνάντηση του με τους διεθνείς ποδοσφαιριστές του 2004. Του εύχομαι από καρδιάς, καλή επιτυχία. Δεν αμφιβάλλω για τις προθέσεις του. Με προβληματίζουν όμως οι δυνατότητες και οι επιλογές του.
Η ζωή έχει αποδείξει ότι τα μεγάλα προβλήματα δεν λύνονται με εν θερμώ δηλώσεις, ούτε με λαϊκίστικες διαβεβαιώσεις του στυλ «το μαχαίρι θα φτάσει στο κόκκαλο». Απαιτείται ιστορική γνώση, επιστημονική μελέτη, προγραμματισμός, αναπτυξιακός προσανατολισμός, αλλαγή νοοτροπίας, καλλιέργεια αξιών, ανάδειξη στελεχών με πίστη στις αξίες του αθλητισμού και κυρίως ανατροπή της σημερινής ποδοσφαιρικής πραγματικότητας.
Από το 1979 που το ποδόσφαιρο παραδόθηκε ανοχύρωτο σε επαγγελματικά συμφέροντα, βαδίζει χωρίς πυξίδα. Στα κουτουρού και όπου βγει. Παράγοντες, οπαδοί, πολιτικοί, ζούσαν και συνεχίζουν να ζουν για το σήμερα. Η νίκη έγινε αυτοσκοπός. Ο ηττημένος χλευάζεται. Ο φιλοξενούμενος πετροβολείται. Η καχυποψία κυριάρχησε και διογκώθηκε. Οι ασήμαντοι, οι καιροσκόποι, οι κομπιναδόροι, οι αυλοκόλακες κατέλαβαν όλα τα σημαντικά πόστα, με μοναδική υποχρέωση να υπηρετούν το οπαδικό και κομματικό κατεστημένο. Εκείνοι που εξέφραζαν διαφορετική άποψη και μιλούσαν για ένα άλλο αναπτυξιακό ποδόσφαιρο συνδεδεμένο με την κοινωνία και τον πολιτισμό, οδηγήθηκαν στο περιθώριο.
Όσοι διετέλεσαν υφυπουργοί Αθλητισμού τα τελευταία 37 χρόνια, υποσχέθηκαν άμα τη αναλήψει των καθηκόντων τους, να πατάξουν τη διαφθορά και τη βία στο ποδόσφαιρο. Ιστορική έχει μείνει η φράση του Γιώργου Κατσιφάρα τη δεκαετία του 1980: «θα με παρακαλάνε γονυπετείς οι παράγοντες του ποδοσφαίρου αν μάθουν τα μέτρα αντιμετώπισης της βίας που μελετάμε να πάρουμε». Έκτοτε, υφυπουργοί Αθλητισμού ήρθαν και παρήλθαν, σεμινάρια για την αντιμετώπιση της βίας διοργανώθηκαν, νόμοι για την πάταξη της διαφθοράς ψηφίστηκαν, αντικοινωνικές συμπεριφορές οπαδών χαρακτηρίστηκαν ιδιώνυμα αδικήματα, η ποδοσφαιρική «Ψωροκώσταινα» αναδείχθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης, παράγοντες διώχθηκαν, αλλά η άποψη ότι όλα βαδίζουν καλώς εναντίον του ποδοσφαίρου, παραμένει κυρίαρχη.
Γιατί άραγε;
Το πρώτο λάθος των πολιτικών που υπηρέτησαν και υπηρετούν από κυβερνητικές θέσεις τον αθλητισμό, είναι η άγνοιά τους για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δρώμενα. Το δεύτερο και σοβαρότερο, είναι ότι πίστεψαν πως μπορούν να λύσουν προβλήματα καθήμενοι στα κοινοβουλευτικά έδρανα. Δεκάδες αθλητικά νομοσχέδια έγιναν νόμοι του κράτους με μεγάλες πλειοψηφίες. Άπαντα καταστρατηγήθηκαν στην πράξη καθώς η πολιτική και κρατική εξουσία ήταν και παραμένει αδύναμηαπέναντι στην πανίσχυρη οικονομική εξουσία η οποία ελέγχει το ποδόσφαιρο, τα ΜΜΕ και τους οργανωμένους οπαδικούς στρατούς.
Τι έχει αλλάξει σήμερα για να πετύχει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ–ΑΝΕΛ εκεί που απέτυχαν οι Κυβερνήσεις της «ΝΔ» και του «ΠαΣοΚ»; Ο απελθών υφυπουργός Αθλητισμού κ. Σταύρος Κοντονής τι έπραξε στους δεκαοχτώ μήνες που έμεινε στην ηγεσία του υφυπουργείου Αθλητισμού; Kατήγγειλε τους πάντες και τα πάντα, νομοθέτησε, προβλήθηκε, συμμάχησε με αφεντικά του ποδοσφαίρου εναντίον άλλων αφεντικών, τελικά έγινε μέρος του προβλήματος και έφερε στην ηγεσία της ΕΠΟ δικούς του ανθρώπους και τον πρόεδρο της Κυπριακής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας κ. Κωστάκη Κουτσοκούμνη. Ωστόσο γνωρίζουμε ότι το κυπριακό ποδόσφαιρο είναι το ίδιο διεφθαρμένο αν όχι περισσότερο από το ελληνικό.
