Το μεγάλο παζάρι των 4,5 δισ. ευρώ που κρίνει τη συμφωνία. Η έκβαση μίας ιδιαιτέρως “κρίσιμης” διχογνωμίας που αποκρυσταλλώνεται τις τελευταίες ημέρες στο εσωτερικό των ευρωπαϊκών θεσμών και του Εurogroup για το κατά πόσο πρέπει να εφαρμοστούν από το 2018 ή από το 2019 τα μέτρα 4,5 δις ευρώ (2,5% του ΑΕΠ) που ζητά το ΔΝΤ, αναμένεται να κρίνει – σε μεγάλο βαθμό – την συμφωνία για την 2η αξιολόγηση.
Ο λόγος για την “ερμηνεία” του έτους για το οποίο υπολογίζεται το δημοσιονομικό “κενό” 2,5% του ΑΕΠ που βλέπει το ΔΝΤ “απαιτώντας” από την κυβέρνηση τη λήψη των μέτρων των 4,5 δις ευρώ (σ.σ. ή την εφαρμογή της συμφωνίας για τον νέο κόφτη). Η παραπάνω “διαφωνία” τις προηγούμενες ημέρες αποτυπώθηκε και στην θέση των βασικών διαπραγματευτών, με τον αναπληρωτή ΥΠΟΙΚ, Γ. Χουλιαράκη να μιλά από το Ευρωκοινοβούλιο για απαίτηση μέτρων το 2018 που εγείρει το ΔΝΤ για να “διορθώσει” χθες από τη Βουλή λέγοντας ότι “το ΔΝΤ συναρτά τη συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα με την προκαταβολική λήψη μέτρων της τάξης του 2,5% του ΑΕΠ ή 4,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για το έτος 2019, με προκαταβολική νομοθέτηση τον Δεκέμβριο του 2016 για το έτος 2019”.
Ο κ. Χουλιαράκης είπε ότι “η μεγάλη εκκρεμότητα που παραμένει για την ολοκλήρωση της Β΄ Αξιολόγησης αποτελεί αναμφίβολα η συμμετοχή του ΔΝΤ” λέγοντας ότι έχουν κλείσει τα πεδία “των μεταρρυθμίσεων στις αγορές προϊόντων, στον χρηματοοικονομικό τομέα, στην υγεία, στην παιδία, στη φορολογική διοίκηση και αλλού”, ενώ η κα Αχτσιόγλου στην χθεσινή ομιλία της έκανε σαφές το “χάσμα” που υπάρχει στο εργασιακό.
“Η ελληνική Κυβέρνηση με ηρεμία, με εμπιστοσύνη, με βεβαιότητα οικοδομεί τις συμμαχίες που πρέπει να οικοδομήσει στην Ευρώπη, αξιοποιεί τα ρήγματα στα πλαίσια των ευρωπαϊκών οργάνων και έχει τη βεβαιότητα ότι η αξιολόγηση θα κλείσει γρήγορα” είπε ο κ Χουλιαράκης.
Τα μέτρα του 2017-2018
Η κυβέρνηση, αλλά και μέρος των θεσμών, επιθυμούν να κλείσουν το μέτωπο του 2018 με βάση το ευρωπαϊκό Μνημόνιο. Δηλαδή με τα “ισοδύναμα” που οριστικοποιεί η κυβέρνηση για την “τρύπα” έως 700 εκατ. ευρώ (0,3%-0,4% του ΑΕΠ) που βλέπουν οι θεσμοί της ΕΕ από την μη συνεκτίμηση της επισκόπησης δαπανών ως “παραμετρικό μέτρο” και με την πρόβλεψη ότι η όποια υπέρβαση θα διατεθεί για το κοινωνικό κράτος. Και – σε αυτό το σενάριο – το ΔΝΤ επιχειρείται να καλύπτεται από τον υφιστάμενο “κόφτη” του SMoU για την διαφορά ανάμεσα στο 1,5% του ΑΕΠ πρ. πλεονάσματος που προβλέπει και στο 3,5% του ΑΕΠ που ζητά το πρόγραμμα. Δηλαδή στο ίδιο σενάριο η “απαίτηση” για μέτρα 4,5 δις ευρώ διαμορφώνεται από το 2019 και μετά (σ.σ. εκτός μνημονίου εποχή) μαζί με τον νέο μηχανισμό/κόφτη που αναζητείται για να… παρακαμφθεί η απαίτηση εκ των προτέρων νομοθέτησης/πολιτικής δέσμευσης για μέτρα.