Προσωπικά δεν ελπίζω ότι θα αλλάξει κάτι με το νέο σκηνικό που έχει διαμορφωθεί στην ΕΠΟ. Όταν και όποτε γίνουν εκλογές στην ποδοσφαιρική ομοσπονδία, τα ίδια πρόσωπα ή οι φίλοι τους, θα είναι και πάλι πρωταγωνιστές στο προσκήνιο και το παρασκήνιο.
Η διαφθορά στο ελληνικό ποδόσφαιρο, από ιδρύσεώς του και όχι από το 1979 που έγινε επαγγελματικό, είναι σαν τη Λερναία Ύδρα. Της κόβεις το κόκκινο κεφάλι και στη θέση του φυτρώνει ένα πράσινο. Της κόβεις το πράσινο και φυτρώνει ένα κίτρινο, ένα ασπρόμαυρο και φτου από την αρχή.
«Δεν θα επιτρέψουμε σε κανένα εγκληματικό σύστημα να γίνει κράτος εν κράτει» δήλωσε ο νέος υφυπουργός Αθλητισμού. Εντάξει, κηρύξατε τον πόλεμο στο κατεστημένο, κι εγώ μαζί σας στη μάχη.
Ωστόσο θα ήθελα να ξέρω τι θα κάνετε όταν και αν τον κερδίσετε. Θα τερματίσετε δια παντός τον πόλεμο συμφερόντων; Με ποιους θα αντικαταστήσετε τους διεφθαρμένους; Πώς θα ελέγξετε την εντιμότητα των εκπροσώπων των Ενώσεων και των ΠΑΕ που ακούγεται ότι θα εκλέγουν το νέο διοικητικό συμβούλιο της ΕΠΟ; Τι θα πράξετε αν και οι… δικοί σας διαιτητές συνεχίσουν να κάνουν λάθη; Πώς θα σώσετε τη Β΄ Εθνική η οποία βουλιάζει στα χρέη; Τι θα κάνετε για την οικονομική αναστύλωση του αθλήματος συνολικά; Στην Ισπανία ο αθλητισμός συνεισφέρει ετησίως το 2,5% του Εθνικού Ακαθάριστου Προϊόντος. Στην Ελλάδα με εξαίρεση τέσσερις πέντε ομάδες που στηρίζονται στα κέρδη των αφεντικών τους από άλλες οικονομικές δραστηριότητες, οι υπόλοιπες βουλιάζουν στα χρέη. Κι όπως λένε οι αριστεροί οικονομολόγοι, το περιβάλλον είναι που δημιουργεί προϋποθέσεις ανομίας και διαφθοράς. Πώς σκέφτεστε άραγε να αλλάξετε το οικονομικό περιβάλλον, ή μήπως δεν σας έχει περάσει καν από το μυαλό;
Ιστορικοί και πολιτικοί αναλυτές σε ΗΠΑ και Βρετανία κατηγόρησαν τις ηγεσίες των χωρών τους όχι τόσο γιατί ξεκίνησαν τον πόλεμο εναντίον του Ιράκ, αλλά κυρίως επειδή δεν είχαν σχεδιάσει τίποτα για την επόμενη ημέρα της νίκης, με αποτέλεσμα το σημερινό μπάχαλο στη Μέση Ανατολή.
- Το ποδόσφαιρο για να αλλάξει απαιτεί πολιτικό σχεδιασμό σύμφωνα με τις οικονομικές δυνατότητες της χώρας, το σημερινό αθλητικό περιβάλλον και το ευρωπαϊκό ποδοσφαιρικό γίγνεσθαι. Ακόμη κι αν δυο, πέντε, δέκα παράγοντες μπουν στη φυλακή, με την πενία που βιώνει σήμερα το ποδόσφαιρο, η διαφθορά και η καχυποψία θα συνεχίσουν να βασιλεύουν στο λαϊκότερο των αθλημάτων.
- Αν δεν αλλάξουν οι δομές και δεν ανατραπούν οι αιτίες που παράγουν τη διαφθορά από το τελευταίο ερασιτεχνικό σωματείο έως το κορυφαίο επαγγελματικό, μην περιμένετε καλύτερες μέρες παρά μονάχα μια μικρή ανακωχή μεταξύ των αντικρουόμενων συμφερόντων που ελέγχουν το άθλημα.
- Χωρίς όραμα, πολιτικό σχεδιασμό, και κυρίως συσπείρωση υγειών δυνάμεων που αντιστάθηκαν και δεν ενσωματώθηκαν στην ποδοσφαιρική διαφθορά, δεν μπορεί να προκύψει ευχάριστο ποδοσφαιρικό αύριο. Με τα ερασιτεχνικά σωματεία κλειστά και απόμακρα από την τοπική κοινωνία, τις επαγγελματικές ομάδες φέουδο των οικονομικά ισχυρών, των ανεπάγγελτων και των τζογαδόρων, δεν μπορεί να δημιουργηθούν προϋποθέσεις ανάκαμψης.
Ή θα αλλάξει ριζικά το ποδόσφαιρο ή θα βουλιάξει. Οι προϋποθέσεις για το δεύτερο είναι ευνοϊκότατες. Ο τρίτος δρόμος δεν αναζητήθηκε και η πολιτική της κυβέρνησης δεν είναι ανατρεπτική για την σημερινή απελπιστική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το άθλημα.
*Πρώην Γενικός Γραμματέας του Πανελλήνιου Συλλόγου Αμειβομένων Ποδοσφαιριστών (Π.Σ.Α.Π)