Στο .. άλλο σενάριο τα μέτρα αποτελούν μέρος του μνημονίου της ΕΕ. Δηλαδή πρέπει να “κουμπώσουν” με την πρώτη πολιτική συμφωνία που αναζητά η κυβέρνηση τις επόμενες ημέρες για τον προϋπολογισμό του 2018….
Τα πρωτογενή πλεονάσματα και το 1,8 δις ευρώ για μικρομεσαίους
Όσο για την επίσημη θέση του ΥΠΟΙΚ για μετά το 2018 σύμφωνα με όσα φέρεται να είπε στα πολιτικά όργανα ο ΥΠΟΙΚ Ευκλείδης Τσακαλώτος δεν μπορούν να διατηρηθούν πλεονάσματα στο 3,5% για 10 χρόνια (σ.σ. ο πρόεδρος του Eurogroup έκανε λόγο για διατήρηση του 3,5% για 3 ή 5 ή 10 έτη). Δημοσίως πάντως ο ΥΠΟΙΚ επαναλαμβάνει την θέση που ανακοίνωσε στο συνέδριο του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου παρουσία των θεσμών να μειωθεί ο στόχος των πρωτογενών πλεονασμάτων από το 2019, από το 3,5% του ΑΕΠ στο 2,5% με δέσμευση το 1% (1,8 δις ευρώ) να ξοδευτεί μόνο για την ελάφρυνση των φόρων και των κοινωνικών εισφορών μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Η δήλωση του Eurogroup
Όσο για τα μέτωπα της 2ης αξιολόγησης σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Eurogroup της προηγούμενης Δευτέρας, περιλαμβάνουν “διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένης της αγοράς εργασίας και προϊόντων, τα οποία είναι απαραίτητα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, καθώς και την ανάγκη να κλείσει το δημοσιονομικό έλλειμμα το 2018”.
Επισημαίνεται από το Eurogroup ότι όσον αφορά στις μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας η αποτίμηση γίνεται από ομάδας ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων, επισημαίνεται και γίνεται σαφές ότι η βάση είναι οι “διεθνείς και ευρωπαϊκές βέλτιστες πρακτικές” αλλά και οι αποφάσεις δεν θα πρέπει “να συνεπάγονται την επιστροφή σε πολιτικές του παρελθόντος που δεν είναι συμβατές με τους στόχους της προώθησης της βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης”.
Η νέα κάθοδος
Η 3η κάθοδος των θεσμών στην Αθήνα τελεί υπό οριστικοποίηση, καθώς το αρχικό σχέδιο να αρχίσει την Δευτέρα σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων και την Τρίτη σε επίπεδο επικεφαλής άρχισε από χθες (σ.σ. ενδεχομένως και από την Πέμπτη) να αναπροσαρμόζεται. Η ημερομηνία επιστροφής των επικεφαλής των θεσμών χαρακτηριζόταν χθες από αρμόδιες πηγές ως “ασαφής”, ενώ επισημάνθηκε ότι η παραμονή τους στην Αθήνα θα είναι σύντομη (σ.σ. στόχος σε κάθε σενάριο ήταν να αναχωρήσουν λίγες ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα για προγραμματισμένες διακοπές αφού και οι υπηρεσίες των θεσμών διακόπτουν τις εργασίες τους).
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι οι τελικές αποφάσεις θα εξαρτηθούν από πιθανές συζητήσεις που επιχειρείται να ληφθούν μέσα στο Σαββατοκύριακο. Πληροφορίες κάνουν λόγο για την ανάγκη συνεννόησης με το ΔΝΤ αναφορικά με τη στάση που τηρεί, αλλά και για την οριστικοποίηση του χρόνου καθόδου της κας Βελκουλέσκου, αλλά και για το θέμα των ανακοινώσεων για το μέρισμα που προκάλεσε (ελεγχόμενες προς το παρόν τουλάχιστο) αντιδράσεις των θεσμών. Σημειώνεται ότι η διανομή του κοινωνικού μερίσματος είχε προαναγγελθεί από τον Νοέμβριο από στελέχη του οικονομικού επιτελείου κατά τη διαπραγμάτευση που διεξήγαγαν για αυτό το λόγο με στελέχη των δανειστών που ήταν τότε στην Αθήνα, η διανομή του πρέπει για “λογιστικούς” λόγους να γίνει πριν αλλάξει ο χρόνος (διαφορετικά δεν μπορεί να μετρήσει στο 2016) και προβλέπεται μεν από το μνημόνιο αλλά “σε συμφωνία με τα θεσμικά όργανα”…